|
2000
|
|
|
Esan dugun bezala, orduko hizkuntzalaritzaren jakintza bidean bururik argienakbegiz jo zituen bere argudioak funtsatzeko. Horien
|
esanak
eta idatziak zehatz etamehatz aztertu ondoren, hizkuntzaren inguruan aldi hartan, euzkozaleen, arteangailentzen ziren uste funsgabe eta itxuragabeak salatu zituen gartsuki.
|
|
|
/ zenburuak berak dioenez, Migel Unamunok bere bizitzan zehar euskararekiko izan zuen, edo, hobeki esan, izan zituen jarrerak jorratzeko asmotan natorkizue. Zer esanik ez, honi buruz lehen ere asko
|
esan
eta idatzi da, baina oraindik bazterretan entzun eta irakurri behar izaten ditugunak gogoan izanik, ez dut uste gaizki etorriko zaigunik Bilboko idazle eta filosofo handiak gure hizkuntzaz adierazi zituenak berriz maiseatzea, haiek testuinguru egokian hobeki ulertzeko.
|
|
|
– Irakurria dozu beraz. Jakina, Jokin Zaitegik eta Plazido Mujikak
|
esana
eta idatzia itxi eben. Premina handi barik, egia esan.
|
|
2001
|
|
|
Eta zer?, diot berriz. Inor hasi al da horrenbestez vide, uidi, woidai
|
esaten
eta idazten. Zer esango lukete gaztelarrek holakorik ikusiko eta entzungo balute?
|
|
|
handikeriazko menturarik gabe, iraupena eta hazkuntza41 segurtatzeko behar adinako tokia. Beste nonbait
|
esan
eta idatzi dudan bezala, diglosiaren purgatorioetatik ihesi goazela, ez gaitezela ghettoaren infernuan eror. Hizkuntza integrazioa beste ezein bezain beharrezkoa dugu.
|
|
|
Baina ez dakigu horrenbestez zer adierazi nahi zuen aditz horien bitartez Arestik, orduko Arestik.
|
Esaten
eta idazten dugun asko eta asko ez da batere  iraunkor gertatzen, iheskor baizik. Eta badaiteke Arestiren lerro horiek, orduan zuten balioaz gero eta atzenduago egongo den irakurlearentzat ktéma eis aeÃ, betiko daten ondasuna ez izatea.
|
|
|
Ondo ulertu! Ez Huntingtonen tesiak kolokan jartzeko, oso kontuan hartzeko gauzak
|
esan
eta idatzi baititu Harvardeko profesoreak, baizik eta oraintxe bertan gertatzen ari zaigun hau zibilizazioen arteko txoke bat izan dela esateko. Izan daiteke gerora, eta une batzuetan ari da horren trazak ere hartzen, baina atentatua bera nekez uler daiteke txoke horren kapitulu gisa.
|
|
|
Autokritika, alegia. Euskalgintzaren aurka sekulakoak
|
esan
eta idazten ari diren honetan ulergarriak dira jarrera ezezkorrak: norbere oskolean bildu eta autokritikari lekurik ez utzi; edota, kikildu eta egindako bidea desegiten hasi.
|
|
|
Bistan da hizkuntzak eta hezkuntzak punta puntako protagonismoa dutela: horiei buruz ezin konta ahala hitz
|
esan
eta idatzi da. Edukiaz gainera, aintzat hartzekoak dira zeintzuk ari diren ikuspegi hau zabaltzen (politikariak, intelektualak, kazetariak...) eta non eta nola agertzen diren (albistegitan, tertuliatan, egunkaritako iritzi artikulutan, aldizkaritan eta liburutan).
|
|
2002
|
|
|
Unibertsitateko" intelligentsia" guztia, ez dira eta zipitzik idazten ari, gure kontra halakoak
|
esan
eta idazten ari direnean. Buesak dioen bezala" la no España" iristen denean hemen zenbat lanpostu galduko den ere kalkulatu dutela eta esaten ari direnean... nik diot," kaben la letxe, ez al dago ekonomiako katedradun abertzale bakar bat hori gezurra dela erakutsiko duenik?".
