|
2000
|
|
|
Edo bestela agian pentsatu zuen" koño, ba zergatik ez?", edo beharbada suposatu zuen ez zela hain txantxetakoa eta kanpotik (besteen begiradatik) argiago ikusten zela gure artean existitzen omen zen kimika berezia.
|
Ez
dakit nik ze arraio sartu zitzaion buruan, kontua da gau horretan (nahikoa hordituta, esan beharrik ez dago) bere ezpainen artean aurkitu nituela nireak. Ez dakit azaltzen momentu horretan pentsatu nuena, baina munduko irudi guztiak etorri zitzaizkidala esango nuke:
|
|
|
Ostaturako bidean napolitar fina zela erran zigun, naturala eta egi egiazkoa, eta Donejakuerako bidean zihoala; eta guk ere geure berri eman genion, nafarrak ginela, eta lagun bat bisitatzeko asmotan etorri ginela Italiarat, Italian barrena bidaia bat egiten genuen bitartean, bide batez. Napolitarra bizkor mintzatzen zen, eta osabak piano, piano erraiten zion eta eni beha paratzen zen,
|
ez
dakit nik napolitarrari ulertzeko nituen zailtasunen berri zekielako, edo nihaur izan nintekeelako osabak berak izan zitzakeen zailtasunen desenkusa ezin hobea. Eta, hala, konbertsazione hartan sarturik geundela, ostaturat iritsi, hirurak mahai batean jarri; osabak, otorduetan ohi zuen bezala, Arkimedes bere alboan etzanarazi; eta osabak berak deitu zion ostalersari.
|
|
|
Erran dizut, halaber, nola, ene silogismo ausart hartan, neure menbro korporalak aipatuz joan nintzen, zangoetarik hasi eta begietaraino, justifikatzeko ezen ez nuela komunionerik egin nahi, eta zer begitarte jarri zidan bitarte hartan don Frantziskok,
|
ez
nekien nik haserreak edo harridurak eraginik, edo bi sentimenduek baterat. Handik aitzinakoak zuhaurk imajina ditzakezu:
|
|
|
Ai, jaun André, deus ere
|
ez
nekien nik amorioaz, baina zin degizut ezen istant haietan pentsu haiek guztiak iragan zitzaizkidala burutik...!
|
|
|
Haien argitalpena hogeita lau orduz geroratuz gero, zaharreriak jotzen ditu, eta zaharreriarekin batean heriotzak, hots, albiste izaeraren galerak. Bertzeren berri
|
ez
dakit nik; ene lanean, egunean egunekoa da nagusi. Horrela irakatsi ziguten fakultatean eta, ez idurian ere, horrela izaki, gutiz gehienik.
|
|
2002
|
|
|
Hark beste mania bat zeukan. Zuregana etorriko zen eta besoekin zeure zango bati estu estu helduko zion, zuri laguntza eske edo
|
ez
dakit nik zer arraiorengatik, deabrua atzetik balu bezala.
|
|
|
|
Ez
dakit nik nola ez nuen bizkarrezurra hautsi. Halere, Batek ez zuen ahuntza askatu eta eho egin zuen.
|
|
|
" Gotzon Garatek askatutako Batek ahuntza akabatu du". Gixajoak
|
ez
zekien ni New Yorken nengoela. Errua norbaiti leporatu behar.
|
|
|
–Hala ere,
|
ez
nekien nik senarra bigamoa nuenik...
|
|
2003
|
|
|
Gero jakin dut Atlantikoaren baitan galdurik dagoen puntu bati deitzen zaiola horrela," ezerezaren erdian galdua".
|
Ez
dakit nik zer adierazi nahiko zuen, ozeanoaren erdian itotzen ari zela beharbada eta inork ez ziola laguntzen.
|
|
|
Orduan aipatu zuen berak, bere buruarekin bakarka hitz egiten ari balitz bezala," The middle of nowhere".
|
Ez
dakit nik zer adierazi nahi izango zuen. Nik amildegian behera nindoala sentitzen nuen bezalaxe, ozeanoaren erdian itotzen ari zela sentituko zuen berak beharbada eta inork ez ziola laguntzen.
