2008
|
|
Irakaskuntzan, herri komunikabideetan edo admi nistrazioan lanean ari direnek, oro har, ez dute garbi gai hau. Batzuek euskalkiak eta batua bi multzo isolatu eta aldaezintzat dituzte; bertze batzuk, aldiz, batuaren kontra egon gabe euskalkien alde ere badaude, baina
|
ez
dakite nola landu gaia...
|
2010
|
|
Testuingurua 1: egin behar duenaren segurantzarik ez du entzuleak;
|
ez
daki nola jokatu zenbaitetan, nahastuta baitago edota egon daiteke.
|
2012
|
|
–Iliada, gainera, oso gogoko dut aspaldidanik. Mutil koxkor ginela, eskuetaratu zitzaigun,
|
ez
dakit nola, adiskide batzuei eta neri, Segalaren erdal itzulpen bikaina?. Baina, ez du erdaraz bakarrik irakurri,, geroago?
|
2014
|
|
Ga briel tratatu ahala, aukera ugari izan nituen harekin gauza asko ren gainean mintzatu eta eztabaidatzeko, eta horri esker beraren nortasun eta ideologia bereziak ezagutzeko ere. Lehenengo eta behin, Bilbo hartako giroan, hau da, gurean euskaltzaletasuna ia ia norbaitek ornitorrinkoen hazkuntzan jardutea bezain bitxia gertatzen zen garaian,
|
ez
dakit nola pentsa zitekeen espainolis ta maskaratua izan zitekeenik pertsona bat, bere kabuz euskara ikasi, gure literaturara hurbildu, euskal poesia landu eta prosa rako kaletar gai oso berritzaileak zekartzanean. noski, ezkerre
|
2015
|
|
Poetak, bere burua Madril bezalako hiri erraldoi zurrunbilotsuan murgilduta eta zorabiatuta ikusirik, behin baino gehiagotan eta era askotara adierazten duen kezka: . Kantagairik asko, baina/
|
ez
dakit nola kantatu/ kantagairik asko baina. / Hizkuntza ez zait iristen,/ ala ezin dut moldatu?
|
2016
|
|
KOSE:
|
Ez
zekiat nola beztituak ditukan, baina ni segur gobernuak beztituak horietarik direla.
|
2018
|
|
Pertika lüze honekin nik
|
ez
dakit nola egin!
|
|
Ai, oihanaren erdian haurrak ützirik etxean, Inkaztoi egin beharra eta nik
|
ez
jakin nola!
|
2021
|
|
Oraingoz
|
ez
dakigu nola eragiten dioten elkarri bi ezagutza alor horiek, ez eboluzio bidean, ez garapen bidean. Gure zenbakieta hizkuntza sistemen azpian dagoen lanabes konbinatorialak eragiten du elementu kopuru finitu baten birkonbinaketatik esapide ugaritasun infinitua sortzea.
|
|
Hirugarren pertsona hori eta erakuslea perpaus berean aurkitzen badira (kontuan izanik perpaus nagusiak eta bere mendeko perpausek, perpaus bakarra osatzen dutela), bera erabili ohi dugu (ez hura): Baina Jesusek deitu zion berarengana, eta erran zion[...] (Hualde); Hark uste du ez dagoela bera legezko Barberurik Bizkaia guztian (Mogel); Hazpandarrak[...] plazaren ezin ezagutuz ari dira[...] Pilota, berek
|
ez
dakitelarik nola, bihurtzen dute aldi bakoitx ostatu saihetsari buruz (J. Etxepare).
|
|
Harridura adierazteko ere erabil daitezke zehar galderak:
|
Ez
dakit nola dedan hitz oek esateko biotzik! (Larramendi); Ikustekoa da nolako harria jaso duen!; Ezin dut sinetsi zein merke saldu digun!
|
|
Sekula ikusi eztako gauza; Uste eztako diruak; Aziendarik eta nahi eztako umerik ez hala ere, oraingoz behintzat (J. L. Zabala); Sekulan bizi eztako" Heriotza" hunkigarri honi,
|
ez
dakit nola deitu (Perurena). Esan beharra da, halere, bakan agertzen direla horrelako adibideak euskal testuetan.
|
|
459): Paperak,
|
ez
dakit nola galdu dituen; Alabak, ez dakit zer egin nahiko duen; Sendagile horrekin, esaten dute ez direla inoiz ere operatuko20.
|
|
41.5.4a Perpaus baten eta hurrengoaren mintzagaiak desberdinak badira, bada aukera bien arteko kontrastea markatzeko: Liburua nik hartu dut; paperak, berriz,
|
ez
dakit nola galdu dituen. Bi perpaus ditugu adibide horretan, alborakuntzaz elkartuak.
|