2000
|
|
jarraitu du begirada apalduz. Aitor  tzen dut axolagabekeriaz jokatu nuela eta lotsagorritu egiten naiz
|
hau
esatean, baina gure presidenteari nirekin une atsegin askoak igaro zitzakeela agindu nion, ezin argiago agindu ere, arazoen zama pixka bat arintzen lagunduko niola eta, horrekin batera, ez nuela inondik ere haren familiaren estabilitatea kolokan jarriko, nik berarekin egotea aski bainuen; baina presidenteak guztietan uko egin zidan, guztietan adierazi zidan ez zuela nahi. Eta Clintonen aldeko goraipamenekin amaitu du.
|
2001
|
|
Nik esango nuke aita Aranak norbaiten historiaren bukaeran, oker ez banago Labayruren Historia del SeñorÃo de Vizcaya liburuaren azken aldean, sartu zuela zenbait berri euskal literaturaz, baina ezin esan daiteke, eta Aita Aranak ere ez zuen hori pentsatzen noski, hori euskal literaturaren historia denik. Lehenbizikoa dirudienez Orixerena da, Orixek euskaraz egin zuena8 Nik ez diot Orixerenari deus kenduko, baina esate baterako
|
hau
esan daiteke: teatrorik ez du aipatzen, Barrutia izan bazen ala ez zen ez da agertzen.
|
|
Oker ez banago, azken asteleheneko Hoja del Lunesen Juan San Martinek bazekarren artikulu bat, bigarren zatia Iztuetaren oroigarri, eta han zioen bezala folklorea mila zortziehun eta berrogei inguruan sortu zen hitza da. Noski, hitza baino lehen folkloristak izan ziren eta
|
honek
dioenez, Iztueta ere alde batetik behintzat  halakoa zen. Baina Iztueta eta Iztuetaren antzekoak hemeretzigarren mendean hasten dira eta Euskal Herrian bilketa erdi osoa (oso osorik ez baita behin ere izaten), egiazko eta benetako bilketa mende honetan bertan egin da, batez ere Azkueren eta Barandiaranen bidez.
|
|
Beste gauza bat ere aipatu behar da, guztiz beharrezkoa dena, Euskal Herriaren partiketa. Barrenen daramadana nik hemen argi eta garbi esan behar baldin badut, eta momentu
|
honetan
esateko asmoetan  nabil âbesterik pentsatzen duenak barka biezatâ, ni ez naiz batere foruzalea. Orain askok eta askok karlista dirudigu, bat batean foruzaletasun izugarria sortu baitzaigu, eta ni ez naiz, esango dizuet zergatik, oso foruzalea.
|
|
37 Honela, batetik gizonakin eta bestetik gizonekin, edota nukean eta nukeen, e.a. Baina, eta
|
hau
esan beharrean gara, batzuk eta besteak bere aldeko batasuna lortzen saia  tzen dira (K.M.O.).
|
|
Equally at home in English and French...".
|
Honek
esan nahi du, norbait ingelesez ez dakielakoan hasten baldin bazait, delako Beckett hori batean bezain trebe eta abil dela bestean, ingelesez eta frantsesez. Conraden izena entzun ote du Aita Mokoroak?
|
2002
|
|
|
Hau
esanik, kalerako bidea hartu zuen. Behin tabernatik kanpora," Zertarako kanpotik poliziak ekarri?" entzun zuen bere barruan.
|
|
Dagoeneko hire anaia eta Orrondo falta dituk, baten batzuekin hizketan geldituta.
|
Hau
esatean, burua bueltatu zuen iragan berri zuten bihurgunera, bere hitzak egiaztatzeko bezala. Eta ezin egongo gaituk denbora guztian falta direnen kezkatan.
|
|
Gurekin egonda ez zeukak zertan arriskuan egon eta
|
hau
esanik, Txantoi txikia alboko arkupera aldendu zen, orduantxe ailegatutako beste batzuengana.
|
|
Lertxundik, Epaltzak, Saizarbitoriak, Atxagak... eta datozen zenbait gazte berrik orrialde ederrak eman dituzte argitara, eta denak arroila berrira begira jarri gaituzte. Egun inoiz baino hobeki idazten da, nire ustez, euskaraz. Baina, diodan berriz ere, anitz gelditzen zaigu ikasteko oraindik Axular batengandik, esate baterako, nahiz
|
hau
esatea ez dakidan nik oso zuzena den politikoki, hemen ere denetarik baita. Euskaldun peto peto diren batzuek ez dute aparteko gogorik gure klasikoengana jotzeko.
|
|
Gehienez ere berea egin lehenbiziko aldiz, ez besterik. Baina gizartea egiten ari den ahalegin handi honetan, berreskuratze ahalegin
|
honetan
esan nahi dut, unibertsitateak eginkizun handia du. Ez bakarrik ikuspuntu akademiko batetik, ez.
