|
2009
|
|
|
Ikusten duzu, mozkortuta nago! Hemen, nire mutikoaren (lehengoaren, orain burusoila eta tripontzia baita) hain antzekoa den mutiko baten aurrean jarraitzearen truke; hemen, begi eder horiek eta ezpain fresko horiei beha jarraitzearen truke,
|
hara
zer esaten dizudan, jakin nahi duzun guztia kontatuko dizut, nahi duzun guztia. Zer nahi duzu?
|
|
2010
|
|
|
Añamari:
|
Hara
zer dion, zinturak esteka zkitzue otoi...
|
|
|
Beste testu zahar askotan ere ageri baita galar kontua. Bestetan beste, Anizlarreko mugak argitzerakoan [405],
|
hara
zer dioen 63 urteko Martin de Legarrea [406] testiguak: Que en todo su tiempo el testigo ha visto hacer carbon llamado Galarra con pies y despojos de arboles y otros que por viejos los echa el aire en todo Anizlarrea, incluso en Eliberria, y venderlos para herrerias y fabricas de herreros.
|
|
|
Eskerrak Iruñeko epategiak arrazoi eman zion atzenean. Eta
|
hara
zer zioen Nafarroako Foru Zaharrak, urde lapurtze kontu honen gainean [415]:
|
|
|
Izan ere, orduko jakirik behinena urdaia zela jakinik, nork landu burdina aldez aurretik urdai puska eder batzuei hortzak luzatu gabe?...
|
Hara
zer dioen 1406 urtean Goizuetarrek Orreagarekin sinaturiko akordioak, bere hirugarren puntuan [417]:
|
|
|
Ikus dezagun poliki poliki.
|
Hara
zer dioen 1698ko otsailaren 6an berritutako bigarren ezkontzako hitzarmenak:
|
|
|
Baina, hitza hitz, Fraixku Villanuevari gastuen erdia (142 erreal) pagatzeko agindua etorri zitzaion Iruñetik, eta 1738ko ilbeltzaren 31n, honen berri ematera joanda,
|
hara
zer esan zion haren emazte Brijidak Mitxelkon, Martin Goizueta eskribauari, Fermin Erbiti eta Jaime Goizueta arotzak testigu zituela: que hacia dias que se ausento de ella a su empleo de menaquero a las meneras de la fabrica de municiones reales de Zumarrizta y que no le consta cuando volverÃa a su dicha casa de habitación.
|
|
|
Eta horrez gainera, badakigu Elaman hilda Lesakara ekarria izan zela lur santua ematera.
|
Hara
zer dioten, besteak beste, hildakoaren gorpua Elamatik Lesakara eraman zuten bi testiguk:
|
|
|
Arranbideko burdinolan lanean ari ziren bi mandazain amaiurtarrek, Martin de Alaman eta Iñigo de Amayor lagunek aurkitu omen zuten gorpua hilik.
|
Hara
zer dioten bi testiguok:
|
|
|
Halere, ez ditu hain zabartzat jota utzi nahi aldamenekoak.
|
Hara
zer esaten duen haietaz:
|
|
|
Amak ordea, gogor egin zuen, errekurtsoa sartu zion Aizegeneko suhiaren aurka, espantua eta negarra besterik ez darabilela erakutsiz.
|
Hara
zer esaten dion 1748ko garagarrilaren 7an, artean seme Joxepe, gure protagonista, Iruñeko kartzelan zeukala:
|
|
|
Eta biharamun goizean
|
hara
zer esan zion Labaingo eskribauak.
|
|
|
Zeziliaren aurreneko senarraren heriotza, alegia.
|
Hara
zer dioen, Zezilia Eguzkitzaren prokuradore Juan Antonio Mañeru iruñarrak: hara zerca de dos años que Nicolas de Sarabia de oficio marinero marido de dicha Cecilia se embarco en el puerto del Pasaxe en el Navio nombrado San Fernando de la Real CompañÃa Guipuzcoana de Caracas y biniendo para su casa, de Guayra a la ciudad de Cadiz en el mismo navio, subcedio el haverse aogado con otros ocho compañeros, eta zorigaitz haren berri jakitean, Donostian ere ospatu zirela guzien elizkizunak.
|
|
|
Beste harimutur batetik ere tira lekioke auzi honi.
|
Hara
zer esaten den Berdabioko lau akusatuak kartzelara sartu ondore hartan, alde bat jo bestea jo, Goizuetako ibili zituzten aztarriketan:
|
|
|
Eta handik hurrena,
|
hara
zer dioen 440 orriko 59 oharrak:
|
|
|
Artikutzako historia apur bat eginez, liburuxka bat atera zuen Donostiako Udalak, 1969an, eta hartan Antonio Zavalak ere badu Los leñadores de Artikutza izeneko lantxoa, aurretik Pello eta Juan Zabaleta bertsolari errenteriarrei hartutako pasarteak erdaratuz osatua.
