|
2017
|
|
|
Emaztea zegoen lekurantz zuzendu zen, honakoa esan nahiko balu bezala: " Entzuten duzu", eta ahots alaiz, ordura arte erabilitako doinu irmo eta militarra alboratuz,
|
hau
esan zidan goxo goxo eta amultsuki:
|
|
|
Horiek guztiek ekarri zuten kidekoek taldearen lidergoan jartzea eta Ekuadorko idazle onenen artean hartua izatea. Esate baterako,
|
hau
esaten zen 1926an aipagai dugun idazleaz Guayaquilgo bi aldizkaritan: " Laburbilduz, esan dezakegu Joaquín Gallegos Lara dugula Ekuadorko literaturgintzan etorkizun handiena duen idazlea" 179.
|
|
|
Nere bihotzeko anderea! Prestatu dizkizudan 2345 gosariek
|
hau
esateko konfiantza ematen didate. Ole zure begiak, ole zure gerria, ole, ole eta ole, guapa eta guapa!!
|
|
|
Gure artean oso lagunak gara, baina Bip beti dabil
|
hau
esanez: " Goazen Venezuelara, Igoa ikusi nahi dut...!
|
|
|
Bere etxera heldu ondoren,
|
hau
esan zidan:
|
|
|
Baina zer izango da
|
hau
esan zuen Eugeniak.
|
|
|
Itxaron, bere aurka eta esklaboen aurka borrokatzeko hartu poltsa eta mapa
|
hau
esan zion gizonak.
|
|
|
Ez zait bat ere gustatzen toki
|
hau
esan zuen Eugeniak.
|
|
|
Ama dago atean. Nire ondora heltzerakoan
|
hau
esaten dit:
|
|
|
Mikelengana hurbildu eta
|
hau
esan zion:
|
|
|
Jadanik ilun zen kanpoan, eta aitonak burua altxatuz
|
hau
esan zidan: " Etorri hai hona ume eta beittik kanpora, gaurko moduen ez dozak izerrak egunero ikusten.
|
|
|
hitz batez esanda, bakoitzak bere ideia eta interesak jartzen zituen beste edozeren gainean. Scalzak, iritzi ezberdinak entzun ostean,
|
hau
esan zien irribarretsu:
|
|
|
Badirudi, aurrerantzean, norbaitek zorra deitzen badit egoerei aurrea hartzen dakien emakumea naizela. Une batez, nazka sentitu dut, baina zer nahi duzue esatea, orain
|
hau
esan duen epailea da orain dela urte batzuk Euskaldunon Egunkaria ixteko agindua eman zuena. Zer espero zenuten?
|
|
|
Eta honela, laster egite eta harrapatze hau, fineraino eta finean, azken puntuan eta abiatzean bekaturik gabe gertatze
|
hau
esaten du san Agustinek dela Jainkoaren dohaina eta emaitza, Jainkoaren liberaltasuna, eta nori emango zaion eta nori ez Jainkoa beragandik baizik ezin jakin daitekeena.
|
|
|
Eta
|
hau
esaten du honela, ez zeren dantzatzea bera hain gauza gaiztoa den, baina zeren dantzatik anitz okasio behar ez denik sortzen den.
|
|
|
Hubris hitz greziarra da, eta honako
|
hau
esan nahi du: muturreko harropuzkeria, edo batek bere buruarengan duen gehiegizkoa eta, ondorioz, arriskutsua den konfiantza.
|
|
|
Eta
|
hau
esan ondoren, espiritu guztiek irrintzi ozen bat jaurtikiaz desagertu egin ziren amen batean. Maddi une horretantxe esnatu zen trantzetik eta konturatu zen ostatupeko guztiak, joaldunak zirenak eta ez zirenak, adi, so zituela, txintik erran gabe, ahoa bete hortz.
|
|
|
Eta
|
hau
esanez urrats bat aitzinatu zen, berari begira zegoen sazerdote nagusiari men eginez.