|
|
Batzuek berehala hartu dute beren probetxurako mezu horren zati bat, mezuaren osotasuna atzenduz, eta berehala hasi dira goi mailara eramaten txokokeriarik handienak, horrela hobetuko delakoan euskara, konturatu gabe euskara motela erabili beharrean gizarte moderno batean barregura sortzen duen hizkera bitxi bati irekitzen dizkiotela ateak. Beharbada zuk ere entzun dituzu holako gauzak behin edo behin, bai baita
|
hau
esateko joera duen jendea, nahiz Zuazok baino argumentu motelagoak erabiltzen dituzten. Baina nik ez dut uste hori inondik inora ere hala den, ahultze horren arrazoiak sakonagoak baitira.
|
|
nik neuk ez dut sekula santan erabili" partidua", baina bai" partida". Eta ez naiz bakarra, zeren Hondarribian entzun nion Atxagaren eleberri batetik ihes egindako baten itxura zuen norbaiti
|
hau
esaten egunkaria erosten ari nintzen dendan: "!
|
|
|
Honekin
esan nahi dudana da gaur egungo hizkerak nahitaez eskatzen dituela beste baliabide batzuk euskalkian nekez aurkituko direnak, euskalki horretan kontzeptu horien beharrik izan ez bada segurik. Jakina, euskalkien ñabardurak eraman behar dira batasun eredura, baina lekuko hizkera ez da nahiko gaur egun, nire ustez.
|
|
Azkenik, hirugarren arrazoi bat dago. Ez dut uste liburu
|
honetan
esaten direnak bereziki orijinalak direnik; han hemenka entzun, hitz egin, eztabaidatu, eta irakurriak ditut, inoiz. Baina sekulan ez ditut elkarretaratuak ikusi, era garbi batean azalduta, mihia (gehiegi) bridatu gabe.
|
|
Baina,
|
hau
esanda, zenbait ñabardura erantsi liratekeela uste dut. Alde batetik, literatura multzo bien arteko lubakia berdintzearen kontrako iritzia dudala:
|
|
Horixe ba. Dena dela, azpimarra daiteke fenomeno hau ez dela gure literaturaren ondare bereizgarria; kontrakoa dirudien arren, Ian McEwan idazle britainiarra ez zen euskal literaturaz ari, honako
|
hau
esan zuenean: " Idazle on batek bere tradizioa barneratu egin behar du, berarekin eten ahal izateko.
|
|
Kontua da adiskide baten, Kirmen Uriberen, adierazpen batzuk irakurri ditudala duela gutxi, eta haiek eskainiko didatela atal honen abiapuntua (edo aitzakia), horretarako amarru dialektiko bat egin dudan arren, idazle ondarrutarra ez baita, azken batean, kritikatuko dudan poeta motaren eredu (poeta askori gertatzen zaiena aztertzeko oso esanguratsua den arren). Honako
|
hau
esan zuen Uribek: " Poesia ez dut irakurtzen esaten duen idazle bat, nire ustez, ez da serioa".
|
|
Nire proposamena sinplea da, beraz: kritikariek, literatur generoen artean desberdintasunak daudela onartzen duten bezala, maila ezberdineko liburuak daudela nabarmendu lukete (literatura garaia, kontsumokoa, Midcult...
|
honetaz
esan dut zer edo zer laugarren atalean); bestalde, kritika negatiboek ere lekua izan lukete gure komunikabideetan; eta, azkenik, iruzkinetan plazaratzen diren iritziek ahalik eta arrazoituenak eta argienak izan lirateke. Irakurle soil gisa ari naiz; kontsumitzaile xume gisa, nahi izanez gero.
|
2003
|
|
Sentitzen dut
|
hau
esan beharra, Teresa, baina iridoziklitis bat daukazu eta baita bagotonismo apur bat ere...
|
|
Aguertu zat Urlia anima; esan dit Purgatorioan dagoala, eguin zuela vici zan artean promes bat joateco, edo Lezora, edo Aranzazura, edo Urquiolara, edo beste ermitaren batera; zor dituela onembat meza, ta aiec atera ta promesas cumplitu artean ecin irtengo duela Purgatoriotic. Asmatzen dituzte batzuec aldichaar beldurretic jaioac; biltzen dira defuntuaren senideac; doaz guciac promesa cumplitzera embustera berarequin; ta guero
|
onec
esaten die elizan bertan, edo ur bedeicatu onciaren ondoan ecusi duela berriz, eman diozcala esquerrac eguin dion mesedea gatic, ta igo duela animac Purgatoriotic irtenda Cerura uso eder baten ichuran. (...) Eguia da, bein baño gueiagotan aguertu dirala animaren batzuec socorru edo oracio esque; baña ez dira aguertuco edocein berrichuri.
