|
2017
|
|
|
Emaztea zegoen lekurantz zuzendu zen, honakoa esan nahiko balu bezala: " Entzuten duzu", eta ahots alaiz, ordura arte erabilitako doinu irmo eta militarra alboratuz,
|
hau
esan zidan goxo goxo eta amultsuki:
|
|
|
Horiek guztiek ekarri zuten kidekoek taldearen lidergoan jartzea eta Ekuadorko idazle onenen artean hartua izatea. Esate baterako,
|
hau
esaten zen 1926an aipagai dugun idazleaz Guayaquilgo bi aldizkaritan: " Laburbilduz, esan dezakegu Joaquín Gallegos Lara dugula Ekuadorko literaturgintzan etorkizun handiena duen idazlea" 179.
|
|
|
Nere bihotzeko anderea! Prestatu dizkizudan 2345 gosariek
|
hau
esateko konfiantza ematen didate. Ole zure begiak, ole zure gerria, ole, ole eta ole, guapa eta guapa!!
|
|
|
Gure artean oso lagunak gara, baina Bip beti dabil
|
hau
esanez: " Goazen Venezuelara, Igoa ikusi nahi dut...!
|
|
|
Bere etxera heldu ondoren,
|
hau
esan zidan:
|
|
|
Baina zer izango da
|
hau
esan zuen Eugeniak.
|
|
|
Itxaron, bere aurka eta esklaboen aurka borrokatzeko hartu poltsa eta mapa
|
hau
esan zion gizonak.
|
|
|
Ez zait bat ere gustatzen toki
|
hau
esan zuen Eugeniak.
|
|
|
Ama dago atean. Nire ondora heltzerakoan
|
hau
esaten dit:
|
|
|
Ziortza handik bost egunera Pariseko txerri dantzaldira joan zen, eta dantzan hasi zen Mimiko txerriarekin. Bera maitemindu egin zen eta
|
honek
esan zion:
|
|
|
Mikelengana hurbildu eta
|
hau
esan zion:
|
|
|
Jadanik ilun zen kanpoan, eta aitonak burua altxatuz
|
hau
esan zidan: " Etorri hai hona ume eta beittik kanpora, gaurko moduen ez dozak izerrak egunero ikusten.
|
|
|
Ez nahigabetu, ene jauna, eta ez egin jaramon zoro
|
honek
esandakoari, bera Jupiter bada eta ez badu euri egin nahi, ni, Neptuno izanik, ur guztien aita eta jainko, nahi beste eta behar beste euri egingo dut.
|
|
|
hitz batez esanda, bakoitzak bere ideia eta interesak jartzen zituen beste edozeren gainean. Scalzak, iritzi ezberdinak entzun ostean,
|
hau
esan zien irribarretsu:
|
|
|
Maiatzerako edo izan luke eta berakizkribu
|
honetan
dioenez, bost dozena izei.
|
|
|
Frankismoa amaituta ere berari beldur hori geratu zitzaion barruan". Are gehiago, bonbardaketaren ondorengoen loba
|
honek
dio asko igarri dutela euren etxean urteetako hutsunea. " Herriko historia paralizatu egiten da, beldurragatik.
|
|
|
Izan ere, kitapenean etorkizuneko inbertsio eta zorrak sartzea legezkoa ote den oso zalantzan dago. Talde
|
honen
esanetan" merezi du kudeaketa propioaren alde egitea eta GHKtik irtetea. Han segitzea ruina bat da Hernanirentzat".
|
|
|
Badirudi, aurrerantzean, norbaitek zorra deitzen badit egoerei aurrea hartzen dakien emakumea naizela. Une batez, nazka sentitu dut, baina zer nahi duzue esatea, orain
|
hau
esan duen epailea da orain dela urte batzuk Euskaldunon Egunkaria ixteko agindua eman zuena. Zer espero zenuten?
|
|
|
" Benturaz"
|
honen gainean
esaten du san Krisostomok (22 hom.: Ep. 2 ad Corint.
