2003
|
|
bestea sukaldean irudikatzen nuen
|
etxeko
lanak egiten.
|
2006
|
|
Mamen, beltzarana, almendra begi mindu apalak, figura ederrekoa, ixila, eskuak inoiz ez geldirik, gorri minez pintatuta azazkalak, han eta hemen txapuza batzuez aparte
|
etxeko
lanak egin izan ditu orain arte, orain berriz, niri bezalaxe: Ez baldin bazatoz... mehatxatu dute.
|
|
Handik astebetera giltza bat eman zion Txerrari, Playabarriko txabola biltegikoa. Garai hartan, Joxanek, boxeorako entrenamendu gisa,
|
etxetik
lanera egiten zuen korrika. Ganguren aldetik, Egirleta eta Artxanda igaro, eta Enekuritik, Fatimaren elizaren ostetik aldapan behera, lanera, Lutxanako tailerretara.
|
2010
|
|
Lehen egunean, isil isilik beraz, gelan emakumezko baten presentzia arrotzak nigan sortzen zituen sentimenduei adi egon nintzen. Eta haurtzaroan amari
|
etxeko
lanak egiten laguntzera etortzen zen emakumea gogoratu zitzaidan.
|
|
Orria zuri eman nion andereñoari eta, espero bezala, ikastordua amaitutakoan deitu ninduen. Kezkatuta zegoen,
|
etxeko
lana egin gabe ematen nion lehen aldia baitzen.
|
|
Handitan zer izan nahi nuen ez nekielako utzi nuela
|
etxeko
lana egin gabe esan arren, ez zidan aitzakia onartu. Zero jarri zidan.
|
2013
|
|
Eta sakratua zuen siesta. Margolaria zen, eta beste emakume bati ordaintzen zion
|
etxeko
lanak egiteko, gu zaintzeko: bere intimitatea zaintzeko.
|
2014
|
|
– Begira, ama,
|
etxeko
lanak egin ditut.
|
|
– Bai,
|
etxeko
lanak egin ditu.
|
|
– Ez zait inoiz gertatu –esan zuen Gotzonek–, baina
|
etxeko
lanak egiteko gogoa pizten ari zait.
|
2015
|
|
Komeni zen haginik ez izatea, titiburuan minik ez egiteko, horregatik bilatzen zituzten agureak; halaber, lizunkeriaren arriskua zokoratzeko, emakumearen aldetik, behintzat. Etxez
|
etxe
lan egiten zuen. Etxera iritsi, oles egin eta gelan sartzen zen ama berriarekin.
|
2016
|
|
Prokuradorearen familiak ez zuen amore eman nahi izan, zalantzan jarri zuen ezkontza agiria, iruzurtzat hartu, baina alferrik, eliza izebaren alde jarri zen, tira, Eliza baino On Castor jarri zen tinko, bazuen aginte makilarik karlisten kapilau izandako ameskoarrak. Izeba Irene tarteka Argarai koloniako txalet neo basque batean aritzen zen beharrean goiz partean, eta arratsaldez
|
etxean
lan egiten zuen, Salon del Visillo oihal dendarako josten.
|
2017
|
|
Gu jende heldua gara, ez dugu horren beharrik, etxetik lanera eta lanetik etxera, zertarako gehiago, zorte txarra izan dugu guk lagunekin, ez zaitez haiez sekula fio. Amarentzat zigorra eta garaipena da
|
etxetik kanpo
lan egitea, ez dakit bakoitzaren neurria. Burdindegi batean lan egiten du, mantal urdin batekin.
|
|
Laurogeita lau bete zituenean bizitza osorako soldata agindu zion bizilagun bati, Loliri, gauero haren etxera biltzeagatik. Egunean zehar beste laguntzaile bat izaten du,
|
etxeko
lanak egin eta jatorduak moldatzeko. Denbora gehiago egiten du gabe, iritsitakoa bidali eta hurrengoa aurkitu bitartean.
|
2019
|
|
Erizaintza, Historia eta Kazetaritza. Bere amak ere
|
etxetik kanpora
lan egiten zuen, hemezortzi urte bete zituenetik jubilatu arte, Donostian, bulegorako materiala saltzen zuten Nerecan dendan. Bulegorakoez gain, liburu batzuk ere saltzen zituen, Enid Blytonenak, adibidez.
|
|
“Zeinek eginen dizkit niri orain etxeko lanak? Zu etorriko al zara
|
etxeko
lanak egitera? ”.
|
2020
|
|
Han egoeria ez dauela oso ondo eta komentuko soluziñua planteatu nusten… Eta ordutik bizi naz bertan.
|
Etxeko
lanak egiten lagunketan dutsiet mojei eurekin bizitziaren truke. Neska gazte mordua dau antzeko egoeran.
