|
2000
|
|
|
Jon Larrañagak eta Iker Etxebestek arreta handiz arakatu dute gure testua, euskararen aldetik genituen ehundaka akats zuzentzen laguntzeko.
|
Ezin
ahantz dezakegu Anderrek emandako laguntza informatikoa, gure baldarkeria eta ezjakintasuna kexarik gabe jasan baititu.
|
|
2001
|
|
|
eta egitez egin zuten, ez hitzez, eta inork eragin gabe. Hori gorabehera,
|
ezin
ahantz dezake inork guztiok, hango haiek, haien bizkarretik berea nagusi atera nahi luketenek, etxekoek eta arrotzek, ederki dakiguna:
|
|
|
ETBrena izan zen, zalantzarik gabe, esanguratsuena. Baina
|
ezin
ahantz dezakegu urte hartan Euskadiko Autonomia Erkidegoan (eta Nafarroan zer esanik ez) hedabideen kontsumoaren %85 bideratu zela hain zuzen ere Ermuko espirituaren bertsio manipulatuaren eskutik ziharduten hedabideetan, terrorismoaren aurkako garaipen poliziala eta nazionalisten eskabideak moderatu beharra aldarrikatzen ari ziren hedabideetan alegia. ETBren aldaketa (eta beste hedabide txikiago batzuena) ez da, beraz, arrazoi aski iritzi-giro horren agerpena argitzeko.
|
|
|
Gaur egungo egoera, ikuspegi soziologikotik, askoz" errealagoa" da aurrekoa baino.
|
Ezin
ahantz dezakegu eraso politikoaren atzean indar sozial indartsua dagoela.
|
|
|
|
Ezin
ahantz dezaket Kotimo, liskar batean hila
|
|
2002
|
|
|
|
Ezin
ahantz dezakegu, aldirietako zerbitzuez ari garelarik, Bilboko Metroa, Ibaizabal/ Nerbioi Itsasadarraren eskuineko eskualdean jada diharduena eta aurkiezkerraldean ere arituko dena. Horren zerbitzuak funtsezkoak dira Bilboko eremumetropolitarraren funtzionamendurako.
|
|
|
Koskenniemiren eredua ikustean aipatu dugu bi mailatako erregelek formalismoan duten lekua, bai eta linguistika konputazionalari ekarri dioten aurrerakuntza ere. Baina ondoren izan dituzten kritikak
|
ezin
ahantz ditzakegu. Guk bi mailatako erregela hobetuak aurkeztuko ditugu ondoren, lehenengo bertsiokoak baino askoz ere irakurgarriagoak direlako.
|
|
|
Hala ere, oraingo egoera ez da, inolaz ere, klandestinitate garaia.
|
Ezin
ahantz dezakegu euskaraz egin dugun gehiena, ikastolak, aldizkariak, irratiak, elkarteak eta abar, euskaldun batzuen auzolanean daukatela sorburua. Militantzia esan ohi zaio horri.
|
|
2003
|
|
|
Kontuan hartzekoak dira, jakina, azpiegituren eraikuntzak berakdakartzan erasoak lurraldearen okupazioaren aldetik zein energia-kontsumoarenaldetik. Ildo horretan
|
ezin
ahantz dezakegu ezen, garraio-azpiegiturek sortutakoingurumen-eraginaren intentsitatea, bertatik zirkulatuko duten ibilgailuen abiadurarekin erlazionatutako diseinu-ezaugarrien araberakoa ere badela. Eta horrela, AHTren eta ahalmen handiko autobideen kasuan, abiadurak trazaketa baldintzatzendu, lurzoruari egokitzeko malgutasuna kenduz, eta zaratak eta energia-kontsumoagehiarazteaz gain, inguruko lurraldearekiko irisgarritasuna murrizten du.
|
|
2008
|
|
|
Beraz, XXI. mendeko euskal produkzioa eskuratzen hasi beharra dago; baina ez eskuratzen bakarrik, baizik eta aukeratzen, kodetzen, etiketatzen eta modu erosoan eskaintzen. Gainera,
|
ezin
ahantz dezakegu Euskaltzaindiak egunen batean hiztegi arau-emaileari heldu beharko diola, eta hori pentsaezina da atzean erreferentzia-corpus modernorik gabe, OEH eta EEBSrekin osatuko dena.
