|
2006
|
|
|
|
Etxeko
hizkuntza euskara daukatenak gazteak baino, euskaldun helduak dira. Euskaldunenelebiduntzegoiztiarrak negatiboki eragiten du euskararen erabileran.
|
|
2009
|
|
|
Eta inork ez dezala pentsa beste hizkuntzen kontra nagoenik... Izan ere, nire ama hizkuntza erdara da, orain gure
|
etxeko
hizkuntza euskara den arren; ikasketez ingeles irakaslea naizenez, nola egonen naiz ni ingelesaren aurka. Era berean, alemana ikasten ibili naiz.
|
|
|
Erabakigarria da euskaldun berriek hizkuntzari eman diezaioketen bizi indarra, eskolan nahiz unibertsitatean, zerbitzu publikoetan ez ezik familian eta lagunartean euskara erabiliz. Erabakigarria izango da, guraso euskaldun berriek euren seme alaben
|
etxeko
hizkuntza euskara izatea lortzen baldin badute, 15 urte barru euskararen erabilera naturalagoa eta handiagoa izan dadin egin dezaketena.
|
|
|
dagokienez, bikoiztu egiten da eskolaren eginkizuna: alde batetik, euskara bigarren hizkuntza legez irakatsi behar die, eta, gainera, bai hauek bai
|
etxeko
hizkuntza euskara dutenek ere euskararen lanketa formal eta jasoa egin behar dute eskolan.
|
|
|
Ikusi besterik ez dago,
|
etxeko
hizkuntza euskara ez denean, D ikastereduko ikasleen %47, 6k bakarrik eta B ikastereduko %26, 6k soilik gainditzen dutela B2 mailaren proba. Etxeko hizkuntza euskara denean, aldiz, D ikastereduko ikasleen %74, 1ek eta B ikastereduko %47, 5ek gainditzen dute proba.
|
|
|
Ikusi besterik ez dago, etxeko hizkuntza euskara ez denean, D ikastereduko ikasleen %47, 6k bakarrik eta B ikastereduko %26, 6k soilik gainditzen dutela B2 mailaren proba.
|
Etxeko
hizkuntza euskara denean, aldiz, D ikastereduko ikasleen %74, 1ek eta B ikastereduko %47, 5ek gainditzen dute proba. Eta ingurune soziolinguistikoa oso elebiduna denean, zehatz esanda, elebidunen portzentajea bi herenetik gorakoa denean?, etxeko hizkuntza euskara ez izan arren, %71, 6k gainditzen du proba.
|
|
|
Etxeko hizkuntza euskara denean, aldiz, D ikastereduko ikasleen %74, 1ek eta B ikastereduko %47, 5ek gainditzen dute proba. Eta ingurune soziolinguistikoa oso elebiduna denean, zehatz esanda, elebidunen portzentajea bi herenetik gorakoa denean?,
|
etxeko
hizkuntza euskara ez izan arren, %71, 6k gainditzen du proba. Bistan denez, etxeko hizkuntzaren falta inguruneak konpentsatzen du neurri handi batean.
|
|
|
Ikasketak ereduan egin dituztenen %38, 5ek euskarazko hizkuntza komunikaziorako gaitasun maila aurreratua erakusten du, %38, 6k erdi mailako gaitasuna, eta %22, 9 hasierako mailan geratzen da.
|
Etxeko
hizkuntza euskara dutenen kasuan, ordea, %55, 3 dira gaitasun maila aurreratua erakusten dutenak, eta etxeko hizkuntza gaztelania dutenen kasuan, berriz, %32, 4 besterik ez dira gaitasun maila hori bera erakusten dutenak, nahiz eta, ez dezagun ahantzi, guztiak ereduan jardun ikasketak egiten.
|
|
|
Etxean jasotako lehen hizkuntza eta/ edo ingurune hurbileko harreman hizkuntza nagusia euskara izateari ere zor diote, zenbait kasutan ikastereduari baino neurri handiagoan gainera. Eta, jakina denez,
|
etxeko
hizkuntza euskara duten haur guztiak D ikastereduan matrikulatzen dira, eta gutxi batzuk B ikastereduan.
|
|
|
Legeak eta arauak beharrezkoak dira, bidezkoak, lagungarriak beti, baina ez dira ahalguztidunak. Lege eta arauek, edo hizkuntza plangintzek, ezin alda ditzakete, esate baterako, elebidunen euskara gaitasun ezberdinak, edo
|
etxeko
hizkuntza euskara ez izateak eta euskara gizarte bizitzan gaztelaniaren ondoan ahula izateak euskara ikasi berriari euskara erabiltzerakoan ekartzen dizkion mugak eta zailtasunak, edo euskararen estimu soziala, edo elebidun berrien soslai berria. Faktore horiek guztiek zuzen zuzenean eragiten dute erabileran, baina ameskerian erortzea da uste izatea faktore horiek lege eta arau bidez alda daitezkeela.