|
|
Hala iruditu izan zaigu behin baino gehiagotan: " Kanta eta kanta, negarrez herri
|
honek
diost eraz, nola goazen osterantz, nola goazen euskeraz. Kanta eta kanta, herriak ez du bizi nahi euskeraz93".
|
|
Argiago nahi? Kontua ez da egungo administrazioetan euskaldunentzako leihatila zabaltzea, denok osatzen baitugu herri
|
hau
esanez. Horrelako miseriarik ez dugu behar.
|
2005
|
|
Gauzak horrela, guk, lan honetan, Garapen Iraunkorrak dituen ondorio ekonomiko eta sozio-politikoei eman diegu lehentasuna, horiek baitira gutxien aipatzen direnak. Hartara, hala espero dugu behintzat, Garapen Iraunkorraren ikuspegi osoagoa izango du irakurleak, gure ustez arrazoi baitu Pascalek honako
|
hau
dioenean: "... den dena, baita elkarrengandik urrutien dauden zatiak ere, baitago hari ikusezin baten bidez lotuta, iruditzen zait ezinezkoa dela osotasuna ezagutu gabe zatiak ezagutzea, eta baita zatiak ezagutu gabe osotasuna ezagutzea ere".
|
2006
|
|
|
Hau
esanez, Kristina bere autoan sartu eta hautsak harrotuz abiatu zen. Martina pentsakor gelditu zen kaleari begira.
|
|
|
Honekin
esan nahi dut etxean Tetra bat ipini banuen, izan zela beste erremediorik ez nuelako. Dena bat batean gertatu baitzen:
|
|
Lastaolak eskuetan, eskolara bidean, erdi ilunpetan, errazago hitz egiten du beste anaiarekin. Eta
|
honek
esan ahizpari, ezkontzeko hitz erdi atera duela. Familia handia nahi duela berak ere; gurea bezalakoa gutxienez.
|
|
Gehiegikeria, ezta? Baliteke, baina jarraian emanen dugun pasarte
|
honetan
esaten denak zer pentsatua ematen du. Xabier Kintana euskaltzainarenak dira hitzok, 2006ko urtarrilaren 11ko Berrian argitaratutako artikulu batean txertatuak.
|
|
Xabier Kintana euskaltzainarenak dira hitzok, 2006ko urtarrilaren 11ko Berrian argitaratutako artikulu batean txertatuak. Euskararen erabilera ustez baldarra erakusten zuten zenbait adibide eman ondoren, gisa
|
honetakoak
esan zituen, hitzez hitz:
|
2007
|
|
–Zabortegi
|
honi
esaten dion jabego pribatua, mozkorti zikin horrek? –jarraitu zuen Demetriok.
|
|
Zer arraio ari hintzen antzararen lepoari helduta? Gero, noski, hire aita etorriko zaidak kexaka, soldatak, lan baldintzak, ahotsa behartu du azken
|
hau
esan duenean, eta antzeko ergelkeriekin aho beteka.
|
|
Aloadin, Asasino baten beharretan zegoe  larik, baratzean zituen gizonez baliatzen zen. Hautatu zuena lokarrarazten zuen eta bere gaztelura ekarrarazten,
|
hau
ziotsola:
|
|
Nola azaz  kalen luzetasunarengatik ez zitekeen defenda, diote goititik eta beheititik han berean hustu zela pozoinaren ondorioz eta neskatxak ihes joan zirela, anitzek soldadu gazteen geriza hautatu zutelarik. Eta buruzagi zenaren dignitario zaharrek errebelatuen kontra ostea altxarazi nahi izan zutelarik, garai hartan han gertatu zen Khan Handiaren konfiantzako gizonak lege berria finkatu zuen emazteki gazteen defentsa hartuz, haiei eta haiek lagundu zituzten soldaduei indultoa emanez eta aitzinako legea atxiki nahi zutenak preso eramanez,
|
hau
ziotsela:
|
2008
|
|
Bukatu zenuten zuen kapitulua, iraganeko gauza da dagoeneko. Gainera, ez dakit
|
hau
esan behar nizukeen, baina tira, nire laguna zarenez ezin dizut ezkutatu; beste neska batekin ikusi dut azkenaldian". Bihotza taupada azkarretan hasi zitzaidan.
|
|
" Ni ez naiz holakoa; ni gehiago naiz", zioen umetako barreak. Oso bestelakoa al da oraingo begiratu errukizko
|
honek
dioena?
|
|
Biak posible hitzez; biak inposible izatez. Eta gure Ama Heriotza larri, bere seme alu
|
honen
esanak jasan ezinik.
|
2009
|
|
|
Hau
esanda, komunikazioa eten zuen Doroteak. Telefonoa belarrira lapa eginda geratu zen Irene une batez, entzundakoa egia ote zen sinetsi ezinda.
|
|
|
Hau
esanda, agur keinua egin zuen kapelarekin lagunduta. Irene erreakzionatzeko gaitasunik gabe geratu zen, J letra zeraman apal lerroaren parean iltzatuta.
