|
2010
|
|
|
Getaria itsasoari lotuta egon da beti, eta gizateriaren historian itsas gizon famatuak eman ditu.
|
Guztien artetik
, Juan Sebastian Elkano nabarmendu behar dugu, munduaren itzulia egin zuen lehen itsasgizona. Mila bostehun eta hemedetzian Magallanesek Ekialdeko Indietara joateko prestatu zuen espedizioan eman zuen izena.
|
|
|
Baina Getaria
|
hori guztia
baino gehigago denez, hemendik ibiltzera eta paseatzera gonbidatzen zaituztegu.
|
|
|
Galdera ona da hori. Momentuz ez dakit, eta beste tripulazioko
|
guztiak
berdin daude. Irailaren 28an bukatuko dugula dakigu eta P&O konpainia denen lana gordetzeko ahalegina egiten ari dela ere.
|
|
|
Portuetara mota
|
guztietako
merkantziak iristen dira egunero: kotxeak, fruituak, alkoholdun edariakâ? ¦; hoiek kargatzeaz eta deskargatzeaz arduratzen direnak zamaketariak, estibadoreak dira.
|
|
|
Euskal Herriko kostalde
|
guztia
da balio handikoa, baina badago toki bat benetan nabarmentzen dena. Zumaiako Flysch a [ahoskatu «flixa», euskarazko x ez] edo itsas labarra.
|
|
|
Atuna
|
guztiz
aprobetxatzen da. Burua, enborra, solomoa, isatsa... baina azala ez.
|
|
|
IBON: Honezkero herri
|
guztiak
ezagutuko zaituzte Getarian?
|
|
|
Noski. Hemen
|
guztiek
ezagutzen gaituzte. Urte asko daramagu hemen bizitzen eta ez dugu arazorik izan inorekin.
|
|
|
S: Hori nahi dut, baina arazo asko daude orain, langabezian geratu den jende asko ari baita portura hurbiltzen itsasoan lan egiteko asmoz. Orain, bapore
|
guztiak
jendez gainezka daude.
|
|
|
Horko hori salduko dizut, Richard. Hortz
|
guztiak
primeran dauzka, 32ak, â? ¦ Oso merke salduko dizut.
|
|
|
IBON: Herri
|
guztiak
ezagutzen ditu.
|
|
|
FATU: Youssouf
|
guztiek
ezagutzen dute, eta alaba ere bai.
|
|
|
Hiru hilabetez, hondartzetan gertatuko diren ezbehar eta larrialdiak artatu eta euren onena ematen saituko dira
|
guztion
mesedetan.
|
|
|
IBON: Ura gora dator eta eremu
|
hau guztia
, ordubete inguruan, urak estaliko du. Hementxe bertan hiruzpalau ubide ikus ditzakegu..
|
|
|
CARLOS: Bai, bai, e ta hiru kanal horietatik sartzen da hondartza estaliko duen ur
|
guztia
. Ideia bat egiteko, begira non dagoen gure postua, eta ura hango arroketaraino helduko da.
|
|
|
Hogeigarren menderarte, hondakin
|
guztiak
uretara botatzen ziren. Jarduera industrial masiboak eragin latza izan zuen ingurugiroan.
|
|
|
Jarduera industrial masiboak eragin latza izan zuen ingurugiroan. Ur zikin
|
guztiak
itsasadarrera isurtzeagatik, bertan bizi ziren arrain eta animalia guztiak hil egin ziren. Egoera okertuz joan zen, eta itsasadarrak ondorengo hamarkadetan erakutsiko zuen kolore horia hartu zuen.
|
|
|
Jarduera industrial masiboak eragin latza izan zuen ingurugiroan. Ur zikin guztiak itsasadarrera isurtzeagatik, bertan bizi ziren arrain eta animalia
|
guztiak
hil egin ziren. Egoera okertuz joan zen, eta itsasadarrak ondorengo hamarkadetan erakutsiko zuen kolore horia hartu zuen.
|
|
|
Industria birmoldaketaren ondoren, Itsasadarra Bilbo berriaren garapenaren ardatz bilakatu da, turismo gune berriekin, pasealeku berriekin, eta era
|
guztietako
eraikin berriekin.
