|
2000
|
|
|
Nahi baduzu gera zaitezke, gure artekoan zuk ere zeresan handia duzu. Nire hitzekin neure burua bera ere harriturik nuen arren, hitz horiek, zergatik
|
ez
badakit ere, adoretu egin naute. Orduan ulertu dut Dabidengana ez naizela joan besterik gabe bakezkoak egitera eta, lehen bezala, amen, amen esatera.
|
|
2001
|
|
|
Munduak bizi duen aro berri honetan euskarari leku bat aurkitu nahi badiogu, Mitxelenak eskatzen zuen benetako leku nahikoa, abiapuntua izan da euskararen kultur eta hizkuntz esparru osoan (guk zentzu kultural argi batez Euskal Herria deitzen dugun horretan, alegia) euskara herritar guztion kultur ondaretzat hartua izatea; herritar guztiona esan nahi dut: euskaraz jakin eta egiten dugunona, baina baita ere euskararik
|
ez
dakitenena ere. Hori ezinbestekoa dela iruditzen zait, alde batetik.
|
|
|
Laster betetzekoa, esan beharrik ez, politika bideetan barrena. Politique d, abord izan zitekeen gure ikurritza (horrela esaten zen, nik uste, erdarazko" lema"), baita frantsesez
|
ez
genekienena ere. Barkakizun zela deritzat, halaz guztiz, gure gehiegizko seta, irudipen edo lilura baten fruitu zenez gero.
|
|
|
Ordukoek, gorago esan dut eta, ohituretan lasaiago bezala, askatuago ere zuten mingaina mintzatzeko18
|
Ez
dakit ere ongi ohitura aldatze hori zerk ekarri duen. Manuel Lekuona jaunak dio gaitzik gabeko anitz jolas XVIII. mendean sartu zitzaigun jansenisten setak deuseztatu zituela.
|
|
|
Arana Goiriren eragina, hizkuntzari buruz ere bai, ez dut nik batere gutietsiko. Damurik," sasoi hartako jelkideek" nola idazten zuten ongi
|
ez
badakit ere, Kintanak baino hobeki dakit, halabeharrez eta merezimendurik gabe. Lehen burutik hasten bagara," jelkide" horiek ez ziren" jelkideak"," jeltzaileak" baino, eta nork bere buruarentzat begiz jo duen izena zor diogu gainerakoek.
|
|
2002
|
|
|
Zekena!, baztanga!, akaina! Aitonari ikasiak nizkion gehienak; askok zer esan nahi zuten
|
ez
banekien ere, banekien haur batek ezin zituela esan, eta debekuak hausteak ematen duen plazer ezkutuaz, amorru handiagoz esaten nuen, isilean baina garrasika: txepela!, kaskaila!, zakatza!, eta olatuek are burrundara handiagoz erantzuten zidatela iruditzen zitzaidan, gero eta harroago jaikitzen zirela ur gainetik zerurantz.
|
|
|
Baina zure juzkatu beharrak akasdun sentiarazi nau beti. Errudun, zerena
|
ez
badakit ere.
|
|
2003
|
|
|
San Inazioren edo beste baten esku liburuak pixkanaka pixkanaka irakurtzen eta hausnartzen joatea da, beraz, biho  tzezko otoitzerako biderik egokiena; baita, noski, gogoa  tentaldi eta pentsamendu lohietatik at mantentzeko biderik aproposena ere. Dena den, irakurtzen
|
ez
dakitenentzat ere" adimentuzco oraciño" moduak proposatzen dira; hona, adibidez, Palacioesek emandakoak (1765; Añibarrok euskaratua, 1803): Jesus Getsemaniko baratzean ikusi eta, han egonez gero, zer egingo genukeen irudikatu (barkamena eskatu, bere oinetara belaunikatu, eta abar); Santo Kristo bat hartu eta bere zauriak musukatu, besarkatu...; edo, beste adibide bat jartzearren, Jesusek âbeti bere gurutzea bizkarrean duelaâ leku guztietara  jarraitzen digula irudikatu.
