2010
|
|
euskaldun gehienek Estatuarekin zein harreman eredu berri izan nahi dute? Eta ez da
|
hitzik
ere esan horri buruz. Izan ere, ez dezagun geure burua engaina, normalizazio politikoaren benetako arazoa ez datza soilik transferentzia multzo batean.
|
2011
|
|
Mariek, eta gainerako guztiek berdin, erretore zaharraren gaitzespen hitzak entzuteko prest. Hark, ordea, ez zuen
|
hitzik
ere esan: bazekien bere artaldeak damua zekarrela bihotzean eta han egin behar zen gauza bakarra barkatzea zela.
|
|
Familiako inork ez zuen
|
hitzik
ere esan. Cécile gizena irribarrez zegoen, zoriontsu.
|
2012
|
|
Bisitak iraun zuen bitartean, gelditu ere egin gabe mugitu zituen eskuak, dena ospelez beteak: behin belaunen gainera eramaten zituen, gero magalean gurutzatu, hurrena berriro belaunetara... eta ez zuen
|
hitzik
ere esan. Negua zen.
|
|
Geroago enteratu nintzen hori aspalditxo egina zuela eta apaizak gurasoei gertatutakoaren berri emateko aholkatu ziola, bere bekatuaren bidezko zigorra zela gehituz. Baina gurasoei atsekabe hori ez ematearren, ez zien
|
hitzik
ere esan. Beste hainbat arrazoi imajinatu nituen bidaia hartarako, baina ez zitzaidan bururatu auzi hartan Brigitte Declos nahastua izango zuenik.
|
|
Automata bat bezala, bulegoko leihoaren parean dagoen jarlekura itzuli nintzen, handik garbi garbi entzungo baitzen esaten zuten hitz bakoitza. Denbora luzea eman zuten
|
hitzik
ere esan gabe. Halako batean gizonak deitu zion:
|
|
Amonak esan zidan: " Zuk ez duzu honi buruz
|
hitzik
ere esango; zuk ez duzu ezer ikusi, ez duzu ezer entzun, argi dago?". Handik bost minutu edo gutxiagora heldu zinen zu, andrea, laguntza eske, zure gizona ito egin zela esanez, gorputza bilatzen laguntzera joan gintezen.
|
2019
|
|
Nire aurreko bi aldietan, inork ez zidan hitzik esan eta ez nuen inor ezagunik ikusi, baina txanoa ez eranztea erabaki dut badaezpada. Barraren muturrean eseri naiz, bertatik atea ikusten dudala, eta garagardo bat eskatu dut, barmanak
|
hitzik
ere esan gabe atera didana.
|
|
Bere gogoetak beste nonbait zerabiltzala ematen zuen, berarekin geundenok eskain geniezaiokeena baino askoz interesgarriagoa zen lekuren batean. Merzedesen galdera etengabeei monosilaboekin erantzun zien eta Martini eta niri ez zigun ia
|
hitzik
ere esan. Gu jaten hasi eta ordu erdi bat geroago, Jose Antonio heldu zenean (garaia, sorbalda zabalak, ilea beltza Ottorena bezala, agortezina zirudien energia), giroa aldatu egin zen, tentsio berri bat gehitu zitzaion gure elkarrizketari, lehendik ere nahiko deserosoa eta isilunez betea.
|
|
Ane ez zen etorri. " Zergatik afaldu behar dut jasan ezin dudan jendearekin." Sagardotegitik mozkortuta irten ginen, ni Martini besotik helduta nindoan, burutik baztertu ezinik afari guztia Elirekin berriketan eman zuela eta niri ez zidala ia
|
hitzik
ere esan.
|
|
" Hobe" esaten didate kongregazioko senideek; mahuka luzeek desioaren kontra ere babesten naute. Konkupiszentzia
|
hitza
ere esaten dute. Hitz bizia da, tinkoa, ukabilkada baten modukoa jotzen dizuna sabelean.
|
2020
|
|
" Galiziara" zihoala, horrelaxe esan zuen, besterik zehaztu gabe. Eta bera zena izanda, ez zuen inork
|
hitzik
ere esan erantzun hura entzundakoan, berdin zen gerran bazeuden ere eta nazioaren etsaien kontra borrokatzeko gizon guztien beharrean baziren ere. Berak ere ez zuen azalpen askorik eman beharrik.
|
2022
|
|
Soldaduak taldeka ibiltzen ziren denbora pasa, herriko kale bakarrean gora eta behera edo plazan bueltaka, gurutze zaharraren inguruan. Bat gelditzen zenean, talde guztiak gauza bera egiten zuen, eta uniforme berdeen ilara luzeak pasabidea oztopatzen zien herritarrei; orduan haiek, txanoa buruan are gehiago hondoratuz, biratu eta soroetara ematen zuten karrika estu eta bihurrietan barrena urruntzen ziren
|
hitzik
ere esan gabe. Bi azpiofizialek zainduta, basozaina herriko eraikin nagusietan kartelak esekitzen ari zen.
|
|
Horietako bi akabatuz. Orduan ez zuten
|
hitzik
ere esan. Eta oraindik ere bakar batzuk garbitzeko asmoa dut, esan zuen Benoîtek amorruz, ukabilarekin alemana zegoen lekua seinalatzen zuela.
|