2000
|
|
Urbiain ez duk, ezta urrundik ere, Florentzia! Eta Urbiain inguruko eta aurkientza hartako jauntxo kasik gehienak, Florentziakoak ez bezala, ezjakinak dituk, zeren
|
haien artean
ez baitago, hire aita zenak zekienaren laurdena dakienik... Eta, hala, nola baitira ezjakinak, atsegin den zernahirekin kontentatuko dituk eta ez haiz, ondorez, haien irrigarri izanen, zeren guztiak ere ene anaia Martinen eskolakoak baitira.
|
|
Eta, halaxe zain geundela, handik hiru lau egunetarat etorri ziren jaun Santiago de Tapioles y Villarrínen erranetarat zeuden hiru gizon, eta
|
haien artean
ez zegoen jaun Julián Arévalo, Avilako zalduna.
|
|
Eta zati batzuk buruz ikasi, eta ni ere bat edo bertze ikasterat behartu ninduen, hala nola Il Saggiatore ko zati hura, zeinean maisu pisatarrak aitortzen baitzuen ezen filosofia unibertsoaren liburu irekian skribaturik zegoela, baina matematikaren hizkuntzan, eta, hala, triangeluak, zirkuluak eta bertze irudi geometriko batzuk zirela hizkuntza haren karaktereak, eta
|
haiek gabe
ez zegoela deus ere ulertzerik, ez munduaren labirinto ilunetik iltkitzerik: La filosofia è scritta in questo grandissimo libro che continuamente ci sta aperto innanzi a gli occhi (io dico l’universo), ma non si può intendere se prima non s’impara a intender la lingua, e conoscer i caratteri, ne’quali è scritto.
|
|
Izan ere, irakurri nitian Piarres Oihartzabal kapitainak ekarri zizkidan bertze liburu haiek, gaurko zientziaren berri emaiten zidatenak; berrirakurri nitian, ondotik, neure skribuak... eta, zer erranen diat, bada? Neuk ere ez nituela neure skribuak hain laket izan, nola izan bainituen haiek skribatzen ari nintzela, zeren eta
|
haiek
ez baitzeuden, zinez, bertze liburu haien mailan eta graduan.
|
|
Horrela bada, asteburuak joan eta asteburuak etorri denbora aurrera zihoala, hilabeteak ere joan ziren, negua eta udaberria igaro ziren, eta uda heldu; negu oso hotzak bezala, oso beroak dira udak Herreran, baina ilunabar freskagarriekin; uda hartako ilunabar beranduetan leihoetan egoten ginen elkarrekin berbetan; eta halako batean ohartu ginen, gure senideek oihukatzen zituzten leloak entzuten genituela kanpoan astegunetan ere. Ordu
|
haietan
ez zegoen han gure ahaide edo lagunik. Haurren oihuak ziren guk ordu haietan entzuten genituenak...
|
2001
|
|
Aitzitik, 46 delako ildoa azken biltzar nagusian erabaki hori bertan behera uztearen alde agertu da. ABren araua eta izaera aldatu nahi dituzte orain,
|
haiek
ez daude kidetza bikoitzaren alde; Jakes Abeberri tarteko. Aitzitik, 1997an bozkatu zen mozio hura, iazko irailean burutu zen bortizkeriari buruzko eztabaidarako baliatu zuten 46 delakoek.
|
|
Behin eta berriz erlojua begiratzen zuen eta bere hazpegi ederretan asperdura ez ezik nazka ere islatzen zitzaizkion.
|
Haiez gain
ez zegoen jende asko. Bizpahiru andre xahar eta kuxkuxean inguratutako arlote gilbor handi bat.
|
2003
|
|
Baina goiz egiaztatuko zuen Idak eskaturikoa oparitu ziela izarrak:
|
haientzat
ez zegoen hiltzerik ez zauritzerik. Eta Unaxen kezkak ere ezaguturik, bigarren muga bat (azken finean, gerora ezagutuko zutenez, mugagabeko bizia, ezin hil izatea, muga bat zen, paradoxikoa iruditu arren) ezarri zitzaien, luzarora Unaxentzat gogorrena bihurtuko zena:
|
|
“Haiek geldituz gero, etxe osoa, herrialde osoa, gelditu egingo litzateke”, laburbiltzen du Emakumearen Institutuak, eta gogoratzen dute zazpi milioi emakumek lanaldi osoa doan egiten jarraitzen dutela etxean. Horietatik erdiek 65 urte bete dituzte, “baina
|
haientzat
ez dago erretiro pentsiorik”. Kanpaina Etxean konpromisorik ez izatea ez dela iraganeko belaunaldien kontua bakarrik, sexismoan hezia, Gizarte Gaietako Ministerioak astelehenean hasi zuen kanpainak frogatzen du, hain zuzen ere, hogeita hamar eta hirurogei urte bitarteko gizonak, ezkonduak edo bikotekidearekin eta seme alabekin, etxeko lanen banaketaren inguruan sentsibilizatzeko kanpainak.
