|
2000
|
|
|
Egundoko sagu pila zegoen enfermeriako bazterretan. Nik
|
ez
dakit non ezkutatzen ziren eta nola konpontzen ziren, baina arratsaldetan eta iluntzetan alde guztietatik agertzen ziren saguak. Hormak ez ziren guztiz lauak, pikordunak baino, eta horman gora armairu gainera, ohe gainetara eta edozein tokitara heltzen ziren.
|
|
|
Ez ziren munduko parajerik ikusgarri eta miragarrienak, baina ezagunak eta maiteak nituen oso. " Eguraldia beti eta berez da ederra", nuen irakurria nonbait,
|
ez
nekien non," eta gisa berean beti eta berez da ederra planeta osoko paraje oro ere han inoiz ezer sentitu duen inor bizi deino." Guztizko gogaide ninduen hori idatzi zuenak. Gustura sentitu nintzen, biziberrituta, zuhaitz guztiak eta ur guztiak entzuten, Margak bere gutunean agindurik zidan bezala.
|
|
|
1937an hila zen, gogoan zituen Gasteizko hilerriko fusilamenduko xehetasunak. Orain, ezerezetik bat batean jalgia, ezkutuko indar batek heriotzaren ilunpeetatik biziaren argira itsumustuan erauzia, plaza bateko bankuan eserita berpiztu berria zen, gerra aurreko traje dotorez jantzita, gorbatadun eta betaurrekodun, baina fusilatu zutenean aurpegia estaltzen zion bizarraren aztarrenik gabe; eta
|
ez
zekien non eta noiz berpiztua zen, zein herritan eta zein urtetan, ez zekien noiz arte, eta, batez ere, ez zekien zertarako.
|
|
|
" lepoa moztuko zigutek"; Xanek perplejitatez begiratu ziola, Garik, beti boz apalki: " mantenimendukoak responsabilizatu nahi gaitiztek orain, gertatu denaz; eta Leo, gure jefea,
|
ez
zakiat non deabru sartu den... Hi berriz, arropak ez dituk oso bustiak, nora sartu haiz?".
|
|
|
Harrezkeroztik... esamesa franko: Henri hemen, Henri han, Henri
|
ez
zakiat non... Aspaldi ez dela, lagun batek seguru esan zidaan, auzoan ikusi zuela; zitekeena, noski.
|
|
|
Konkorrak barre karkara batzuk egin zituen, bere karkasa osoari eraginez. " Hobea dik anaiak", esan zuen," hark
|
ez
jakitea non den... Egoera ez zagok brometarako".
|
|
2001
|
|
|
Senarra edateari eman zen anartean. Haurrarekin bakarrik gelditzen nintzen apartamentuan, ene aita eta amen esku ukaldia ukan ez banu
|
ez
dakit non nintzakeen gaur egun. Hala ere, noizbehinka, temesta pastilla bat zintzurreratzen dut oraino zainen lasaitzeko, senargaiaren aiduru nagoela adibidez.
|
|
|
|
Ez
dakigu non
|
|
2002
|
|
|
– Ez,
|
ez
zakinat non, baina hemen nekez.
|
|
|
– Gerra Zibileko argazkiak bakarrik utzi ditik.
|
Ez
zakiat non dauden idatzi horiek.
|
|
2003
|
|
|
Ama alabak haserre ibiliak zirela eta orain damutu egiten zela Jaione hain estu hartu izanaz.
|
Ez
zekiela non zegoen, ez zekiela non egon zitekeen. Noizik eta behin bere senar ohiarekin, Damian Arruti izeneko alproja batekin, afaltzeko ohitura zeukala, hori baietz, baina ez zuela uste kalamitate haren etxera itzuliko zenik ostera bizitzera.
|
|
|
Ama alabak haserre ibiliak zirela eta orain damutu egiten zela Jaione hain estu hartu izanaz. Ez zekiela non zegoen,
|
ez
zekiela non egon zitekeen. Noizik eta behin bere senar ohiarekin, Damian Arruti izeneko alproja batekin, afaltzeko ohitura zeukala, hori baietz, baina ez zuela uste kalamitate haren etxera itzuliko zenik ostera bizitzera.