|
|
" Arren diotsuet, ez zaitezte sartu leize horretara; betiko galtzeko zorian egon naizen
|
honek
diotsue: ez sartu leize horretara.
|
|
Eraginkortasunaren ezinbesteko baldintza da errealitatearen hari meharrean mugitzea.
|
Honek
esan nahi du tokian tokiko politika behar dela, alboko errailera begira egon gabe. Adibidez, euskara eta gaztelania edo frantsesa ez dira familia bereko hizkuntzak, hemen etxe berean bizi arren.
|
|
Euren seme alaben irakas hizkuntza aukeratzeko gurasoei aitortzen zaien eskubidearen gainean eztabaida ugari piztu izan da tarteka. Zenbaitek dioenaren kontra, eta Auzitegi Konstituzionalaren epaiek gai
|
honen inguruan
esandakoen argitan, aipatutako eskubidea ez aitortzea ez da nahitaez joko arau konstituzionalen aurkakoa. Halere," bi hizkuntza ofizialak erabiltzeko adina" ezagutzeko obligazioa ezarri zuen legearekin (Euskararen Legearekin alegia) ez litzateke bat etorriko, lege horrek aitortzen baitu hizkuntza aukeratzeko eskubidea ere.
|
|
Honekin ez dugu esan nahi nahitaez autonomia onuragarriagoa zaienik hizkuntza gutxituei independentzia baino.
|
Honekin
esan nahi duguna da independentzia ez dela hizkuntza indarberritzeko prozesuan gehiago eta azkarrago aurreratzeko berme nahikoa; eta honekin esan nahi duguna da, euskarak Euskal Autonomia Erkidegoan aurreratu duena, neurri batean, autogobernuaren makuluari esker aurreratu duenez gero, autogobernu gehiago edukita ere horri esker ez genuela aurreratu duguna baino gehiago aurreratuko, ez behintzat n...
|
|
Honekin ez dugu esan nahi nahitaez autonomia onuragarriagoa zaienik hizkuntza gutxituei independentzia baino. Honekin esan nahi duguna da independentzia ez dela hizkuntza indarberritzeko prozesuan gehiago eta azkarrago aurreratzeko berme nahikoa; eta
|
honekin
esan nahi duguna da, euskarak Euskal Autonomia Erkidegoan aurreratu duena, neurri batean, autogobernuaren makuluari esker aurreratu duenez gero, autogobernu gehiago edukita ere horri esker ez genuela aurreratu duguna baino gehiago aurreratuko, ez behintzat nahitaez, eta ez dagoela arrazoirik uste izateko ez dela horrela izango etorkizunean ere.
|
|
100 puntu eskuratu daitezke azterketan; esperientzia profesionalagatik, 45 puntu; medikuntza lizentziaturaz gain (hori ezinbesteko baldintza baita) eskuratutako prestakuntza eta egindako ikerketa edo irakaskuntza lanengatik, 25 puntu; eta, azkenik, euskararen ezagutzagatik, 17 puntu (eskatutako ezagutza maila altuena baldin bada) edo 8,5 puntu (eskatutako ezagutza maila apalagoa denean).
|
Honek
esan nahi du euskararen ezagutzari izendatutako puntuazio altuena gainerako proba eta merezimenduen %10 dela kasu batzuetan, eta %5 gainerakoetan. Horrela dira kontuak.
|
|
Irizpide horren oinarrian dagoena hizkuntzen osagarritasunaren eta bizikidetzaren ideia da, eta argi eta garbi uzten du albora hizkuntzen arteko dikotomia. Ikusmolde hau Fishman-ek hainbat idazlanetan azalduta dauka, esate baterako jada aipaturiko" The new linguistic order" artikuluan, non, beste zenbaiten artean, honako
|
hau
esaten baitu (Fishman,; itzulpena, 2001):
|
|
Nahitaezkoa da bere aukera. Nolanahi ere, ofizialtasuna ofizialtasun, bermatua du gaztelania erabiltzeko eskubidea, bai Autonomia Estatutuaren bidez bai Euskararen Legeari berari esker,
|
honek
esaten baitu euskararen ofizialtasunak ez diela" batagatik edo besteagatik hartaz (euskaraz) baliatzen ez diren herritarren eskubideei kalterik ekarri behar". Kontua, beraz, oso sinplea da:
|
|
Aukera gehiegiaren aurrean, geure arazoak sarri hautuak egiteko beharrarekin daude loturik, ez aukera bakarraren inposizioarekin. Ez genekien
|
hau
esatera helduko ginatekeenik: esperientzia eremuak murrizteko premia dugu gaurko norbanakook; informazioa likidatzeko behar gorria, besteak beste.