|
|
|
Ekimena, Getxoko kostaldean egiten diren turismo, kultura eta kirol jarduera ugariz zegoen osatuta. Horietako gehienak dohainik izan ziren eta herritar
|
guztiek
izan zuten haietan parte hartzeko aukera.
|
|
|
Gainera, 12 urte bete nituenean, gurasoei errepideko bizikleta eskatu nien.
|
Horri guztiari
, gehitzen badiogu nire aita Estatuko lehen triatleta izan zela, esan genezake txiki txikitatik bizi izan dudala giro hau.
|
|
|
Une horretan, egin ditudan entrenamenduak datozkit burura. Nik beti diot lasterketa baino gogorragoa,
|
guzti hau
jasateko egin behar ditudan entrenamenduak direla.
|
|
|
Adibidez, buia zure eskuinetara badago, agian zu eskerretara jo behar duzu korrontearen indarra aprobetxatu eta azkarrago heltzeko.
|
Hori guztia
kontrolatu behar duzu.
|
|
|
Virginia Bai, zeren urte konplikatua izan dut, batetik lesioak bestetik istripua.. azkenean ezin izan dut nahi nuen
|
guztia
egin. Beraz, aste hauetan gogor eman diot bizikletari, Egia esateko maila polita lortu dut eta orain horri eutsi beharra daukat eta hobetu ahal badut, primeran!!!
|
|
|
Historiador hombre: Mila bederatziehun eta laurogei ta lauan hasi nintzen Gizadiaren sorburuari buruzko ikerketak egiten eta argi eta garbi ikusi nuen lehenengo gauza zera izan zen, gizakia itsasotik datorrela, uretatik â? ¦ Lurra urpean zegoen erabat, ez zegoen kontinenterik ezta uharterik ere â? ¦
|
guztia
urpean zegoen, itsasoa zegoen bakarrik eta gero milioika urte igarota lurrak azaleratzen hasi ziren â? ¦
|
|
|
Nire tesia, gaur egun onartua dagoenaren
|
guztiz
kontrakoa da eta dio ugaztun guztiak uretatik gatozela â? ¦ nire tesiak dio tximuaren kontu hori zentzugabekeria ikaragarria dela, ez duela sinesgarritasunik eta gure benetako arbasoak animalia anfibioak zirela â? ¦
|
|
|
Nire tesia, gaur egun onartua dagoenaren guztiz kontrakoa da eta dio ugaztun
|
guztiak
uretatik gatozela â? ¦ nire tesiak dio tximuaren kontu hori zentzugabekeria ikaragarria dela, ez duela sinesgarritasunik eta gure benetako arbasoak animalia anfibioak zirela â? ¦
|
|
|
, euskal elezaharretan datorrena. Hori da itsas jainkosa, Mari, hortik Maria â? ¦ Kristoren ama â? ¦
|
hori guztia
toki beretik dator.
|
|
|
Historiador hombre: Hainbeste urtetako ikerketen ondorioz, nire iritziz Zumaia kantauri osoko gakoa da, eta Kantaurialdea planeta
|
guztiko
giltza dela esan badut, nahikoa esaten ari naiz!.. Zumaia gure sorburuaren gakoa da, gure sorburu anfibioaren gakoa, Zumaia badia handi bat zelako â? ¦
|
|
|
Itsas aintziretan sortu zirelako lehenengo giza elkarteak!... hurrengo pausua, mundo osoko ikerlariek emango dutena da. Euskal Herrira etorriko dira ikertzera, zehazki toki honetara, Zumaiara. â? ¦ egunen baten hemen sakonean induskatuko dute eta diodan
|
guzti honen
aztarnak aurkituko dituzte â? ¦ hemen edota hemendik oso gertu, Zumaiako lur azpian.
|
|
|
Hombre mayor: Bi mila eta zortziko ekainetik hasita bi mila eta bederatzirarteko epea latza izan zen, kredituak asko murriztu ziren â? ¦ orain
|
guztiz
kontrako egoeran gaude, orain nazioarteko pleitatze merkatua askoz ere hobeto dago, igotzen ari da â? ¦
|
|
|
HAUXE DA IRABAZI DUEN SARIA: Bilboko Abando Hotelean bi lagunentzako gau bat gosari eta
|
guzti
. Animatu!!
|
|
|
Itxaro:
|
Hori guztia
, zenbat ordutan?