|
|
2004
|
|
|
Hark ere bai nirea.
|
Ez
zekien ni hara joango nintzenik. Horregatik, osaba Islahk Sawsan Palestinan zegoela esan zion.
|
|
|
Beno, egia esan, ez dakit zurekin joan nukeen arropak erostera, Aitor. Orain dela ordu erdi bat ez nuen inolako zalantzarik, baina
|
ez
dakit nik uste nuen bezalakoa zaren.
|
|
|
Ni oso apartsua naizela esan didazu, eta ez dakizula aparraren azpian edaririk badagoen. Edo beste modu batera esateko,
|
ez
dakizula nire sexu eta erotismoaren azpian maitasunik badagoen. Horrelako zerbait zen, ezta?
|
|
|
Ezin omen zaio erantzun kontraesan garratz horri darion itunari.
|
Ez
dakit ni erantzun biribilik emateko gai izango naizen, ez dut uste. Zernahi ere, matazaren zenbait hariri tiraka ahalegin nadin argi izpiren bat ekartzen.
|
|
|
" Zeña"," zeñetan", eta abar,
|
ez
dakit nik, egia esan, orren gaizki dauden. Lardizabal’ek, oker ez ba nago, olakoen doñuaz diardu; beraz, entzun egin zituen.
|
|
|
Zuberoa’n bizirik daude oraindik era ortako erlatibuak, eta antziñako literaturan guztiz edatuak.
|
Ez
dakit nik zer esan oietaz. Baña, kontra beintzat enauzute.
|
|
|
Hizkuntza batetik bestera pasatzean, azterpide hori aldatu egiten da. Har dezagun, adibidez,"
|
ez
dakit nik" esakuntza. Españeraz" yo no sé" esaten da; eta irakurleak berak berealatik froga dezakean bezela, joskera eta azterketaren illara edo ordenua, liferenteak dira bietan.
|
|
|
–Mutil ausarta zara, Oskar –erantzun zidan, hunkiturik– Eta zure leialtasuna merezi ez badut ere, esker onez hartuko dut zure laguntza. Hil edo biziko kontua da hau niretzat, eta
|
ez
dakit nik bakarrik burutu nukeen –eta eskua nire sorbaldan estutuz, zera gaineratu zuen, ahotsari sendotasun apur bat eman nahirik–: Dena den, ez kezkatu, Oskar.
|
|
|
–Zer uste duzue, tontoa naizela eta
|
ez
dakidala nire aurretik beste ehun amorante izan dituela. Baina ni maitemindua nagok, eta momentua bizi nahi diat, gero gerokoak.
|
|
2005
|
|
|
–Kaixo,
|
ez
dakit nitaz oroitzen zaren –arreta handiz begiratzen zidan–, Anderren laguna...
|
|
|
Jatetxean lan egiten zuten beste guztiekin, ordea, oso ondo konpontzen zen Mateo. Ez zien kontatu nor zen, Bilbon bizi zela baino ez, inork ez zekien noren semea zen, inork
|
ez
zekien nirekin lan eginda zegoela lehenago, eta, jatetxea gure jaioterritik berrogei kilometrora zegoenez, inork ez zuen zertan deskubritu.
|
|
|
Nork irabazi zuen?
|
Ez
dakit nik hori. Esan dizut lehen ba.
|
|
|
Zuen aitite Julian eta bestea.
|
Ez
dakit nik nork irabazi zuen. Konpetizioan utzi nituen nik, Ameriketara joan nintzenean.
|
|
|
Izeko batek kontatu zigun guri hori guztia. Baina hori, zuk diozuna, arrosarioarena eta konpetizioarena,
|
ez
dakit nik. Ez dut entzun nik.
|
|
|
–Hori konpetizioarena
|
ez
dakit nik. Hori ez dut aditu nik inoiz.
|
|
|
–Horrek egin ditu Ingalaterran berrogei urte, edo berrogeita hamar, edo
|
ez
dakit nik zenbat. Horrek jakingo du hangoa hemengoa baino hobeto.