|
|
Mahats bilketa garaia zenez, bazekiten biltegi hura mahatsa pilatzeko erabiltzen zutela Ubernako nekazari batzuek, horregatik tabernara mokadu bat hartzera joan ziren arte itxaron zuten erreka bazterreko makalditik mugitu gabe. Mahastietatik bide errazagoa zuten inondik ere, baina egun
|
haietan
ez zegoen bertatik pasatzerik traktore, erremolke eta langile pilarekin topatu gabe. Jendea ahal zen neurrian saihestu nahi zuten.
|
2005
|
|
Ildo horretan dagoen base solido bakarra, balio kliniko eskasekoa bada ere, dopamina hartzaileen aldakuntzekin lotutako aleloak adierazten dituzten zenbait azterketatik datorrena da. Ikusi dugunez, aldakuntzak ohikoagoak izan daitezke substantzien mende dauden pertsonengan,
|
haien mende
ez dauden pertsonengan baino. Mendekotasunak ikertzeko hipotesi bat estimulazio psikomotrizitatearen teoria izan da orain arte; beraz, substantziak edo jokoa estimulatzeko eta indartzeko mekanismo biologikoak berdinak izango lirateke edo, gutxienez, elementu komunak.
|
2006
|
|
Hitz batez,
|
haietan
ez zegoen grabatzerik oraingoek ematen duten erraztasunekin.
|
|
Belarria jarri egiten zaizu, nahi gabe ere, baina beren arteko solasak ez ziren oso interesgarriak ere. Bikotea zirela uste nuen hasieran, esan dizut lehen ere, baina berehala konturatu nintzen ezetz, bi
|
haien artean
ez zegoela ezer. Eta ez hori bakarrik.
|
|
Komun japoniar
|
haietan
ez zegoen ispilurik, Xabier, edo hain handirik ez behintzat, eta gure begiradek ezin izango zuketen topo egin, ziurrenik. Zer da ispiluan bilatzen duzuna?
|
|
• Irakasleentzat, berriz, euskarazko materialen egokitasunarekiko adostasun maila jaisten da, eta
|
haientzat
ez dago desberdintasunik euskarazko eleberrien eta hiztegi edo entziklopedien kopuruen artean.
|
2007
|
|
Fodor enekarpenetan oinarritzen diren teoria modularren arabera, ezagutza eremu bakoitzekomodulu bat dago; hau da, izaera zehatzeko prozesatze mekanismo bat (adibidez, modulu bat dago, gizarte ezagutzari dagokion informazioa prozesatzeko, eta bestebat, eduki ez sozialeko informaziorako). Modulu horiek jaiotzetikoak eta unibertsalak dira;
|
haien artean
ez dago inongo loturarik, eta hainbat azalpen printzipiorenarabera jarduten dute. Hori dela-eta, ia ez dira aldatzen ikaskuntzaren ondorioz, horrek metatze eragina besterik ez du eta (Fodor, 1983) (ikus 3.2.2.4.3 atala).
|
2008
|
|
Olinpikoa ez dakit, baina artzaina, behintzat. Ni kanpoan nagoenean aita amak, ahizpak, nebak zaintzen dizkidate ardiak…
|
Haiek gabe
ez dago ardirik.
|
|
Global Humanitariok azaldu duenez, erregistrorik ezak gizarte bazterkeria eragiten die pertsonei, eta erraztu egiten du legez kanpoko talde armatuekiko lotura edo delinkuentzia. Kontua da guraso askok ezin dituztela seme alabak erregistratu,
|
haiek
ez daudelako. Fenomeno hori azaltzen duten beste arrazoi batzuk dira landa komunitateetatik urrun egotea edo inprimaki ofizialik ez izatea.
|
|
Ezin ditzakegu seme alabak utzi programatzaileek ematen duten guztia ikusten. Bakarrik utziz gero,
|
haiei
ez dagozkien gauza asko ikusiko dituzte. Gure laguntzaz ikusiz gero, berriz, zabaldu nahi den mezua ulertzen lagundu diezaiekegu.
|
|
Galbaherik onena
|
haiei
ez dagozkien gauzak haien ordutegian ez programatzea da. Oso tematia izango naiz, baina berriro gurasoengana jotzen dut.
|
|
[Arrazoi zailagoa.] Hirian denetik dago, saltoki haundi super hiperrean denetik dago, Inderneten denetik dago, zeren
|
haietan
ez dagoenik ez baita eta, bereziki, haietan ez dagoena ez baita.
|
|
[Arrazoi zailagoa.] Hirian denetik dago, saltoki haundi super hiperrean denetik dago, Inderneten denetik dago, zeren haietan ez dagoenik ez baita eta, bereziki,
|
haietan
ez dagoena ez baita.
