|
2009
|
|
|
Erabakigarria da euskaldun berriek hizkuntzari eman diezaioketen bizi indarra, eskolan nahiz unibertsitatean, zerbitzu publikoetan ez ezik familian eta lagunartean euskara erabiliz. Erabakigarria izango da, guraso euskaldun berriek euren seme alaben
|
etxeko
hizkuntza euskara izatea lortzen baldin badute, 15 urte barru euskararen erabilera naturalagoa eta handiagoa izan dadin egin dezaketena.
|
|
|
dagokienez, bikoiztu egiten da eskolaren eginkizuna: alde batetik, euskara bigarren hizkuntza legez irakatsi behar die, eta, gainera, bai hauek bai
|
etxeko
hizkuntza euskara dutenek ere euskararen lanketa formal eta jasoa egin behar dute eskolan.
|
|
|
Ikusi besterik ez dago,
|
etxeko
hizkuntza euskara ez denean, D ikastereduko ikasleen %47, 6k bakarrik eta B ikastereduko %26, 6k soilik gainditzen dutela B2 mailaren proba. Etxeko hizkuntza euskara denean, aldiz, D ikastereduko ikasleen %74, 1ek eta B ikastereduko %47, 5ek gainditzen dute proba.
|
|
|
Ikusi besterik ez dago, etxeko hizkuntza euskara ez denean, D ikastereduko ikasleen %47, 6k bakarrik eta B ikastereduko %26, 6k soilik gainditzen dutela B2 mailaren proba.
|
Etxeko
hizkuntza euskara denean, aldiz, D ikastereduko ikasleen %74, 1ek eta B ikastereduko %47, 5ek gainditzen dute proba. Eta ingurune soziolinguistikoa oso elebiduna denean, zehatz esanda, elebidunen portzentajea bi herenetik gorakoa denean?, etxeko hizkuntza euskara ez izan arren, %71, 6k gainditzen du proba.
|
|
|
Etxeko hizkuntza euskara denean, aldiz, D ikastereduko ikasleen %74, 1ek eta B ikastereduko %47, 5ek gainditzen dute proba. Eta ingurune soziolinguistikoa oso elebiduna denean, zehatz esanda, elebidunen portzentajea bi herenetik gorakoa denean?,
|
etxeko
hizkuntza euskara ez izan arren, %71, 6k gainditzen du proba. Bistan denez, etxeko hizkuntzaren falta inguruneak konpentsatzen du neurri handi batean.
|
|
|
Ikasketak ereduan egin dituztenen %38, 5ek euskarazko hizkuntza komunikaziorako gaitasun maila aurreratua erakusten du, %38, 6k erdi mailako gaitasuna, eta %22, 9 hasierako mailan geratzen da.
|
Etxeko
hizkuntza euskara dutenen kasuan, ordea, %55, 3 dira gaitasun maila aurreratua erakusten dutenak, eta etxeko hizkuntza gaztelania dutenen kasuan, berriz, %32, 4 besterik ez dira gaitasun maila hori bera erakusten dutenak, nahiz eta, ez dezagun ahantzi, guztiak ereduan jardun ikasketak egiten.
|
|
|
Etxean jasotako lehen hizkuntza eta/ edo ingurune hurbileko harreman hizkuntza nagusia euskara izateari ere zor diote, zenbait kasutan ikastereduari baino neurri handiagoan gainera. Eta, jakina denez,
|
etxeko
hizkuntza euskara duten haur guztiak D ikastereduan matrikulatzen dira, eta gutxi batzuk B ikastereduan.
|
|
|
Legeak eta arauak beharrezkoak dira, bidezkoak, lagungarriak beti, baina ez dira ahalguztidunak. Lege eta arauek, edo hizkuntza plangintzek, ezin alda ditzakete, esate baterako, elebidunen euskara gaitasun ezberdinak, edo
|
etxeko
hizkuntza euskara ez izateak eta euskara gizarte bizitzan gaztelaniaren ondoan ahula izateak euskara ikasi berriari euskara erabiltzerakoan ekartzen dizkion mugak eta zailtasunak, edo euskararen estimu soziala, edo elebidun berrien soslai berria. Faktore horiek guztiek zuzen zuzenean eragiten dute erabileran, baina ameskerian erortzea da uste izatea faktore horiek lege eta arau bidez alda daitezkeela.
|