|
|
|
|
Ez
nekien nik, ordea, zer esan.
|
|
|
Aurpegiz itsusi iruditu zait(" hala ere, barkagarri" ihardetsiko lidake" ar" egarti batek). Eta,
|
ez
dakit nik zertan, zabar edo trauskil.
|
|
|
|
Ez
nekien nik ordura artean, benetan, tristura zer den. Udazken eta negu ezin txarragoak pasa nituen.
|
|
|
Nik Txeluren benetako izena ez nekien bezala, berak
|
ez
zekien nirea. Eta honek salbatuko nau.
|
|
|
Lurdisen ama aspaldian zegoen banandurik baina hura ez nekien; beno, egia esateko, gauza handirik
|
ez
nekien nik, beti izaten nintzen azkena asunto haietaz enteratzen. Akabo Italiarako bidaia osaba Pellorekin, pentsatu nuen.
|
|
2006
|
|
|
–Lur jota ibili zen garai hartan, eta
|
ez
dakit nik nahikoa egin nuen zure amari laguntzeko; orduantxe hasi nintzen ni ere Sebastianekin eta ez neukan denbora nahikorik... Hainbeste urteren ondoren...
|
|
|
Nire eskua sentitu eta, keinu erreflexu moduan edo, beso bat altxatu zuen,
|
ez
dakit nire eskua geldiarazteko edo berak ere fereka egiteko, baina ez bat eta ez beste, bere eskua nire besoan utzi zuen, geldi.
|
|
|
Ni aulkian jarrita nengoen eskola hasi orduko, ni bezala hoberik ezean doktoregai bihurtzea erabaki zuen gelakide batekin, eta horra non azaldu zinen zu. Tximistazo antzeko bat izan zen zure aurpegitik pasatu zena, edo hala iruditu zitzaidan niri behintzat; bistan zegoen
|
ez
zenekiela ni zure ikasleetakoa nintzena. Ez zenekiela, eta poztu egin zintuela.
|
|
|
Gero Katalina sartu zen.
|
Ez
dakit nire oroimenak une hura edertu duen: malko bat ikusi uste izan nion, adio errateko tenorean.
|
|
2007
|
|
|
Elvis hil zen urte hartan, lehenengo aldiz izan ziren hauteskundeak Espainian berrogei urte pasatxoan, Elvis bera hil baino lehentxeago. Sigla saltsa hartan
|
ez
dakit nik zenbateraino bereizten genuen zer zen bata eta zer bestea, zein neurritan egiten genuen bat honekin edo bestearekin, baina gogoan geratu zait huntaz eta hartaz hizketan ari ginen egun haietako batean gure artean sortu zen solasa. Ez dakit nola hasi zen eta ez dio axola; hauteskundeak aipatu ditut arestian, eztabaida ere horren haritik sortuko zelakoan, baina haria beste nonbaitetik ere etor zitekeen, futboleko selekzioa zela, Eurovisionerako Espainiako abestia zela...
|
|
|
–Nik ez dakit hark zer sentitzen duen, Iker.
|
Ez
dakit nigan erreparatu duen ere. Ezta inoiz zerbait esatera ausartuko naizen ere.
|
|
|
Adibidez, nik zurekin munduko konfiantza guztia daukat. Zuk
|
ez
dakit nirekin, baina nik zurekin bai. Zer kalte egin die zaguke ikasgelako harremanetarako?
|
|
|
|
Ez
dakit nik Don Karlosek berak itzulpen horiek benetan burutu ote zituenetz. Arakatzeko puntutxo bat izan daiteke hau.
|
|
|
Hark Diputazioko funtzionario bat zuen senargai, eta nik ez nekien nor zen, nik ez nuen haren arrastorik batere. Areago, nik
|
ez
nekien nire almibarrezko melokotoiak senargairik bazuenik ere. Haren senargai eta galai nintzelako ustetan bizi izan nintzen.
|
|
|
Ondotik igarotakoan, zin egingo nuke eztula entzun niola, eztul txikia, eztul zurezkoa, eztul bildua.
|
Ez
dakit ni ere ez ote nengoen gaixo.