|
|
|
nazionalismoa, fenomeno historikoa izateaz gain, albisteak, eztabaidak etapolemikak egunero sortzen dituen fenomeno bizia ere bada. Nahitaez, historialariok ere gure gizartea eragiten eta mugitzen duen guztiaren menpe bizi gara, eta, ondorioz, nazionalismoari buruz pentsatu, sentitu,
|
esan
eta idatzi egiten dugunakbeti eragile baldintzatzaile horiekiko lotura izaten du. Hori dela eta, eta ikuspuntuhorretatik ikusita, gaur egun historialari batentzat ziur asko zailagoa da euskalnazionalismoari buruz idaztea, Zesarren garaiko Inperio Erromatarrari buruz idazteabaino.
|
|
|
Beraz, komunikazioa ez da bakarrik esatea, idaztea edo erakustea. Komunikazioa
|
esatea
eta idaztea eta erakustea eta izatea da; eta ez esatea, ez idaztea, ez erakustea eta ez izatea ere, bada.
|
|
|
Lehenago ere esan da: komunikazioa
|
esatea
eta idaztea eta erakustea eta izatea da; eta ez esatea, ez idaztea, ez erakustea eta ez izatea ere, bada..
|
|
|
Argitara emandako hitzaldietako batzuk benetan foroan edo senatuan emandakoak dira, eta beste batzuk berariaz argitaratzeko idatziak (filipiko gehienak, esaterako). Benetako hitzaldietatik badirudi batzuk dicta de scripto irakurri zirela, beste batzuk oharretan oinarriturik azaldu eta gero ohar berriekin beste era batera landu eta idatzi zirela, eta azkenik beste batzuetan ez dakigu zein den
|
esandakoaren
eta idatzitakoaren arteko erlazioa. Hitzaldi politikoetan katilinarioak eta filipikoak bakarrik gailentzen dira agertzen den herri maitasuna eta etsaien gorrotoagatik; lege auzietan ordea ia denetan agertzen da irudimen bizia erretorika tekniken zerbitzuan eta bereziki hunkimena erdietsi nahian.
|
|
2003
|
|
|
Fruitua ia 500 orrialdeko liburu mardula da. Konkistaz 500 urtetan
|
esan
eta idatzi direnei buruzko bibliografia eta dokumentazio ugari erabiliz, Euskal Herriaren egungo egoeran gertakizun hura klabea izan zela dio, eta Nafarroako Foru Komunitatearen errealitate juridiko politikoa konkistaren gainean eraikia dagoela. Azken bi urte hauetan, dena den, gehiago ere idatzi du, besteak beste nobela historikoa, laster kalean ikusi ahal izango duguna.
|
|
2004
|
|
|
Iruñean 1854ko maiatzaren 7an jaioa, aurten 150 urte betetzen dira Arturo Campion Jaimebon kultur gizon ezaguna Nafarroako hiriburuan sortu zela. Asko izan dira poligrafoaz
|
esan
eta idatzi direnak, nahiz 1937an Donostian hil zenetik arras gutxi izan diren instituzionalki egin zaizkion omenaldiak zein aitortu zaion garrantzia. Bestaldetik, eta gauza nabarmena izan arren, Nafarroako euskal literaturarako suposatu zuena da gutxien baloratu eta ikertu den Campionen ekarpena, neurri batean eta maila historiko sinbolikoan bada ere, egun dugun harrobi aberats eta interesgarriaren aurrekari zuzena izanda.
|
|
|
Ez da egilearen baitarik sortutako jakituriaren eta irudimenaren emaitza. Izatez, betelanetik gehiago du honek beste ezertatik baino, besteren
|
esanetan
eta idatzietan oinarritu bainaiz paratu dudan liburua paratzeko. Nahi baduzu, noiz edo noiz, neure zakutik ere atera ditut iritzi eta burubide batzuk, baina, nolanahi ere, zaku nagusiaren esanetara jardun dut gehienbat.
|
|
|
Besteren
|
esanak
eta idatziak hartu eta neuri komeni zaidan moduan joste lana egiteak, dudarik gabe, baditu bere alde zalantzagarriak. Jokabide eztabaidagarri horren inguruan liburuko leku batean adierazia daukadana aldatuko dut hona, neure burua zuritze aldera baino areago, erabili dudan prozeduraren arriskua aitortzeko.