|
|
|
Ez daki ezer bere alabari buruz.
|
Ez
daki non dagoen. Ez daki non dabilen.
|
|
|
Ez daki non dagoen.
|
Ez
daki non dabilen. Ez daki zertan egiten duen lan.
|
|
2004
|
|
|
Aliziari harrigarria egiten zitzaion," Horren adiskide handiak izanik", ahoskatzen zuen hain ongi erabiltzen zuen ironiaz baliatuz," nola
|
ez
dakizuen non egiten duen lana, andrerik baduen, edo gutxienez, bikotekiderik, zer bizimodu daraman; alegia, salbu eta ez baldin badago zuek susmatu baina jakin nahi ez eta hark ezkutatu nahi duen zer edo zer".
|
|
|
" Ez duzu sekula zure herri hori zerorren baitatik deserrotuko". Egia zela pentsatu zuen; urteak zeramatzan Bazterrekin luze egon barik, ez zekien zer pentsatzen zuen,
|
ez
zekien non lan egiten zuen, ez zekien, hitz batean esateko, nor zen, eta Lekunberriko aurre-juzgu eta bizipenak etorri zitzaizkion, ez onerako, gainera, Aliziak esanen lukeen bezala, baizik eta lotsaturik sentitzeko, edo errudun, edo traidore, eta azkenik haserre eta sumindu.
|
|
|
" Lehengoan esan zuten telebistan,
|
ez
dakit non haur bat bosgarren pisutik erori eta, ez dakit zer egin zuen, behintzat hura ere ondo atera zela."
|
|
|
Parisera ailegatu gaituk eta, hura trafiko pila.
|
Ez
genekian non aparkatu, ibai ondoan utzi genian. Eiffelen dorrera igo gintuan.
|
|
|
ba al dakik goizean Felipek zer esan didan? Atzo
|
ez
dakit non, kontrol batean mobiletik hitz egiten ari zela tipo bat detenitu zutela. Irratian aditu dik berak."
|
|
2005
|
|
|
Egia erran alkoholarengatik izugarri gaizki zen gizona lanera zetorrenean: arrunt horditua,
|
ez
zekien non eta norekin zegoen, fraketara pixa egiten zuen oharkabean; orduan, lankideak biltzen ziren makinen mehatxutik haren baztertzeko eta motore urrina zerien zaku meta gurintsuetan pausatzen zuten Rafa, lo egin zezan, sirenak azken orena orroatu artean.
|
|
|
– Zakur haiek izugarriak ziren.
|
Ez
dakit non hazten diren horrelako piztiak. Burua apaltzen nian ez ikusteko, baina paraxutista batek jo eta bulkatzen ninduen:
|
|
|
Tanta bat buru gainean, beti puntu beraren gainean erortzen uztea tortura sistema bat zela irakurri nuen behin,
|
ez
dakit non. Erdi Aroko sufrimendua eta epika bat batean nire buruaren jabe egin ziren.
|
|
|
Nik ez dakit zer izan daitekeen horrelako gauza bat. Inon ez dagoena,
|
ez
dakit non egon daitekeen gordeta. Askotxo da niretzat.
|
|
|
|
Ez
dakit non den ate hura, ez dakit San Juan su batean erre zuten edo kolekziozale yankiren batek erosi zuen edo Quebec-eko museoren batean ote dagoen orain.
|
|
|
Muturik gelditu zen, zaharrena izan behar zuen,
|
ez
dakit non ezkutatuak ziren beste biak.
|
|
2006
|
|
|
|
ez
dakit non den Bidarrai
|
|
|
Argi zegoen nire gorputza, bere kasa beti, nire borondatearen beharrik gabe baina nire borondatearekin guztiz bat eginda kasu hartan, Ainhoarengana gerturatzeko bidea egiten ari zela, poliki poliki, guztiz arrotz eta ezezagun zitzaidan trebetasunez.
|
Ez
nekien non ikasia zen neskei gortea egiteko antzean erakusten ari nintzen tenplea eta eskarmentua, baina pozgarria zitzaidan.
|
|
|
Beste erremediorik ere ez eta, gorputzari nahi zuena egin zezan utzi nion, eta neuk nahiko nukeen huraxe egin zuen une oro, nahiz eta nire nahi ororekiko guztiz independente jarraitu beti.