|
|
2008
|
|
|
–Jauna, esan zion Silverrek?, gizonik gizon ari garela, hori gehiegi esatea edo hutsa esatea da. Zeren atzetik zabiltzaten, zergatik utzi zenuten fortina, zergatik eman zenidaten beste mapa hori, gauza horiek guztiak
|
ez
dakizkit nik, ezta. Eta, hala eta guztiz, itsu itsuan eta sekula esperantza hitzik entzun gabe bete dut zuek agindutakoa!
|
|
|
Eta hura izan zen, argi eta garbi, azken arrisku seinalea; zeren bukaneroak itzuli eta korrika hasi baitziren, norabide guztietan sakabanatuz, bat itsasartean zehar itsasorantz, beste bat muinoko aldapan barrena, eta horrela beste guztiak ere, halako moldez non minutu erdi batean Pew ez beste guztiak ezkutatuak baitziren. Pew bera abandonatu egin zuten,
|
ez
dakit nik beldurrez airean zeudelako edo haren hitz gaizto eta makilazoak mendekatzeko. Baina hantxe geratu zen, kamioari txapaka eroaldiak emanda bezala, haztamuka mugituz eta bere adiskideei hoska.
|
|
|
, gizon horrek eta biok bela jarri genioan, ainguralekura itzuli behar genuela eta. Eta, zera, orain hila zegok, seko hila gainera;
|
ez
zekiat nik nork gidatu behar duen ontzi hau. Nik nola esaten ez badiat, hik behintzat ez, oso oker ez banago.
|
|
|
Zigortzen nindutenekoan ikastolako txangoetara joan gabe. Une txar horiek gogorrago egiten zaituzte edo
|
ez
dakit nik zer.
|
|
|
–Hori
|
ez
dakit nik, jauna, zerbitzari soil bat besterik ez nauzu, erantzun zion galdera gehiegi egiten hasitako barrandariari, era batera edo bestera gal dera iturria mozteko asmoz.
|
|
|
Imazen burubideetan
|
ez
dakit nik zehazki zer dabilen era horretako proposamenak egiten dituenean. Ni ez naiz sartuko bere klase interesen zurrunbiloan:
|
|
|
|
Ez
dakit nik gauza hauek zehatz mehatz nola gertatuko ziren Paris aldean. Nolanahi ere, Leizaolak euskal kultura idatzian egin dituen ekarpenak auzitan jarri gabe, kontraesan gogorregia iruditzen zait hainbeste maite omen zuen euskal hizkuntza etxean ez erabiltzea.
|
|
|
finkatzeko lanabesa dela hura.
|
Ez
dakit nik egoki eta zuzen interpretatu dizkiodan Garaikoetxeari bere ideiak, eta ez dakit halaber, batzuek etxea teilatutik hasi nahi dutela, dioenean zeintzuk dituen gogoan.
|
|
2009
|
|
|
|
Ez
nekien nik Leonen teoria horrek fundamentu gehiegirik zeukan. Baina dibertigarria izan zitekeen apustua.
|
|
|
Wall Streeten ere hurbilduko zaizkizu diru eske.
|
Ez
dakit nik nora joan behar direla eta dirua behar omen dute. Ez dira oso urrutira joango.
|
|
|
Orain denbora gehiago egoten da bere seme Oierrekin. Baina
|
ez
dakit nik gai izango ote den semeari bere sentimendu guztiak azaltzeko. Oso lotsatia eta itxia izan da beti gure Sabin, horretan bere osaba Santiren antza du.
|
|
|
Foixko Frantzisko Lers salbuespena izan zen.
|
Ez
dakit nire egoera berean ote zegoen edo, bertzerik gabe, aita xuhurragoa zuen. Bortzei, printze lagunak?
|
|
|
Zuekin Argentinan izan nintzen duela urte batzuk, hamar hor nonbait, euskal jatorriko desagertutakoei buruz informazio bila.
|
Ez
dakit nitaz gogoratuko zaren, baina nik oso gogoan zaituztet zuek guztiak. Esperientzia ikaragarria izan zen.