|
|
|
|
Honen arabera
esaten du san Gregoriok ere (Epistolae, XI, 45 ep., Ad Theoctistam patriciam):
|
|
|
Eta honela, laster egite eta harrapatze hau, fineraino eta finean, azken puntuan eta abiatzean bekaturik gabe gertatze
|
hau
esaten du san Agustinek dela Jainkoaren dohaina eta emaitza, Jainkoaren liberaltasuna, eta nori emango zaion eta nori ez Jainkoa beragandik baizik ezin jakin daitekeena.
|
|
|
Loten emaztea ere Aingeruaren agindua konplitzen ongi hasi zen, Sodomatik irten zen; ordea, gibelera behatzeaz galdu zen, hargatik gatz bihurtu zen (Has 19:26). Eta gatz bihurtze
|
honen gainean
esaten du Glosak (Glosa liranoa, Genes. 19):
|
|
|
|
Honen gainean
esaten du jondoni Petrik (2P 2:21):
|
|
|
Eta
|
hau
esaten du honela, ez zeren dantzatzea bera hain gauza gaiztoa den, baina zeren dantzatik anitz okasio behar ez denik sortzen den.
|
|
|
Eta hala, esaten dudanean laurogeigarren bekatuaz neurria betetzen dela, orobat esan dezaket lehenbizikoaz, bigarrenaz edo hirugarrenaz bete daitekeela. Zeren nik konparazio
|
honetan
esan nahi dudana da badela bekatuetan neurri bat, badela ez aitzinago iragateko marra bat eta kontu bat. Eta lehenbiziko bekatua egiteko ere bai, baina guztiz ere handik aurrera hurrengoa egiteko behar dugula izan beldur, zeren hartaz, lehenaz egin ez dena, neurria bete baitaiteke.
|
|
|
Eta
|
honen gainean
esaten du san Agustinek (vide De Vita Christiana, 4 k.):
|
|
|
Azkenik, idazte
|
honen gainean
diot ezen, nola latinak bi i eta bi v egiten baititu bat eta hartzen bakartzat adiicio, coniicio, vultus, vulnus, eta espainolak ere bi l egiten baititu bat llamo, lloro, hala euskarak ere bi t egiten dituela bat ttipia, ttipittoa, gizonttoa, haurttoa, zeren idaztea chipia, chipichoa, gizonchoa, haurchoa ez da ongi heldu euskaraz ongi mintzatzen direnen artean.
|
|
|
Arrazoi
|
honengatik
esan daiteke ez zuela egundaino gure Jaungoikoak nahi izan buka zekizkien Israeleko seme haiei bere etsai guztiak, baina ordenatu zuen edo permititu geldi zekien betiere zenbait bakoitz eta hondar iratzartzeko, ernatzeko eta alfertzetik begiratzeko.
|
|
|
Puntu
|
honen gainean
esaten du san Anbrosiok (Enarratio in Daniel 13, 2 serm.):
|
|
|
|
Honen arabera
esaten du jondoni Paulok ere (2Tm 3:12):
|
|
|
Baldin hiru bekatu suerte hauek kontsideratzen baditugu gaingiroki, azaletik eta kanpotik, bada hauek baino handiagorik eta Jainkoz ere gaitzetsiagorik. Ordea, baldin hartzen badugu barrena, mamia, Espiritu Santuak
|
honetan
esan nahi duena, aurkituko dugu, maleziaz, premia gabe, salokeriaz, bere plazerera, kausarik, okasiorik eta tentamendurik gabe egiten diren bekatuak direla gaiztoenak.
|
|
|
|
Honen arabera
esaten du jondoni Paulok (2Tm 2:6):
|
|
|
Izugarri da san Basiliok puntu
|
honen gainean
esaten duena (De Moribus orationes, IV: De Poenitentia):
|
|
|
|
Honen arabera
esaten du san Krisostomok ere (50 hom., Mateo 14):
|
|
|
|
Honen arabera
esaten du errege Dabidek ere (Sal 40: 2):
|
|
|
|
Honetarako
esan zuen Jainkoak berak (Dt 6:13):
|
|
|
|
Honen arabera
esaten du Senekak ere (De ira, I, 8 k., 1):
|
|
|
Orain,
|
honen gainean
esango duzu:
|
|
|
|
Honen arabera
esan zion gure Salbatzaileak berak heriotza errezibitzerakoan jondoni Petriri (Jn 18:11):
|
|
|
Pena
|
honetaz
esaten du san Mateok (Mt 25: 41):
|
|
|
Hubris hitz greziarra da, eta honako
|
hau
esan nahi du: muturreko harropuzkeria, edo batek bere buruarengan duen gehiegizkoa eta, ondorioz, arriskutsua den konfiantza.
