|
2008
|
|
|
Arestian esan den bezala, garuna handitzeaz gain, pelbiseko hutsunea txikitu egin zen. Ondorioz, burezur
|
handiagoa
zuen ume batek bide txikiago batetik atera behar zuen. Eboluzioak, hautespen naturalak?
|
|
|
Jolasek eta jostailuek garrantzi
|
handia
dute umeen balioen transmisioan, beraz, gai honi arduraz heldu behar diogu, oraingo umeak etorkizuneko gizarteko protagonistak izango baitira.
|
|
2009
|
|
|
Umeak txikiak zirenean, leihopean geratzen zen eta otsoaren negarrak betetzen zuen gaua, ipuinek betetzen zutenean bikien gela. Esku
|
handiegiak
zituen umeak besoetan hartzeko eta, gaztetan zutik ibiltzen bazekien ere, denborarekin ahaztu egin zitzaion. Ile luzea gorputz osora zabaldu zitzaion urteen etorriarekin eta Rosaren ohean sartzeari utzi zion, ehiztaria Nebraskara heldu baino hilabete batzuk lehenago.
|
|
|
Lortzen dugu, teknika erasokor gutxiago eginda amniozentesia, adibidez, askoz ere emakume gehiago diagnostikatzea. Amak zenbat eta urte gehiago izan, Down sindromea izateko arrisku
|
handiagoa
dute umeek. Teknika erasokor asko egin behar ditugu, baina fetuak galtzeko arriskuak dakartzate.
|
|
|
Psikologian aski adostua dago eragin
|
handia
duela umearen eta zaintzailearen arteko atxikimenduak, eta lokarri emozional horren bilakaerak. Umearen eta figura afektibo zentralaren artean, normalean ama, baina ez nahitaez?
|
|
2010
|
|
|
Joder, hi!
|
Handia
duk ume txiki bat izatea!
|
|
|
Reidekin batera, hauxe ondoriozta dezakegu: aipatutako printzipio horiek indar
|
handia
dute umeengan. Bizitzan aurrera egin ahala, seguru asko printzipio horiek ahultzen dira, garrantzitsuak izaten jarraitzen badute ere.
|
|
2011
|
|
|
b. Audientzia kuota
|
handiena
duen umeentzako kanal tematikoa egun Clan TVE kate publikoa da. Disney Channel eta Antena Neox ditu atzetik hurrenez hurren.
|
|
|
Argi dagoena da diruak eragin
|
handia
duela umeak ekartzeko edo hezteko orduan. Hala erakusten dute, esaterako, 0 urte bitarteko umeen matrikulazio datuek.
|
|
2012
|
|
|
Orain, malformazioak dauzkaten fetuei buruz ere erabakitzeko ahalmena kendu nahi die andreei, mendekotasunak dituztenek eskubide berdinak izan ditzaten, mendekotasunerako laguntzak eta laguntzak kentzen dituzten bitartean. Etikaz eta giza eskubideez ari dela, hausnartzekoa litzateke zein zaintza, heziketa eta bizi kalitate izango duen mendekotasun
|
handia
duen ume batek, gurasoak hura zaintzeko prestatuta ez badaude, edo baliabiderik ez badaukate. Zigorren beldur klandestinitatean egon arren, normalizatuta eta legitimatuta zegoen jarduna arautu zuen 2010eko legeak, gizarteak zein nazioarteko hitzarmenek onartutako eskubidea.
|
|
|
167). Bestalde, eta autorregularioari begiratuz, jokaera oneko kodeek gero eta eragin
|
handiagoa
dute umeen eta gazteen interesak babesteko, bai umeen elikagaien publizitatea arautzen dutenean123, baita umeei zuzendutako publizitatea hedatu baino lehen derrigorrezko eskakizun berezi bat ezartzen dutenean ere. Hau da, umeei zuzenduta doan publizitatea hedatu nahi denean, hobe beharrez, Autocontrol delako Elkarteari iragarkiaren zilegitasunaren inguruko aurretiko kontsulta (Copy Advice) egin behar zaio (Iráculis eta Leiñena, 2008:
|
|
2013
|
|
|
Eskuekin ukitzeko pantailak dituzten gailuak gero eta zabalduago daudela eta umeek ere gero eta gehiago erabiltzen dituztela azaldu du Kids Online ikerketak. Aldaketa horiengatik, Internetera sartzeko erraztasun
|
handiagoa
dute umeek eta, «ziur aski», agerikoagoa dute sarearen erabilerari lotutako arriskuak jasateko. Ikerketaren arduradunek kezka agertu dute, batik bat, 8 urtez azpiko umeengatik.