|
|
2006
|
|
|
Orduan
|
ez
banekien ere, Talmudek aholkatzen duena betetzen ari nintzen zintzo zintzo: ezagutzen ez duzun hiri batera bazoaz, bakardadea arintzen dizun lehendabiziko pertsonarekin fidatu behar duzu.
|
|
|
Nik ezagutuko ditut hondartzak eta piszinak, oraindik ikusi ez baditut ere, eta oporrak, oraindik bizi ez baditut ere, eta herriko festak, oraindik disfrutatu ez baditut ere, eta zinea, oraindik non dagoen
|
ez
badakit ere. Eta nire alboan zahartuko den senarra.
|
|
2008
|
|
|
Hitz gutxi, justuak, azalpen oso argi eta laburrekin. Badira hasieratik oso inpresio ona uzten dizuten pertsonak, zerbait berezia inspiratzen dizuten horietakoak, zehatz zergatia azaltzen
|
ez
badakizu ere, baina elkarrizketa ostean inkontzienteki haiengan pentsatzera bultzatzen zaituzten horietakoak. Horietakoa zinen zu.
|
|
|
Horrela zehazki izan bazen
|
ez
badakit ere,
|
|
|
zertaz solastatzen ziren
|
ez
badakigu ere,
|
|
|
hau idazten ari naizen garaian ofizialki" 49 urte ditut", baina adinak askoz gehiago dira nere baitan: 49 adin horiek berekin dituena(" urtebetekoa, bikoa..., 49koa") ez ezik, banaiz urterik gabea ere, banaiz adinik gabea edo adina zer den
|
ez
dakiena ere, edo ama barrukoa ere bai, eta hazi hutsa edo jogura betea ere hortxe nonbait, eta auskalo beste zenbat gauza, eta desgauza. Uste baino zaharragoak ez dakit, baina uste baino askoz adintsuagoak bagara behintzat.
|
|
2009
|
|
|
Ia 7.000 milioi gara planeta osoan, baten batek ale guztiak banan banan kontatu ote dituen
|
ez
badakigu ere. Eta, lehenengoz historian, erdia baino gehiago hiritarra da; XXI. mende hasieran gertatu da hori.
|
|
|
Bandera katalana aipatzen da, adibidez, hura nola sortu zen azaltzen duen elezahar itxurako kanta batean. Non eta noiz sortu zen benetan
|
ez
badakigu ere. Dena dela, erabat zabaldu eta guztiz ezaguna den elezaharraren arabera, Guifre iletsuak lau hatzekin urre koloreko ezkutu batean egin zituen odol arrastoetan du jatorria.
|
|
2010
|
|
|
Añamari: Lau urte luze behar izan ditut, erretreta hartu nuenetik hots, denbora osoz, huntan murgildu nintzela, ur handietan bezala, gero maiz ene buruari nerraikan bezala, ur handiegietan, ez nekielarik igerika, eta derradan umore xorta batekin,
|
ez
nekielarik ere igerika jakin zela hoin putzu barnetan ibiltzeko...
|
|
2011
|
|
|
Horixe besterik ez da haurtzaroko lagun batekin ezkontzea, ordura arte adiskide bat besterik izan ez dena, lehengusu bat bezala edo horrelako zerbait, zer eta gerrara doalako.
|
Ez
badakizu ere, nik...
|
|
|
–Ahaztu egiten da. Horrelakoxea da bizitza... ez da beti oso atsegina gertatzen,
|
ez
badakizu ere... Ni neu...
|
|
|
–
|
Ez
badakizu ere, neskato, ez da izan batere jatorra, ez da izan batere serioa zure portaera... Neuk aurkitu dizut, Jainkoak daki zenbat kostata, goitik beherainoko jaun bat, jaun aberats bat, adinekoa, errespetagarria, eta zuk itxaroten eduki duzu nire etxean arratsalde guztian.