|
|
|
Eta
|
hau
esan ondoren, espiritu guztiek irrintzi ozen bat jaurtikiaz desagertu egin ziren amen batean. Maddi une horretantxe esnatu zen trantzetik eta konturatu zen ostatupeko guztiak, joaldunak zirenak eta ez zirenak, adi, so zituela, txintik erran gabe, ahoa bete hortz.
|
|
|
|
Hau
esan ondoren bakoitza bere txabolara aldendu zen. Gizonik indartsuenek lurrean zulo bat egin eta egurrez eta iratzez bete ondoren zaldi hila bertara irauli eta sua eman zioten.
|
|
|
Eta
|
hau
esanez urrats bat aitzinatu zen, berari begira zegoen sazerdote nagusiari men eginez.
|
|
|
|
Hau
esan bezain laster kaüteren taldeak barrikada gainetik sekulako jauzi batez igaro eta herritarren aurka oldartu ziren otso amorratuak bezala. Jaun Beltxak, berak ere, ezusteko eraso horren aurrean, atzera egin zuen une batez, babesik gabe gelditu baitzen beltzen taldea barrikada handik eta hemendik zeharkatu nahian zebilen bitartean.
|
|
2018
|
|
|
Izan ere, euskararen aldeko lan boluntarioa ere horrela irudikatu (nahi) dut. Allartean blogean honako
|
hau
esaten zuten:
|
|
|
batzuk batetik gertuago eta bestetzuk bestetik. Ana Urkizak, kasurako, honako
|
hau
dio: " Baina, nago, hizkuntzak ez direla legez irabazten.
|
|
|
Baina gaia aurkezteko eran, hankamotz ikusten dut zerbait. Adibidez,
|
hau
diozunean:
|
|
|
Otoitz
|
hau
dioena, Andre Dona Maria,
|
|
|
JULEN. Agur. ITZALI. (Azkeneko hitz
|
hau
esaten duenean, argia amaren irudiarekin desagertuko da.) (Burlati ama imitatzen.)" Gainean egin dudala usteko dute dagoeneko". Egia izango balitz sikiera, orduan barre egingo genikek, bai.
|
|
|
Hiru bertute omen ditu:
|
Hau
esan, hori egin, hura maitatu.
|
|
|
Biak elkarren eraginpean daude, eta osoa aldatzeko bietan ihardun behar da. Ez dut
|
honekin
esan nahi errealitatea eratzen duela hizkuntzak, baizik eta haren isla izateaz gain, eragilea ere badela.
|
|
2019
|
|
|
Hiruak egun osoa errietan pasatzen zuten. Batek
|
hau
zioela, besteak hura zioela. Haien arteko sinpatiak bukatu ziren.
|
|
|
Eta
|
hau
esatean, ia pozik sentitzen zen. Ze nahiago baitzuen egurra, isiltasun desesperagarri hura baino.
|
|
|
Basura sartu behar da ardagaia duen enbor baten ondora inguratu arte. Gaueko hamabiak jotzen dutenean, sartzen duzu besoa enbor uretan eta
|
hau
esan behar da:
|
|
|
Hauek anima hartzen dute infernura eramateko. Eta hala daramatenean, botatzen duzu katu hila haien atzetik eta
|
hau
esaten duzu: " Deabru doa hildakoaren atzetik, hurrena katua, karatxoa gero, eta ni bera gabe gelditzen naiz".
|
|
|
Horretarako, hiltzaileak labana bortitz erabiltzen du. Hau guztia esateko bi gauza izan ditut kontuan, nahiz eta esango dizuedan
|
hau
esatea ez dagokidan niri. Baina esan diezazueket eta aurreratuko dizuet, bata, labana oso zorrotz dagoela.