|
2009
|
|
bera eraikitzen, eta eraikitzen badu ere, Israelen ez Grezian bezalakoa. Eraikitzen asmatzen duenak unibertso bat eraikitzen du, nolanahi ere, beste
|
haientzat
ez dagoena, baina erreala. Hegelek Filosofiaren Historiako hitzaurrean adibide hau erabiltzen du:
|
|
gerizpean, eta behekoa, ezpain kokotsak? argitan; baina, argiaren eta itzalaren eremuak bereizten zituèn lerroa garbia zen arren,
|
haien artean
ez zegoen hausturarik, eta bai jarraipen bat, ez fisikoa baina bai beste era batekoa, jarraipen metafisiko bat, beharbada?, bi eremuak misterioaren haloak bildu balitu bezala; Domingok ikusten zuèn fotogramak, beraz, gehiago zuen irrealetik errealetik baino; une hartan, gainera, fotogramaren bazterretik urmaeleko zisne bat eta bizpahiru ahate agertu ziren, lerro lerroan zeudenak eta emakume gazt... bazekien, bai, zergatik egin zion jauzi:
|
|
–Tasio Loidi eta bereak ere hor ariko dira, seguru, su eta ke, gure alde, esan zuen Teofilo Mariak?. Inbidia ederra pasatzen ari naiz
|
haiekin
ez egoteagatik; nirea, izan ere, lehen lerroa da: aurrez aurreko borrokak gustatzen zaizkit, berdinetik berdinera, eta ez katazulo honetan sartuta egotea, sagu batzuk bagina bezala, tranpan harrapatuta?
|
|
|
Haien artean
ez zegoen Vaudorne delakoarena. Hura alde batera erretiratua zen, lana oraingoz betea duenaren plantan.
|
|
Direnak direla ere, gatazka eremutik ateratzea lortu dutenak iheslarientzako guneetan daude. Giza laguntzarako erakundeen arabera, ordea,
|
haiek
ez daude behar bezala prestatuta. Ez dago nahiko mediku eta material iristen diren guztientzat, zioen atzo Gurutze Gorriko ordezkari Sarasi Wiratnek, prentsaurrekoan.
|
|
Portuko Zuzendaritzak berak eskatutako txosten batek berretsi ditu kalteak, eta esan du Zuzendaritza bera dela erantzule. Hori ikusirik, Eusko Jaurlaritzaren aseguruak sortutako kalteak konponduko dizkiela agindu die bizilagunei, baina
|
haiek
ez daude ados. Uste dute, azaletik?
|
|
–Tasio Loidi eta bereak ere hor ariko dira, seguru, su eta ke, gure alde –esan zuen Teofilo Mariak– Inbidia ederra pasatzen ari naiz
|
haiekin
ez egoteagatik; nirea, izan ere, lehen lerroa da: aurrez aurreko borrokak gustatzen zaizkit, berdinetik berdinera, eta ez katazulo honetan sartuta egotea, sagu batzuk bagina bezala, tranpan harrapatuta...
|
|
" Begi berde horiek, sekula ahaztuko ez dituzunak..."; irakurri ez beste, paseoan ikusi zuèn emakumezko gazte sonbreirudunaz oroitu zen; baina ezustekoa –benetakoa–, handik hogei bat minutura izan zuen, plaza hartatik ez oso urruti zegoèn beste plaza batera joan zenean, non urmael bat baitzegoen, zisne eta ahate batzuekin... plazak zituèn bankuetako batean –bankuko izkina batean– emakume gazte hura ikusi ez zuen, bada, begiak urmaelean zituela!; gauza haiek, baina, nobeletan eta pelikuletan bakarrik gertatzen ziren!; Domingok, gainera, saihetsetik ikusten zuen emakumea, primeran ikusten ere, hura bere aldeko izkinan eserita zegoelako; harantzago –banku berean– atso zahar bat zegoen, emakume gaztearekin zerikusirik ez zuena, antza, ez batak eta ez besteak ez baitzioten elkarri hitz egiten ez begiratzen; eguzkiak, bestalde, sonbreiruan jotzen zuen emakumea, halako eran, non, sonbreiruak proiektatzen zuen itzalaren ondorioz, aurpegia bi zatitan banatuta azaltzen baitzitzaion: goikoa –sudur betinguruak– gerizpean, eta behekoa –ezpain kokotsak– argitan; baina, argiaren eta itzalaren eremuak bereizten zituèn lerroa garbia zen arren,
|
haien artean
ez zegoen hausturarik, eta bai jarraipen bat, ez fisikoa baina bai beste era batekoa –jarraipen metafisiko bat, beharbada–, bi eremuak misterioaren haloak bildu balitu bezala; Domingok ikusten zuèn fotogramak, beraz, gehiago zuen irrealetik errealetik baino; une hartan, gainera, fotogramaren bazterretik urmaeleko zisne bat eta bizpahiru ahate agertu ziren, lerro lerroan zeudenak eta em... esan nahi baita istantean ulertu zuela atsoak utzitako lekua berak bete behar zuela, antzeko aukerak behin bizitzan!; hala, neska eserita zegoèn bankua atzetik inguratu eta, haren aurrean paratzen zela, erarik abegikorrenean –betartean irri bat, urduritasunak marraztua– galdetu zion:
|
|
Zin degizut oker zabiltzala, Daniel! Zin degizut
|
haien artean
ez dagoela ezer! Debekatu egiten dizut, entzuten didazu, Daniel?
|
2010
|
|
EAk zein Aralarrek NaBai n sartzeko gonbitea egin diote Batasunari, baina Batzarrek eta EAJk adierazi dute jada
|
haiek
ez leudekeela hor, une honetan ez dagoelako horretarako baldintzarik. Batasunak ere molde askotan eta sarri adierazi du NaBai ren proiektuarekiko arbuioa.