|
|
|
Chico moreno: Bai aste bukaera
|
guztietan
|
|
|
Kaixo eta ongi etorri Kresalara. Datozen 40 minutuetan Euskal Herriko txoko berezienetako batetik jardungo dugu. Gaztelugatxen gaude, bazter
|
guztietatik
historia darion toki batean...
|
|
|
Atera â? ¦. eta orain zorroa kenduko dugu â? ¦â? ¦ Orain harria altxatzen hasiko naiz baina ez bakarrik harria nire gorputza ere. Hemen ikusten ditugun ildaska
|
guzti hauetatik
irina ateratzen da. Egunero harria pikatu egin behar zen eta horretarako errota geldirik egon behar zen, mailu honekin egiten zen.
|
|
|
Bai, arazo txikia! Kostakoak euren legea ezartzen ari dira Espainiako konstituzioaren zazpi artikulu isiltzen, eta Europar arautegiko lege
|
guztiak
urratu dituzte. Nola da posiblea mila seiehun eta laurogeita hiruan sortutako errotari, orain dela lau mende, mila bederatziehun eta laurogeita zortziko legea ezartzea?
|
|
|
â? ¦ gure itsas hondoen edertasunaz ari garela, urpekari eskolek jende askori erakusten diote gure itsas hondoen edertasuna, errez joan daitekeela eta beste toki batzuen inbidiarik ez dutela â? ¦ Kartografia honekin urperatze konkretu bat egiteko balio dute eta guretzat ere informazio gehiago edukitzeko modua da. Urpekariek zer ikusi duten esaten digute, nola â? ¦ eta informazio
|
guzti horrek
sistema berriak ezagutzeko balio digu.
|
|
|
|
Horretaz guztiaz
gain, surf irudiak ikusiko ditugu, itsaspeko altxorren irudiak â? ¦
|
|
|
|
Hori guztia
eta askoz gehiago KRESALA n.
|
|
|
Itsaso harroa delako diot. Ondoren lurreratzean lan
|
guzti honen
azterketa prozesua: kalibrazioak, lan hidrografikoak...
|
|
|
â? ¦ hasiera batean AZTIren dendan jarri ditugu plano hauen erreprodukzioak, arloarekin zer ikusia duten
|
guztientzat
â? ¦
|
|
|
Neskatilaren irudia Bizkaiko portuetan bakarrik dago. Arraina deskargatu eta sailkatu egiten dugu, adibidez hegaluzearen garaian deskarga lanetan laguntzen dugu, arraina sailkatzen dugu, txikienetatik hasi eta pieza handietaraino, pisatu, eta gero salmentaren zain geratzen zara, enkantean â? ¦ paper
|
guztiak
eramaten dituzu, salmenten paperak â? ¦ horrezaz gain barkua janariz eta tresneriaz hornitzen dugu, mandatari bihurtzen gara â? ¦ â?, ekarri hau â?
|
|
|
Neskatilla Bermeo 3: Nik uste dut gurekin amaituko dela lanbide hau, baina gutxienez hemen gaude eta lanean jarraituko dugu elkarteko
|
guztien alde
, beste bide batzuk jorratuko ditugu, dibertsifikatu egingo gara ahal badugu eta ahal den neurrian behintzat, aurrera joko dugu.
|
|
|
Chico 2: Lehenengo lehiaketara heldu, eta han zeuden Kevin Slater eta nire idolo
|
guztiak
. Orain dela hamabost urte Zarautzera etortzen ziren, eta ni beti ibiltzen nintzen euren atzetik.
|
|
|
Chico 2: Olatu onak eta txarrak daude, baina ondo ikasiz gero
|
guztiekin
gozatuko duzu. Surfa egitea bizitzea bezala da.
|
|
|
Gustura. Aurretiaz geneukan helburu
|
guztiak
betetzea lortu dugu eta gainera zortzi marinel eta zortzi lagun gatoz.
|
|
|
Bigarrena, bidaia bera zen. Ipar lurmuturrera iristea, jarritako helmugara iristea, hori ere lortu dugu eta hirugarrena, egindako
|
guztia
ez dadila gure tripulazioaren esperientzia batean geratu. Horretarako bideoak grabatu, argazkiak atera, testuak idatzi edo web ean idatzi dugu.