|
|
|
Kolpean, bihotzak talka egin zidan eta arnasa lotu zitzaidan, ez gora eta ez behera. Neskak begira begira segitzen zuen, baina ez nahasita zegoelako, ezta zer egin
|
ez
zekielako ere. Kalkulatzen ari zen pertsona egokienarengana jo ote zuen laguntza eske.
|
|
|
Hemen Madrilen, berrogei urtetik beherako guztiak gaituk komunistak, baita komunistak direla
|
ez
dakitenak ere, erantzun zidan konbentzimendu osoz.
|
|
|
Uste dut pixka bat gehiago filosofatzen dudala, edo saiatzen naizela kontzeptu elaboratuago batzuetara ekartzen nire sentimenduak eta ideiak orduan baino. Poesian ere, nik orduan jaso nituen influentzietatik banuen halako joera bat, gauzak esaterakoan eta imajinak elaboratzerakoan, libertate batzuk hartzekoa, imajinarekin, figurarekin, eta, batzuetan, gustatzen zitzaidan nire burua pixka pixka bat surrealista ere kontsideratzea, eta halako gauza estrainio batzuk esatea, nondik zetozen ongi
|
ez
nekielarik ere. Hori gertatu zitzaidan, adibidez, Lore gorrien balada kantan eta horrelako beste batzuetan.
|
|
2012
|
|
|
Neskak baietz esan du xuxurla batean, baina ezin izan du begirada jaso. Ia dena daki aulkian dagoen gizonari buruz, eta
|
ez
dakiena ere aise asma dezake: baita akusatuen aulkian dagoen gizonak bere buru propioaz dakizkienak eta sekula jakingo ez dituenak ere.
|
|
2019
|
|
|
Txandaka xukatu dizkiote. Indarra nondik atera duen
|
ez
badaki ere, non edo nondik atera, eta Goldstein andrea besarkatu du. Bere mina ikusten dutenen aitortza nabari du inguruan.
|
|
|
Jakin du berarekin batera doazen lau neskak poloniarrak direla, ez juduak. Poloniar neskak, beren familiei kendu zizkietenak, Gitak zergatik
|
ez
badaki ere. Hainbat herritatik datoz, eta ez zuten elkar ezagutzen Birkenaura iritsi aurretik.
|
|
|
Emakumea isilik zegoen, baina Urkori iruditzen zitzaion hurbiltasuna eskertzen ziola, eskatzen ziola... Sentitzen ari zena zer zen
|
ez
bazekien ere, lilura areagotzen ari zitzaion. Elkarri begira jarraitzen zuten betierekoa zirudien istant batez.
|
|
|
Aste Santukoak, Gabonetakoak, urtebetetzeko meriendetakoak... Festa paganoak dira, jendeak
|
ez
badaki ere. Pagano hitzak esan nahi du Deabruagandik datozela.
|
|
|
Horretan klasikoa da, pinpirin arrosa; hala ere, batzuetan baditu bere sasiteoriak ere. Adibidez, kaskezurrean sartua du egunen batean, noiz
|
ez
badaki ere, Txetxu gaizki sentituko dela, osssssssssso!!!! –halaxe esaten du, arnasak eman ahala hitza luzatuz?, nik hanka bat beste munduan neukanean abandonatu ninduelako.
|
|
2020
|
|
|
Emilio Varela doktoreak huts handi bat egin du, berak
|
ez
badaki ere. Emilio Varela doktoreak egundoko lurrikara sortu du gauzen ordenan, atzera bueltarik ez duen mugimendu bat, bortxaz ezarri den hermetismoaren logika hankaz gora jarriko duen kaos bat.
|
|
|
Segundo batzuez, txinpartaka ari zen sugar hipnotikoaren kontenplazio txundigarrian galduak, gizon haiek berdinak zirela sentitu zuten, hala zirela
|
ez
bazekiten ere.