|
|
2005
|
|
|
Ez nion Alberto nintzelako gezurra esan nahi, baneukan hoberik: herriko xarmatzaile usteko zenbaitek eta amorostu anitzek eskatuta asmatzen nituen lerro haietan erakutsi gabe gordeak neuzkanak
|
esan
eta idatziko nizkiola berari, gordinak, garratzak, gaiztoak.
|
|
2006
|
|
|
Izandako guzti guztiak, gainera. Azkenean, kostata, aita santuak ditugula 2.000 urte pasatu ondoren, haien izenak
|
esateko
eta idazteko modu zuzena zein den badakigu. Nola biziko ginen, bestela, euskaldunok, 311 urteetan aita santua izan zenaren izena Melkiades idatzi behar genuela jakin gabe?
|
|
2007
|
|
|
Han hor hemen ikusi izan ditugu inoiz edo behin beste moduren batera jarri behar dala hori, eta SALDA BADAGO, edo SALDA ERE BADAGO, edo SALDA ERE BADA, eta abar. Hainbeste eta hainbeste bider
|
esan
eta idatzi, baina hor jarraitzen dau SALDA DAGO txarteltxo madarikatuak leku guztietan.
|
|
|
|
esan
eta idatzi ez dituzunak
|
|
|
|
esan
eta idatziko dituen eskua
|
|
2008
|
|
|
Zer
|
esaten
eta idazten dugun ulertzen duten makinen aroa omen dator bi hiru urteren buruan, topatu nahi ditugun gauzak errazago atzemango ditugun garaia, edukiak erraz berrerabiliko ditugun 3.0 belaunaldia. Ismael Nafria kazetariak argi dauka eta Interneteko etorkizuna begiratzeko leiho txikia zabaldu digu.
|
|
|
Ahozko hizkuntzaren eta hizkuntza idatziaren artean aldea edo jauzia dago. Hamaika gauza
|
esan
eta idatzi dira alde horiei buruz. Halaber hizkeraren eta idazkeraren funtzioei buruz ere.
|
|
|
dela Euskara Batua. Gipuzkoara joanez gero, azkenik, han bai, han badira Euskara Batua oso eurentzat dutenak, eta lasai asko det, > gera, > re, >
|
esan
eta idazten dutenak, Euskara Batuan dihardutenean. Baina, jakina, hori ere ez da kontua.
|
|
|
Jakingarriak dira oso, nire ustez, Altubek (1920a, 1920b, 1933a, 1933b, 1936) gerraurrean eta batez ere Villasantek (1956, 1959, 1963, 1968) gerraostean
|
esan
eta idatzitakoak hitz berrien eta maileguen auzian. Bi euskaltzainen ideia nagusiak bilduaz, ondorio hauek atera ditzakegu (aipatu baino ez ditut egingo beste nonbait luze samar mintzatu bainintzen honetaz):
|
|
|
Oraindik ere, jende askok, izpiritu?
|
esaten
eta idazten du. Hala ere, egitura aldetik, nahiko bakuna zen eta adibide asko falta ziren, batik bat esaerak eta erabilerak argitzeko.
|
|
|
Guk ez dugu zalantzarik: elementu kimikoa radioa eta geometriako terminoa erradioa
|
esan
eta idazten ditugu, baina Hiztegi Batuan ageri diren moduan ez dago jakiterik zein den zein, argibiderik ez baitago.
|
|
|
Jakina da Arrasate eta Eibar Gipuzkoako Probintziakoak badira ere, hizkeraz mendebal euskara edo bizkaieradunak direla. Horregatik Juan San Martin euskaltzainak
|
esan
eta idatzi zuen, bera gipuzkoarra zela, baina ez giputza, ez baitira gauza bera. Eibarko> Hiri toponimia, > Onomasticon Vasconiae, 13, Euskaltzaindia, Bilbo, 1995, liburua arakatu dut lehendabizi eta adibide ugari eta argigarriak berrirakurri ditut:
|
|
|
eskualduna, > eta Parise35
|
esan
eta idazten dituzte, hegoaldekook eskuarki tradizio historikoari diogun errespe tuari horrenbeste jaramonik egiteke, onomastikan eta toponimian maiz irizpi de kontrajarriak agertuz36 Horrek, noski, berezkotasun eta bizitasun kutsu estimagarria ematen dio bertako prosari, elkarrizketetan, adibidez, ondo kon tuan izatekoa?, baina, aldi berean, aspaldian Villasantek deitoratu zuenez, urruntze horrek...