|
|
|
lorratz bat ikusten duzu zeruan, esne bidea balitz bezala eta gero berde kolorea hartuz joaten da eta ikusgarria da. Egun batzuetan gainera zeru
|
guztian zehar
izan ditugu batzuk. Ikusgarria.
|
|
|
Egun baten Aix a puskatu zitzaigun, adibidez hor dugun merkantea non dagoen, norantz doan eta zer norabide duen azaltzen digun tramankulua da eta justu lainoa genuen egun baten apurtu zitzaigun. Egun hori konplikatuagoa izan zen baina Gonzalori tokatu zitzaion guardia egitea, nik lainoa iritsi bezain laster esan nuen ohera noa eta berari utzi nion pastel
|
guztia
. Beharbada hori izan zen korapilatsuena.
|
|
|
Egin duzuen lanarekin harro nagoela esan behar dizuet. Pozik, etxean egotearren, atzamar
|
guztiak
eskuan eta denok osasuntsu gaudelako. Gaurko eguna gozatzeko dela uste dut, jarraitu digutenekin eta maite gaituztenekin egoteko, azken hilabeteetan izan dugun erritmotik lasaitzeko unea eta besterik ez.
|
|
|
Agintzea ez da erraza, esana betetzea ere ez. Hori da nik esan nahi nuen
|
guztia
.
|
|
|
Donostiarekiko menpekotasun historiko hori izanagatik, Igeldok beti eduki izan du udalbatza propioa, parrokia independientea eta abar. Are gehiago, 1.845 eta 1.851 artean, Igeldo udalerri propio gisa eratu zen, alkate eta
|
guzti
.
|
|
|
Lekua ezaguna zen berarentzat, gazte zenean Batasa ontziolan egonda zegoelako ontziak egiten. Eguraldi hobeagoa bilatzera joan zen hara familia
|
guztiekin
. Oso txikiak ziren denak, eta 1978an hasi zen ontziak egiten.
|
|
|
Eta sukaldea ere badauka. Izugarrizko oporrak pasatzeko erosotasun
|
guztiak
dauzka, mikrouhin labea, hozkailua, izozkailua, sukaldea, ur beroa, denetarik. Oso ondo saltzen dugu ontzia hau.
|
|
|
Nik banekien ezetz. Orduan surfa agertu zen nire bizitzan premiazko beharrizan modura. Amets bat balitz bezala hasi zen oso txikitan, eta han geuden, niri berdin zitzaidan esaten zidaten
|
guztia
. Kontu honen hasiera izan zen.
|
|
|
lortu ahal izateko, txapelketa bat irabazteko. Baina haur bat ezin da helburu bakar batera iristeko bizi, eboluzionatu egin behar duzu, bestela gauza bakar batekin geratzen bazara, bizitza
|
guztirako
|
|
|
Gaztetan surfeatzen nuenean â? ¦ Kelly Slater ek surfeatzen zuelako egiten nuen; Kristona zelako surfeatzea, oso dibertigarria zelako, festa bat zelako surfeatzea, atsegina zelako â? ¦ gauza
|
horiek guztiak
nituen â? ¦ Eta horrek erakartzen ninduen, horrek guztiak, olatu bat hartzean norberak sentitzen duenak.
|
|
|
Gaztetan surfeatzen nuenean â? ¦ Kelly Slater ek surfeatzen zuelako egiten nuen; Kristona zelako surfeatzea, oso dibertigarria zelako, festa bat zelako surfeatzea, atsegina zelako â? ¦ gauza horiek guztiak nituen â? ¦ Eta horrek erakartzen ninduen,
|
horrek guztiak
, olatu bat hartzean norberak sentitzen duenak.
|
|
|
Lehen olatua da behin eta berriz saiatzeko arrazoia. Azkenean, gauza
|
guztiekin
bezala, lehen aldian ez bazaizu gustatzen ez zara berriz ahaleginduko. Nik izotz gaineko patinajea probatu nuen, eta gorrotatu nuen.
|
|
|
Surfa da eramaten dudan bizitza honen arrazoia, emakume polit batekin, familia eder batekin, eta surfa edukiko ez banu ez nuke
|
hau guztia
izango.
|
|
|
|
Hori guztia
eta askoz gehiago KRESALA n.