|
|
2010
|
|
|
Kontua da egun batean Ada eta Maria Bibiana kanpoan pixa egiten ikusi, eta haiei begira geratu nintzela.
|
Ez
dakit ni haien atzetik ote nenbilen, edo han ote nengoen, besterik gabe. Gogoan dut, hori bai, etxeko lizar lodi baten atzean nengoela, eta handik atera nuela burua, arrebak ikusteko.
|
|
|
Heinrichek, beraz,
|
ez
zekien niri gerran gertatutakoaren berri, edo axalaren berri zekien eta ez mamiaren, horregatik etortzen zitzaidan beti kontu harekin, zauria erakusteko eta erakusteko, zauri puska bat besterik ez bazen ere.
|
|
|
Edo ez da garrantzitsua. Berak ez badaki euskalaritzaren historian 1961 baino lehenagoko garai bat eta 1961etik ondoko beste bat dagoela, [Koldo Mitxelenaren] Fonética Histórica Vasca baino lehenagoko eta beranduagoko garai bat, berak
|
ez
badaki nik ez diot esplikatuko, berak ikasi du. Nik asumitua nuen kalaka izan genezakeela eta guk bakarrik, filologoek alegia, latinisten, historialarien, epigrafisten edo egiptologoen laguntza gabe hori guztia erabakitzea konplikatua izan litekeela, baina zalaparta arrazoi soziologikoengatik izango genuela aurreikusia nuen, ez arrazoi akademikoengatik?.
|
|
|
Sorbalda inguratu nion neure besoaz eta otxan etorri zen guregana, irribarre bat ahoan;
|
ez
dakit nire besarkadaren beroaz ala amaren agintepetik ihes egiteaz ote zegoen alaiago; azeitunaren eskaintzak poztuko zuen akaso.
|
|
|
Haiek
|
ez
zekiten nire mugimenduen berri, eta eskerrak. Hala ere, haien aztoramena kutsatu balitzait bezala, lehengo durduzatik izu ikarara igaro nintzen.
|
|
|
Heinrichek, beraz,
|
ez
zekien niri gerran gertatutakoaren berri, edo axalaren berri zekien eta ez mamiaren... horregatik etortzen zitzaidan beti kontu harekin, zauria erakusteko eta erakusteko, zauri puska bat besterik ez bazen ere. Baina nik, neure buruari garrantzia emateko edo, ez nion beti erakusten:
|
|
|
Kontua da egun batean Ada eta Maria Bibiana kanpoan pixa egiten ikusi, eta haiei begira geratu nintzela.
|
Ez
dakit ni haien atzetik ote nenbilen, edo han ote nengoen, besterik gabe. Gogoan dut, hori bai, etxeko lizar lodi baten atzean nengoela, eta handik atera nuela burua, arrebak ikusteko.
|
|
2011
|
|
|
22:57 Komuneko ilaran, bera baino bi metro garaiagoa den eskandinaviar walkiria ilehoriarekin hizketan dakusat Jon, baina deseroso ematen dute. Neska jirafa arras nekatuta dago horrenbeste makurtu beharrez eta, aparte,
|
ez
nekien nik Jonek horrenbeste ingeles zekienik; gauzak horrela, bien artean eratzen ari den komunikazio hariak oso primarioa eta hauskorra behar duela sumatzen dut.
|
|
|
|
Ez
dakit nire erreakzioaren zain geratu ote zen, baina ez nintzen erantzuteko gai izan. Horren ordez, bere lan berrirako animoak eman eta gelatik alde egin nuen, nire harridura haserre itsu bilakatu aurretik.
|
|
|
Barre egin zuen hark orduan, eta barre horrek inoiz sentitu ez nuen zerbait piztu zuen nire barnean.
|
Ez
dakit nik eman ote nuen lehen urratsa, ez dut uste, baina konturatu orduko nire etxean geunden biok, kafe bana eskuan. Elkarrekin igaro genuen goiza, hizketan.
|
|
2012
|
|
|
Ez nekien zergatik baina haserre nengoen nire gorputzeko atal guztiekin. Zaurituta euren kabuz sendatzen
|
ez
zekiten nire gorputzeko atal ororekin. Baina amorrua sentitzen nuen inguruko guztiekiko ere.