|
|
2018
|
|
|
Izan ere, euskararen aldeko lan boluntarioa ere horrela irudikatu (nahi) dut. Allartean blogean honako
|
hau
esaten zuten:
|
|
|
batzuk batetik gertuago eta bestetzuk bestetik. Ana Urkizak, kasurako, honako
|
hau
dio: " Baina, nago, hizkuntzak ez direla legez irabazten.
|
|
|
Baina gaia aurkezteko eran, hankamotz ikusten dut zerbait. Adibidez,
|
hau
diozunean:
|
|
|
Otoitz
|
hau
dioena, Andre Dona Maria,
|
|
|
JULEN. Agur. ITZALI. (Azkeneko hitz
|
hau
esaten duenean, argia amaren irudiarekin desagertuko da.) (Burlati ama imitatzen.)" Gainean egin dudala usteko dute dagoeneko". Egia izango balitz sikiera, orduan barre egingo genikek, bai.
|
|
2019
|
|
|
Hiruak egun osoa errietan pasatzen zuten. Batek
|
hau
zioela, besteak hura zioela. Haien arteko sinpatiak bukatu ziren.
|
|
|
Eta
|
hau
esatean, ia pozik sentitzen zen. Ze nahiago baitzuen egurra, isiltasun desesperagarri hura baino.
|
|
|
Basura sartu behar da ardagaia duen enbor baten ondora inguratu arte. Gaueko hamabiak jotzen dutenean, sartzen duzu besoa enbor uretan eta
|
hau
esan behar da:
|
|
|
Hauek anima hartzen dute infernura eramateko. Eta hala daramatenean, botatzen duzu katu hila haien atzetik eta
|
hau
esaten duzu: " Deabru doa hildakoaren atzetik, hurrena katua, karatxoa gero, eta ni bera gabe gelditzen naiz".
|
|
|
Horretarako, hiltzaileak labana bortitz erabiltzen du. Hau guztia esateko bi gauza izan ditut kontuan, nahiz eta esango dizuedan
|
hau
esatea ez dagokidan niri. Baina esan diezazueket eta aurreratuko dizuet, bata, labana oso zorrotz dagoela.
|
|
|
Meru Peak en, India aldeko Himalaian, desagertu zen, artean 26 urte zituela. Dario Rodriguez Desnivel argitaletxeko buruak
|
hau
dio Pascualen" Bájame una estrella" liburuaz, bere argitaletxeak argiratu zuen lehena ere badena: " Mendiaren kulturatik eta sustatzen dituen balioetatik urrun dagoen edonori gomendatuko geniokeen liburua da".
|
|
2020
|
|
|
Hauxe utzi zuen emaitza: ipuin motz motzak batzuk, are motzagoak besteak pentsa, aforismoren bat ere bai noizean behin, Francis Picabiaren
|
hau
esatera: " Mirestea, gaitzestea bezala, arrazoi txarren gainean eraiki ohi da"; eta guztiak ere egiazkoena omen den umoreen artean beltzenari dagozkionak.
|
|
|
honako
|
hau
esateko:
|
|
|
Izan ere, pribilegioaren aurka eta berdintasunaren alde altxaturiko Iraultzak pribilegiotzat jotzen zuen hura eskubidetzat baino gehiago, eta ezin zuen, beraz, onartu. Horrelako ustea zuten, esaterako, Turgotek eta Condorcetek; azken honek honako
|
hau
zioen:
|
|
|
Aitzitik, mota desberdinetako idazkiei kasu egin behar diedan neurri berean, hizkuntza bat baino gehiago hartu behar izaten dut kontuan nire irakurraldiak behar bezala antolatzeko, eta jarrera hori bera ez zitzaion arrotz izan ez Michel Montaigneri ez eta literaturgintzan ibili den edonori. Aharon Appelfeldek, adibidez, horri buruz
|
hau
zioen (1988):
|
|
|
Egiguren eta Pernando Barrena joan omen ziren Etxegarai kardinalarengana 2004ko maiatzean. Kardinalak honako
|
hau
esan omen zien: " Etxegaraik ohartarazi zigun Vatikanoak ez duela bataiatzen, konfirmatu egiten duela baizik.