|
|
Denda zabaldu aurretik gurasoen
|
etxean
lan egiten genuen, ibai aldera ematen zuen gela txiki batean. Han geneuzkan bi makinak:
|
|
doppia presenza. Hots, presentzia bikoitza gisa izendatu zuten emakume{ 4} langileen errealitatea, bai etxean, bai
|
etxetik kanpo
lan egin behar izateak zekarren lan karga eta denbora falta mahai gainean jarriz.
|
|
2: Nik neska bat hartuko dut
|
etxeko
lanak egiteko.
|
|
Ez, neska! Nik ez daukat lan finkorik, eta gutxiago lan ordutegi murriztua eskatzeko eskubiderik, eta, zer esanik ez,
|
etxeko
lanak egiteko neska hartzeko aukerarik ere ez!
|
|
Seme alabak zaintzeko eta hezteko etxean geratzea erabakitzen duten emakume guztiei laguntzeko. Gure helburua
|
etxetik kanpo
lan eginez gizarteari laguntzea dela sinisteko hezi gaituzte, baina umeak iristen direnean, bizitzari beste era batera begiratzeko aukera izan, eta ez du zentzurik altxor hori beste batzuen esku uzteak. Horixe izan da gure aurkikuntza:
|
|
Ezta pentsatu ere! Gainera, lehen ere esan dizuet, nik ez daukat lan finkorik, eta gutxiago lan ordutegi murriztua eskatzeko eskubiderik, eta, zer esanik ez,
|
etxeko
lanak egiteko neska hartzeko aukerarik ere ez, eta ama bakarrik izateko inongo asmorik ere ez! (Erremarkatuz) Ni ez naiz estatubatuarra.
|
2021
|
|
Une honetan agertuko ez den arren, KARMELOrekin batera MAITANE etorri da gaztetxera, bere alaba nerabea. Backstage an eseriko da
|
etxeko
lanak egiten. Aitarekin tokatzen zaio aste honetan.
|
|
MAITANE: Jarraitu dezaket
|
etxeko
lanak egiten?
|
|
gizonek kokospea dute eta urrezko zigilua potolotutako hatzen batean, amerikana urdin iluna daramate, alkandora urdin argia eta apaingarri urrekararen bat duten larruzko oinetakoak galtzerdirik gabe. Emakumezkoak apalak eta pinpirinak dira, argalak eta goxoak, lurrin sarkorrak daramatzate eta ez dute inoiz
|
etxetik kanpo
lan egiten ez bada haien fabriketan idazkari lanetan. Kasu egiten didate, baina ez naiz gai emozioaren hamarrenarekin erantzuteko.
|
|
Bertara igota galtza motzekin ikusteak txokatu egin nau, baina gustatu zait. Pedal hotsa entzuten dut
|
etxeko
lanak egiten ari naizen bitartean.
|
2022
|
|
Besteentzako egina dagoen subjektu zaintzailea da, indartsua baina isilik egon behar duena” (Fernandez, 2021). Erantzukizunen banaketa faltaren inguruan, prozesuan zehar, emakume parte hartzaile batek familiako gizonek
|
etxeko
lanak egiteari uko egiten ziotenean argudiatzen zutena jaso du Fernandezek artikuluan: “Ni prakaduna naiz, zu zara henbria! ”.
|
|
Esan daiteke, sektorea eratzen zutenen argazkiaren desitxuraketa ildo horretatik joan dela urte luzez, emakumeen lanen ikusezintasunean oinarrituta, maila guztietako estamentuek lagundu dutelarik hori hala izan zedin, goitik zein behetik. Hala ere, azken hamarkadetan egon izan dira kasuak non emakumeak ustiategiko titular izendatuak eta nekazaritza ataleko Gizarte Segurantzan alta emanak izan diren nahiz eta beraien lanbidea ez izan, eta
|
etxetik kanpo
lan egiten zuten senar edo semeek (kasu askotan, gizonek) gauzatzen zuten jarduna. Oro har, planteamendu horren arrazoi nagusia izaten zen emakumeak etorkizunean erretiroa kobratu ahal izatea.
|
2023
|
|
Ezagutzaren gizarte postindustrialaren dogma bilakatu zen kasik, etorkizunera begiratu nahi zuen hiri orok bete beharrekoa. Bilbok
|
etxeko
lanak eginak zituen ordurako, nazioarteko proiekzioa emango zion ikurra eskuratua baitzuen, baina euskal lurralde osoak parte hartu beharra zuen joko berean, gehiago edo gutxiago.
|
|
Ez naiz bereziki nekatua sentitzen baina nekatu aurpegia dut. Ispilutik atera nau nire
|
etxean
lan egiten duenaren erantzunak, ezetz, orbanik ez dela geratzen. Argazkiak bidali dizkit berriro.
|