|
|
haur ala gaxte, hezurren bat apurtzen zuteneko, larrugorritan, enbor zaharraren pitzadura tartetik pasarazten zituzten osatzeko. Geurean ere, iparraldetik datorren esaera
|
honek
dioenez, badu estimaziorik lizarrak: " Etxeondoan lizarra, etxe horri sorte ona".
|
|
" Ana ta Badana pasa dizkiagu, laster diagu Lazaro astea", eta horrelako moldeetan hitz egitea arrunta zen. Honako atsotitz
|
honek
dioena ere deitura horietatik jaso beharra dago: " Lazarok xoria harrapatu, Erramuk lumatu eta Pazkok jan".
|
|
|
Hau
diot, pazko aste honetan gure basoan errespetuz sartu naizelako, zuhaitz bizi historiadunekiko begirunez. Udaberri peskizan, sartu ere.
|
|
Egun haietan, sikendarrak eta bet milotar guztiak bildu ziren, eta Abimelek errege egin zuten, Sikengo haritzpean. Jakin zuen Jotan profetak eta, Garizin mendi gailurrera igo eta oihuka parabola
|
hau
esan zien:
|
|
–Sinagogaren erdigunean" aliantzaren jaia" aurkitzen dugu. Maimonidesi buruz honako
|
hau
esaten zen: jai guztiak bildu eta azaldu zituen herri juduak jainkoarekin egindako aliantza gogora zezan.
|
|
Ez mitoetan ez logosean, baizik eta unibertso sinbolikoan, ideien munduan alegia. Guk berriz honako
|
hau
diogu: Ez mitoetan, ez logosean baizik eta mitoa eta logosa sortzen dituen ahalmenean; mintzamenean, alegia.
|
|
Euskaldunon analfabetismoaren osagarriak, bada, arinkeria, harrokeria eta alderdikeria dira. Harritzekoa al da, haserrealdi batean, Ibiltarik
|
hau
esatea?: Filosofiari buruz euskaraz idaztea harribitxiak txerrien askara botatzea bezala da (Filosofiari buruz bakarrik?, gaineratuko nuke nik).
|
2010
|
|
Aldizkaria aterata ere kezkaturik ibili zen bolada batez izen dontsuarekin. Egun batean lasaiago etorri zitzaidan, Juan Mari Lekuonarekin hitz egin zuelako eta
|
honek
esan ziolako leku askotan" susaa" esaten zutela, eta azken" a" hori ere ez zela oso luzea euskalki batzuetan. Gainera, laster idoro zuen Irango hiri exotiko baten izena ere bazela (Frantziako mugatik gertu dagoen ipar Italiako herrixka baten izena da halaber).
|
|
ARGIAezker abertzalera gehiegi hurbiltzen ari zen EAJkoen ustez. Hori ukatu gabe,
|
hau
zioen Josuk: " Ez litzateke oso gizalegekoa izango, ARGIA bezalako desastre finantziero bat konsekuentzia guztiez beren bizkar hartu dutenei horretaz gain beren ideien kontra idazteko eskatzea".
|
|
Argentinarekin interes berezia zuela ematen zuen, betidanik ezagutu nahi izan zuen lurra zela kontatu zion, eta okasio handiren bat izan orduko joateko aprobetxatuko zuela.
|
Hau
esandakoan niri begiratu zidan, nire onespena eskatuz bezala. Zergatik begiratzen zidan galdetu nionean, erantzun zidan nirekin joatea gustatuko litzaiokeelako begiratzen zidala.
|
|
Ez zekien gurasoak bila etorriko zitzaizkion, hobe hala balitz, baina azken aldiko harreman hotzak igual etxean utziko zituen edo akaso Ameliak berak ez zien ezer esan, Danielaren itzuliak ustekabean harrapa zitzan. Baina Marioren begi ninietan islatu zitzaionak gehiago kezkatzen zuen; Marioren pentsamendua ikusten ari zen, alde batetik,
|
honek
esan baitzion bere arazoaren mamia Nicolas oraindik gogoan izatea zela eta hori zela Argentinara tiratzen zuena; eta, bestetik, bere konbentzimendu propioa zegoen, barruko bozak esan zion Mariok arrazoi izan zezakeela eta ihesaren azpian zegoena hasierako puntura itzultzea ote zen, pintoreak egin ziona barka ezina zela eta bere aurrean zerriaren pare gelditu zela esanagatik, ez ote zuen haren bes...
|
|
Inurritzen hasi zitzaidan gorputz osoa, neure burua maitasun istorio batean murgilduta egon zitekeela sentituta, nerabe baten moduan, nahiz eta oraingoz Juana Mariren ustea besterik ez izan.
|
Honek
esandakoa egia baldin bazen, jakingo al nuen pausoa ematen. Ala nik egon nuen berak zerbait esan zain?