|
|
|
Lexikoaz ari garela,
|
ezin
ahantz genezake, orain ehun urte termino zena egun hiztegi arruntekoa izan daitekeela edo orain hamar urte espezialisten artekoa zena egun hiztegi giltzarriko hitz bilakatua izan genezakeela, bereziki, hedabideen eraginez:
|
|
|
Euskara hainbat esparrutan eta zenbait gaiez jarduteko (oso) gutxi erabilia izan da azken urte hauetara arte. Halaber,
|
ezin
ahantz genezake euskaraz dihardugunean, lehenago beste hizkuntza batean edo batzuetan jasotakoa itzultzen edo egokitzen ari garela, zuzenean ez bada zeharka.
|
|
2009
|
|
|
Artzaintzak ere, norbere artegi, ardi-txabola eta eskorta izateak, zeresan handia izan du Jatabeko ekonomian; batez ere, mendi-bizkarretako etxeetan (Goieta, Unibasoak, Añekak...). Eta langintza horren barruan
|
ezin
ahantz genitzake lehen Gipuzkoatik etortzen ziren artzain edo pastoreak, neguko sasoirik gogorrena hemen egiteko asmoz.
|
|
|
Ikerketarako ikuspuntu berri bat eskainiko digute autore horiek egindako sailkapenek, eta modu horretan, azken urte hauetan kirolaren esparruko ikerketetan, lehen mailako azterketa -gai bihurtu den kirola uztean eragiten duten arrazoiakaztertzeko lagungarri izango dira. Hala, aipatu diren arrazoi kontrolatu zein kontrolaezinez ari garenean,
|
ezin
ahantz ditzakegu, faktore estruktural eta sozialak, hauekbaitira, nire iritziz, fenomenoa egoki azaltzeko ezinbesteko faktoreak.
|
|
2010
|
|
|
Lau antzerki itzultzaile iaio hauek aipatu ondoren
|
ezin
ahantz genezake ereXX. mendeko hasieran Euskal Teatroa hainbat lagundu eta landu zuen donostiarbat: Abelino BARRIOLA (Donostia 1876-Pabe 1944), zeinek desterruan zelarikere ez zion idazteari uko egin, eta Charlotte Bernard-en Une histoire de parapluiesitzuli zuen eta moldatu Euditakoak39 bezala.
|
|
|
Azkenik,
|
ezin
ahantz dezakegu EBk bere esku duela egoera gatazkatsuak modu baketsuan birbideratzeko nazioarteko komunitateak baliatu izan duen bitartekorik boteretsuena: estaturik gabeko nazioen nortasuna nazioartean aitortzeko institutua progresiboki praktikan jartzea.
|
|
|
EGEak lotura handia dauka globalizazioarekin, eta bereziki enpresen nazioartekotze prozesuarekin zein deslokalizazio industrialarekin. Hala ere,
|
ezin
ahantz dezakegu EGEaren nozioa enpresa guztien antolaketan —izan multinazionalak edo ez— aplikatzen dela egun, nahiz eta esparru sozialetik aztertuz gero, eskubide sozialak aintzatetsita ez (edo ezegonkor) dauden herrialdeetan diharduten enpresa multinazionaletako langileen eskubide eta lan baldintzen gain proiektatzen den nagusiki. Ikuspegi horretatik, EGEaren lan dimentsioaren aspektu batzuk aztertzen saiatuko gara datozen orrialdeotan:
|
|
2011
|
|
|
Sei urte ez dira oraindik erretiroa hartu behar izan zuela garaia baino lehen, birmoldaketen bolada iritsi eta bere premiarik ez zutela gehiago izanen jakinarazi baitzioten, astelehen goiz batean bulegora deituta.
|
Ezin
ahantz dezaket haren so mina, eta nola muzindu zen orain hurrengoan, fabrikatik bidali zuteneko hura gogora ekarriz: –Atzenerako esker txarra:
|
|
2012
|
|
|
Gainera,
|
ezin
ahantz dezakegu funtzio intzidentalak forma aldetik badituela perpaus subordinatuen markak; sintaxi-mailako loturaren edo harremanaren adierazgarri.
|
|
|
|
Ezin
ahantz dezakegu, ordea, ahozko hizkuntzaren barnean genero edo testu-molde ezberdinak ditugula eta testu-molde bakoitzaren azpian erregistro ezberdinak izan ditzakegula; hau da, jendaurreko ahozko aurkezpenak formalak dira oro har, baina lagunartean gauzatzen direnean, informalak ere izan litezke. Kontua da maiz aski ahozko hizkuntzari egotzi izan zaizkiola lagunartekoa edo maila jasokoa ez den erregistroaren ezaugarriak (aurrez aurrekoa, planifikatu gabekoa izatea, etab), eta ezaugarri horiek, gaur egun, kode idatzian ere aurki ditzakegula; izan ere, egun ezaugarri horiek berak dituen kode idatzirik ere bada.