|
|
|
Bai.
|
Hau
esan eta gero, ezin diezaiokezu inori horren berri eman; agindua da, ados?
|
|
|
Motorsport atariak jasotzen duenez, 13 pilotu aritu ziren Le Comten, Euro Nascarreko pilotuak kontratatzeko eta ezagutzeko antolatzen duen lehen egunean. Atari
|
honek
dioenez, eta Anderrek hala aitortuta, erabakia ez dago hartuta. 2012 eta 2015 artean aritu zen Nascarren Ander, 46 lasterketa lehiatu zituen eta 20 garaipen lortu.
|
|
|
Meru Peak en, India aldeko Himalaian, desagertu zen, artean 26 urte zituela. Dario Rodriguez Desnivel argitaletxeko buruak
|
hau
dio Pascualen" Bájame una estrella" liburuaz, bere argitaletxeak argiratu zuen lehena ere badena: " Mendiaren kulturatik eta sustatzen dituen balioetatik urrun dagoen edonori gomendatuko geniokeen liburua da".
|
|
|
Badira alu galantak lur
|
honetan
esan zuen azkenean.
|
|
2020
|
|
|
Hauxe utzi zuen emaitza: ipuin motz motzak batzuk, are motzagoak besteak pentsa, aforismoren bat ere bai noizean behin, Francis Picabiaren
|
hau
esatera: " Mirestea, gaitzestea bezala, arrazoi txarren gainean eraiki ohi da"; eta guztiak ere egiazkoena omen den umoreen artean beltzenari dagozkionak.
|
|
|
honako
|
hau
esateko:
|
|
|
Izan ere, pribilegioaren aurka eta berdintasunaren alde altxaturiko Iraultzak pribilegiotzat jotzen zuen hura eskubidetzat baino gehiago, eta ezin zuen, beraz, onartu. Horrelako ustea zuten, esaterako, Turgotek eta Condorcetek; azken honek honako
|
hau
zioen:
|
|
|
Levi Straussek (La pensée sauvage, 1962)
|
honetaz
zioena gogoratuko dugu: " Kultura, funtsean, komunikazio era bat da".
|
|
|
Aitzitik, mota desberdinetako idazkiei kasu egin behar diedan neurri berean, hizkuntza bat baino gehiago hartu behar izaten dut kontuan nire irakurraldiak behar bezala antolatzeko, eta jarrera hori bera ez zitzaion arrotz izan ez Michel Montaigneri ez eta literaturgintzan ibili den edonori. Aharon Appelfeldek, adibidez, horri buruz
|
hau
zioen (1988):
|
|
|
|
Honek
esan nahi du, bigarrenik, gure herrietan dagoeneko hirigintzaren eta ordenuari mantenua ematearen arteko mugarik ez dagoela eta, ondorioz, ematen duenaren kontra (bakoitza bere etxean baitago), gizarte bizitza guztia ikusgai dugula. Jadanik Panoptikoan bizi gara.
|
|
|
Egiguren eta Pernando Barrena joan omen ziren Etxegarai kardinalarengana 2004ko maiatzean. Kardinalak honako
|
hau
esan omen zien: " Etxegaraik ohartarazi zigun Vatikanoak ez duela bataiatzen, konfirmatu egiten duela baizik.
|
|
|
|
Hau
esanda, proiektu berritzaile eta aldi berean solidario eta itxaropentsu hau aurrera ateratzen ahalegintzen ari den bikotea aurkeztu nahi dizuet. Sinesten zuten proiektu batean euren dirua inbertituz, euren ondarea arriskatuz, gaur The Hillsek bere ateak zabaltzea posible egin duten ekintzaileak ezagutuko dituzue.
|
|
|
Zu non zeuden kontatu genion, adinekoentzako egoitza batean sartu zinela, egoitza non zegoen, eta nola, jabeek kontatu zutenez, etxe hau noizbait HIESak jotako gayen bizileku eta aterpea izandakoa zela. Eta azkeneko
|
hau
esan genionean aho zabalik geratu zen. Eta barre egin zuen.
