|
2004
|
|
|
esatera baikaramatza. Ezkortasun horren fruitu dira gure gizartean sortu diren hainbat eta hainbat ekimen bai
|
euskara
sustatzeko, baita beste edozein arazori aurre egiteko. Gai honetan ere, ezkortasun ekintzailetik abiatu behar dugu?. 172
|
|
2015
|
|
|
Bigarrenik, adostuak diren ekintza politikoen ebaluaketa eginen du egitura berriak. Hirugarrenik, proposamen konkretuak egitea izanen du xede,
|
euskara
sustatu eta aitzinarazteko. Jada badira atalean adostuak izan diren hamar proiektu, eta hemendik aitzin proiektu gehiago pentsatu eta bultzatu dira.
|
|
|
–Euskarazko hedabide lokalek garatu duten dinamismo handiaren barnean, bereziki azpimarratu beharra dago, inolako dudarik gabe, Goiena Komunikazio Zerbitzuen enpresa eredua. Arrasate, Bergara, Aretxabaleta, Eskoriatza, Antzuola, Oñati, Elgeta eta Aramaio aldean bideraturiko esperientzietatik abiatuta, kooperatiba bat, Goiena Komunikazio Zerbitzuak, eratu zuten 2000ko ekainean udal horietan
|
euskara
sustatzearen alde diharduten elkarteek (3.000 bazkidetik gora guztira). Kooperatiba honek sortu du, eskualdeko informazio beharrei begira, Goienkaria astekaria, 24 orrialdekoa eta dohainik banatzen dena.
|
|
2016
|
|
|
Diru laguntzak. UPNren agintaldiko azken urteetan,
|
euskara
sustatzeko laguntzak nabarmen jaitsi ziren. Euskaltegiek, adibidez, diru laguntzarik ez zuten jaso 2012ko urritik aurrera.
|
|
|
297.000 euro. Horrez gainera, beste 300.000 euro banatu zituen administrazioak tokiko entitateen artean, udalerriek
|
euskara
sustatzeko kanpainak eta egitasmoak gara zitzaten; eta 150.000 euro, ikus entzunezkoen ekoizpenerako. –Euskararen egoera benetan hobetuko duen diru sailik ez dugu ikusten.
|
|
|
Zuzendaritza batzordean euskara arduradun bat izendatu dute, eta lantaldeen dinamikan ere hasi dira. Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeetako programan neurri batzuk proposatu zituzten
|
euskara
sustatzeko; besteak beste, hizkuntza eskubideak bermatzea eta euskara erabiltzea «erraztea».
|
|
|
Orain oposizioan dauden alderdien eta euskalgintzaren arteko zubiak apurtuta geratu dira aurreko urteetan,
|
euskara
sustatzeko neurrien aurkako politikaren ondorioz. Iriartek aitortu du hutsunea dutela hor:
|
|
|
Ipar Euskal Herriak instituzio egitura bat izango du horren bidez, eta horrek eragina izango du hizkuntza politikaren arloan ere.
|
Euskara
sustatzeko eskumena du elkargoak, EEP Euskararen Erakunde Publikoarekin batera. Pauso handia da, kontuan hartuta euskara biziberritzeko nolako lege oztopoak dituzten eta zein bilakaera kezkagarria daraman euskarak.
|
|
|
Ofizialtasuna da euskararen alorreko aldarrikapen nagusia Ipar Euskal Herrian. Airek dio ulergarria dela hori,
|
euskara
sustatzeko egitasmoek egoera «zaila» dutelako bestela. «Arazoa da denbora joan ahala ofizialtasunaren aldarriak duela monopolizatu gure panorama:
|
|
|
Eta legeetan ez daude maila berean euskara eta gaztelania. Hala ere,
|
euskara
sustatzeko politikak hartzea onartzen dute. Proportzionaltasuna da kontzeptu giltzarria.
|
|
|
Baina, desio horiek neurri zehatzetara eramanda, txikiagoa da babesa.
|
Euskara
sustatzeko diru publikoa erabiltzearekin %75 daude ados; lanpostuetan euskara exijitzearekin, %71; eta euskara gehiago erabiltzearekin, %68.
|
|
|
Beste egoera batera pasatzeko premia eta aukera gehien aipatzen dutenetako bat da Kike Amonarriz; soziolinguista da, eta lan ugari egindakoa
|
euskara
sustatzeko ekintzetan. «Eztabaida ezinbestekoa da, eta jarraitu behar du; ikuspegi diferenteak daude helburuetan, moduetan eta erritmoetan.
|
|
|
Amonarriz, Kike. Soziolinguista da,
|
euskara
sustatzeko hainbat egitasmotan parte hartutakoa. Teknikari aritu zen Tolosako Udalean eta Siadeco etxean, eta azken urte luzeetan telebistan dihardu.
|
|
|
Erakundetzearekin batera, administrazioak funtsezko rola izan du
|
euskara
sustatzeko politiketan. Bai arauak ezartzeko, bai euskararen aldeko egitasmoak laguntzeko.