|
|
Aitzitik, oso gustagarria zitzaiola eta handik aurrera estimatuko zuela estilo aldaketa horrekin jarraitzea betiko bakero eta elastikoen ordez, okasio handietan, gutxienez. Ez bakarrik hori, konturatuta zegoela inaugurazio festako gizonei begiek ihes nola egiten zieten bere ipurdiaren atzetik desio gorritan, baina alferrik ari zirela, Daniela Messiren soin perfektua beretzako zela, ez beste inorentzako, eta
|
hau
esan bezala oina zapatatik atera eta hanketan igurzten hasi zitzaion, libidoaren tenperaturak sortzen zion betekadari modu honetan irteera eman nahian. Danielak gelditu egin zion, ordea, leku hartan ezetz esanez, itxaroteko, gau osoa zutela galdutako denbora irabazteko eta bera nahi zuen guztirako prest etorri zela, baina beste leku batean.
|
|
Neska gaztea makurtu egin zen dortoka laztandu ahal izateko, eta
|
hau
esan zion konplizitatez:
|
|
Zazpi orriko eskutitz hartan, Loiola Irratiak ordura arte izan zituen korapilo eta oztopo guztiak aitatu nizkion. Besteak beste
|
hau
esaten nion: " Creemos ostentar el triste record del más elevado número de inspecciones técnicas a Emisoras de Radio en los últimos años...
|
|
Eta, ministro naizen aldetik, nik ez diot Aznarri inoiz esango Gernikako Autonomia Estatutua horretan bete behar dugunik, niretzat askoz garrantzitsuagoa delako, zuek arrazoi izan arren?, CEOE, CC.OO. eta UGTekin ondo moldatzea".
|
Hau
esan ondoren, zigarro purua piztu eta kontu atseginagoez hitz egitea proposatu zigun Rajoyk; Tourreko gertakizunez eta txirrindularitzaren egoeraz jardun zitzaigun. Fribolitatea ematen du, baina hala izan zen; lehen bileran bertan, hasiera hasieratik utzi ziguten argi eta garbi auzia zertan zen.
|
|
Eta azkenik, 1996ko ekainaren 25ean, ETAk eskaini berria zuen su etenaren aurrean, Ajuria Eneako Mahaiak honako
|
hau
zioen:
|
|
Harro nago eta ohoretzat daukat Espainiako Gorteetan, euskaraz eta gaztelaniaz esan izana Euskal Herria existitzen dela eta etorkizuna askatasunez erabakitzeko eskubidea duela. Lehen aldia da Lehendakari bat Gorteetara joan eta
|
hau
esaten duela. Eta lehen aldia diot, ez delako azkena izango, etorkizunean gehiagotan ere ikusiko dugulako.
|
|
Eta
|
hau
diot RodrÃguez Zapatero hor zehar zebilelako esanez bera zela askatasunen aldeko akordio haren egile intelektuala. Berak hala badio, hala izango da.
|
|
Eta nahi bazuten bertan burdin meatzea ateratzen saiatu, lana pagatuko ziela Aristegik berak, eta deus ateratzen ez bazuten ere, bera eginen zela gastu guzien kargu, y si lo encontraban seria de gran combenienzia para él y en beneficio de los propietarios; y mediante este pacto dieron principio a trabajar los tres, y otros dos compañeros que el testigo les dio, y abiendo descubierto la mena, pasados como tres o cuatro meses paso el testigo a la ciudad de San Sevastian a notiziarle a D Miguel de Tarve como admnistrador y apoderado de Elama. Eta
|
honek
esan ziola, baldin meatzuloa Elamako lurren mugen barrendik bazen, handik ateratako guzia berena zela. Baina, gero, meatzuloa aurkitu zuten hiru meatzariek dena berentzako bezala hartu zutela, apropiandose de su valor por autoridad propia con dezir que ellos la an descubierto y que es suia, y perjudicandoles a los dueños de aquella utilidad y al testigo hazerle pagar el prezio mui crezido, sobre lo qual dicho D Miguel de Tarbe obtubo de la real corte un despacho contra dichos Villanueva y compañeros, sin que el testigo sepa su resultado.
|
|
[33] Don Fermin Iriburrun de 67 años presbitero sirviente de un beneficio de la Yglesia Parrochial desta villa de Goizueta.
|
Honek
esan behar du, eta esaten du, batez ere, emakume ondradua dela Klaratxo gurea, eta zintzoa oso.
|
|
[23] Pedro de Goizueta maestro herrador y albaitar de 60 años. Testigu
|
honek
dio Klararekin tratua egina zuela Elamako sei mandoak ferratzen zituen bakoitzeko le havia de dar un quintal de fierro y una carga de carbon por cada caballeria cada año.
|
|
Oficio de la Ynquisicion. Labaingo erretore gazte inkisidore
|
honek
dio 1727ko abuztu goiz batez gizon bat etorri zela Klararen karta batekin, y abierto aquella vio que la letra era de Mª Clara Zulaica ferrona de Elama; sinale orduan lehendik ezaguna zuela; eta leitzen hasi bezain pronto ohartu zela bere aita Juan eskribauari presaka bidalitakoa zela, biharamunean inondik albaitean Iramendira ateratzeko eskatuz, eta aitagana bidali zuela segituan mandataria....