|
Ez
dakit non ikasia zen, baina ederki asmatu zuen. Ainhoaren poza eta Ainhoaren plazera nire poza eta nire plazera izan ziren.
|
|
2007
|
|
|
– Ez dakit.
|
Ez
dakit non diren ene lagunak. Galdua naiz.
|
|
|
euskararen aldeko manifestaldi alimalea antolatu zuten Baionako karriketan, eta hiritik at nindoala, herenegungo kideak hiriaren bihotzera lehiatzen miretsi nituen.
|
Ez
nekien non gorde. Hitzordua ahantzia nuen erabat.
|
|
|
|
Ez
zekien non sartu, eta San Fermini bestetan janzten dioten lepokoa baino areago gorritu zitzaizkion musuak. Eguraldiak ez zuen katarrorik harrapatzeko baimenik ematen, baina nabarmen ez geratzeko bizpahiru aldiz egin zuen zintz, bertze aldera beha, esku artean zerabilen zapiaz.
|
|
|
|
Ez
zekiten non zeuden. Zilkoraino hondoraturik ibili ziren lokatzetan.
|
|
|
– Amari esan diot etxera noala. Ostiraletik
|
ez
daki non nabilen.
|
|
2008
|
|
|
|
ez
dakit non dagoen Afrikak galdutako mapa
|
|
2009
|
|
|
Zerbait egin behar dudala erabakita irten naiz moldiztegitik, baina
|
ez
dakit non lo egiten duen Estudianteak. Ez dakit non bazkaltzen duen.
|
|
|
Zerbait egin behar dudala erabakita irten naiz moldiztegitik, baina ez dakit non lo egiten duen Estudianteak.
|
Ez
dakit non bazkaltzen duen. Non ikasten duen.
|
|
|
Estudianteak segituan heldu zion amuari. Pasatakoak pasata, ez dakit nola onartu zion,
|
ez
dakit non zeukan burua, medikuntzetan edo lurrin gozoetan. Gogor egin nion, ez itsutzeko, dinamita neuk gordetzea hobe zela, eta niri uzteko eskatuz.
|
|
|
|
Ez
dakit non hasi
|
|
|
– Lanjerosa da.
|
Ez
dakizue non zaudeten ala. Ebasleak, beharrunantak, zorrizakuak, trastuak eta inutilak hor bizi dira.
|
|
2010
|
|
|
–
|
Ez
zakiat non sartu den.
|
|
|
|
Ez
dakit non dagoen. Zein hiritan.
|
|
2011
|
|
|
|
ez
dakit non dituzun barneratuak
|
|
|
|
ez
dakit non den
|
|
|
– Hala izango da, baina urteak dira ez dudala ikusten eta
|
ez
dakit non bizi den, ezta norengana jo behar nukeen beragatik galdezka. Zure kasuan, ordea, erraza izan da.
|
|
|
Ni neu aldendu nintzen orduan, bazter batetik filosofatu nahi duen bele gurutzeren baten besoan, aita ehortzi genueneko korroka huraxe harritxintxarretan, huraxe burura,
|
ez
dakit non zauden aita, zaude, Bixarberde iluneneko putzuan zegoen engoitik, neure burua kendu nahi nuen zeremonia infantil despedida hunkigarritik zamagabe, gertatu mingarri haietarik urrundu, Aleksandra nire akordura ekar zezakeen demendrenetik eten, haren aztarnak ezabatu gure auzo liberatu guztietan.
|
|
2012
|
|
|
– Jende guztiari deitu diot eta inork
|
ez
zekien non zeunden.
|
|
|
Loretxu tabernan galdu dute Agirre, nerabe batekin solasean. Inork
|
ez
daki non dagoen Borras, baina Fermin Calbetoneko barraren batean imajinatzen dute, izerditan eta norbaiti belarria jaten. Gainerako guztiak garagardotegira inbasoreen aldartearekin murgildu dira.
|
|
|
– Giltzak, bai...
|
ez
dakit non ditudan. Baina telefonoz ez nizun erraten ahal.
|
|
|
– Eres la hostia, Fidel!