|
|
|
Zu non zeuden kontatu genion, adinekoentzako egoitza batean sartu zinela, egoitza non zegoen, eta nola, jabeek kontatu zutenez, etxe hau noizbait HIESak jotako gayen bizileku eta aterpea izandakoa zela. Eta azkeneko
|
hau
esan genionean aho zabalik geratu zen. Eta barre egin zuen.
|
|
|
Hire partez. Lehen esan dizudanari buruz
|
hau
esateko nabarmen jaitsi zuen ahotsa Draganek, inguruko inork ez entzuteko moduan, zerbitzuren bat nahi izanez gero, deitu ere. Zuretzat doan dira, badakizu.
|
|
|
Ba ez, ez dut amesgaizto honen beharrik, laster esnatuko naiz-eta azken
|
hau
esanda zeramikazko lauzez estalitako eskaileretan gora egin dut arrapaladan, forjatuzko baranda dotoreari eutsiz harmailak binaka igotzearren.
|
|
|
Eta
|
hau
esanik aulki gainean erori zen, intzirika eta arrantzaka. Ia jende guztia negar zotinka hasi zen, oihuka.
|
|
|
Ilunabarrean gogor hitz egiten entzun genuen, errietan bezala. Ber bertan ginen, eta hurritz adarrak besterik ez zegoen tartean (hesiaren luzeran gindoazela esan nahi du honek), eta ahots bat honako
|
hau
esaten entzun genuen: " Behin baino gehiagotan esan dizut hilko zaitudala", eta preso horren ahotsa ezagutu genuen; gero adarretatik gora makila bat ikusi genuen altxatzen, gero, jaitsi ahala, kolpe bat entzun genuen, gero intziri pare bat, hiru bat; hanka puntetan jarri eta biktima nor zen ikusi nahi izan genuen, eta Jupiter Dunlap ikusi genuen, lurrean hilda.
|
|
|
Ez dut zalantzarik honako
|
hau
esaterakoan: euren buruak abolizionista izendatzen dituzten horiek berehala eta eraginkortasunez kendu behar liokete sostengua Massachusettsko Gobernuari, pertsonez zein ondasunez, itxaron gabe gehiengo sinplea osatu eta nagusitzeko eskubidea eskuratu arte.
|
|
|
Agur! eta
|
hau
esanez, kostaldera abiatu zen, emaztea han utzirik, zutik eta geldi.
|
|
|
Ongi egiten duzu etxe honetan negar egitean. Baina, nik
|
hau
esaten dizudanak, nire bizia emango nuke zu zoriontsu ikusteagatik.
|
|
|
Eta
|
hau
esanda ixildu egin zan. Zerbait bederen jakin nahi zuen De Rijke' k, eta erantzun hori entzunda ba zekien:
|
|
|
Eta
|
hau
esatean, afarian lehenengo aldiz, irribarrea itzaldu egin zan Elsa' ren ezpaiñetan. Besotik heltzeko behar jasan eziña nabaitu zuen Pierre' k baiña bildurrak gelditu zuen bere besoa, eta ez zuen ikutu ere egin:
|
|
|
Eta Pierre' k
|
hau
esaten Suzanne' ren iztarrean jarri zuen eskua, eta hestutu. Soiñekoa oso fiña eta oso labaiña iruditu zitzaion, eta iztar gogortxo hura aspaldidanik behar zuen sari izkutua.
|
|
|
Eta beroni danaz argi eta garbi erabaki zuen. Ausartu ere ez zan egiten hitz
|
hau
esatera; baiña, zer desiragarriagorik emakume eder eta zoritxarreko hura salbatzea baiño?
