|
2002
|
|
|
Esakunok erderaz esan oi dabez. " Ni abertzalia naz, euzkerea apur bat ba dakit, baña eztot
|
euzkeraz
egiteko erreztasunik". Eta ¡ bai orixe!
|
|
2012
|
|
|
5 Taula.
|
Euskaraz
egiteko erraztasunaren bilakaera adinaren arabera. Euskal Herria,(%)
|
|
2016
|
|
|
Hizkuntza soziologiaren eta horren baitako demolinguistikaren perspektibatik zehaztapen argia egin da inoiz Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzatik, V. Inkesta soziolinguistikoaren lanketan jardundako lantalde teknikoaren eskutik seguruenik. Iparraldeko egoeraz ari delarik, adibidez, euskararen erabileran eragiten duten faktore nagusiak euskaldunen dentsitatea harreman sarean, eta
|
euskaraz
egiteko erraztasuna direla zehazten da bertan226 Bi faktore horiez gain, badira beste batzuk ere eragina dutenak, hala nola, lehen hizkuntza, gune soziolinguistikoa eta hizkuntzarekiko interesa. Faktore horiek guztiek fluktuazio jakingarriak dituzte jardungune batetik bestera227"
|
|
|
a) Etxeko erabileran gehien eragiten duen faktorea etxeko euskaldunen dentsitatea da, hau da, (etxean) zenbatek dakien euskaraz. Bigarren faktorea
|
euskaraz
egiteko erraztasuna da. Gune soziolinguistikoak, lehen hizkuntzak eta jarrerak eragin txikiagoa dute. b) Lagunekiko erabileran gehien eragiten duen faktorea euskaraz zenbat lagunek dakien da.
|
|
|
Gune soziolinguistikoak, lehen hizkuntzak eta jarrerak eragin txikiagoa dute. b) Lagunekiko erabileran gehien eragiten duen faktorea euskaraz zenbat lagunek dakien da. Bigarren faktorea
|
euskaraz
egiteko erraztasuna da. Euskararekiko interesak eta jarrerak ere eragina dute, baina aurrekoek baino nabarmen txikiagoa.
|
|
|
«Harreman sare handia erdalduna da Araban», azaldu dute soziolinguistek. «Bi faktore horiek,
|
euskaraz
egiteko erraztasunak eta harreman sareek, eragin handia dute erabileran».
|
|
2017
|
|
|
18 beste adibide bat, etxeko erabileran eragiten duten faktoreen korrelazioak (berriro ere eragin gisa emanda), honako hauek omen dira: euskaldunen dentsitatea (0,755),
|
euskaraz
egiteko erraztasuna (0,720), gune soziolinguistikoak (0,629), eta lehen hizkuntza (0,587). horren arabera, euskara etxean erabiltzen da etxeko gehienak euskaldunak direnean, euskaraz egiteko erraztasuna dutenean, eta inguruan ere euskaraz egiten denean (V inkesta Soziolinguistikoa, 2013: 116). ustez, aldagaiak biltzen edo korrelazionatzen ari direlarik, praktika inguru baten ezaugarriak ematen ari dira. ondo dago praktika inguru horiek zehaztea eta neurtzea, baina ez da zuzena inguru horien ezaugarriak eragile independente gisa hartzea. bestela ere, interesgunea ez dago hor, kontrara doazen kasuetan baizik:
|
|
|
18 beste adibide bat, etxeko erabileran eragiten duten faktoreen korrelazioak (berriro ere eragin gisa emanda), honako hauek omen dira: euskaldunen dentsitatea (0,755), euskaraz egiteko erraztasuna (0,720), gune soziolinguistikoak (0,629), eta lehen hizkuntza (0,587). horren arabera, euskara etxean erabiltzen da etxeko gehienak euskaldunak direnean,
|
euskaraz
egiteko erraztasuna dutenean, eta inguruan ere euskaraz egiten denean (V inkesta Soziolinguistikoa, 2013: 116). ustez, aldagaiak biltzen edo korrelazionatzen ari direlarik, praktika inguru baten ezaugarriak ematen ari dira. ondo dago praktika inguru horiek zehaztea eta neurtzea, baina ez da zuzena inguru horien ezaugarriak eragile independente gisa hartzea. bestela ere, interesgunea ez dago hor, kontrara doazen kasuetan baizik:
|
|
|
Zentsuak eta erroldak Modernitatean banakoak zenbatzeko, aletzeko eta antolatzeko asmatu ziren. ...iatzen ez bagara, ingurunea behin eta berriro agertuko zaigu atzeko atetik. ezin da ahaztu edo baztertu euskara erabiltzea jokaera soziala dela, inguru sozial jakinetan egiten dena, beste hiztunekin egiten dena, elkarrekintzetako jardunetan egiten dena. hala ere, 2011ko inkestan irakurtzen dugu euskararen erabileran eragiten duten faktore nagusiak harreman sarean dagoen euskaldunen dentsitatea eta
|
euskaraz
egiteko erraztasuna direla (beste hauek ere aipatzen ditu: lehen hizkuntza, gune soziolinguistikoa eta hizkuntzarekiko interesa) (V inkesta Soziolinguistikoa, 2013:
|
|
2018
|
|
|
Gainera, lehenengo erronka hau bigarrenarekin estu estu lotuta dago: lehen hizkuntza euskara izateak lotura zuzena du
|
euskaraz
egiteko erraztasunarekin, eta batak eta besteak eragin handia dute erabileran.