|
|
[30] Juan de Grajirena esno real, vezino de la villa de Beinzalavayen de 60 años. Lehen ere maiz agertu den eskribau labaindar
|
honek
dio etorri zitzaiola bai, izenik ez dakien oiartzuar bat que trabaja carboneando en la erreria de Elama, llamado Alquicho [372]. Klararen karta batekin presaka, Gotzaingo olajaunarekin zituen auziak konpondu asmoz Yamendira ateratzeko erregutuz, baina, auzi hartako informazioa Juan Fco de Aniz esno real vecino de Yturen jaunak jaso omen ziola, eta ez dakiela deus.
|
|
[107] Ikus gero Eskuderotar baten sur, Elamaraino sailean
|
honetaz
esaten dena.
|
|
[286] Eta
|
hau
esateko, beste detaile askoren artean anaia eta koinataren heriotzako datu hauxe dizut: y en ninguno de los dos testamentos dexo manda pia alguna.
|
|
Lorentxok grabazioan, eten gisara honako
|
hau
esanez: " ta gero esaten dio", hirugarren puntua gorde bezala egiten du, baina letratik nabari du lau puntuko bertso huraxe duela kantagai.
|
|
Ez dut inon harrapatu lapurreta honek sortu zituen gastuen kontu zehatzik ez Goizuetako ez Lesakako artxiboetan, ez elizakoetan ez udalekoetan. Hurrengo pasarte
|
honetan
esaten denagatik, ematen baitu ez zela jaso bere garaian gastuon data zehatzik Goizuetako dirukontuen liburuan [126]:
|
|
" Hauxe bedi zuen diosala", gogoratzen digu Frantzisko ttikiak bere testamentuan: " Jaunak agertu zidan, agur gisa
|
hau
esateko: Bakea dizula Jaunak".
|
|
Hala dio gaurkoak: Itsasoak urtean metro bat jaten diela Lapurdiko hondartzei, eta han bertan, iparraldeko emakume ikerlari baten ekarria... ez naiz akordatzen orain bere izenarekin, baina
|
hau
dio: " Higadura emeki gertatzen eta bat batean ikusten da".
|
|
Gauerdiak lotzen bezain banatzen ditu biak. Berdintsua izan ohi ez dena, aurten behintzat hala suertatu da, hurrengo
|
honek
dioena:
|
|
Egun haietan, sikendarrek eta bet milotar guztiak bildu ziren, eta Abimelek errege egin zuten, Sikengo harizpean. Jakin zuen Jotan profetak eta, Garizin mendi gailurrera igo, eta oihuka parabola
|
hau
esan zien:
|
|
gustuko duenak egin dezala.
|
Hau
diot, beti azaltzen delako" haserre ipurterre" orojakile horietakorik. Begira zer idatzi zidan udaberriz azkenengo" anonimoak" (ez diot hitzik ere ukitu):
|
|
Has gaitezen lehenengo ezaugarria aurkezten. Eman dezagun pertsona batek, Mirenek, honako
|
hau
esaten duela: " Ez dut uste Jon etorri denik, baina Jon etorri da".
|
2011
|
|
Berrogei berrogeita hamar urte inguru zituen, eta zurbil samar egon arren, irribarre behartu batekin agurtu zituen aurrean zituen guztiak; zuzen zuzenean bizardunarengana joan, eta haren aurrean belaunikatu zen. Hori ikusita, guztion buruzagia zirudienak gizon biluziari besoetatik heldu, eta zutik jartzen lagundu zion, gozo gozo begira
|
hau
esaten ziolarik:
|
|
–Kasu
|
honetan
esan ohi denez, oihu egin zuen builaren gainetik?, barkatu anabasa, baina ez nuen bisitarik espero.
|
|
Izugarri handiak, gardenak, anbararen horitasunekoak, gure atzaparretara jariatzen zuten zuku gozo harekin... Ahizpak azkenaldi
|
honetan
esan izan dit: " Hi eta hire Monjeu... idealizatu egiten dun hik leku hura.
|
|
|
Hau
esanda, oinez sartu zen ibaian eta mairuen aurkako borroka latzean murgildu zen. Mairu asko hil zituen eta bere lagunei esaten zien oihuka:
|
|
Arrasateko hartan dena izan zen odol gosea, mendeku grina. Bergarako Ozaeta etxeko semeak ere ez zuen luzaroan ahaztuko gudu latz hartan bizi izan zuen izua, estu eta larri ibili baitzen Abendaño Motelaren atzaparretatik ihes egiteko, kantu
|
honek
dioen bezala:
|
|
|
Hau
esanda, etxean sartzeko esan zien, denok elkarrekin askaria hartuko zutela.