|
|
|
Hamar egun falta zaizkit, ez gehiago, nere hauzi madarikatu hori azkenean erabaki dedin:
|
hau
esan zidan De Riemaker' ek aspaldian... Eta, azkeneko momentuan saltsaren bat billatuko ote dut, eta Luc' i aitzekiaren bat emango?...
|
|
|
Esamesak errotik erauzi behar ditugu... Lehen ere
|
hau
esan nizun, nik uste.
|
|
|
Atsegiñez erantzi zituen oski bustiak gelan. Eta oherakoan
|
hau
esan zuen etsita: " Munduak ez du soluziorik.
|
|
|
Eta
|
hau
esanda Elsa' ri begiratu zion. Hunek, aldiz, zapi garden bat buruan, zintzilikario borobillak belarrietan, gabardiña urdin illuna soiñean, eta aterki urdin argi bat besoan eta hetsita, galtzara erdira begiratzen zuen antsikabeki, Jean' en hizketaz jaramonik egin gabe.
|
|
|
Joan den astean, Basque Culinary Center ospetsuaren izen ingelesaren harira, honako
|
hau
zioen Anjel Lertxundik: " Nago ez ote gaituzten Basque Tontoland Center izeneko hiritarrak egin nahi..."
|
|
2021
|
|
|
Ahizpa negarrez entzuten igaroak eta honako
|
hau
esaten:
|
|
|
Eta azken
|
hau
esanda Iñaki mahaitik jaiki eta lepotik oratuz ateraino eraman narama. Ez dakit nire irakasle superjator eta hirpekontzetziatua kalean beherantz goazela, eta nire ustez lehenengo aldiz suminduta, ahapeka biraoka eta ukabilei gogor eutsiz, ikustean beldurrak nagoelako edo benetan nazkatuta mundu guztiak ia arrastaka naramalako edo, baina orduan otutzen zaidan aurrenekoa botatzen dut ia ezustean.
|
|
|
Ez dakit
|
hau
esanda behar baino maltzurragoa naizen ala ez, baina nik uste Ipar Maroko aldekoak ginela esandakoan apurtxo bat edo lasaitu egin zirela.
|
|
|
Gehienak gu ordea Hâkimi esker bisaren bitartez eta ferryz iritsi ginen Algeciraseko itsasartea laketontzian baino patera txatxar batean zeharkatu egin dugula? Ez al da konturatzen tripontzi alu
|
hau
esandako bidegabekeriaz?
|
|
|
Hura, hortaz, ezjakintasunaz kexu, eta XX. mendeko Homo Sapiens Sapiensik burutsuena, berriz, jakitateari berari garrantzia kendu nahian. Ez dut izenik esango, baina imajina ezazue tipo kalpar harro bibotedun bat, arbelean e= mc2 idatzi ondoren, umemoko bihurriek bezala mingaina luze atera, eta batere ironia sokratikorik gabe, honoko
|
hau
esaten: " Edozein babok jakin dezake.
|
|
|
Ezkon janaria da
|
hau
esan zuen Untonbindek. Zergatik uzten duzu hemen gauerako?
|
|
2022
|
|
|
Haren nahiari (ohi bezala) men eginez, eta haren izena euskalduntzeko baldintza negoziaezinpean, hitzok eskaintzen dizkiot honako
|
hau
esateko: ni baino amiñi bat lehenago hilko dela noizbait, eta donokian dagoelarik inskripzio hau zizelkatuko dudala haren hilarrian:
|
|
|
Poster horretako argazkian Esloveniarantz doazen errefuxiatu batzuk ikusten dira, errepide batean. Eta argazkiaren azpian
|
hau
dio: Breaking point, haustura puntua, alegia; eta letra txikiagoan:
|
|
|
Horregatik, adimen handikoa baitzen, pentsatu zuen eraztun hari kapitainaren kontzientziarako probetxuzkoa izanen zen zerbait atera behar ziola. Eta zerbitzari bati deitu, eta kapitainaren emazte nahigabetuarengana igorri zuen gutun batekin, zeina Tarascon-eko serora batek eskribitua balitz bezala eskribitu baitzuen, honako
|
hau
zioela:
|
|
|
Benetan? Ez dugu liskarrik nahi, ez gara gatazketan eroso sentitzen, eta jabekide guztien izenean hitz egiten dut
|
hau
diodanean. Zergatik bultzatzen gaituzte auzibidera, gatazkara?
