|
2008
|
|
|
Inkomunikatuak egon diren egunetan konfiantzazko medikuek bisita egin ahal izan diete egunero, baina baldintza «oso zorrotzetan» izan dela salatu du. «Guardia zibilak bertan gelditzen ziren, eta
|
ezin
zuten euskaraz hitz egin. Azterketei dagokienez, oso gainetik izan dira, eta grabazioak badaude, ez ditugu inoiz ikusi».
|
|
|
80ko hamarkadaren bukaeran deskubritu nituen, eta horiek guztiek sinetsarazi zidaten euskaraz idaztea merezi zuela. Irakurle gisa trebatu nintzen arte,
|
ezin
nuelako euskaraz idatzi. Oso lotuta joan da irakurle bihurtzea eta euskaraz idazten hastea.
|
|
2010
|
|
|
Dio belaunaldi galdukoa dela. Bere garaian
|
ezin
zuen euskaraz hitz egin, zigortua zelako, eta, alta, euskaraz amets egin izan du beti. Emaitza Joan etorri deitu du:
|
|
2014
|
|
|
Legeak ez du hezkuntza sare publikoan euskara ikastea debekatzen. «Eremu ez euskaldunean
|
ezin
dute euskaraz ikasi, hala erabaki duelako Nafarroan gobernatzen duenak, ez legeak debekatzen duelako», azaldu du Pablo Rascon PSNren eledunak. «Legeak ez du debekurik ezartzen.
|
|
|
«Gauza batez ohartzen naiz: gure jakintsu gehienek erdera gehiegi dakitela, erderen estrukturaz (edo antiestrukturaz) kutsaturik dirala eta, hain zuzen, horixegatik
|
ezin
dutela euskeraren arazoa argitu edo erabaki». Horixe da beraz panorama, gure kulturaren eta geure hizkuntzaren gozamenean gutxiengoa garela geure herrian.
|
|
2015
|
|
|
Halako dekretuak indarrean jarriz gero, izan luke benetan betetzeko, eta ez paper batean idazteko eta gero betetzea borondatearen esku uzteko.Azken egunotan, PPko eta PSE EEko zenbait politikari euskararen aurrekontuak murriztearen alde agertu dira, euskararen egoera normalizatutzat ematen dutelako erakunde publikoetan. Hala da. Gaur egun indarrean diren hizkuntza politikekin, euskaldunok
|
ezin
dugu euskaraz bizi, eta hori gure egunerokoan ikusten ahal dugu. Bizkaian, Gipuzkoan eta Araban medikuarengana goazenean, Osakidetzak ez ditu hiztunen eskubideak betetzen beti; badira mediku euskaldun batzuk, baina oraindik ez dira horrenbeste.
|
|
2021
|
|
|
Errealitateari begiratuta, ordea, gaur egun soilik %81ek daukate egiaztatua hizkuntza gaitasuna. Hau da, bost langiletik batek
|
ezin
du euskarazko zerbitzua bermatu.
|
|
|
Batzuk Altsasura joango dira lanera, beste batzuk Iruñera. Uste izatekoa da euskaldun horiei egunaren buruan maiz gertatuko zaiela gaztelaniaz egin beharra, eta, beharbada, bizi diren baldintza soziolinguistikoetan, askoz gehiagotan ere
|
ezin
dute euskara erabili. Eta baliteke, beharturik, erdaraz egiteko ohitura hartu izana —gurean erdaraz ondo ez dakiena, benetan errukarria da—, eta euskara gero eta atzenduago eta kamutsago izatea eta horregatik gutxiago erabiltzea.
|
|
2022
|
|
|
«Brebeta euskaraz pasatzeko aukera izan zuen lehen belaunaldikoa izan nintzen. Orain, irakaalea naiz, eta nire ikasleek
|
ezin
dute euskaraz pasatu. Gibelapen handia da», ohartarazi du.
|
|
|
Ondorioztatu du errealitatea ez dela ez mutur batera ez bestera hurbiltzen, eta, erdibide horretan, harreman sarearen batez besteko euskalduntasuna %63 dela. «Euskaldunek
|
ezin
dute euskaraz hori baino gehiago egin, erdaldunekin euskaraz jartzen ez baditugu behintzat», azaldu du.
|
|
|
«Euskarazko bikoizketak eskaini nahi dizkiegu, baina Netflixek dio ez direla bateragarriak. Eta HBO Maxek dio teknikoki
|
ezin
duela euskarazko audioa gehitu».
|
|
|
«Euskarazko bikoizketak eskaini nahi dizkiegu, baina Netflixek dio ez direla bateragarriak. Eta HBO Maxek dio teknikoki
|
ezin
duela euskarazko audioa gehitu».
|
|
2023
|
|
|
Aldaketarako giltza eskolek izango balute bezala jokatzen genuen; bertan ezarria genuen erantzukizuna eta itxaropena. Ulertu genuen arte eskolak bakarrik
|
ezin
zuela euskararekin, bakarrik ezin zuen bezala hezkidetzarekin. Ulertu genuen hezkuntzan jarritako erronkak herriarenak ere bazirela, eta sortu genuen herrietan hizkuntza proiektu bat; herri amets bat, apustu bat, norabide bat.
|
|
|
Irakasle postuetan da arazoaren muinetako bat: gaur egun postuan diren irakasle anitz ez dira euskal hiztunak, eta, beraz,
|
ezin
dute euskarazko irakaskuntzarik bermatu. Horietariko batzuek prestakuntza intentsiboa segitzen dute euskara ikasteko, baina, bestela, irakasle postua «libratu» arte itxaron behar da haren ordez euskarazko bat emateko.
|