|
2005
|
|
|
Gainera, “Cocktail’ metodoaren eraginkortasun eta sinpletasun handiari esker, laborategietan egokitu daiteke, zeliakoentzako elikagai dietetikoen glutena aztertzeko funtsezko tresna gisa” gehitu zuen. Zeliakoek glutenari alergia diote, eta
|
ezin
dute jan gari irina, garagarra, zekalea, oloa eta malta dituen elikagairik. Osasunaren Mundu Erakundearen arabera (OME), gaixo horientzat diseinatutako elikagaietako gluten mailak milioiko 20tik 200era bitartekoak dira.
|
|
2006
|
|
|
Baina ohiko elaborazioan, gari irinarekin, zeliakia dutenek ezin dute kontsumitu. Pertsona horiek ogiak edo ore bereziak baino
|
ezin
dituzte jan, eta horiek elikagaiaren itxura ematen saiatzen dira, gluten gabeko irinen nahasketa batekin, arrozarekin eta artoarekin, oro har. Hori dela eta, forma askotan desberdina izaten da, glutenik ez duenez, masa ez baita igotzen; beraz, oro har, lauak eta trinkoak dira.
|
|
|
Eritasun zeliakoa glutenarekiko intolerantzia da, garian, garagarran, zekalean, oloan eta tritikalean (gariaren eta ehunekoaren hibridoa) dagoen proteina. Afektatuek
|
ezin
dute jan zereal horiek dituen elikagairik, ez eta horietako batekin kontaktuan egindako elikagairik ere, toxikoak iruditzen baitzaizkie. Ogia, adibidez, glutenik gabeko barietateak erabiltzen dituzte.
|
|
2007
|
|
|
|
Ezin
dut jateari utzi
|
|
|
Horregatik, mahaspasa ogiak kolesterola du, ohiko ogiak ez bezala (ez du kolesterolik), eta koipe asea ere handiagoa da. Zuntz asko duen arren, ez du balio estreñimentua tratatzeko, kaloria asko baititu; gainera, zeliakoek eta diabetikoek
|
ezin
dute jan, eta karborne eta koipe hidratoen kontsumoa kontrolatu behar dutenek mugatu egin behar dute haien kontsumoa. Mahaspasa ogiaren kalorien beste zati bat Corintoko mahaspasetatik (osagai nagusia) eta fabrikazioan gehitzen den azukreetik datozen azukre sinple gehiago dituelako da.
|
|
2008
|
|
|
Beraz badago aukerarik lekaleak
|
ezin
baditu jan.
|
|
2009
|
|
|
Eta esnea eta esnearen eratorriak ere eduki ohi dituztenez,
|
ezin
dituzte jan laktosarentzat intolerantzia dutenek eta kaseinarentzat alergia (esnearen proteina da kaseina).
|
|
|
Zeliakia dutenek (glutenarekiko intolerantzia), bestalde, ezin dute galletarik jan, gari irina izaten baitute; kaseinarentzat alergia dutenek ere
|
ezin
dituzte jan, esne gazura eduki ohi dutelako, eta arrautzari alergia diotenek ere kontuz ibili behar dute, zenbait galleta arrautzaz eginak daude eta (guk aztertu ditugunetatik, Marie Lu eta Chiquilín).
|
|
|
Zaldi haragiak duen eragozpen bakarra beste haragi gorri guztiek daukaten berbera da: purinak ditu, eta, ondorioz, hiperurizemia edo hezueria daukatenek
|
ezin
dute jan.
|
|
2011
|
|
|
Ziurtatu egin behar da, dena den, ez dela fekulaz egindako mazapana, zeren hori
|
ezin
baitute jan zeliakoek eta gariarekiko intolerantzia dutenek.
|
|
|
Jatorrizko mazapana almendrak eta azukrea nahasiz egiten da, ez du izaten beste osagairik, salbu eta mazapan fekuladunak: fekula edo irinak eransten dizkiote horri, eta zeliakoek
|
ezin
dute jan.
|
|
|
Piramide tridimentsional eta intuitiboa Heldu bat portaera eredu bat behartzeko gai bada ere, haurra eta nerabea beren nortasuna ikasten eta konfiguratzen ari dira. Heldu batek
|
ezin
du jan, eta haur batek eta nerabe batek jan dezaketenari jarraitzen diote. Hori dela eta, eurentzat prestatutako piramidearen lehen aldeak erakusten die egunean bost otordu jatea eta astean zehar jan behar dituzten jakiak begiz ikustea.
|
|
2012
|
|
|
Kaseinarekiko alergia dutenek
|
ezin
dute jan jogurtik (behi esnearen proteina da kaseina, eta jogurtetan ere agertzen da).
|
|
2014
|
|
|
Pentsu batzuk berariazkoak dira gibeleko gaitzak dituzten txakurrentzat, baina albaitari batek agintzen ditu. Txakurren elikagai terapeutiko horiek
|
ezin
dituzte jan animalia osasuntsuek, elikadura gabeziak ekarriko bailizkioke. Gibeleko patologiak diagnostikatutako zerra produktuak dira.
|
|
|
Pasealeku luze baten ondoren, neka neka eginda dagoen gure lagun zintzoa guregana ekartzeko ideia batzuk sagar zuku bati itsastea, bat partekatzea azenario zukua eta ahabiak, edo platano eta aza zukua. Baina txakurrentzako fruta zukuen errezeta horiek sariak dira, hau da, inoiz
|
ezin
dute jan mahaikide arruntaren ohiko elikadura, eta ez dira egunero eskaini behar. Beste neurri batzuk?
|
|
2015
|
|
|
Alba Edoskitzea elkarteak ere gai horri buruz hitz egiten du: «Hasieran gurasoak baztertuta sentitzen gara,
|
ezin
dutelako jaten eman eta gure semeak amarekin egon nahi duela ikusi». Baina testuak eransten du «hau normala dela eta baita animalia erreinu osoan gertatzen dena ere»; izan ere, ugaztunen munduan, gutxienez, kumeak amari itsatsita egoten dira, eta horrek elikatzen ditu jaiotzean, beti ere baldintza normalak bete badira.
|