|
|
|
Hala esan dio, baina GERMANek zalantza
|
handiak
ditu umea bizirik ote dagoen. INESek berriro konortea galduko duela ematen du.
|
|
|
Dena den, Nereak oraingoz Ibairi somatu dion hutsunerik haundiena «maitasun falta ikaragarria» izan da. Berak azaldu digunez, «maitasun falta
|
haundia
dute ume hauek, baita berriz gurasoak galtzeko beldurra ere. Bi gauza hauek lantzea ez da erraza, baina horretan ari gara jo eta ke».
|
|
2014
|
|
|
Arestian esan den bezala, garuna handitzeaz gain, pelbiseko hutsunea txikitu egin zen. Ondorioz, buru-hezur
|
handiagoa
zuen ume batek bide txikiago batetik atera behar zuen. Eboluzioak, hautespen naturalak?
|
|
|
Lehen haurtzaroan, gainera, are gehiago baldintzatzen dute. Bizitzako lehen bi urteetan, gurasoekiko (edo haien funtzioa egiten duenarekiko) lotura emozionalak garrantzi
|
handia
du umearen bizitza sexual eta emozionalean.
|
|
2016
|
|
|
Askotan triptofano ugariko elikagaiak aipatzen dira (arrautzak, esnea, labore integralak, garbantzuak, kakahueteak, platanoa…), baita aldartea hobetzeko irtenbide isolatua ere, baita depresioa ere. Hala ere, 2016 urtean egin berri den berrikuspen batek dioenez, triptofano ugariko dieta batek eragin positiboa izan dezake umorean, eta horrek eragin
|
handia
du umearengan. Hori dela eta, ez dirudi triptofano ugariko elikagai gehiago jateari buruzko gomendio orokor batek umorea hobetzen duenik.
|
|
2017
|
|
|
Urteak daramatzat honetan, eta beti aritu gara adimen emozionala eta trebetasun sozialak lantzen, horrek umea bullying kasu bat ikusi eta aurre egiteko prestatuko balu bezala. Baina, badirudi ezetz, presio sozialak ia guztiz baliogabetzen dituela gaitasun emozional eta enpatia guztiak; halakoetan, gaitasun emozional
|
handiena
duen umea errudun sentitzen da, eta gaitasun emozional gutxien duenari, berriz, ez zaio axola. Beraz, ikusleen arlo hori presio sozialaren ildotik eta talde kohesioa indartuz landu litzateke; modu indibidualean ez, baizik eta kolektiboan.
|
|
|
Bestelako ondorio latz bikoitz batekin, gainera, batetik potentzialtasun txikia duten ume eta gazte horiek ez dituztelako benetan prestatzen batzuk, zuzen zuzenean, ezinezkotzat hartzen dira; beste batzuk, aurrera doaz oinarrizko gaitasunak lortu dituztelako, akademikoki prestaturik ez egon arren. Batxilergoan jaso ohi dute zaplaztekoa ezustean, zergatia ulertu barik; bestela, unibertsitatean, zortea izanez geroeta, bestetik, potentzialtasun
|
handia
duten ume eta gazteengandik atera zezaketen guztia ateratzen ez dutelako. Sufrimendua geroago heltzen zaie gehienei, unibertsitateak bere hautespen propioa egiten duenean.
|
|
2020
|
|
|
Bai. Orokorrean pentsatzen dena baino garrantzi
|
handiagoa
du umeak zutik jarri arteko etapa guztiak betetzeak: bere buruari buelta ematea, arrastaka ibiltzea, lau hankatan ibiltzea… Hori da garapenaren oinarri bat.
|
|
2021
|
|
|
Larzabalek aitortu du semea" asko" ari dela ezagutzen: " Adimen
|
handia
duten ume batzuek zaratekiko sentikortasun handia izaten dute, eta nik hasieran ez nuen ulertzen Julenek zergatik estaltzen zituen belarriak zarata pixka bat zegoenean. Asko ari gara ikasten, eta uste dut bera ere aberasten ari dela".
|
|
|
Pertsona bakoitza mundu bat dela esan ohi da, eta adimen gaitasun
|
handia
duten ume guztiak ez dira berdinak. Dena den, adimen handia izateak berarekin dakartza hainbat nolakotasun edo ezaugarri:
|