|
|
|
–saminak urratutako xuxurlo baten oihartzuna oroitu zuen zaldun begi berdeak. " Mariatxo, Mariatxo... zuk
|
ez
bazenekien ere zure egoera latz haren aurrean neure buruari hitza eman nion, batuko zintudala eskura neuzkan sare maskaletan, alegia, etxekoek lagundu ezin bazintuzten ere nire hurbilekoen babesa izango zenuela. Neure buruari agindutakoa bete dut orain arte".
|
|
2021
|
|
|
Isabella badoa". Kapitulua esaldi horrekin bukatzen zen, eta munta handikoa zen, hura esaten zuen gizona Isabelekin maiteminduta baitzegoen, berak
|
ez
bazekien ere, artean bere buruari ere aitortu gabea baitzion. Ez dut ezer gogoratzen gizon horretaz, uste dut bizar gorrizta zuela; Isabellak adats luze beltza zuen distira urdinekin, ez dakit besterik:
|
|
|
–esaten zidan, haserre itxurak eginez, baina musu ematen zidan ezpainetan, nireak beraren haragi goxotan beratuz; dibertitu egiten zen, nonbait, jolasean, nire jarreraren mugak nondik nora aurkituko?. Heure jokabide purtzil hori ere pertsona ona izateko beste ahalegin bat duk, adiskide,
|
ez
badakik ere; amorrua ematen dik entzuteak, baina hala duk.
|
|
|
Nazioarteko prentsa ere hilketa bikoitzen gainean albisteak eman eta eman ari da, eta berriemaileek Andre Maria Zuriaren jaien berri emango dute aste osoan. Eta
|
ez
badakizue ere, bbc, Europa Press eta Reuters kateetakoak tematsu hutsak dira, ezer jakin artean onik ez dute edukiko. Zoazte lotara, ordu batzuk besterik ez bada ere.
|
|
|
Eta LucÃaren atzetik joan zen, zergatik ondo
|
ez
bazekien ere.
|
|
2022
|
|
|
Zeren bera ia zuhaixka bat dirudien gurbitza bada, ni sekuoia bat bezalakoa naiz. Inon den konifero garaiena naiz ni, hausten ez dena eta usain ona duena, usainen berri
|
ez
badakit ere, baina zurtoin lodi eta hala ere leuneko sekuoia bat bezalakoa imajinatzen dut nire usaina. Ba, ni arbola hori naiz, eta uste dut Javierri handi gertatu natzaiola betidanik eta baldin badakit ere pixka bat maite nauela, eta eman dizkiogula musuak elkarri, ez da ausartzen ni maitatzen, nik bera maite nahi dudan bezala maitatzen.
|
|
|
Baina ez zen diru edo jabetza kontua bakarrik, baizik, eta batez ere, harrokeria kontua. Bizkondesak susmo hori zeukan, nola azaldu
|
ez
bazekien ere. Agian, komunismoari buruz ez zuten edukiko ideia lauso bat bestetik, baina jasaten zuten berdintasun egarri hark, diruaren eta lursailen jabetzarekin ase ordez, areago erretzen zien barrena.
|
|
|
–Eskualde guztia kokoteraino daukazuelako,
|
ez
badakizu ere! Denetik daukazue eta dena gordetzen duzue!
|
|
|
Nik ofizialari ahal dudan guztia kentzen diot: ogia, azukrea, bere etxetik bidaltzen dizkioten pastak, eta
|
ez
badakizu ere, oso irin onarekin eginak dira, andrea, eta tabakoa, neure presoari bidaltzeko osten diodana.
|
|
|
Amona belagileak dena daki, bere ustez, eta
|
ez
badaki ere, dakienarena egingo du amatu berri den emakume gajoaren aurrean, haren gainetik dagoela azpimarratu nahian. Amonduak ez du bere adina onartzen, horratx arazoa.
|
|
2023
|
|
|
Inoiz ezagutu ez dena, esaten zuen jendeak. Guztiok, bertan egon ez arren, ikus dezakegu tabernako jendetza hura; behi batek egiten badu marru kortan, gainerako guztiak hasiko dira marruka haren atzetik, zer gertatzen den
|
ez
badakite ere. Halakoak gara.
|