|
|
|
Martinez Lezeak, Lumiere aldizkarian orain 20 urte inguru
|
hau
esan zuen elkarrizketa batean, La calle de la judería (Judu kale) liburua argitaratu zuenean:
|
|
|
Andro Troppok
|
hau
dio Arjeli buruz:
|
|
|
Beti ni. Beti bere buruaz hizketan ari zen aktore batek, bere azken filmari, telesail batean izandako agerpenei eta etorkizuneko bere proiektuei buruz ordubetez etengabe hizketan aritu eta gero, honako
|
hau
esan zion zeharo aspertuta zegoen bere solaskideari:
|
|
|
ALEXA: Luccia izeneko turista batek
|
hau
dio hiriaz...
|
|
|
Badirudi jendeek debekatua dutela gauaz kanpoan ibiltzea, beste mundukoen monopolioa edo dela, haietako batzuek esaera ospetsu
|
hau
esaten baitiote kanpoan desorduan dabilenari: " Gaua gauezkoentzat eta eguna egunezkoentzat".
|
|
|
Orozkon
|
hau
esaten zuten 1923an:
|
|
|
Mari Karmen Garmendiak, aldiz, lehenago, beste
|
hau
esana zuen:
|
|
2023
|
|
|
1544ko azaroaren 8an idatzitako gutunean
|
hau
esaten zion Luterok John Frederiko Hautesleari: Jonas doktorea berarekin zegoela eta dena esan ziola.
|
|
|
Vincenti iruditzen zitzaion Theorengandik jasotzen zuen dirua ez zuela jasotzen berari komeni zitzaionean, baizik Theori ongi zetorkionean. 1884ko martxoaren 21ean (362) Nuenendik idatzitako gutunean Vincentek Theori esaten zion" arrastakako adiskidetasuna" zela elkarren artean zutena; Theok diruaren herena bidaltzen ziola eta
|
hau
esaten ziola: gainontzekoa, ongi zetorkionean, hilaren bukaeran bidaliko ziola.
|
|
|
Vincentek esaten zuen Gauguin-ek nahi bazuen Theo haren zor guztien kargu egitea, bere koadro guztiak eman zizkiola Theori. 1888ko irailaren 17an (538a) Arlestik idatzitako gutunean Vincentek Theori esaten zion ez zuela fidatu behar Gauguin-ek
|
hau
esaten bazion: ni Arlesera joatea nahi baduzu, nire zorrak eta bidaia ordaindu behar dituzu; edo bestela, oso eskuzabala izan zuela Gauguin-ek bere koadroekin; ez zatekeela harrituko Theori berriro ere negoziorako maitasuna piztuko balitzaio; ona zela artistentzat eta negozioaren erdigunean zegoela.
|
|
|
Noski baietz, baina hik badakik, Frantzian gaudek eta
|
hau
esanda badakit nik ere zer nolako minsorra eragiten diodan nire adiskide abertzale suharrari, hemen jatetxeak ikaragarri garestiak dituk, eta nik nahiago diat ekarri ditudan sos apurrak Sanferminetan xahutu.
|
|
|
Zaila da
|
hau
esatea, baina ulertu behar duzu maite zaitugulako egiten dugula.
|
|
|
Pertsonak umorea sortzen du, bere buruaren kontra barre eginez; distantziara jartzen ditu bizitzako zailtasunak eta gero gainditu egiten ditu. Heriotzara kondenatua den batek, urkamendira igotzera doala honako
|
hau
esaten badu: " Hona ongi hasten dudan aste bat!" (Freud, 1905).
|