|
|
|
Ez nekien, hiruretatik zein alaba zen.
|
Ez
nekien nire alabatzat sentituko ote nuen ere.
|
|
|
–Hola, Mikel, ahotsa baxu eta ahul entzuten zen, oso urrundik ariko balitz bezala?.
|
Ez
dakit nitaz gogoratzen zaren. Lucia naiz.
|
|
|
kendu zian.
|
Ez
zekiat nire itzala edo zer ikusi zuen. Harrituta geratu ninduan.
|
|
|
Iruñetik deitzen dizut.
|
Ez
dakit nitaz oroituko zaren...
|
|
|
Joseba zara, ezta?
|
Ez
dakit nitaz gogoratuko zaren...
|
|
|
|
Ez
nekien nire liburutegian gordetzen nituen bi liburu horien ondoren ezer argitaratu ote zuen. Googleren eta ISBNaren web orrialdeetara egin bisita bizkorrek, behintzat, ez zidaten informazio gehigarririk eskaini.
|
|
|
Gaztetan adiskide minak izan ginen arren, ezer askorik
|
ez
nekien nire lagunaz. Oso betizua izan zen beti.
|
|
2013
|
|
|
Eta mutil luzeak idatzi egiten zuen, zerbait, nik kuriositatez begiratzen nion artean. Abeslariak, orduan, zerbait esan zion,
|
ez
dakit nik zer, eta orduan luzea beste zerbait idazten hasi zen, niri begira. Handik gutxira, idazten zebilen orria koadernotik erauzi eta eman egin zidan, opari.
|
|
|
Bai, inoiz galdetu izan dit horretaz eta nik, zinez diotsut, ez dut ezer gogoratzen. Suposatzen dut nerabezaroko famili eztabaidak edo belaunaldien arteko istiluak izango zirela; hala ere ez dut ezer konkreturik gogoratzen eta
|
ez
dakit nire auziarekin ezer ikustekorik izan dezakeen.
|
|
|
|
Ez
dakit nire adostasuna bilatzen ote zuen. Ez nion eman.
|
|
2014
|
|
|
Txikitan gehien gustatzen zitzaian ipuina Ekaitz Kapitainarena zuan, Salgariri lapurtu eta zuentzat egokitu nuena; atalka kontatzen nizuen gauero, oheratzean, eta hi hintzen gehien agoantatzen zuena iratzarrita, anaia arreben artean. Gero nire Salgariren bilduma zahar osoa irakurri huen,
|
ez
zakiat nik zenbat aldiz; garai hartako hamar pezeta balio zian ale bakoitzak, oraindik gogoratzen nauk?
|
|
|
–Nik uste dut Nekanek esan dizuna
|
ez
jakiteak nire etorkizunean eragin nabarmen bat izateko aukera balu, aitortu zenidakeela; ziur nago lasaiago geratuko zinatekeela horrela. Ondorio berezirik izateko zantzurik ez balu, ordea, zure betebeharra isiltzea litzateke.
|
|
|
kantatzen du Ruper Ordorikak bere abesti ezagunenetako batean.
|
Ez
dakit nire lo aurreko istantek jaberik duten, ezetz esango nuke, horiek nerabe maiteminduen kontuak direla; egunean gertatutako gauzetan pentsatu ohi dut nik, edo biharamunean egin beharrekoetan, eta gizon bat agertzekotan nire gogoan ez da inondik ere Rafa izaten, ezta senarra ere honezkero, Julen baizik, gure semea.
|
|
|
Ez gurasoei, ez iluntasun hari. Inork
|
ez
zekien ni ganbara mamu hartan nengoenik. Zer egiten nuen nik lau horma haien artean, abandonatuta?
|
|
2015
|
|
|
Beraz, handik aurrera ohitura bihurtu zen, bizikletaz joan ez baginen eta bueltarako autobusa eskura ez bagenuen, Aisharekin batera itzultzea etxera, aitaren furgonetan.