|
|
Morolica izeneko herrixkan jaio nintzen arren, handik gutxira abiatu ginen aitarekin Oroquinara lan baldintza hobeen bila. Mendi erraldoi bat zen hura, eta garai
|
haietan
ez zegoenez basozainik, mendiaren sakonenera jo genuen ahal bezainbat lur gureganatzeko. Baina jakina, gure aitak mudatu ahal izateko saldu egin zuen Morolican geneukan apurra, eta Oroquinako lurrak ezer ematen hasterako miseria gorrian geratu ginen.
|
|
Juan Mari Arzak sukaldaria Elena Arzak alaba izan du alboan bere agerraldian. Esker hitzak izan ditu kataluniarrentzat, bere hitzetan,
|
haiek gabe
ez bailegoke euskal goi sukaldaritza. Ferran Adriaz mintzatu da, kataluniarra izan baitzen metxa piztu zuena.
|
|
Urte ilun
|
haietan
ez nengoen neure egoerarekin pozik, baina ezta biziki larrituta ere: txepel zihoazkidan egunak, aitor dut, baina nola nik onartua bainuen neure patua, bizirik nengoen gutxienez!?, neke handirik gabe igarotzen zitzaizkidan orduak, bizitzaren berezko zamari zama berririk erantsi gabe, alferrikako kezkak bazterrean utzita, Meyer jaunarekin, gerra aurretik kartazko harremana izan ondoren, gerrak (gureak lehenik, eta Europakoak gero) eten zuen gure artekoa?
|
|
Zonalde haietan, finean, kontzientziazio eskasa zegoelako, eta eskuinak agintzen zuen bertan?. Larrazak ere onartu du bilera
|
haietan
ez zegoela politizazio kutsurik, baina ezbaian jarri du gurasoek mesfidantza zutela: –Jendeak ez zuen mesfidantzarik.
|
|
Getarian bizi nintzenean, Pasaiara joaten nintzen ikastera, arrantzale modura itsasora joateko agiriak eskuratzeko bertako eskolan. Zain egon behar izan nuen paperak lortu arte,
|
haiek gabe
ez baitago ontziratzerik. Gero krisia heldu zen eta harekin batera, arazoak.
|
|
Ahozko epaiketa hasita, froga fasea dela-eta behar den denborarako bakarrik esekiko da prozesua, magistratuak epaitegitik ateratzea galdatzen duten frogen praktika ezinbestekoa dela uste duenean (LPLren 87.1 art.). Gainera, frogaren praktikaren gainean sortzen diren gertakari edo jasoera guztiak magistratuak mementoan bertan ebazten ditu, ahozko ebazpen baten bitartez (LPLren 49.2 art.), eta
|
haien kontra
ez dago helegiterik, eta alderdiek egindako protestak eta beraien eskaerei magistratuak aurkeztutako ukapenak aktan jasoko dira sententziaren kontra jar daitezkeen helegiteetarako (LPLren 87.2 art.).
|
|
«han gaizki aritu ginen. Oso maila haundia dago han, eta
|
haiekin
ez dago deus egiterik», dio.
|
|
Urte ilun
|
haietan
ez nengoen neure egoerarekin pozik, baina ezta biziki larrituta ere: txepel zihoazkidan egunak, aitor dut, baina nola nik onartua bainuen neure patua —bizirik nengoen gutxienez! —, neke handirik gabe igarotzen zitzaizkidan orduak, bizitzaren berezko zamari zama berririk erantsi gabe, alferrikako kezkak bazterrean utzita, Meyer jaunarekin —gerra aurretik kartazko harremana izan ondoren, gerrak (gureak lehenik, eta Europakoak gero) eten zuen gure artekoa— eta Txopitea jaunarekin lotzen nindutenak izan ezik:
|
|
Sariak irabazi zituen mutil bat. Egun
|
haietan
ez zegoen gaur adina lehiaketa. Berehala harengana jo eta hinki hankarik gabe galdetu nion hura egia zenetz.
|
2011
|
|
Eta ona da iruzurra saihestea. Hala ere, bankarien, notarioen, arkitektoen, erregistratzaileen, abokatuen, medikuen edo kirolari profesionalen sektorean iruzur fiskala ohikoagoa da eta
|
haientzat
ez dago halako inspekzio neurri zorrotzik.
|
|
Kimioterapian, esaterako, ikertzaileak saiatzen dira jakiten zein den eman dezaketen dosi handiena, eta hortik beherakoa ematen diete gero pazienteei. Terapia biologikoak, berriz, ez dira hain toxikoak, eta
|
haietan
ez dago askotan gehienezko dosirik. Beste era batera probatu behar da haren eraginkortasuna.
|
|
–Ene lagun Sancho, ez erran niri gero, parez pare dugun erraldoia ipotxa denik, zeren, hala balitz ere, enkantamendu baten ondorioz izanen bailitzateke??. Baina
|
haiek
ez zeuden han, eta nik, hagitzez ere modu arruntagoan, erran nizun:
|
|
Whiski botilak ur azalean limurtzen ziren, korronteak eta eramanak. Itsas zabalean, botilen alboan pausatzen ziren albatros mutuek soilik igar zezaketen barruko paper puska
|
haietan
ez zegoela deus ere izkiriaturik.