|
|
|
Hire partez. Lehen esan dizudanari buruz
|
hau
esateko nabarmen jaitsi zuen ahotsa Draganek, inguruko inork ez entzuteko moduan, zerbitzuren bat nahi izanez gero, deitu ere. Zuretzat doan dira, badakizu.
|
|
|
Ba ez, ez dut amesgaizto honen beharrik, laster esnatuko naiz-eta azken
|
hau
esanda zeramikazko lauzez estalitako eskaileretan gora egin dut arrapaladan, forjatuzko baranda dotoreari eutsiz harmailak binaka igotzearren.
|
|
|
Eta
|
hau
esanik aulki gainean erori zen, intzirika eta arrantzaka. Ia jende guztia negar zotinka hasi zen, oihuka.
|
|
|
Ilunabarrean gogor hitz egiten entzun genuen, errietan bezala. Ber bertan ginen, eta hurritz adarrak besterik ez zegoen tartean (hesiaren luzeran gindoazela esan nahi du honek), eta ahots bat honako
|
hau
esaten entzun genuen: " Behin baino gehiagotan esan dizut hilko zaitudala", eta preso horren ahotsa ezagutu genuen; gero adarretatik gora makila bat ikusi genuen altxatzen, gero, jaitsi ahala, kolpe bat entzun genuen, gero intziri pare bat, hiru bat; hanka puntetan jarri eta biktima nor zen ikusi nahi izan genuen, eta Jupiter Dunlap ikusi genuen, lurrean hilda.
|
|
|
Ez dut zalantzarik honako
|
hau
esaterakoan: euren buruak abolizionista izendatzen dituzten horiek berehala eta eraginkortasunez kendu behar liokete sostengua Massachusettsko Gobernuari, pertsonez zein ondasunez, itxaron gabe gehiengo sinplea osatu eta nagusitzeko eskubidea eskuratu arte.
|
|
|
Enpresakoek eskatu didate doluminik zintzoenak emateko galera handi
|
honengatik
esan zuen, ingurura begiratu barik. Arren eskatzen dizuet ulertzeko ni mandatari bat baino ez naizela, eta aginduak betetzen baino ez nabilela.
|
|
|
Bost astetako egonaldi bat, itsasontzi baten etorrera eta hurrengoaren irteera artekoa nahikoa izango zuen, bere izatearen azken izpiraino dardararazten zuen antzinatasun dei hori asetzeko.
|
Hau
esan zien behintzat Makemboko turistei, nahiz eta beste hitz batzuez adierazi. Eta hauek heroi bat bezala gurtu zuten, turistak zirelako hain zuzen, eta ez zutelako ametsetan ere Salomonetatik igarotzean baporearen ontzigainak eskaintzen zuen babesa uzterik pentsatzen.
|
|
|
|
Hau
esan eta linterna eusten zuen eraztuna mila zatitan hautsi zen, sorginaren eskua hiru aldiz handiagoa bihurtu baitzen.
|
|
|
|
Hau
esanaz, batelaren kanpotik atera zituen hankak, eta bere gorputzak handiagotzen jarraitu zuen bere tamaina normala baino hogeita hamar edo berrogei aldiz gehiago. Hondoaren gainean zutik, bere burua eta sorbaldak uraren gainean ikusten ziren, isla bat bezala; eta uhinak bere bularraren kontra kolpeka zebiltzan, harkaitz baten kontra bezala.
|
|
|
Agur! eta
|
hau
esanez, kostaldera abiatu zen, emaztea han utzirik, zutik eta geldi.
|
|
|
|
Hau
esan eta lehen nabaritzen ez zuen pisua sentitu zuen patrikan.
|
|
|
Ongi egiten duzu etxe honetan negar egitean. Baina, nik
|
hau
esaten dizudanak, nire bizia emango nuke zu zoriontsu ikusteagatik.
|
|
|
|
Hau
esan ondoren, istorio guztia kontatu zion Kokuari, San Franziskoko abenturatik hasita.