|
Ez
dakit nire amak edo Aiorarenak zerbait ematen zioten Ibrahimi trukean, baina gizonak beti alai hartzen gintuen, txantxaren batekin:
|
|
|
–
|
Ez
zekiat nik.
|
|
|
Soinu hori txapal txapal jotzen da, espantu handirik gabe, mihiarekin txirikordak eginez.
|
Ez
nekien nik jotzen nekienik. Harmonika bada aizto bat ere, hori Mirandek ederki erakutsi zigun.
|
|
|
Geroz eta urduriago zeunden, eta kantaren goranzko intentsitateak ez zuen laguntzen. Begira, Ulia, den dena kontatu ahal dizut, nekatu naiz zehar mintzo honetaz,
|
ez
dakit ni torturatzearren egiten duzun edo, ez dakit, ez zaitut ulertzen. Sarah eta bion artean gertatu zena?
|
|
|
|
Ez
dakit nire inpresioa zorrotza den edo ez; hau da, ez dakit nire inpresioa soziala den edo pertsonala, baina esango dizuet zein den: aspaldi honetan, iruditzen zait harriak ere aspertuta daudela euskal politikarekin, euskal politikariekin.
|
|
|
Ez dakit nire inpresioa zorrotza den edo ez; hau da,
|
ez
dakit nire inpresioa soziala den edo pertsonala, baina esango dizuet zein den: aspaldi honetan, iruditzen zait harriak ere aspertuta daudela euskal politikarekin, euskal politikariekin.
|
|
|
Urteak igarota, hogei urteak bete eta gero behintzat, desengainu handia izan zuen Jonek fedearekin eta eskolapioekin; geroztik halako zinismo mikatz bat geratu zitzaion gaiari zegokion guztian, bere zauriaren sakonaren adierazle agian;
|
ez
dakit nik bere krisiaren eragileak zenbateraino izan ziren espiritual intelektualak eta zenbateraino pertsonalak: tartean izan zen Periko izeneko eskolapio bat, ordenako apaizgaien arduraduna, nik behin ezagutu eta pertsona faszinantea iruditu zitzaidana:
|
|
|
|
Ez
dakit nire idazlan hura gustatu zitzaion Felipe Agirreri, edukiari begira agian ez, baina ni bezain pozik zegoen sariarekin, eta beste sariketa baten berri eman zidan handik lasterrera: Espainiako Hezkuntza Ministerioak antolatzen zuen, batxilergoko ikasleen artean, eta Quevedori buruzko lanak bidali behar ziren (jaio zeneko 400 urte betetzen zirela jakin berri dut orain, entziklopedian begiratuta).
|
|
|
ari nintzela; eta, azken batean, ez zitzaion arrazoirik falta, irakurtzea baita idazle bihurtu nahi duenaren lehenengo ikasgaia.
|
Ez
dakit nik garai hartan garbi ote neukan idaztearena. Idazlan proiektu bat egin nuen, bai, handi mandia, presakako irakurketa haietako ekarriak eta eraginak bildu nahi zituena; ez nuen ezer egin, ordea, eta zorionez esan dut, ezaguna baita nolako kalitatea lortu ohi duten batek zenbat dakien erakutsi nahian egindako lanek.
|
|
|
urte hartako udan bertan idatziko nuen neure lehen liburua, Sei ipuin amodiozko. Maitasun harreman korapilatsu eta sarri zoritxarrekoak ageri ziren nire kontakizun haietan,
|
ez
dakit nire bizitza sentimental ordurako nahiko egonkorraren kontrairudi moduan, ala barruan ote neukan gatazka ekaitz gi roko bat, nola edo hala kanporatu beharrekoa. Gutxi axola, dagoeneko.
|
|
|
Mendi puntako bakardadean isolaturik, auzo hurbilenak ere urruti dituela eta haiekiko tratuak urri, nortasun berexi, aparteko, indibidualista bat eman omen dio horrek euskaldun jendeari, kaleko jendearena ez bezalakoa, onerako nahiz txarrerako.