|
|
|
Bazterretan
|
esaten
eta idazten dena ikusita, behin eta berriro azpima rratzekoa da, edozein herri hitzek, hizkuntzalaritzako axioma gaizki ulertuak
|
|
|
ikustea espero (nahi?) zuena ikusi du: miseria ikusi omen du, edo hobeki
|
esanda
eta idatzita, mixeria. " Umeak hanka hutsik, eta haragirik ez jateko", adibidez.
|
|
2009
|
|
|
Atsekabez baina pozik iragarri nahi dizuet Oasis taldeari uko egitera noala idatzi du gitarristak pop taldearen web ofizialean. Jendeak nahi duena
|
esan
eta idatziko du, baina neure azalpena sinplea da: ezin nuen Liamen ondoan egun bakar bat ere gehiago lan egin azaldu du Noel Gallagerrek.
|
|
|
Kontrara baizik.
|
Esan
eta idatzi izan du, ez behin bakarrik, behin behinekotzat hartzen duela jokabide hori.
|
|
|
[...] Eta gure etsaiak beti ametsetan bizi diran karlista edo tradizionalistak euren, reintegracion foral plena?,
|
esan
eta idatziaz eurei darraikieten jaraitzailiei ametseragiñaz, eskuratu genezaken txoria uxatzen.
|
|
|
handikeriazko menturarik gabe, iraupena eta hazkuntza segurtatzeko behar adinako tokia. Beste nonbait
|
esan
eta idatzi dudan bezala, diglosiaren purgatorioetatik ihesi goazela, ez gaitezela ghettoaren infernuan eror. Hizkuntza integrazioa beste ezein bezain beharrezkoa dugu [13].
|
|
|
Bazen behin erregearen gortean karrera egin nahi zuen herritar bat, baina ohiko bideren bat hartu ordez, diplomazia, armada, bankua...?, estatusik goratsuena idazle izatea zelakoan, gortearen gustuko kontuak
|
esaten
eta idazten hasi zen. Denek txalotzen zizkioten ipuinak eta artikuluak, berdin zion ipuinok eta artikuluok bat zetozen ala ez berak pentsatzen zuenarekin.
|
|
2010
|
|
|
Badakit oso saiatuak zaretela gauza guztiak ongi ongi
|
esan
eta idazteko, eta, gainera, aitortu behar dut pertsona eredugarritzat jotzen zaituztedala alor horietan. Hala eta guztiz ere, denak pertsonak gara, eta ez da batere harrigarria noizean behin zertxobait pasatzea eta itzurtzea.
|
|
|
handikeriazko menturarik gabe, iraupena eta hazkuntza segurtatzeko behar adinako tokia. Beste nonbait
|
esan
eta idatzi dudan bezala, diglosiaren purgatorioetatik ihesi goazela, ez gaitezela ghettoaren infernuan eror. Hizkuntza integrazioa beste ezein bezain beharrezkoa dugu".
|
|
|
4 diSKurTSo SoziolinguiSTiKoa alde batera utziko dut iñaki larrañagak soziolinguistika aplikatuari egin dion ekarpena. ez garrantzirik ez duelako, sakontasun gehiago eskatzen duelako baizik; lan eskerga burutu baitu eta nik baino hobeto egin dezaketenak ere izan badirelako. iradokizuna egina da. azpimarratu nahi dut, ordea, esparru ideologikoan eta ideien lehian, iñakik teoria orokorraren baitan zabaldu dituen diskurtso soziolinguistikoak eta argudio sorta. etengabeko kezka eta ardura berezia izan ditu oinarrizko kontzeptu soziolinguistikoen definizioak zedarritzeko: ...baitira. iñakirentzat euskararen egoera ez da estatikoa eta ezin itzulizkoa, etengabeko eraldaketa prozesuan dagoena baizik, hizkuntz ukipenaren neurri berean. eta ‘elebitasun sozial egonkorra’ lortu ezinezko helburua da, asmo hori hizkuntza baten galeran interesatuta dauden ideologiek mantentzen dute, azkenean, hizkuntza batek bestea baztertzen duelako. denboran zehar, iñakik egindako
|
esanetan
eta idatzietan nabarmen agertzen da bere diskurtsoaren koherentzia eta mendetasunezko eredu soziolinguistikoa gainditzeko alternatiba. a) 1970eko diskurtsoa tolosako haurtzaindegia euskaraz izan zedin eta ez elebidun iñakiren informazioa eta aholkuak erabakigarriak izan ziren. garai hartan zenbaitek esaten zuten euskaraz heztea kaltegarri izan zitekeela eta ez genuela geure seme alaben etorkizun...
