|
2010
|
|
|
Liburu bi plazaratu zituen, Buruxkak (1910) eta Beribilez (1931), zein baino zein pozoitsuagoak Villasanteren ustez. Buruxkak liburu malerusa eskandalagarri suertatu zen orduko
|
Euskal
Herrian eta, ondorioz, andregaiak Etxeparerekin hautsi omen zuen, euskal literatura osoko jazokunerik erromantikoena mamituz: melodrama single horrek xarma berebizikoaz tindatzen du Etxepareren irudia.
|
|
|
"
|
Euskal
Herriaren eta Espainiaren arteko loturak indartzeko, euskarak desagertu behar du ezinbestean; sozialista espainolentzat euskal mintzairak ez du lekurik gaur egungo gizartean; gainera, ez al da bera galtzen ari?
|
|
2011
|
|
|
Lehenengo Karlistadan
|
Euskal
Herrian eta Espainiako espetxeetan zehar ibili zen Borrow Biblia saltzaile ingelesak esan zuenez (1843), euskaldunak gogo handirik gabe sartu ziren gerratean, eta euren eskubideak defendatzeko baino ez ziren karlisten aldera lerratu eta Carlos erregegaiaren izena gerrarako aitzakia baino ez zen:
|
|
|
Xabier Etxebarreko apaiz iraultzaile atzerakoiak teokrazia bat eraiki nahi du
|
Euskal
Herrian eta, horretarako, herritarren gogoaz jabetu nahirik, herri sinesmenez eta superstizioez baliatzen da. Bere pentsaera Zuberoako pastoralen eskemaren arabera antolatuta dauka:
|
|
|
Osagai argiak goiko izenlaguna, etxe izena eta artikulua dira. Goikoetxea arrunt hedaturik dago
|
Euskal
Herrian eta eskuarki Kaleko, Karrikako goiko alderdian kokaturik egoten den etxea izendatzen du.
|
|
2014
|
|
|
Gaiak etxea eta euskal etnia ziren. Testuak soziologo baten soa pausatzen zuen gure usaiako
|
Euskal
Herrian eta erraten euskal etxea deitzen zena ez zela bat, bazirela hesi gorak eta hesi apalak eta hesi gorek pizinak bazituztela. Sustraik galde egin zion Ametsi haien etxen gora edo apala zenez hesia.
|
|
|
Jaun gobernadorea, oro ikusi nahia naiz eta zernahitaz berdin tirriatua. Parisen entzuna nuen
|
Euskal
Herria eta hemengo jendea arras bereziak zirela. Egia da.
|
|
|
Gazte eta ergel izatearen kontra jartzen da. Espazio politikoan kritika eginez inposatzen da, lehen hala zen eta segitzen du
|
Euskal
Herrian eta bestetan, boterea nehork ez du uzten ostikoka haizaturik baizik. Min egiten badu sakeak, zorrotza izan garelako froga da, kintzearen arteka atzeman dugula.
|
|
2015
|
|
|
Kanperoak aitonari arrebaren helbidea eman eta elkarri idazten hasi ziren. Garai zailak ziren
|
Euskal
Herrian eta amumak atera egin nahi zuen handik. Hala, elkarri ezkontzeko hitza eman eta amumak itsasoa zeharkatu zuen, eta ondoren herrialde osoa Ogdeneraino, trenez.
|
|
|
Azkenik, ene jenerala, jakintzat daukat gobernadore berriak konfidantza osoa edukiko duela, bilkura, manifestazio eta beste aspektu eztabaidagarri eta arriskutsu zenbaiten arautzeko. Eta jarduteko,
|
Euskal
Herriaren eta Espainiaren interes gorenari komeni litzaieken gisan; ideia bi, bi taupada bateragarri enetako".
|
|
|
Europan nire ustez mugitzen ari denari buruzko informazioa ematen diot.
|
Euskal
Herriaren eta Boliviaren arteko elkarlan ildo posibleak aipatu ditugu, hurrengo pausoren baten bila.
|
|
|
Urteak dira ja amaitu den aldi baten epilogoan bizi garela.
|
Euskal
Herrian eta mundu osoan, historia berri bat genuke hasi, hau da, politika berri irekiago bat.