|
|
|
|
Euskara
sustatzeko politiketan berealdiko garrantzia du arduradunen jokabideak. Aurrerapausoak ematen ari direla azaldu du Lozanok:
|
|
|
Hutsune hori badagoela, bat datoz Tirakako ordezkariak ere: «Bakanak dira
|
euskara
sustatzeko jarrera aktiboa duten arduradunak. Lanak euskaraz oso atal jakinetan baizik ez dira eskatzen.
|
|
|
«Ez da ziurtatzen arreta gaixoaren hizkuntzan emango denik, eta, zerbitzuaren kalitatea eta segurtasun klinikoa arriskuan jartzen den momentutik, oso larria da hori». OEE Osasungoa Euskalduntzeko Erakundeko ordezkari Karlos Ibargurenen esanetan, nabari da osasun arloan geroago hasi zirela
|
euskara
sustatzeko politikak. Lantaldean hutsuneak daude.
|
|
|
Lege oztopoekin batera,
|
euskara
sustatzeko politiketarako baliabide eskasak jartzen direla, hori da euskararen aldeko eragileen beste kexu nagusia. 2015eko abenduan, adibidez, EEPko aholku batzordea uztea erabaki zuten Euskal Konfederazioan bilduta dauden eragileek:
|
|
|
«Irakasleek asko eskertzen dute deskulpabilizatzea.
|
Euskara
sustatzearen ardura beren gain hartzen dute, eta nahi bezalako emaitzak ez lortzeak sentsazio negatiboak sorrarazten dizkie: ezintasuna, frustrazioa?».
|
|
|
Ez dituzte maiztasun berberarekin egiten, eta generoari dagokionez aldeak daude batetik bestera, adibidez.
|
Euskara
sustatzeko bidean bakoitzaren egoera kontuan hartu behar dela azaldu du Altunak: «Dena multzo berean sartzeak esparru horretan eragiteko bideen diseinua zailtzen du, eta, askotan, praktikan eragin txikia duten planteamendu orokorrak egitera eramaten gaitu».
|
|
2018
|
|
|
–Argi genuen hasieratik: euskararen aldeko mugimendu bat da hau,
|
euskara
sustatzekoa, eta euskara da batzen gaituena. Eta alardearekin?
|
|
|
Azkar esateko, Nafarroako Merkataritza eta Industria Ganberako presidente izateaz gain, beste erakunde hauetan ere aritu zen: Nafarroako Industriaren Elkartean, Iruñeko Miserikordia Etxeko Juntan, Nafarroako Kontseilu Foralean bozeramaile gisa, Vianako Printzea Erakundean eta haren
|
euskara
sustatzeko atalean. Eta, hortik, ikastolen sorrera eta zabalkundean parte hartu zuen Nafarroa ia osoan.
|
|
2019
|
|
|
|
Euskara
sustatu behar den ideia oso hedatuta dago, baina hartu beharreko neurri zehatzei buruz hitz egitean iritzi aniztasuna handia da.
|
|
|
Datu estatistikorik esku artean izan gabe ari naiz baieztapen hauek egiten, baina ez dut uste batere oker nabilenik. Frantsesa jakin izan balute, ordea, gaur egun munduan barrena barreiaturik dauden hainbat ingeniari euskaldun eta euskaltzale Iparraldean ari zitezkeen lanean eta, bide batez,
|
euskara
sustatzen.
|
|
|
Iparraldean, euskararekiko interes handia edo oso handia dutenak populazioaren gehiengoa dira (%58) baina, kontraesankorra badirudi ere,
|
euskara
sustatzearen aldeko jarrera, oraindik ere, ez da nagusi herritarren artean. 2016ko Inkesta Soziolinguistikoaren arabera herritarren %35 zegoen aldeko jarreran eta %17 aurkakoan, gehiengoa (%48) jarrera neutro edo interesgabean posizionatzen zelarik.
|
|
|
|
Euskara
sustatzeko laukoak adostu zituen lan ildoek erreferentzia nagusi izan lukete hurrengo legealdi honetan. Ahaleginduz eta konplizitate berriak sortuz (PSNren esparru soziologikora ere iritsiz), aukerak izan genitzake baita hainbat alorretan aurrerapausoak emateko eta hurrengo hamarkadan urrats kualitatiboak egiteko ere.
|
|
2020
|
|
|
Euskara soilik da hizkuntza presentzialki bada? Delako physical/ social distancing a33 izango al da
|
euskara
sustatzen jarraitzeko traba. Nola aldatuko dira gure herri eta hirien urbanismoa34 eta baita gure psikosoziologia?
|
|
2022
|
|
|
|
Euskara
sustatzeko beharrak, batetik, eta pedagogia berritzaile hark, bertzetik, bete betean harrapatu zuten Libe. " Pedagogia erabat berritzailea zuten emakume haiek, bide urratzaileak izan ziren.
|