|
Hara
zer dioen pasarte batean:
|
|
|
Ardi edo ahuntz, kontu beratsua gorde da ahoz aho.
|
Hara
zer esan zidan Jesus Eskudero goizuetarrak, kontu honetaz Leitzan hizketatu nintzenean, 2002ko martxoaren 21ean:
|
|
|
Entonces andabas... en Lesaka. Eta
|
hara
zer esaten duten erdaraz azaltzerakoan," jarraiki nikan" puskatu horren ordezko lekua hutsik utzi ondoren: No hallándole sentido al verso nos hemos abstenido de aventurar una traducción del mismo.
|
|
|
|
Hara
zer zioen Manuel Lekuonak, Tesoros legendarios hartan, aztergai ditugun Berdabioren bertsoon sorreraz [88]:
|
|
|
Gezurra ere, jainkoa bezala, erabiliaren erabiliz egia bihurtzen baita.
|
Hara
zer esan zidan neroni, Berdabion bizi izandako Karlos Eskudero 97 urteko aitonak, 2009ko buruilaren 10ean Errenterian: "... kartzelan sartu men tzuten Berddabio, ta iltzeko artu men tzuten, ya non tzen urre mina?
|
|
|
Sarreran aipatu bezala,
|
hara
zer zioen Juan Mari Lekuonak 1981ean, Berdabioren bertsoak izeneko lanaren hasieran" Azkeneko berriak" atalean [102]:
|
|
|
Gure Juan Fermin Aginagaren seme Lorentzoren alaba Mª Salomeren auziarekin hain zuzen.
|
Hara
zer dioen laburturik [264]:
|
|
|
Baina nolatsukoa ote zen gure kantako protagonistari, eta hura zela medio Goizuetako herriari berari, halako sona eman dion arma zorioneko hura?
|
Hara
zer dion nire Larousse ttikiak: Trabuco:
|
|
|
Eta bai, hantxe dago 1740ko paper xamotean 30 xorta egiten duela. Tratua hirutan hogei dukatetan itxia zuten, eta auzi honetaz
|
hara
zer dioen hitzez hitz: que el dicho vendedor otorga conoze y confiesa haber tomado y recevido de manos del dicho Josef Yñarra antes de ahora los veinte de ellos en dinero y los quarenta restantes en buen ganado, por lo qual teniendose por contento y enteramente satisfecho y pagado de dichos sesenta ducados doi por libre y quito a dicho comprador.
|
|
|
Dia 25 de Diziembre salieron de esta Villa con los reos. Eta handik urte betera,
|
hara
zer esaten duen Juan Antonio Nabaz zubitarrak, Iruñekotik Orango presondegira abiatu aurretik [135]: que la prision fue a mediado poco mas o menos del mes de diziembre del año pasado de 1747 Alde aldeko kontuak dira, baina hamar hamabot egun Goizuetako kartzelan preso egonak zirela ezin uka.
|
|
|
Orduantxe moldatuko zen poliki, Etxalartik etorritako olajauna, bertatik bertara, behar zuen meatze guzia atera, eta lau pausora, Elaman bertako burdinoletan landuz.
|
Hara
zer dioen Fco. Villanueva jaunak, auzi honen muina izan zen aurkikuntza berri hartaz [375]:
|
|
|
Baina, hori aski ez,
|
hara
zer dioen Elamako olajaun izandako etxalartar haren heriotza agiriak: En 10 de sept. de el año de 1748 murio Martin de Aristegui dueño joben de la cassa llamada Ezcutua(...) tenia echo testamento en Bayona ciudad de Francia de la probincia de Labort, en fe de ello firme yo el Rector infrascrito Dn Juan Bautista de Sanzberro.
|
|
2011
|
|
|
–Anne, nire maitetxoa, zeinen baldarra izan naizen... Pentsa ezazu, azken momentura arte,
|
hara
zer nioen neure artean: " Gezurra esan dit, ez da posible ni izatea aurrenekoa...".
|
|
|
Baina Venezuelara behintzat iritsi ziren kontrabandoari esker.
|
Hara
zer dioen A. Amezagak ideia haiei buruz [67]:
|
|
|
Gipuzkoarekin loturik agertutako lehen hitza Ypuscua dugu eta
|
hara
zer dioen Elena Barrenak bertako biztanleen bizimoduaz [11]:
|
|
|
Geroz eta gauza gehiago geroz eta bizkorrago ekoiztera garamatzan gure joera harrapari horrek, gainera, animalietan ez ezik gizataldeetan ere eragin zuzena dauka.
|
Hara
zer dioen, adibidez, Unai del Burgok MCC (gaur egun Mondragon) taldeari buruz: " Arazo honekin estuki loturik, enpresa boterearen kontzentrazio prozesua agertzen zaigu.
|
|
|
Presa, gainera, ez zen soilik Bilbora edo Mendebaldeko zibilizaziora heldu.
|
Hara
zer dioen, Afrikaz mintzo, Ryszard Kapuscinskik (2001: 43):
|