|
|
|
|
Hau
esan eta kutxara abiatu zen, dirua hartzera. Botila gordetzen zuten bazterrari begiratuta, ez zuen ezer aurkitu.
|
|
|
|
Hau
esan eta sofan zegoen almoadoiaren azpian ezkutatu zuen Biblia; idaz-mahaitik alfonbratxo bat atereaz eta belarrekin eta hostoekin lapikoak zuen hondarraren gainean multzo bat eginik, gizon biak, lepokoak jantzita, alfonbratxoaren alde banatara jarri ziren zutik.
|
|
|
|
Hau
esan eta maldan behera jaitsi zen Lopaka. Kaewe, balkoira irten eta zaldiaren ferren zarata entzun zuen, bidean linternaren argitasuna ikusiz.
|
|
|
Eta
|
hau
esanda ixildu egin zan. Zerbait bederen jakin nahi zuen De Rijke' k, eta erantzun hori entzunda ba zekien:
|
|
|
Eta
|
hau
esatean, afarian lehenengo aldiz, irribarrea itzaldu egin zan Elsa' ren ezpaiñetan. Besotik heltzeko behar jasan eziña nabaitu zuen Pierre' k baiña bildurrak gelditu zuen bere besoa, eta ez zuen ikutu ere egin:
|
|
|
Onegia izan naiz, benetan.
|
Hau
esan behar nion hain zuzen: ' Jostatu egin nahi duzu nerekin ar bat behar dudalakoan.
|
|
|
Eta Pierre' k
|
hau
esaten Suzanne' ren iztarrean jarri zuen eskua, eta hestutu. Soiñekoa oso fiña eta oso labaiña iruditu zitzaion, eta iztar gogortxo hura aspaldidanik behar zuen sari izkutua.
|
|
|
Eta beroni danaz argi eta garbi erabaki zuen. Ausartu ere ez zan egiten hitz
|
hau
esatera; baiña, zer desiragarriagorik emakume eder eta zoritxarreko hura salbatzea baiño?
|
|
|
Hamar egun falta zaizkit, ez gehiago, nere hauzi madarikatu hori azkenean erabaki dedin:
|
hau
esan zidan De Riemaker' ek aspaldian... Eta, azkeneko momentuan saltsaren bat billatuko ote dut, eta Luc' i aitzekiaren bat emango?...
|
|
|
Esamesak errotik erauzi behar ditugu... Lehen ere
|
hau
esan nizun, nik uste.
|
|
|
Elsa' k onartu egiten zuen hau; baiña ixillarazteko gogoa zetorkion barne barnetik: " Hori ez da etxe
|
huntan
esan behar!".
|
|
|
Atsegiñez erantzi zituen oski bustiak gelan. Eta oherakoan
|
hau
esan zuen etsita: " Munduak ez du soluziorik.
|
|
|
Eta
|
hau
esanda Elsa' ri begiratu zion. Hunek, aldiz, zapi garden bat buruan, zintzilikario borobillak belarrietan, gabardiña urdin illuna soiñean, eta aterki urdin argi bat besoan eta hetsita, galtzara erdira begiratzen zuen antsikabeki, Jean' en hizketaz jaramonik egin gabe.
|
|
|
Hemen dut seguritateko lanpara eta.
|
Honek
esango digu grisurik dagoen. Garra luzatzen bada, seinale txarra.
|
|
|
Ikus dezadan zer begiztatu duen neska alu
|
honek
esan zuen Jorjek.
|
|
|
Joan den astean, Basque Culinary Center ospetsuaren izen ingelesaren harira, honako
|
hau
zioen Anjel Lertxundik: " Nago ez ote gaituzten Basque Tontoland Center izeneko hiritarrak egin nahi..."
|
|
|
Herrian badira horrelako minek jota dauden adinduak eta Sor Margaritaren infusioa eskatzen hasi omen zaizkie mojei. Hauek eskakizunen berri helarazi diote Sor Margaritari, baina
|
honek
dioenez infusiorako hostoak ematen dizkion landarea ez da oraindik horren handia, eta ezinezkoa egiten zaio produkzioa handitzea. Lehena lehena da, hau da, komentuko mojen osasuna bermatzea.
|