|
|
Ardoa ere pasatu nahian, Sarako Martin As" de la maison de Bourquia" idatzietan agertzen zaiguna.
|
Honek
dio ardoa Senperen hartu zuela Jean Cadere saratarraren aginduz.
|
|
Deigarria egiten zait, industrie hitza erabiltzea.
|
Honek
esan nahi du kontrabandoa ez zela baserritar batzuk egiten zuten lan arrunt eta apal bat bakarrik, goi mailako negozioa eta antolaketa zuen eguneroko ekintza bihurtu zela baizik.
|
|
Hauek lehenengo gudakoak, errepikatzen dira.
|
Honek
esan nahi digu guda bukatutzat jo zela baina arazoak ez zirela konponduak izan.
|
|
Bidarrain guarda lanak egiten egon zen gizon euskaldun batek erran zidan bera ez zela sekula saldu, baina asko zirela saltzen zirenak.
|
Honen
esanetan, 1946an 300 bat libera irabazten omen zuten eta janaria erosten ia dena gastatzen. Behin baino gehiagotan saiatu omen ziren kontrabandistak erosten baina ezezkoa jasotzen zutela dio.
|
|
Bitxia da, dena dela: harresi naturalak, eurak izaten dira batzuetan mugen erlatibizatzaile nagusi, eta Pirinioak datozkit burura
|
hau
diodanean. Nola 2006ko Aste Santua (Izaban) hala 2007koa (Echon) Pirinioetan eman genituen Josuk eta biok, burmuinari oporrak eman eta denborarik gabeko lekuotan atseden hartzeko asmoz (atseden psikikoa, ezen ez preseski fisikoa).
|
|
Kantek egin zuen Akinoko Santo Tomasen argudioen refutazioa, galdera bat planteatuz, Urnietan bizi zen mutilzahar bati behin entzun nion galdera berbera. Honako
|
hau
esaten zuen mutilzahar horrek: " Dena egin zuen bat ba omen da:
|
|
" zuetatik bekaturik ez duenak bota biezaio lehenengo harria". Eta orduan denak sakabanatu ziren, eta emaztea Jesusen aurrean geratu zen, eta
|
honek
esan zion: " Zoaz, andre, etxera, eta saia zaitez hemendik aurrera bekatuan ez erortzen" (Joanen Ebanjeliotik).
|
|
" zer esan dezake hilotzak". Honako
|
hau
esango banie bezala: " Zuen taldea sortu zenean nik 15 urte nituen.
|
|
Nik horrela sinesten dut. Bi pertsonaren arteko maitasunaz ari garela, niri maitasuna zer den definitzeko eskatuko balidate, nik honako
|
hau
esango nuke: " Elkarrekin asko sufritu ondoren bi pertsona erabateko eta betiko loturara eramaten dituena".
|
|
Baina nik horretan sinesten dut eta hori bizi dut. Orain dela gutxi, bileratxo batean solasean ari ginela, lagun batek honako
|
hau
esan zuen: " Maitasuna ez da 25 urteko neska gazte lirain bati maiteminduta gauzkala esatea.
|
|
Niri ez zait hori geratu, zorionez nire libertatearentzat, baina nire hurbileko zenbait jenderi gertatu zaio, eta, konkretuki izen bat aipatzeko, ba Imanol aipatu nuke, Imanol Lartzabal. Orduan, mingarria da 2000 urtean
|
hau
esan beharra eta oroitzapen zaharrekin errealitate berri honetara etorri beharra, baina bai, hori oraindik gertatzen da hemen.
|
|
Eta nik dakidanez gainera, eta hau ez dakit, abertzaleek hau ukatuko dute, abertzale erradikalek, baina nik jakin izan dudanez, eta
|
hau
esan behar dut, oraindik nire sentimendua gehiago areagotzeko, Lluchek, niri esan izan didate, Herrero de Miñón eta beste batzuekin, orain bi urteko su etenaren arazoarekin, su etenarekin zer ikuste handia izan zuela ba nolabait eragile intelektual bezala eta Madrilen biltzen zirenean, han batzen zirelako, abertzale erradikalen esparrutik eta beste esparruetatik biltzen zirelako jendea, intelek... Orduan Lluch izan da pertsona bat benetan Euskal Herria maitatu izan duena zentzu horretan, euskaltzalea, eta ez dut ulertzen, ezin dezaket onartu berarekin egin den hilketa hori, disparate hori, beste asko bezala, beste disparate asko bezala.
|
2012
|
|
Salbuespenak salbuespen, igandero joaten gara bisitatzera. ?
|
Hau
esatean Inasi aditu dio begietara, eta begiradari eutsiz jarraitu du bere jardunarekin?. Han aurkitzen dugu beti argiaren kisket zahar bat eskuetan duela klik klak egiten, baldin eta botiken eraginpean lokartuta ez badago.
|