|
|
2013
|
|
|
Lehengoan ekitaldi bat egin genuen eta zoragarria izan zen entzutea ereduan ikasi duten zenbait helduk eta haurrek beren gurasoei eskaini zieten esker ona. Esker ona beraiek ereduan sartu dituztelako, baina, bereziki, gurasoak euskara ikasten ahalegindu direlako eta euskara ikasi dutelako heldu izatean; eta orain
|
etxeko
hizkuntza euskara delako. Batek esan zuen bezala, bere ama hizkuntza gaztelania izan da; heldutakoan ikasi du euskara, baina orain bere seme alaben ama hizkuntza euskara da.
|
|
|
Lehen, gazte euskaldun gehienen
|
etxeko
hizkuntza euskara zen; gaur egun,
|
|
2014
|
|
|
— Jon (15 urte): Aitak euskaraz gaitasun handia ez izan arren,
|
etxeko
hizkuntza euskara da. Euskararekiko atxikimendua, kontzientzia eta ardura erakusten ditu.
|
|
|
–
|
Etxeko
hizkuntza euskara ez den besteren bat izatia.
|
|
2015
|
|
|
Laborari familia batekoa, Larhun inguruan sortuak ziren bere burasoak eta bera ere Larhun inguruan hazi.
|
Etxeko
hizkuntza euskara izan zen, Eskolara joateko aukera ere izan zuen, eta bertan frantsesa ikasi. Herriko eskolara joan zen, Jules Ferryk sortu zituen errepublikako eskola horietako batera, eskola publikoa.
|
|
2016
|
|
|
Zortzi urterekin dantzari ibili nintzen San Frantziskoko Euskal Etxean, baina utzi behar izan nuen, sobera urrun baitzegoen astero astero haraino joateko. Familian
|
etxeko
hizkuntza euskara izan dugu beti eta ingelesa eskolara joaten hasi nintzelarik ikasi nuen. Orduan eta orain ere hizkuntza nahasketa egiten dugu etxean.
|
|
2017
|
|
|
Elkarteentzat eta euskalgintza osoarentzat, gizarte sektoreetan erabilera dinamikak sustatzeko (administrazioa, elkarteak, lan mundua...) eta osatzen diren familia berrietako
|
etxeko
hizkuntza euskara (ere) izan dadin.
|
|
2019
|
|
|
Lagineko ikasleen %72k dute bakarrik euskara lehen hizkuntzatzat, eta, hala eta guztiz ere,
|
etxeko
hizkuntza euskara dute %80k. horrek esan nahi du kaleko arau sozialak baduela indarra eta erakargarritasuna etxera ere sartzeko. euskal herriko bestelako errealitate soziolinguistikoetan gaztelaniaren eta frantsesaren kaleko nagusitasun eta erreferentzialtasun biziak tokian tokiko etxeetako hizkuntza ohituretan atea jotzen duen bezala, Ondarroan ere jotzen du etxeko atea, baina alderantziz, euska...
|
|
2021
|
|
|
Gainera, arraro senti daitezke gelan, desberdin, are baztertuta, eta gainerako umeekin komunikatzeko arazoak izan ditzakete. Eskatzen dute arnasgunearen ideia eskolan txertatu eta
|
etxeko
hizkuntza euskara dutenak elkarrekin jartzeko gela berean.
|
|
2022
|
|
|
Garai hura nolabaiteko «shock kultural» gisa oroitzen du musikariak: «Gure
|
etxeko
hizkuntza euskara zen, baina, Iruñerrira etorrita, oso bestelako errealitate batekin egin genuen topo». Jazzaren inguruan egin zituen goi mailako ikasketak, eta musika beltza izan da bereziki haren interes nagusia:
|
|
|
Horretarako proposatzen dugun tresna sekuentzia didaktikoa da [proiektu bat da, helburu komunikatibo bat duena, jarduerak zehazten dituena...]. Zenbaitetan, hiztun trebeak ditugu,
|
etxeko
hizkuntza euskara dutelako, baina gure ikasleen tipologia nagusia ez da hori. Eskolan ez bada lantzen, nekez landuko da beste leku batean.
|
|
2023
|
|
|
Familia tipologia ere aldatu zaigu azken urteotan. Garai batean, gehiago ziren euskara etxetik zekarten ikasleak, baina, urteek aurrera egin ahala,
|
etxeko
hizkuntza euskara ez duten ikasleen kopuruak gora egin du. Beraz, gero eta gehiago dira euskararekin harremana eskolan baizik ez duten ikasleak.
|