|
|
|
219
|
Ezin
ahantz dezakegu Narbonak (1996: 167 -168) zioena:
|
|
|
Argitarabidean dira beste batzuk. Horrez gain,
|
ezin
ahantz dezakegu P. Altunaren Mitxelenaren Idazlan Hautatuak (1972), nahiz Mitxelena bera hil ondoren Egan-ek atera zuen ale berezia: Koldo Mitxelena.
|
|
|
hitzik erabiltzen lan osoan zehar, baina makroegituraren ideia eta makroegituraz egiten dugun ulerkera suma daiteke sakon-sakonean (ikus, goian, parentetikoen artean bereizi dituen sei kategoriak). Beraz, enuntziatu parentetikoen muga-irizpideak zehaztean
|
ezin
ahantz dezakegun ezaugarria izango da honako hau: egitura-mota honek makroegituran duela bere egitekoa.
|
|
|
|
Ezin
ahantz dezaket maitasuna.
|
|
2014
|
|
|
Kasu horretan klase sozial batenak diren hautemate, azalpen, balio eta usteak arau gisa ikusi eta unibertsal bilakatzen dira. Baina
|
ezin
ahantz dezakegu, eremu bati baino ez diotela on egiten errealitatean.
|
|
|
|
Ezin
ahantz dezakegu Narbona Jimenezek (1996, 1998) zioena, koordinazioa «Y»konektagailuaz bideratzeko joera.
|
|
2015
|
|
|
Baina ezinezkoa da?. . Horrexegatik gaude hemen,
|
ezin
ahantz dezakegulako??. –Izan liteke, bai.
|
|
|
–Izan liteke, bai.
|
Ezin
ahantz dezakegu eta oroimenak bildu gaitu hemen, Karl. Zigor gisa?
|
|
|
Izan ere, gizakiok baliabide agorrezinak ere badauzkagu eskura, eguzki-argia, haizea, ozeanoak eta airea. Eta
|
ezin
ahantz dezakegu eguzki-erradiazioa dela bizitza forma guztien oinarria! Bestetik, baliabide ez-berriztagarriak birsortu ezin diren baliabideak dira, eta ez dira iraunkorrak mugatuak diren heinean.
|
|
2016
|
|
|
Eta aipatu gabe ez uztearren, erabakitze-eskubidea duen subjektu horrek lurralde bateko biztanleei erreferentzia egiten badie ere,
|
ezin
ahantz dezakegu Europako demokrazia burgesei jarraiki, hemen ere, 18 urtetik gorakoez, edota progresistenen kasuan, 16 urtetik gorako herritarrez ari garela.
|
|
|
Puntu horretan, aldarrikapenak gu eta haiek delakoa definitzen du, eta talka horretan berdin dio eskubide, ezaugarri edota burutze argiaz aritu; haientzat berdin dio gu erabakitze-eskubideaz, autodeterminazioaz edota independentziaz aritu, estatu espainolaren kasuan, besteak beste, euren Konstituzioaren oinarri sakon eta sakratuena, Espainiaren batasuna, zalantzan jartzeaz gain (erabakitze-eskubide formala), erradikalki aldatzeaz ari baikara (erabakitze-eskubide instrumentala). Horrexegatik, Euskal Herria izango da erabakitze-eskubidea zer den definituko duena; baina, sarreran esan bezala,
|
ezin
ahantz dezakegu determinatu ez, baina baldintzatzen duen testuinguru kultural, ideologiko, politiko, ekonomiko zein soziala izango dela haren abiapuntua.
|
|
2017
|
|
|
Edonola, bazen gehiago ere.
|
Ezin
ahantz dezakegu proletario eskale iskanbilatsuek osatzen zutela, haien oldarrei ihes egiteko, aberatsak zalgurdian ibiltzera behartu zituzten, edo burkoaren azpian bi pistolarekin oheratzera, aberastasun guztiaren sorreran gero eta gehiago agertzen zen subjektu soziala. Gorputz proletario horri buruz zioten merkantilistek, gizarte kapitalistako lehenengo ekonomialari haiek, aspertu gabe errepikatuz (ez bigarren pentsamendurik gabe):
|