|
|
Malaret herritik urruti zegoen eta dena basoz inguratua. Giro txarrarekin basabide
|
haietan
ez zegoen ibiltzerik. Harresietatik zaparradaka erortzen ziren harri kozkorrak, eta haizeak zakar jotzen zuenean, teilatuko teilak ere bai.
|
|
Izarniaturik gaua, baina
|
haiek
ez daude izarretarako.
|
2012
|
|
zabor bilketa eta sailkatze datuak gaurkotu, eta horren araberako erantzuna proposatu duela; oposizioko alderdiak ezezkoan daude, uste dute onartutako plana erabat aldatu duela aldundiak, errauste planta baztertu duelako. Oposizioak diputazioa behartu nahi izan du plana Batzar Nagusietara eraman eta han bozkatzera, baina hark ezezkoa eman du, aldaketa horiei buruz erabakitzea
|
haiei
ez dagokielakoan. Hori ikusita, PPk jo zuen lehen kolpea:
|
|
Irakurleak gogoratuko duenez, askatasuna berreskuratzeko arau haiek izenpetu nituenean, baziren batzuk oso gogoko ez nituenak, morrontza handiegia zekarkidatelako, eta ezinbestean eta halabeharrez bakarrik derrigortu ninduten amore ematera. Baina Nardac bat nintzelarik, goren mailakoa Inperio hartan, betebehar
|
haiek
ez zegozkiola nire duintasunari pentsatzen zuten, eta Enperadoreak (berea aitortu behar zaio) sekula ez zizkidan aipatu. Dena den, luzarora gabe izan nuen Maiestateari oso mesede aipagarria egiteko aukera, edo hori uste izan nuen orduan behintzat.
|
|
Bietako bat bizi ez denean, besteak ondasun guztiak eskuratuko ditu. Biak hil badira, aitona amonengana pasatuko dira eta,
|
haiek
ez badaude, birraitona amonengana. Ondoren ezkontidea dago, testamenturik gabe oinordekorik edo ondorengorik ez badago baino ez duena.
|
|
erromatarrek egin zuten Mediterraneoa ustiatu zutenean, britainiar inperioak egin zuen, hala nola espainolek Indietan, holandesek... Gaurko honek berritik duena zera da, garai
|
haietan
ez zegoen teknologia berria, komunikatzeko teknikak, informatika eta bereziki, Internet. Sampedro ekonomistak oso garbi utzi nahi du ideia hau:
|
2013
|
|
Bosh ondo ari zela ondorioztatzea zentzuzkoa da, kontuan hartzen badugu antikatalanistak ultrakatalanistak bezainbat zituela kontra. Erdian hezkuntza komunitatearen gehiengoa dago,
|
haiek
ez daude ez bateko ez besteko muturrekin. Boshekin ez zen gertatuko orain ikusten ari garen hau.
|
|
euskaldun zaharra, eta euskalduna. Jatorrizko hiztun (euskaldun zahar) eta hiztun berriaren arteko dikotomiari dagokionean, gure datuek partaideentzat euskaldun zahar adiera
|
haiei
ez dagokiela erakusten dute, ezta
|
|
–Askotan egin dut kontu dama gazteei taxu serioko liburuek sortzen dieten arreta txikiaz, liburuok haien onurarako besterik idatzi ez badira ere. Harritu egiten nau, aitortzen dut; izanez ere,
|
haientzat
ez dago ikasbidea baino gauza ekartsuagorik. Baina ez dut segituko nire lehengusina gaztea gogaitzen.
|
|
Jean Saint Pierre zegoen herria huts egin zuten, ordea, nahiz eta Maisy herri bazterreko lerroak torpilla batzuekin «zafratu» zizkietela aitortu. Hil franko izan zela, baina
|
haien artean
ez zegoela euskaldunik zehaztu zuen. Bereizketa egin zuen frantsesen eta euskaldunen artean, baina nortasun desberdintasunaren azpimarratzeko baino gehiago, hurbiltasunaren izenean, hain segur.
|
|
Menchu Gal borrokalaria eta nortasun handiko artista izan zen. Urte
|
haietan
ez zegoen emakume askorik pintoreen artean eta Menchuri neketsua gertatu zitzaion gizonezkoekin lehiatzea.
|
|
Musikaria zen Uria, eta 1808an klabezina irakasteko tratatu bat eta piano bat eskatu zituen misiorako. Handik gutxira, ordea, hara pianorik ez bidaltzeko abisatu zuten San Fernandotik, Aita Jose Antonio bazihoala eta paraje
|
haietan
ez zegoela beste inor hura jotzeko gai zenik.