|
|
2016
|
|
|
Aurreko bi mendeetan bildutako mitologiako hainbat pasartetan jentilak eta gizakiak elkarrekin topo eginez ikusten baditugu ere (agian jentilak izenaz bi gauza diferente adierazi izan direlako, hots, erraldoi mitologikoak, eta hauen sinestean bizi ziren euskaldun pagano historikoak), jentilen mitologiaren azterketak argi eta garbi erakusten du, jentilak berez irudikatu ohi direla gizakiena baino lehenagoko garai batean bizi izandako bezala, bi garaien artean eten bat gertatu zelarik. Izan ere, Jentilen akabera kontatzen duen mitoak,
|
Euskal
Herrian eta Europa osoan, jentil guztien heriotza ekarri zuen izurrite eskatologikoaz mintzatzen zaizkigu. Izurrite handi batek akabatu zituen jentil guztiak, haien garaia eta gizakien garaia bereiziz, eta batzuk eta besteak ez ziren inoiz elkarren ondoan egon.
|
|
2017
|
|
|
Balari etnonimoaren azpian aba (i) la ri egon daiteke (sard. frundiadore, it. fromboliere, esp. hondero). Nolanahi ere, ez dirudi Laborderen ekarpenak arrakasta handirik izan duenik ez
|
Euskal
Herrian eta ez inon.78 Zera irakur daiteke Wikipedian Islas Baleares sarreran:
|
|
|
Ega eta Bega erro beraren aldaerak direla dirudi. Bada Ega ibaia
|
Euskal
Herrian eta beste bat Hego Tirolen. Ik. bega, aran. gora hitzak ‘ubidea, kanala’ esan nahi du erdi eta hegoaldeko eskualde askotan.
|
|
|
Soinuen errepertorioa laburra duk eta izendatu beharreko lekuen kopurua, aldiz, amaigabea; beraz, nahitaez hoskidetasunak gertatu behar, izen berdinak errepikatu behar han eta hemen, elkarrekin zerikusirik ez izan arren. Lasa aurki dezakek
|
Euskal
Herrian eta Tibeten".
|
|
|
Bi hipotesi gailendu dira azkenaldian, behintzat hori iruditzen zaigu guri: bata, babesleku euskaldunaren teoria, zeinen arabera azken glaziazioaren hondarrean osatu eta garatu zen euskararen arbasoa," franko kantabriarra" deitu ohi zaion izotz gordean, Asturiasen hanka bat, egungo
|
Euskal
Herrian eta Akitanian gorputza eta Frantziako Mediterraneo aldean, Ardeche ibarrean batez ere, beste hanka zuen eremuan. Hemen aurkitu dira Europako arte paleolitikoaren tenplu gehienak eta aberatsenak:
|
|
|
|
Euskal
Herria eta ingurua Sardinia udalerria
|
|
|
Remigio Mendibururen alabaren izena Hutsune da. Dena posible zela eta hemen,
|
Euskal
Herrian eta Euskal Herri hartan, dena posible izango zelakoan buru belarri edertasuna zabaltzeari ekin zion erromantikoa. Edertasuna zabaldu, diot, eta ez metatu.
|
|
|
Basarri ez zen berezia bere ikuspuntuan, Ameriketan eta Europa osoan, gauza bera esango zuten tximadun koadrila horren ondotik pasatutako adineko kristau guztiek. Aldea da, mundu zaharraz ari denean,
|
Euskal
Herria eta euskara horren barruan sartzen dituela gure bertsolariak; hori ere bada galbidean.
|
|
|
" 60ko eta 70eko hamarkadaren lehen urteetan, mundua eta funtsezko balioak ikusteko eran, berarekin bat datorren publiko batentzat kantatzen du bertsolariak. Testuinguru horren oinarria
|
Euskal
Herriak eta bere hizkuntzak jasaten duten zapalkuntzan datza. Testuinguru horretan, hizkuntzaren iraupena segurtatzera datorren edozein elementuk, aparteko testurik edo baliabiderik gabe ere, sortzen eta azalerazten du entzuleriaren emozioa.
|
|
|
1571n, Joanes Leizarraga apez protestanteak biblia Euskarara itzulikatu zuen Nafarroako erreginaren aginduz, Luterok baino urte eskas batzuk geroago. Baina Luterorenak Alemanaren historian garrantzi handia izan bazuen, Leizarragarenak ia ezer ez Euskararenean, protestantismoa ez zelako errotu
|
Euskal
Herrian eta Alemanian bai.