|
|
|
Hortik aurrera ez egiteak euskaraz komunikatzeko erraztasuna ez lortzea eragiten die eta, azken batean, komunikaziorako euskara ez lehenestea. Hain zuzen ere,
|
euskaraz
egiteko erraztasun falta horregatik hiztun aktibo izateari uko egiten diote eta, ezari ezarian, euskara ez erabiltzearen ondorioz, hiztun pasibo bihurtzen dira.
|
|
2021
|
|
|
EuskarAbenturara joateak esfortzua eskatuko ziela uste zuten, gehien bat
|
euskaraz
egiteko erraztasun falta dutela adierazten dutelarik.
|
|
|
Amaitzeko, aipa daiteke parte hartzaileen% 27ak EuskarAbenturara joateak esfortzua eskatuko ziela uste zutela, gehien bat
|
euskaraz
egiteko erraztasun falta aipatzen dutelarik. Honela, gaitasunak edo gaitasun faltak erabileran eragina izan dezakeela erakusten du datu honek. b. Erabilera
|
|
|
“Gehiengoaren adostasunik gabe ezin da abiatu”. Metodologiaren ardatza, berriz, euslea da,
|
euskaraz
egiteko erraztasun eta joera handiena daukan taldekidea, gainerakoen hizkuntza ohituretan eragingo duena. Taldekideek eurek aukeratu behar izaten dituzte euren taldetik ze bik beteko duten eusle funtzioa.
|
|
|
Zalbideren (2016) esanetan, euskararen erabileran eragiten duten aldagai nagusiak bi dira: euskaldunen dentsitatea harreman sarean eta
|
euskaraz
egiteko erraztasuna. Bi horiez gain, badira eragina duten beste hainbat aldagai, hala nola lehen hizkuntza, gune soziolinguistikoa eta hizkuntzarekiko interesa.
|
|
|
Hizkuntza bat zenbat eta gutxiago erabili, orduan eta erraztasun, aberastasun eta erosotasun txikiagoarekin egingo dute hiztunek, eta alderantziz (Iurrebaso, 2016). Euskal hiztunen
|
euskaraz
egiteko erraztasuna aldatu egin da azken 25 urteotan EAEn. 16 adin tarteari dagokionez, 1991n euskal elebidunak% 19,6 ziren, elebidun orekatuak% 27 eta erdal elebidunak% 37,8 2016an, euskal elebidunak% 25,3 dira, elebidun orekatuak% 19 eta erdal elebidunak% 55,7 Dena den, euskal hiztunek euskaraz egiteko duten erraztasunean, alde handia dago lurraldeen artean.
|
|
|
Badakigu euskararen erabileran eragiten duen faktore nagusietako bat
|
euskaraz
egiteko erraztasuna dela (Zalbide, 2016), eta hizkuntza profilak definitzeko orduan kontuan izan dugun aldagai nagusia izan da zer hizkuntzatan sentitzen diren erosoago gure ikasleak (euskaraz, gaztelaniaz, euskaraz zein gaztelaniaz berdin). Erosotasunaz gain, ondorengo itemetan emandako erantzunak ere kontuan hartu ditugu:
|
|
|
Erd Ele taldekoen joera nagusia gaztelaniaz egitea dela onartu dute. Beraz, esan daiteke
|
euskaraz
egiteko erraztasunak eta tipologia bakoitzeko ikasleen harreman sareak hizkuntza hautuan zeresana duela (Zalbide, 2016).
|