|
|
Buruan halako irudi liluragarriak zituztela abiatu ziren XVI. mendeko esploratzaile eta konkistatzaileak Mexikotik gorako" Iparralde misteriotsua" esploratzera. Asko falta zen oraindik espedizio zientifikoen garairako, eta gizon
|
haiek
ez zeuden prest jakin min hutsagatik, itsaso eta lur berriak ezagutzeagatik bakarrik, halako lanak hartzeko. Zinez, askoz gorago jarria zeukaten jomuga:
|
|
—Hator, Xalene esan dio ozenki, inguruan inor ez baleuka bezalako patxadan, arropak idoi ertzean utzita zetinagu, goazen etorri berrien artetik abiatu dira biak, nerabe luzangak emakumea bi bizkar gainetatik hartuta aurrean daramalarik, besteen begiradetatik bere soinarekin ezkutatu nahi balu bezala. Bart gaueko arrisku larrietako une
|
haietan
ez zegonan hemen inor handirik, baina orain tropelka zetozan xuxurlaka eta gu iraintzearren.
|
|
Santi ultzamarra joan zen lehena Begori laguntzera, baina haietako batek bulkatu eta airean bota zuen. Ergel
|
haiek
ez zeuden ongi burutik! Orduan Xabi joan zen zuzenean tipo haiei kargu hartzera.
|
2014
|
|
Ama izan ziren eta jada ez direnentzat.
|
Haientzat
ez dago telebista iragarkirik. Ez dago zorion mezurik.
|
|
Baina berehala izan zen nabaria oihuka ziharduten lagun
|
haiek
ez zeudela oso urruti. Mikel Strogoffek ezin zituen oraindik ikusi.
|
|
Soldadu
|
haiek
ez zeuden zuzenean emirraren aginduetara, hura Jenisei ibaiaren atzean gelditua baitzen oraindik. Hirugarren zutabe batekoak ziren, Kokand eta Kunduzeko khanerrietako tatariarrek osatzen zutena gehienbat, eta Irkutskeko inguruetan bat egitekoak ziren Feofarren armadarekin.
|
|
Zenbakitzailearen eta izendatzailearen deskonposaketa faktoriala egin ondoren, biderketa eta zatiketa eragiketak geratzen dira, eta
|
haien artean
ez dago lehentasunik. Beraz, berdin da bata zein bestea lehenik egitea.
|
|
Bertan konpartimentuak mugitu ezinak dira: ekoizpena, administrazioa, komertzializazioa, diseinua… eta
|
haien artean
ez dago komunikaziorik. Langileen ezaugarriak haiek jartzen dituzte, izan ere, lan bat dute eta lan horretan helburu batzuk bete behar dituzte.
|
|
|
haietan
ez dagoela giltzentzako sarrailarik,
|
|
Xabi beldur zen Antton ez ote zen azalduko benetako pipa batekin, hain serio hartzen zuen kontua. Nola esango zion Xabik tirabeke
|
haiekin
ez zegoela iraultza egiterik?
|
|
Batzuetan alboan izaten ditiagu eta besteetan urrundu egiten dituk ustekabean.
|
Haiekin
ez zagok jakiterik. Baina seguru nagok maite hauela.
|
2015
|
|
Gure kirolarentzat, skatearentzat zein BMXentzat, minbizia izan da, hitza hori da". Dioenez, normalean skate parke modularrak saldu dituzten enpresak haur parkeak egiten dituztenak izan dira, eta
|
haien artean
ez dago rollerrik, skaterrik. " Horiek diseinu batzuk kopiatzen dituzte nonbaitetik, eta azkenean ezin duzu ezer pertsonala egin.
|
|
Zaila da,
|
haiek
ez daudelako ikertzaileekin hitz egiteko prest. Oso kasu gutxitan lortu dira elkarrizketak torturatzaileekin, batez ere Latinoamerikakoak eta Europako Ekialdekoak izan dira.
|
|
Trukean, Greziaren zorra jasangarri izateko, kita bat egitearen aldekoa da NDF. Kontua da hartzekodunen %60 euroguneko herrialdeak direla, eta
|
haiek
ez daudela prest euren herritarrei esateko zorra barkatuko diotela Greziari. Kitaren ordez, epe motzeko konponbidetzat aurkeztu du Merkelek 11.000 milioi euro gehiago uzteko aukera.Hala ere, ikusteko dago Tsiprasek onartuko duen troikaren azken proposamena.
|
|
Azken finean, inguruaren interpretazioak dira, eta, ingurua era askotara interpreta daitezkeenez, mapak ere askotarikoak dira. Hori bai,
|
haien artean
ez dago bakar bat ere akatsik ez duenik: ez dago mapa perfekturik.
|
|
Jendeak baratze eta oilategietara sartu eta topatzen zuten guztia hartzen zuten. Etsiak harturiko gizon emakume
|
haientzat
ez zegoen hesi edo aterik. Baserri bat baino gehiago ikusi genuen sutan.
|
|
Iraingarria zen. Gauza
|
haiek
ez zeuden nolanahi pilaturik, kontu handiz antolaturik baizik, irudi lazgarriak osatuz. Eta giza gorpuetatik abere lohadarrak ernetzen ziren, eta animalien atalak harri bihurtzen ziren eta zuhaitzek fruitu pentsaezinak ematen zituzten.
|
|
Hurrengo batean ere berriro etorri zen zapataria eta konturatu zen zapatak aldatuta zeudela, margolaria ere jabetu bide zela zapata
|
haiek
ez zeudela ongi eta aldatu egin zituela.