|
Ez
dakit non daukazun burua –zabor poltsari korapiloa egiten saiatu zen, baina beteegia zegoen. Lurrera erori ziren bota berri zituen kondarrak.
|
|
|
“Baldosa guztiak gorri zeuden! ” oihukatzen zidaan, negar batean, telefonoz bestaldetik. Nik
|
ez
nekian non sartu...
|
|
2013
|
|
|
Hossegor aldetik etortzen da talde bat oinez, aldamenean traktorea. Esperimentazio zentro bat dago
|
ez
dakit non, bisitak antolatzen dituena. Hemengo artisauek xaboiak egiteko ere erabiltzen dituzte itsas belarrak, olio eta esentzia naturalekin batera.
|
|
|
Lagun batek deitu dit.
|
Ez
daki non nagoen; galdetu ere ez dit egin, eta nahiago. Norbait behar du bere drama aditzeko, eta entzule adeitsuaren ospea daukat.
|
|
|
Alban itzartu nintzen, trenputxartuta:
|
ez
nekien non kokatu neure burua, nire bide horniak, nire bizitza. Ahapeka kontatu nion M.ri. Eta berak:
|
|
2014
|
|
|
–
|
Ez
dakit non sartuko garen...
|
|
|
Xabik ere
|
ez
daki non dagoen Kuba, baina badaki hango haurrek zorte handia daukatela, hemengo aitek beren haurrei jertseak kendu eta hara bidaltzen dituztenez gero. Akabo marrazoa paparrean eramateko amets ederra.
|
|
|
Oreretako ikastolan ikasle erraria zen, ertaina, bere burua aurkitzen ez zuena. Noizbait okertu zen, eta
|
ez
zekien non. Lagun handirik ez zeukan, zaletasun handirik ere ez, eta, azken batean, tokirik ere ez.
|
|
|
Neska ukitu nahi zuen, bai. Baina ez zekien nola, eta
|
ez
zekien non.
|
|
|
gau honetan erreximenduaren bandera galdu da. Nehork
|
ez
baitaki non nola gertatu den. Sebastopoleko eta Solferinoko guduetan egona zen 49.aren bandera zetazkoa, oihal saindua, aitzindariak musu eman zion hura!
|
|
|
|
ez
dakit non nagoen eta ez dakit banaizen
|
|
|
|
ez
nekien non nengoen
|
|
|
|
ez
nekien non nengoen
|
|
|
Oso ondo informatuta etortzen dira, xehetasunik txikienak ere ezagutzen dituzte, dagoeneko neuk ere ahaztuta nituenak, pertsona gutxik ezagutzen zituenak, hilda gehienak.
|
Ez
dakit non informatzen diren.
|
|
|
Sua ikusi zuen telebistan, jendea korrika, Paul Newman, Steve McQueen. Horri begira zegoela, burua guztiz nahastuta zuen Irene Arriasek,
|
ez
zekien non zegoen, irudiak nahastu egiten zitzaizkion buruan, guztiak espazio berean baleude bezala, pelikulakoak, egongelakoak, aktoreak, ama, sua. Gertatu izan zitzaion beste noizbait, nahasmendu hura, baina segundo gutxiko kontua izaten zen, lau, bost, berehala jartzen zen guztia bere lekuan, berehala orekatzen ziren gauzak.
|
|
2015
|
|
|
Uste dut maitale bat daukala.
|
Ez
dakit non demontre sartu den eta jakin nahi nuke. Taxi gidaria begira zeukan.
|
|
|
– Bai,
|
ez
dakit non utzi dudan...
|
|
|
Gaua da. Gizonak
|
ez
daki non dagoen. Alboetara begiratzen du.
|
|
2016
|
|
|
Unibertsitatekoak begitandu zitzaizkion, Medikuntzakoak edo.
|
Ez
zekien non eman arratsaldea, garagardo bat eskatuko zuen. Iluntzean Maisonnavera hurbilduko zen, Pete Domezainek izanen zuen zer kontatua Ultzamako filmazioaz, baina bitartean zer egin ez zekiela zebilen.