|
Ez
dakit nik hala ote den, ez ditut inoiz maite izan esentzien definizioak ez idiosinkrasien aldarrikapenak. Hala ere, bizimodu mota horrek izaeran ondorioak izango zituela onartzen badugu, ezin gerta liteke eraginik gabea etxekonekoak izatea, gaur egungo binakako etxe adosatuen aitzindari zuzen eta jatorra, teilatupe berean eta gainerako mundutik urrun beste familia bat bizitzea, aldi berean arrotz eta ezin hurbilago.
|
|
|
Edo horixe da bederen esatera heldu nintzena, nahiz eta nire berri eman behar dudan bakoitzean, argibide edo azalpen garrantzirik gabekoena izanik ere, oraindino, nire bizitzako erreferentzia puntu bilakatzen den. Joerekin bizitakoak eta amestutakoak kontuan hartu gabe ez dakit bizitzen,
|
ez
dakit nire urteak kontatzen, ezta nor naizen azaltzen... Eta ez dakit zer egin dudan gaizki:
|
|
|
|
Ez
dakizun arren nire ilargia bisitatzen
|
|
|
Zuk hain arin aitatzen duzun beste kontu horrek, ordea, ez dit inolako irririk eragiten, Kepa.
|
Ez
dakit ni ez kezkatzeagatik ari zaren, baina arduratuta utzi nau zuen geletan paratu datzuten mezuen aferak. Argi bili, Kepa.
|
|
|
Esate baterako, badira nire taldean bi neskato, gosaltzerakoan beste guztiek jaten dutena jan beharrean gosaria etxetik ekarri dutenak: Amerikako pelikuletan ikusten diren zereal horietakoak, artoa edo
|
ez
dakit nik zer den, kaja handi batetik katilura bota eta esne pixka batekin nahastuta jaten dutena. Moda txoro pila bat datoz Estatu Batuetatik, dudarik ez, baina honek behintzat ez dut uste nik suerte handirik izango duenik.
|
|
|
Beste baten, Nerea izeneko neska bat sartu zan udetan, ta dana trasparentau zaion. Trajebañon telea gastauta eongo zan edo
|
ez
dakit nik. Dana trasparentau, baño nik goiko partea bakarrik ikusi nion, udetan zeon bitarten, zeatio ude gerriaño allatzen zaion.
|
|
|
–Besteren hona çucen gabe, eta harc nahi gabe hartcen dienec? hausten dute Moisesen legearen zazpigarren agindua, eta ez bada hori Belapeyrek egin zuena,
|
ez
dakit nik zer den lapurreta. Hark bere bekatua, beraz, eta neuk neurea:
|
|
|
|
Ez
dakit nigan zerbait sumatu duen ala zer, behintzat kolpera eten du jarduna, eta zigarroa piztu eta modu urdurian erretzen hasi da. Agian nire irudipenak dira, eta aseguru saltzaile arrunt bat besterik ez da gogaikarri hau, baina ezetz egingo nuke; Arroyo ahoskatzeko era bere lakarrean ezti hori, eta Lejarretari eransten dion erdeinua ezin dira nire erorialdiko egunean matrakatu ninduen gizatxar harenak baino izan.
|
|
|
Txikitan ez nintzen batere moldaerraza, eta ama askotan ateratzen zen bere onetik nire portaera desegokia zela eta. Harroa omen nintzen, haserrekorra, eta
|
ez
nekien nire jostailuak inorekin partekatzen. Erabat gaindituta, amak aitarengana jotzen zuen aholku eske, egunaren amaieran batez ere, azken argia itzali eta Rivadaviako etxe zaharra ilunpeen mendean geratzen zenean.
|
|
|
Orduan altxatu egiten ginen eta alde egiten genuen, nik ondo ez nekien arren examen de conciencia hura egin nuen edo ez; ez bainintzen kapaz conciencia hitza ulertzeko, are gutxiago examen hitzari lotuta. Dirudienez, txikitatik datorkit hitz guztiak ulertzeko zailtasuna, eta
|
ez
dakit nik, bada, ez ote den zailtasun hori honaino ekarri nauena. Ostiral arratsaldeetan, ordu horretantxe,, examen de conciencia, ren ostetik, dominen banaketa izaten zen.
|