|
2001
|
|
|
Ikusiko dugu gero beste toki batean Osesek hizkuntz eskubidea ama hizkuntzarekin lotzen duela, eta
|
euskara
batua ez duela ama hizkuntzatzat hartzen. Normala da, ho rtaz, euskara eremu euskaldunetara eta euskaldun zaharren multzora mugatzea.
|
|
|
Beraz, gehien gehienentzat, gaztelania. Eta gainera, euskarari dagokionez,
|
euskara
batua ez da ama hizkuntza.
|
|
2014
|
|
|
Beste muturreko posiziotik ere garrantzitsutzat jo izan dute Jakinen irmotasuna eta jarduna. Egia ala gezurra, Santi Onaindiak esan omen zuen
|
euskara
batuak ez zuela aurrera egingo Jakinek beste posizio bat hartu izan balu. Nemesio Etxanizen iritziak estimua ez baina garrantzia behintzat azaltzen du Santi Onaindiari Olerti ren kolaborazioa eskatzen dionean (Onaindia 1974, 263):
|
|
|
Ohar gisa esan dezagun: ematen du horrek
|
euskara
batuarekin ez duela zer ikusirik, baina ez da horrela. Lehenean ezezkoan daudenak, gerokoan ere berdin.
|
|
2018
|
|
|
Santi Onaindiak berak esana zuen nonbait Jakinen posizionamendu hori gertatu ez balitz,
|
euskara
batuak ez zuela aurrera egingo. Askotxo, ezta?
|
|
|
|
Euskara
batua ez dago guztiz burutua. Bere misioa beteko baldin badu, gizarte modernoaren premietara egokituz joan du, zertan esanik ez.
|
|
|
Momentu hori bizi izan arte,
|
euskara
batuaz ez nekien deus. Terminoa bera ez nuen inoiz entzun, ez eta euskalkiarena.
|
|
|
|
Euskara
batua ez zen kalean hitz egiteko asmatua izan, ordea. Estandarra behar omen zen denok elkar ulertzeko eta hedabideentzako.
|
|
|
Irakaskuntzako arrakasta horrek berak utzi du are ageriagoan batuaren aje berez agerikoa:
|
euskara
batua ez da euskalkia, hizkera estandarra baizik, eta hizkuntza guztietako hizkera estandarrak bezala, jasoa, formala. Baina, paradoxikoki, izatez, egun, batua haur euskaldun gehienen euskalkia da, hori baita dakiten euskara bakarra.
|
|
|
|
Euskara
batua ez da, Lapurren banda saiakeran Joseba Sarrionandiak hala idatzi badu ere, dialekto bat; are gutiago dialekto pijo artifizial zaharmindu bat, heterodoxo batek enegarren aldiz erran duenaren kontra. Euskara batua hizkuntza estandar normalizatua da (edo, tira, normalizatze bidean), euskaldun guziendako eta zernahitarako baliagarria behar lukeena:
|
|
|
gai jasoak zein eguneroko kontuak lantzeko, umoreaz teorizatzeko eta txisteak egiteko, bai pentsamenduak bai sentimenduak adierazteko.
|
Euskara
batuak ez ditu euskalkiak baztertzen: batetik, euskalkien ekarpenek osatzen baitute euskara batua, eta, bertzetik, normala den bezala, euskalkia duenak hura edo euskara batua hautatuko baitu, betiere senak edo egoerak edo erregistroak zein eskatzen duen aintzat hartuta.
|