|
|
2017
|
|
|
Bere lagunak, esaterako Bego, Lander, Txato, hortxe daude, bixi bixi. Axi berrogei urte zahartu da, ez istripua gertatu zaionetik –ez zaizkio zimurrak egin, aurpegia leun leuna du, ez zaizkio hazpegiak sortu, edo sudurra zorroztu–
|
Ez
daki non irakurriari –berrogeiak arte gorputzak eusten dio buruari, berrogeietatik aurrera buruak gorputzari– egiazkoa irizten hasi zaio Joseba; eta Axi ez dela osatuko jabetu denetik halako ahulezia bat nabaritzen dio, gazteegi etorritako zahartzaroaren aztarna moduko bat.
|
|
|
Deustuko Erribera. Josebak
|
ez
daki non izan zen zehazki, baina badaki errepide zati hau iraganda mugaz betalde egongo direla, Axiren oroimena astin daitekeen tokian.
|
|
|
“Senarra; ez, nobioa; ez, bikotekidea galdu dut. Ez du oroimenik, baina uste ez bezala kordoka utzi eta herioak harturik egiten du laster, ez du jakiten non dagoen,
|
ez
daki non bizi den; bilbotarra da, baina Iruñean bizi gara istripuaren ondoren; asko maite dut; geldotasunera kondenatu nau; Deustuko Erriberan, Zorrotzaurreko bidean eman zion bihotzekoak, eta zerbait pasatu zaio, igual gogoratzen hasi da”.
|
|
|
Joanesen oparia bukaerarako utzi genuen. Nik
|
ez
nekien non bilatu. Kolpetik, kale erdian geratu zen ama:
|
|
2018
|
|
|
–
|
Ez
dakit non amaituko dugun honekin. Baina egia esan, badut fede pixka bat –ezkerreko argiari emanez kamioi bat aurreratzeko.
|
|
|
Adineko gizon handi bat da, emakume baten eskua heldu eta bihotz barrutik abesten dio. Eta emakumeak hasiera batean
|
ez
daki non sartu, baina segundoak pasatu ahala gustatu eta emozionatzen hasi da.
|
|
|
“Hemen, Amaran, baina
|
ez
dakit non, zehazki”.
|
|
2019
|
|
|
|
ez
dakielako non bete eskabide orria…
|
|
|
Halako batean autoa gelditu zuen; mendialdea zen, ilun zegoen, eta hasi zen konpultsiboki musuka, bere galtzak jaisten, nire gorputza ukitzen... Ni izututa eta blokeatuta nengoen, ez nekien zer egin, autotik irten ala ez...
|
ez
nekien non geunden. Oihu egiten nion gelditzeko eta itzultzeko.
|
|
|
Eman dioten pasadarekin ito egin dute. Ar piloa dago, horiek guztiak, eta emeak pare bat baino ez…
|
Ez
dakit non sartuko zen bestea, akojonatuta egongo da.
|
|
|
Oraindik
|
ez
dakigu non hartu duen Pedro Iturriak etxea Hungarian, bertan biziko den oraindik, horretan ere ari da Leire, baina testuena baino konplikatuagoa izaten da.
|
|
|
Gregorioren bigarren semea txikia zen, Margarita Maguregiren modukoa, igartzen zitzaion haren biloba zela, baina gutxi ezagutu zuen amona, lau urtez, lau eta erdiz.
|
Ez
zekien non egin zuen lan adibidez... Aitak azaldu zion, Gregoriok, halako bazkari batean:
|
|
|
Ez dakit zenbat denbora, asko. Ilundu ere egin zuen, ez genituen kaleak ezagutzen,
|
ez
genekien non geunden askotan, baina bilatu behar genuen, hori egin behar genuen orduan, bilatu, ilundu ere egin zuen. Eta ikusi genuen alferrik zela, ez zegoela umerik amarik gabe, familiarik gabe, alferrik ibiliko ginela.
|
|
|
Umetan. Ehun ziren, mila,
|
ez
dakit non, aitak eraman ninduen, aitarekin joan nintzen. Zaldiak ikustera joan ginen beren beregi?
|
|
|
Botila bi topatu ditugu gelan gainera, sofaren tolesturetan bata, gradu askokoak biak, merkeak.