|
|
2018
|
|
|
Baina eskuarki olerkari lirikotzat har dezakegun arren, La derrota de Olast olerki epikoarekin goia jo eta Iruñeko Udalak berriz ere saria eman behar izan zion 1886ko sariketa zientifiko, literario eta artistikoan. Ahapaldi alejandrinoak darabiltza
|
Euskal
Herria eta baskoiak goraipatzeko, erronkariarrek IX. mendean Abderramanen tropak nola suntsitu zituzten distira bereziaz nabarmenduz. Oso idazluma zorrotza zuen eta nobela errealistaren ildotik Pamplona a vista deptjaro (1892) idatzi zuen, non Iruñeko orduko gizarte itxurati eta jainkozaleak bere burua irudikatua ikusi zuen, iskanbila eta asaldura handia sortuz.
|
|
|
Nuñez, L. (koord.) (1993)
|
Euskal
Herria eta Askatasuna, IV. Tafalla: Txalaparta.
|
|
|
|
Euskal
Herrian ETA (Euskadi Ta Askatasuna) eta CCOO (Langileen Batzordeak) izan ziren frankismoan sortutako bi fenomeno garrantzitsuenak, diktaduraren aurka borrokatu ziren eragile nagusiak. Biek haustura demokratikoa aldarrikatu arren, azkenean erakunde independentista eta sozialista zein bere inguruan hedatu zen mugimendu politikoa izan ziren erreformak bereganatu ez zituen ia bakarrak.
|
|
|
Frankismoaren azken garaian, gizartea aldatzen hasi zen industrializazioa dela eta,
|
Euskal
Herrian eta Espainiako Estatuan. Pentsamolde aldaketa jende gaztearengan errotu zen bereziki, eta horrek benetako kultur eraldaketa ekarri zuen.
|
|
|
Hiruen artean sortu zuten Euskalerriaren Adiskideen Elkartea. Elkarte haren helburua zen, Argien Mendearen bidetik, zientziak zabaltzea
|
Euskal
Herrian eta jakintza hedatzea herritarren artean. Gipuzkoa eta Bizkaiaren garapen industrialerako oinarriak jarri zituzten.212 Gibelatze handi bat izan zen, Oihenart, Axular eta Larramendiren garaitik:
|
|
|
Bizkaiko eta Gipuzkoako diputatuek nahi izan zuten Espainiatik bereizi, Frantziaren eskuetara igarotzeko. Asmo hura bertan behera gelditu zen, Napoleonek
|
Euskal
Herria eta Espainia okupatu zituenean, euskaldunak Frantziako enperadore haren aurka oldartu zirelako.221 Gainera, Espainiako Mazarredo almirantea akordiora heldua zen Frantziarekin, 1808an, Euskal Herriko probintziak ez zitezen Frantziaren eskuetara igaro. Espainiak ez zion barkatu Gipuzkoari, Frantziaren menpe jarri izana Getariako batzarrean.
|
|
|
Lizeoan
|
Euskal
Herrian eta euskaraz ikasirik ere, Baionan ikasi duen ikasleak Estrasburgon edo Munichen ikasi duen ikasle baten baldintza berak dauzka, unibertsitatean Euskal Herrian eta euskaraz ikasi nahi badu. Seaskako Bernat Etxepare lizeoko arduradunak behin baino gehiagotan atera dira minduta negoziazio bileretatik, beren ikasleek" atzerriko" ikasleen estatutu bera dutela ulertarazi izan zaienean.
|
|
|
Lizeoan Euskal Herrian eta euskaraz ikasirik ere, Baionan ikasi duen ikasleak Estrasburgon edo Munichen ikasi duen ikasle baten baldintza berak dauzka, unibertsitatean
|
Euskal
Herrian eta euskaraz ikasi nahi badu. Seaskako Bernat Etxepare lizeoko arduradunak behin baino gehiagotan atera dira minduta negoziazio bileretatik, beren ikasleek" atzerriko" ikasleen estatutu bera dutela ulertarazi izan zaienean.
|
|
|
Ez da ordaindu behar, halaber, Bilbotik Santanderrera joateko edo Iruñetik Logroñora. Antxon Lafontek dioen bezala404, bidesariak ezartzeak edo ez ezartzeak helburu politikoak baditu, hala nola errazagoak izatea mugimenduak
|
Euskal
Herriaren eta Espainiaren edota Frantziaren artean, eta zailagoak Euskal Herriaren barnean. Horren eragina litzateke euskaldunak gehiago nahastea Espainiarekin eta Frantziarekin.
|
|
|
Bai
|
Euskal
Herrian eta bai Kubako uhartean erresistentziak jarraitu zuen. Nafarroako Erresumaren aldekoek, Pedro Nafarroakoak23 1516an, Amaiurkoak 1521ean, eta abar, 1530 arte jarraitu zuten.
