|
2010
|
|
|
William Friedkinek 1973an egin zuenaren eskola berekoa da. Gurasoekin arazo
|
handiak
dituen nerabe bat da protagonista, eta haien arreta bereganatu nahian deabruak bere egin duela sinetsarazi nahi die. Hasieran ez dute oso serio hartuko gaztea, harik eta kontua larriagotuko den arte.
|
|
|
zein dira insomnioaren sintoma nagusiak? Gero eta eragin
|
handiagoa
du nerabeengan, eta zer neurrik lagun dezakete hobeto atseden hartzen.
|
|
2012
|
|
|
Irakaskuntzan arazoak zituzten ikasleekin ene lana errealitatean funtsatua ematea bilatzen nuen, ene ikasgaiak eguneroko beharretan oinarritzea. Arazo
|
handiak
zituzten nerabeak ziren, haiek motibatzeko herriko errealitatetik abiatu nahi nuen, baina ez nuen dokumentaziorik, ez gure historiari ez geografiari nondik heldu ere. Lauburu Elkartea aurkitu eta historia ezagutzeko egiten zuen ahaleginaz ohartu nintzen.
|
|
2014
|
|
|
2006ko apirilean, Journal of the American Dietetic Association aldizkariko argitaletxe batek zehaztu zuen erregimenpean jartzea ez dela soilik pisua irabaztea, baizik eta elikadura arazoak izateko arrisku handiagoa izatea. Bonnie S. Spear ek, dietista nutrizionista eta argitaletxearen egileak, ikerketa argitaratu ondoren, arazo hori aztertzeko betebehar morala ikusi zuen, bost urteren buruan ia beti lehen baino pisu
|
handiagoa
duten nerabeek, inolako erregimenik egin ez zutenekin alderatuta. «Errebote efektua» izenekoa da.
|
|
2021
|
|
|
Horrez gain, Agirre familien faktore sozioekonomikoaren garrantziaz aritu da: " Familian baliabide gutxiago eta estutasun
|
handiagoa
duten nerabeek sufritu dute gehien". Joera hori nabarmen nabaritu du bere kontsultetan.
|
|
2022
|
|
|
Irudia: Tatiana Syrikova Pubertaroa izerdi eta gorputz usain
|
handiagoa
duten nerabeak ere aurkezten dira. Urak, sodioak eta amoniako eta urea kantitate aldakorrek osatzen duten likido hori dermisaren azpian dauden guruin ekrinoek sortzen dute, batez ere eskuek, oinek, aurrealdeak eta bizkarrak.
|
|
2023
|
|
|
Animalia proteinen, gatzaren, txokolatearen eta kola freskagarrien kontsumoa handitu egin da, eta, horrekin batera, uraren, fruten, barazkien eta lekaleen kontsumoa murriztu da”, adierazi dute adostasun agiri horretan adituek, giltzurruneko litiasi pediatrikoaren gernu azterketa metabolikoan gomendioak emanez. Izan ere, txikienetan, giltzurruneko harriak maizago agertzen dira asaldura metabolikoengatik, gernu infekzioengatik eta malformazioengatik, baina “nerabeetan, batez ere pediatrian eragin
|
handiagoa
duten nerabeetan, ohitura dietetikoen eta bizimoduaren mende daude”. Izan ere, sedentarismoa eta jarduera fisikorik eza ere funtsezkoak dira adin horietako litiasia garatzeko.
|
|
|
Eta hori gero eta gehiago ikusten da kontsultetan: motibaziorik eza, sufrimendua, esfortzua eta frustrazioa kudeatzeko gabezia
|
handiak
dituzten nerabe eta gazteak. Beraz, umeek gatazka normalak izan behar dituzte, galdu, beldurtu eta esperientzia desatseginak bizi, haurren testuinguruan noski, eta, ondoren, irtenbidea aurkitu.
|
|
|
Horren ondorioz, estadio honetan dauden pertsonek ez dute smartphoneen gisako tresna ahaltsuak egoki eta modu autonomoan erabiltzeko gaitasuna, kasu gehienetan. Baina ez hori bakarrik, sare sozialek eta bideojokoek ematen dituzten uneoroko sari horiek bat egiten dute etapa horretan accumbensean naturalki dugun garapen bizkorrarekin eta, ondorioz, plazer horren bilaketan erortzeko
|
arrisku
handiagoa du nerabearen garunak, heldu batenarekin alderatuta, hau da, adikzioan erortzeko eta gehiegizko erabilpena emateko erraztasun handiagoa izango dute naturalki, zailtasun handiak baitituzte bere buruari limiteak jartzeko, izan ere, aurretik esan bezala, accumbensaren garapena une horretan kortex prefrontalarenaren gainetik dago garapen mailari dagokionez. Gainera, horrelako estimulu artifizial bat emanez gero momentu horretan accumbensari, modu kaltegarrian eragingo dio instantzia horri4 eta beste guneen garapen naturala oztopatuko da5 modu negatiboan eragingo du amigdala eta kortex prefrontalaren garapenean onarpen sozialarekiko sentsibilitatea ahulduz6 eta hiperaktibitatea eta atentzio gabezia sustatuz8.
|
|
|
Dopamina maila berez dagokiona baino maila baxuagoan egoteak, adikzio bat azaltzeaz gain, ateak irekitzen dizkio antsietateari eta depresioari.66 Nerabe batek heldu batek baino maila handiagoan jardungo du, normalean, dopaminaren dosi horren bila, izan ere, une horretan onespen sozialaren bilaketa sutsuagoa izateaz gain, indar handiagoz bilatuko da berehalako saritzea, nerabearen sistema linbikoan accumbensak duen garapen maila dela-eta; era berean, autorregulatzeko gaitasuna txikiagoa da, kortex prefrontala garatzeko dagoen neurrian, liburuko bigarren atalean ikusi dugun bezala. Beraz, erabilera sutsu bat egiteko aukera
|
handiagoak
ditu nerabe batek naturalki. Azkenik, dopamina modu horretan eskura  tzeak, aurrerago ikusiko dugun sindrome amotibazionala areagotzea ekarriko du.
|