|
Ez
dakigu non erosi dituen Mazurekek, nori, apenas irten da gelatik hemen egon denean.
|
|
|
Alde egin aurretik, ordea, elurrez estalitako mugarri bat begiztatu zuen Malerowskyk errepidearen ertzean, eta, nola ez, ostikoa eman zion barrenak aginduta edo. Ordurako susmatzen genuen ez genbiltzala Nafarroatik oso urrun, baina
|
ez
genekien non geunden zehazki. Inork ezagutu behar ez zuen lekuaren izena harri hartan bertan zegoen idatzita:
|
|
|
Saminean lagun, bere gain hartu ditu tramite guztiak. Aurretik kasu egin gabe ailegatzen da sarritan heriotza; inork ez daki noiz, inork
|
ez
daki non. Lur jota zaude.
|
|
2020
|
|
|
LAIA: Bai, Maddi, nire alaba… duela gutxi katamar zebilen gela honetan zehar eta orain
|
ez
dakit non sartu den. Lurrak iruntsi duela ematen du.
|
|
|
JESUS: Nahi baduzu nik hartuko ditut, baina
|
ez
dakit non dauden.
|
|
|
Alproja!
|
Ez
dakizu non dagoen kafe makina, ala?
|
|
|
Horregatik mugituko naiz metro bat ezkerrera. Baina, noski, zuek
|
ez
dakizue non nagoen, ez dakizue zer esan nahi duen metro bat ezkerrera mugitzeak. Off eko ahotsak ez du informazio hori adierazten.
|
|
|
Nire aitona amonak emozionatuta daude bidaiarekin. Gurasoak ez dut oroitzen,
|
ez
dakit non dabiltzan ere. Haragi honetan ez da haien arrastorik.
|
|
|
Baina oraindik ez da hau unea.
|
Ez
dakit non dauden nire gurasoak. Haien bizitza egiten akaso, herriko tabernetan eta asanbladetan.
|
|
|
Halako moduz enamoratu nintzen, bi urte igaro bainituen beste ezertaz konturatzeke, lurretik arra betera,
|
ez
nekien non nengoen ere; egia esan, modu zoroan enamoratu nintzen. Benetan uste nuen Andres mundu honetan zegoen pertsonarik perfektuena zela.
|
|
|
“Begira, begira nola daukan alua puztuta, ba al dakizu zergatik den hori? ”, esan zidan. Probokazio hutsa, nik
|
ez
nekien non sartu ere, hogei urte neuzkan. Ez dakit nola moztu nion, baina han bukatu zen, saltzaile hura ez zen gehiago dendan sartu eta halako aldizkaririk ez genuen berriz ekarri.
|
|
|
Nire aluko ilea infinitua da,
|
ez
dakizu non hasten den eta non bukatzen den, bertan galdu egin zaitezke. Unibertsoa bezala, expanditzen ari da beti.
|
|
|
3:
|
Ez
dakit non dagoen hasiera.
|
|
|
|
Ez
dakit non den zentzabidea.
|
|
2021
|
|
|
Haizea ez dakigu nondik etortzen den, eta ez dakigu nora joaten den.
|
Ez
dakigu non gelditzen den, edo noizbait gelditzen ote den... baina badakigu haizeak adarrak ekartzen dituela, eta hostoak, orriak, paperak eta eskutitzak... Polita izanen zen, garai bateko burdinoletako hauspoekin bezala, guk ere nahi dugunean haizea sortzea, eta haize horrekin paperak garraiatzea.
|
|
|
Derrigorrez etxetik atera beharra denarentzat, kanpoan leku guziak berdinak dira.
|
Ez
dakit non nabilen, ez dakit non nagoen… etxean ez nagoela baino ez; eta nirekin ez dagoela Manuel.
|
|
|
Derrigorrez etxetik atera beharra denarentzat, kanpoan leku guziak berdinak dira. Ez dakit non nabilen,
|
ez
dakit non nagoen… etxean ez nagoela baino ez; eta nirekin ez dagoela Manuel.
|
|
|
Ez dakit.
|
Ez
dakit non nagoen.
|
|
|
Hor zegoen!... Eta orain
|
ez
dakit non dagoen. Ez dakit nork hartu ote duen...
|