|
|
Alde bakarra zera zen, antzinako maisu haiek hagitzez ere dotoreago jantzita imajinatuak nituela Maximilian plazako bi agure haiek baino. Baina, uste izatekoa denez, gerraosteko garai makur
|
haietan
ez zegoen dotoretasun handirik eskatzerik.
|
|
Bagenekien garai
|
haietan
ez zegoela garbigailurik
|
|
5 Otoitz honetatik lo era bat etortzen da, ahalmenen loa deitzen dena, baina
|
haiek
ez daude liluramendu izena hartzeko eran sorgorturik ezta hain geldiarazirik ere. Guztiz bat egitea ez bada ere, noiz edo behin eta baita askotan ere, ulertzen du arimak borondatea dagoela soilik bat eginik, eta oso argi ulertzen da; argi diot, itxura guztien arabera.
|
|
Gero, deabrua konturatzen denez gero, atsegin ematen die berriro eta haren adiskidetasunera itzultzen dira, bere bakea zein faltsua zen aditzera ematen dien arte.
|
Haietaz
ez dago gehiago hitz egin beharrik; beraiek konpon daitezela, nik Jaunagan uste baitut zuen artean ez dela izango hainbesteko gaitzik; hala ere, baliteke beste era bateko baketik hastea gauza txikietan, eta beti, ene alabak, bizi garen bitartean beldur izan beharra dugu.
|
|
Ekintza hutsalak, hala nola puzzle baten pieza jartzea edo etxeko lanekin gehiegi laguntzea, ondorio kaltegarriak ditu. Baina,
|
haiek
ez daudenean, haurra ez da bere kabuz jarduteko gai. Rosa Gassió – Subirachs neuropeuroparrak adierazi du, gainera, hitz egitean atzerapenaren arrazoietako bat eta haurtxoaren hizkeraren arrazoia gurasoen gehiegizko babesa izan daitekeela, eta horrek esan nahi duela, eta ez dutela adierazten.
|
|
Haur eskolako umeek lehentasuna izango dute lorategi hori erabiltzeko orduan, baina
|
haiek
ez daudenean edonork erabili ahal izango du.
|
|
Presoko metro karratu eskas lo egiteko eta, horrela esan dezagun, bizitzeko. Gela
|
haietan
ez zegoen altzaririk ez tresnarik. Etxetik ekarritako arropa, zoparako poto bat, plater bat, koltxoneta ziztrin bat.
|
|
Espainian ez da justiziarik izan euskaldunentzat, independentzia nahiago duten euskaldunentzat behintzat.
|
Haientzat
ez dago justiziarik oraindik, Audientzia Nazionaletik ia egunero pasatzen diren auziperatuengan ikusten dugunez: egunkarietako kazetariak, gazte erakundeetako militanteak, laguntzaile internazionalistak...
|
2016
|
|
Konstituzio Batzordean artistak zeuden hasieratik; aktoreak, zine zuzendariak… Eta eskerrak, nire ustez
|
haiek gabe
ez baitago kalitatezko ezer egiterik. Konstituzioaren kontzeptuan pentsatzen jarrita, ez da oso kontzeptu kulturala, esan nahi baita batez ere gizartea antolatzeko legislazioa dela.
|
|
Kontrara, klase ertaineko emakume zuriek, hau da, Elizabeh Cady Stantonek eta Susan B. Anthonyk ordezkatzen zituzten haiexek, ezin zuten esan beren bizitzak arrisku fisikoan zeudenik.
|
Haiek
ez zeuden egiaz askapenaren aldeko guda batean murgilduta, hegoaldeko gizon emakume beltzak bezala. Eta, argi dago, hegoaldeko beltzen kasuan, Batasunak irabazi arren, gudako indarkeria ez zen erabat eten.
|
|
Bi norabidetan gertatu zen hori. Batetik, feministek gero eta gehiago azpimarratzen zuten jaiotza kontrola tresna eraginkorra zela ibilbide profesionala eta goi mailako hezkuntza lortzeko, baina helburu
|
haiek
ez zeuden emakume pobreen eskura, jaiotza kontrola erdietsita ere. Mugimendu feministari osorik erreparatuta, arraza suizidioaren atalak, beste hainbat ezaugarrirekin batera, argi adierazten zuen pribilegiodun emakumeen helburuekin bakarrik lotzen zela kasik feminismoa.
|
|
Asiain auto txiki batzuekin behaztopatu zen. Jostailu
|
haiek
ez zeuden han aurreko egunean, eta Asiainek susmatu zuen Nagore Artundo jolasean aritua zela haiekin. Seguruenik, haurraren ohean lo eginen zuen.
|
|
zezaten. Gogoratu garai
|
haietan
ez zegoela Internetik ez telebistarik, eta jende askok ere ez zuela
|
|
Klase nagusi batek beheko jendea azpiratzen zuen. Baina beheko horiek, haien irudiko, denak ziren bat eta
|
haien artean
ez zegoen desberdintasunik.
|
|
Gaitasun pertsonalak. Pertsona batek hainbat ekintza egiteko dituen gaitasunak dira, eta
|
haiek
ez daude bere lanari lotuak. Pertsonaren nortasunarekin lotuak daude; nortasun irekia eta arduratsua duten pertsonek profil egokiagoa izango dute animazio soziokulturalerako.