|
|
2019
|
|
|
Era honetan definitu zuen nazionalismo iraultzailea: euskal etnian finkatutako
|
Euskal
Herriaren eta euskal herritarren askapen integral gisa (Hainbat egile, 1979b). Baina nazio borroka eta klase borroka lotu zituenez, ñabartu egin zuen etniarekiko eta hizkuntzarekiko ikuspegia (Jauregi, 1981).
|
|
|
Herri mugimenduari eta bestelako eragileei zuzendutako ekarpen xumea, alegia. Batzuetan besteetan baino agerizkoagoa bada ere, momentu oro
|
Euskal
Herrian eta aldaketan jarrita dago ortzi muga.
|
|
|
Bera belgikar hiriburuan zegoen instalatuta eta esan zidan ez zuela handik mugitzeko asmorik. Eta nik gauza dezente neuzkala egiteko, tira, hori une hartan bertan buruturiko gezur txikia izan zen, nahiz eta egia izan gero gauza mordoa egin behar izan nuela, baina ez Madrilen,
|
Euskal
Herrian eta Holandan baizik, nire gurasoen eta aitona amonen lurraldeetan. Bizitzaren karanbolak, hara.
|
|
|
—Ba, nire aita guardia zibila izan da
|
Euskal
Herrian eta oraintxe bertan esaten dizut bera ez dela torturatzailea erantzun zuen Mari Marrek orain bai guztiz suminduta.
|
|
|
Guk, handik aurrera telebistari jaramonik egin gabe, geure berriketaldiarekin jarraitu genuen. Gauza bitxia zen niretzat, oso bitxia, baina guztiz atsegina aldi berean, hantxe aitarekin egotea euskaraz mintzatzen,
|
Euskal
Herrian eta euskaraz. Azken aldian Mexikon egin genuen gauza bera.
|
|
2021
|
|
|
gaur egungo kosta lerroak). dugun lurraldearenik, eta ez, halaber, Europa esango diogunarenik.
|
Euskal
Herriaren eta, oro har, Europaren egungo koordenatu geografikoetan soil soilik ageri dira lur puska disjuntu batzuk harat honat dabiltzanak indar tektonikoen eraginez, eta nolabaiteko artxipelagoa osotzen zutenak.
|
|
|
Beharrik etorri zaren, bestenaz itoko nintzen. Beharrik da gertatu gizon bat
|
Euskal
Herria eta euskaldunak zinez maite zituena".
|
|
|
Izendapenen bat dela, urtebetetzea dela, norbait zoriondu nahi dugunean erabiltzen da esapide hau. Lehena hedatua daukagu
|
Euskal
Herrian eta bigarrena, aldiz, nafarrerakoa da.
|
|
|
Zentzu horretan, atxikimendu militanteaz gain, oso beharrezkoa litzateke eskolak ere diskriminazio positiboan parte hartzea modu aktiboan, euskal herritarrak produzituz, jakin badakigun arren hezkuntzak ez duela gaitasun nahikorik euskalduntzeko. Horretarako, nolanahi ere, ezinbestekoa litzateke euskal curriculum bat; benetako euskal curriculum bat,
|
Euskal
Herrian eta euskaldunentzat egindako curriculuma, eta ez estatuek diseinaturiko curriculumari" euskal ukitu bat" ematea, Euskal Herriari buruzko atal bat gehitzea. Azken horrek eramaten gaitu zuzenean folklorekeriara, euskal kulturaren ikuskizun porno batera.
|
|
2022
|
|
|
16. MARTINEZ, J. 2018. " Ipar
|
Euskal
Herria eta ikus entzunezkoak: Harreman emankor eta herren baten kartografia".
|
|
|
Ipurtargiak aiduru ditu aspaldi. Kokuioak izena du ere
|
Euskal
Herria eta Kubaren arteko harremana sustatzen duen aldizkariak.
|
|
2023
|
|
|
Bizitza erdia
|
Euskal
Herrian eta Sevillan eman zuen Agirrek, eta beste erdia Ameriketan. 1534rako Agirre Kolonbiako Cartagenan zegoen eta laster hasiko ziren Pizarroren eta Almagroren arteko haserreak Peru eskuratzearren.
|
|
|
|
Euskal
Herrian eta Ameriketan bi Katalina bizi izan ziren: Katalina lekaimea eta Katalina alfereza.
|