|
|
|
“Berarekin egotea oporretan egotea bezalakoa zen”. Bidadorren erudizioaz, ikerketa oparoez, dibulgazio lan eskergaz asko
|
esan
eta idatzi da azken egunotan. Guk beste gauza bat gaineratu nahi dugu, haren bizizaletasunaz, aldarte umoretsuaz, mundua ironia fin batez ikusteko erraztasunaz:
|
|
|
Hala ere, ez nintzen askorik kezkatu. Nik
|
esana
eta idatzitakoak hor zeuden denen ikusgai eta aztergai. Baina erantzun onak ere izan nituen, eta komunikabide batzuk behar ziren argitasunak eman zituzten.
|
|
|
handikeriazko menturarik gabe, iraupena eta hazkuntza segurtatzeko behar adinako tokia. Beste nonbait
|
esan
eta idatzi dudan bezala, diglosiaren purgatorioetatik ihesi goazela, ez gaitezela ghettoaren infernuan eror. Hizkuntza integrazioa beste ezein bezain beharrezkoa dugu".
|
|
|
Hain ziur egon balira euren argudioez, izango al zuten beharrik bai PPko eta bai PSOEko gobernuek, horrenbeste gezur esateko? Izango al zuten beharrik bi alderdien inguruko hedabideek, horrenbeste gezur
|
esan
eta idazteko. Ibarretxe Plana, ETAren ideiak...
|
|
|
Batuaren eztabaidan ugari izan ziren
|
esan
eta idatzi zirenak; haien artean, Jose Anjel Irigaraik izenburu hau daraman artikuluan isuritakoak. Hona pasarte bat:
|
|
|
475. Pozoindurik hil zutela
|
esan
eta idatzi da. Arduraduntzat Abdesalam Tafersiti seinalatuko zuen Mohamed Azerkanek.
|
|
|
—Gaurik egunik ez diat onik
|
esan
eta idazten zuen Izabako bere bordan Balbinak, isilki, paper izoztuan, hirekin ez banauk Dominik.
|
|
2011
|
|
|
Eta hori ez da kontuan hartzen analisietan. Ondo jokatu dela
|
esan
eta idatzi ohi da, baina ez da ondo jokatzea golak sartzeko alorrean gaizki ibiltzea. Beste hainbat alorretan ondo aritu zirela, ados, baina aurkariaren arean gertatzen dena analisietatik kanpo uzteko joera dago.
|
|
|
Erdera ere emenegoa da, gero! Bai, horixe
|
esan
eta idatzi zuen argi eta garbi euskal hizkuntzaren aitagoiak?. Alvaro Bermejo,. Erdera ere hemengoa da?, El Diario Vasco,.
|
|
|
Argi dago kazetariek ez dutela askatasun osoa nahi dutena
|
esateko
eta idazteko; gauza guztietan politika agertzen da nola edo hala.
|
|
|
Egunerokotasunak (bizi dugun egoerak), zerikusi handia du gure pertzepzioan,
|
esaten
eta idazten ditugun kontuetan. Leteren adierazpenok poetaren denbora errealaren ispilu dira, eta han hemen darabilen tonuak (samina, egonezina, kemena, bulkada...) arrasto asko ematen dizkigu elkarrizketaren unean poeta bizitzen ari zen egoeraz.
|
|
|
Kontuak kontu, lagun batek erruki barik esan zidan: " Begiratu kritikoa duzu gaurko gizarteaz, behin baino gehiagotan
|
esan
eta idatzi duzu. Baina, funts funtsean, ez al gara ederto bizi?".