|
|
|
Unai: Pena ematen du, hau izan denarekin eta
|
guztiontzako
gaur egun oraindik duen garrantziarekin, ezta?
|
|
|
Entzun dezagun zer dioten
|
honi guztiari buruz
AZTI TECNALIA n.
|
|
|
Ondarroan, esaterako, itsasoratu behar duten ontziei azken gain-begirada ematen zaie, egunez harrapatutako arraina lehorreratzen da, kaxak mugitzen diraâ? ¦eta
|
guztia
sekulako erritmoan.
|
|
|
Unai: Itsasontziak izan ditzakeen arazo
|
guztien
errepasoa egitea.
|
|
|
Amancio: Itsasontziak normalki, 60 egun egiten ditu itsasoan eta portura datozenean 60 egun horietan sortu diren arazo
|
guztiak
konpontzen saiatzen gara. Hemen ez dago ordutegirik, portuan ez dago ordurik.
|
|
|
|
Hori guztia
eta askoz gehiago KRESALA n.
|
|
|
Hemendik aurkeztuko ditugu gaur bazter
|
guztietatik
itsas kutsua darien erreportajeak.
|
|
|
|
Hori guztia
eta askoz gehiago KRESALA n.
|
|
|
Hemendik oso gertu, itsasadarraren beste aldeko herrian, Pasai San Pedron, urteetan itsasoarekin oso lotura estua izan duten 5 lagun bildu ditugu. Hitz ordua, gainera, bazter
|
guztietatik
antzinako tradizioa darion lokal batean jarri dugu: garai bateko taberna zahar batean, edariak zerbitzatzeaz gainera, jendearen topaleku eta berbaldi luzeen lekuko den ostatu batean:
|
|
|
Xabier: â? ¦. eta porroiak ematen zizkigun arraunlarioi â? ¦ txorizo eta
|
guzti
!
|
|
|
|
Hori guztia
kontuan hartuz, Bilboko Portuko Agintaritzak itxaropentsu begiratzen dio etorkizunari eta hau euskal ekonomiaren osasunarentzat ere albiste ezin hobea da.
|
|
|
Entzun dezagun zer dioten
|
honi guztiari buruz
AZTI TECNALIA n.
|
|
|
Mahaian eseri aurretik,
|
guzti honi buruz
hitz egin behar dugu hurrengo minutuetanâ? ¦
|
|
|
HOMBRE 2: Gogoan daukat, mutikotan aitonak Donostiara eramaten ninduela hilean behin, eta han elkartzen ziren siziliar
|
guztiak
. Bazen taberna bat, Vittorio jatetxea.
|
|
|
Azaroan arraun talde baten lana grabatzen hasi, irailean denboraldia amaitzen denean bukatu eta
|
guztia
dokumental batean bilduâ? ¦ Horixe da ENEKO DORRONSORO zumaiarrak egin duena bere herriko traineruko arraunlariekin.
|
|
|
Ikus ditzagun xehetasun
|
guztiak
hurrengo dokumentalean.
|
|
|
|
Hori guztia
eta askoz gehiago KRESALA n.
|
|
|
Ontzia prestatu bitartean arazoak bilatzen dira, ondo ez dauden sokak, marruskadura guneak... maniobra hobetzeko. Eta gero ordezko pieza
|
guztiak
prestatzen ditugu, arazorik izanez gero skipperrek konpondu ahal izateko.
|
|
|
Ikerrek eta Xabik Volvon parte hartu zuten emaitza onekin, baina taldean jende aditua zegoen. Orain, eurek egin behar dituzte zeregin
|
guztiak
: eguraldia, taktika, mantentze lanak, jatekoa prestatu... lan asko dago.
|
|
|
Pasaian egin duen geldialdia baliatuz, datozen minutuetan ezagut dezagun hobeto ospitale ibiltari hau, 20 gaixo ere artatu ditzakeena, bere kirurgia gela eta
|
guzti
.
|
|
|
Lan honek gauza atsegingarri bat du. Oso garestia da eta herritar
|
guztiok
ordaintzen dugu, baina oso emaitzak onak ematen ari da. Batzuetan, emaitzak ez dira hain onak izaten, baina kasu honetan, oso garestia izan den gauza bat oso emaitza onak ematen ari da, eta herritarrentzat aukera gehiago ekarriko ditu itsasadarrari begira, Lehen pentsaezina zen.