|
|
Bagenekien garai
|
haietan
ez zegoela garbigailurik etxeetan, baina horri buruz hizketan aritu gara etxean, eta, gauza batek harritu gaitu: ez zutela xaboirik erabiltzen, errautsak baizik!
|
|
Txikienak kanpamentuetan dauden bitartean, gurasoek atseden hartzeko egun batzuk izango dituzte, eguneko 24 orduetan semeari begira egon gabe (horrek higadura fisikoa eta psikologikoa dakar). Gainera, egiaztatu ahal izango dute beren haurrak autonomoak izan daitezkeela beren patologiaren kudeaketan,
|
haiek
ez badaude beren gainean. Kanpalekuek bete beharreko baldintzak Mota horretako kanpamenduetan, funtsezkoa da era koordinatuan lan egiten duten hainbat diziplinatako (aisialdiko monitoreak, medikuak, erizaintzako profesionalak, dietistak, federazioetako arduradunak eta diabetesa duten gaixoen elkarteak, etab.) profesionalak izatea, diabetesa duten txikiei ahalik eta arreta onena eskaintzeko.
|
|
Guztira, 120.000? jokatzen dira Kontxan, 15.000 apustutan.Arraunean, San Miguel liga osoan dago posturak egiteko aukera, baina areagotu egiten dira Kontxako Banderan,, baita liga Galizian jokatzen den egunetan ere, han ohitura dutelako estropadetan jokatzeko?. Gaur egun, artekarien jarduna debekatuta dago Kontxako Banderan, baina, Alonsok dioenez,
|
haiek
ez daudela-eta Retan ez da gehiago jokatzen: –Ez dugu tirabirarik izan ez estropadetako artekariekin, ezta pilotakoekin ere.
|
2017
|
|
Ospitaleko egun haietan zerbait gehiago egin ez izanaren zama eraman du beti gainean. Guk badakigu garai
|
haietan
ez zegoela zer eginik, ez bazuen kartzelan bukatu nahi. Orain, 54 urte eta gero, epaile bati esan beharrekoak esateko aukera izan du".
|
|
Felix Zunzunegi heritarrak esan zuen" ez dela bera dantza lotuaren aldekoa, eta are gutxiago hemengo plazan dantzatzen den dantza zorabiagarri horren aldekoa; berak eskatzen duela ondoko herrietan, Azpeitian eta Azkoitian, egiten dena egitea (…); bera musikaren aldekoa dela baina ez dantza erotikoaren aldekoa eta, beraz, desegokia iruditzen zaiola". Itxuraz, Azpeitian eta Azkoitian arazoa konponduta zeukaten, baina inguruko herrietan kanpotik etorritako dantza erotiko
|
haiek
ez zeuden Zestoan bezain errotuta, nonbait.
|
|
Halere, modernistek eutsi egingo diote idealari, beste errealitate eredurik onartu gabe.
|
Haientzat
ez dago merezi duen errealitaterik idealari egokitzen zaiona baizik. Modernismoa, beraz, kontraesan askaezin batean harrapaturik geratuko da, sorgin gurpil amaigabe eta gaindiezin batean:
|
|
Sukarra, esan bezala, jaitsi zaigu eta duela hilabete ematen zuen gutariko bitik batek errefuxiatuak hartuko zituela etxean, gelak prest ere geneuzkan, baina honezkero... Bulkada zintzoa zela uste dut, baina
|
haiek
ez daude gure etxepean eta gu ere beste sukar batzuek harrapatu gaituzte, edo seguruago sukar ezak, eta bizitza aurrera doa. Hostoak orbel, datorren udaberrira arte.
|
|
Sinesten dut damu hartzen duzula, baina pazientzia behar duzu. Zeren besteren mihiak ezin eduki ditzakezu,
|
haiek
ez daude zure eskuan. Utz itzazu haiek, gaiztoak baitira, eta jende onen eta prestuen esanaz eta zeure kontzientziaz egizu kontu.
|
|
Ilunpean ari zen irakurtzen, eta nik zutikako argia piztuagatik ez zen kontua aski hobetu. Gela
|
haiek
ez zeuden idazle egoitza bezala pentsatuta, barren. Disimuluz saiatu nintzen liburuaren izenburua itzal artean bereizten.
|
|
Berak jakin baitaki Maitanek deitzen dion aldi bakoitza ez dela bere mutil lagunari gezurra esan diolako, edo bakarrik utzi duelako, edo aspertuta dagoelako. Egia da Maitanek argi utzi diola beti Nadiari
|
haien artean
ez dagoela ezer, «dibertitzen diren artean soilik» iraungo duela, eta ez daki zehazki noiztik, baina Nadiak susmoa du aspaldian antsietateak jaten duela dibertsioa.Ez dira inora afaltzera joan, «ezin dut inork ikus gaitzan arriskatu», eta mendiko bidean gora egin dute, lehenago ere egonak diren txokora, kondoi erabiliek atontzen duten bide bazterrera, ordu erdiz edo topeka aritzeko.... Gero azkar esan dio Maitanek «joan beharra daukat, etxean zain daukat?», eta baiezkoa egin dio buruaz Nadiak.
|