|
|
|
Urte sasoi honetan hondartzara joan, bainu-jantzia jarri eta igeri egitea ez da ahuntzaren gauerdiko eztula. Nekez egoten ditu itsasoko urak garai honetan 12 gradu baino beroago. Hala eta
|
guztiz
ere, hemen, Kontxako hondartzan, badira egunero egunero, urte osoan zehar, uretara sartzen diren lagun ausartak.
|
|
|
Baina lehen urtean, etxera itzuli eta arratsalde osoa sofan dardarka egoten nintzen, ezin berotan sartu. Seme alabek esaten zidaten «ama, adoretsuarena egiten duzu eta gero arratsalde
|
guztia
mantarekin pasatzen duzu». Baina jarraitu egin nuen, eta orain eguneko gauzarik onena da.
|
|
|
Hombre2: Bai, nik urte
|
guztian
egiten dut.
|
|
|
Unai: Urte
|
guztian
|
|
|
Orain gutxi. Beno bizitza
|
guztia
, baina horrela egunero zazpi edo zortzi urte.
|
|
|
|
Hori guztia
eta askoz gehiago, KRESALA n.
|
|
2011
|
|
|
Hasiak garela ematen du. Eta ehuneko hirurogeiko probabilitatea dago 2022 urtean baliabidea
|
guztiz
berreskuratua egoteko.
|
|
|
Birzirkulazio sistema bat badaukagu, ura berritzeko, ehuneko batetik ehuneko hamarrera. Kumeak handituz joaten dira, eta hazkuntza eta prozesu
|
guztiak
kontrolpean daude. Arrainak hazi eta adin batera heltzen direnean saldu egiten ditugu.
|
|
|
Antzerki munduak horrelako magiak ditu. Eszenatokitik kanpo eta argietatik kanpo ikusten duguna puxikak dira baina hauek olatuak izango dira hain zuzen, bukaeran, itsasontzian, azken agur horretan, ihesaldian, Isabella eta bere maite Lindoro eta italiar
|
guztiak
Alyerretik alde egiten dutenean, puxika hauek izango dira hain zuzen, antzerkiaren eta Rossiniren musikaren magiari esker noski. Bukaerako izaera komiko eta dibertigarriari esker, olatu bihurtu, eta Alyerretik ihes egingo dute Italiarantz.
|
|
|
Eta beraiek, borrokatzeko, gobernu bat bera ere ez. Behintzat borroka dezatela kuotengatik, prezioengatik,
|
guzti horregatik
.
|
|
|
Abisu hori dela eta, zer den egia eta zer gezurra argitu nahi izan dugu. Duda
|
guztiak
uxatu nahian, adituengana jo dugu, lehenengo eskuko informazioa eskaintzeko.
|
|
|
Antzina estali barik zeuden.
|
Guztiak
estalpe barik zebiltzan. 115 lagun.
|
|
|
Jendea padel board egitera animatu nahi dugu. Guretzat garrantzitsua da, ez eskola modura, baizik eta kirol erreza delako, adin
|
guztientzat
, eta oso dibertigarria.
|
|
|
Zati batzuk baino ez nituen egin, baina leher eginda bukatu nuen. Hiru ordu eta piku eman genuen
|
guztia
egiteko. Zati luzeak egiten nituen plano onak grabatzeko.
|
|
|
Esan behar dugu nahiko pozik etorri ginela, harrapaketa dexente egin genuen eta arrain bakoitza garbitzeko denbora ere izan genuen. Eta
|
hori guztia
gutxi balitz, arratseko argiak aparteko ikuspegia erakutsi zigun.
|
|
|
Hemen tradizio eta zaletasun handia dago, batez ere txipiroietarako. Hemen gure aurrean dugun ingurune honi esker; estuario
|
guztiak
oso erakargarriak dira arrain txikientzat, eta hemen arratsaldero hogei txalupatik gora batzen dira. Uda garaian oraindik gehiago.
|
|
|
EMILIO FRANCO: Nik ez daukat eragozpenik mundu
|
guztiak
jakin dezan. Lehenik eta behin kontatuko dizut esku artean dudana:
|