|
|
|
Imanolen heriotza tristearen ondoren, lagunekin hitz egiterakoan —berarekin tratua izandakoak batzuk—,
|
esan
eta idazten zena irakurtzerakoan, ez nintzen lasai geratzen (eta, esan bezala, hor egon zen gogoeta honen guztiaren eragileetako bat). Gero Laboarekin egin bezala, jarri nintzen bere diskoak behin eta berriro entzuten, argazkiak begiratzen... eta guztien artean, 1985ean Oroituzerako berak idatzitakoarekin geratu nintzen bueltaka:
|
|
2012
|
|
|
Baina pentsalari moderno zenbait, Nietzsche eta Heidegger, esaterako, eta, berrikiago, Zapiainek aipaturiko Deleuzez gain, Hans George Gadamer, Jacques Derrida eta Richard McKay Rorty literaturak egiarako bidean eskaintzen duen edukia berrinterpretatzen saiatu dira. Derridak
|
esana
eta idatzia da, esaterako, filosofia «idatzia» dela, oroz gain, eta, horrenbestez, beste literatur genero bat dela. Testu filosofikoak literatura balira bezala aztertu behar direla, alegia.
|
|
|
Garenaren eta dakigunaren arabera irakurtzen badugu, horrek ematen badigu interpretatzeko oinarria, eta interpretazioak ulermena eta ulermenak zentzu zehatza, pertsona bakoitzak baliabide kognitibo batzuk dituen heinean, interpretazioak ere askotarikoak izan daitezkeela pentsa daiteke, eta horrekin, zentzua (k). Aipatu intentzio irudikatuek testutik bertatik ondoriozta daitezke edo autoreak
|
esandako
eta idatzitako beste batzuekin eraiki ditzakegu, baita berari eta bere lanari buruz idatzi eta esan direnekin ere. Gero eta oinarri gehiago izan intentzio irudikatuak eraikitzeko are eta sendoagoak eta zintzoagoak izan daitezke horiek, baina testuaren gaineko interpretazioa kutsatuagoa ere egon daiteke.
|
|
|
Bestek esanaren sintesi bat saiatzea ere eginbide zaila da: elemenia bat gauza
|
esan
eta idatzi da, eta askotariko, gehiegitarikoak apika. Hitzak, hitzak, hitzak:
|
|
|
Hizkuntza aldaketa egitea tokatzen zen eta ohiturik geundenez gauzak ikasi behar genituela jakitera eta gurea abandonatu edo hobetu behar zen egoera bat zela sentitzera, ez zigun buruhauste gehiegirik sortzen hizkuntza aldaketak, eta egia esateko, batzuoi Talesen teorema edo azelerazioaren formula baino dezentez errazago egiten zitzaigun gaztelera entzun,
|
esan
eta idaztea. Niri ere, euskararen imurtzi latz hori nuela eta, Donostiako Lasallen Atxagari bezala, deituko zidaten «casero» edo antzeko zerbait, Nafarroa, Aragoi eta Valentziako eta mutiko bizkaino haietako gehienek ez baitzekiten gure «casero»ren esanahia, baina superbibentziarako dohain egokiagoduna izan nonbait asteasuarra baino eta ez nintzen enteratu, eta ez enteratzeaz aparte ikaragarri gustatzen zitzaidan erdaraz aritzea, saltsaren erdian egotea esango luke gure anaiak, baina erdi erdian.
|
|
|
Orain gatozen, enuntziatu parentetikoen definizioeta mugatze irizpideak eman aurretik, edo eman ahal izateko?, egitura mota jakin honetaz han eta hemen
|
esan
eta idatzi dena bildu eta gure galbahetik pasatzera. Ondoren, enuntziatu parentetikoak ondo mugatuta ditugularik, hautatu dugun Mitxelenaren corpuseko enuntziatu parentetikoen analisi formala (analisi sintaktiko testuala) eta komunikatiboa (diskurtso komunikatiboan duten zeregina) egingo dugu.
|
|
|
Asko irakurri izan dira Pio Barojaren nobelak, eta oraindik ere irakurle mordoa du Donostian jaiotako idazleak. Horrekin batera, beti ibili da polemika eta eztabaida sutsua idazle horren inguruan, berak
|
esandakoak
eta idatzitakoak horretarako bide dezente eman dutelako (bere garaikide izan zen Miguel Unamuno bilbotarrak ere eman du eztabaidarako motibo nahiko, Barojak bezalaxe, baina diferentzia batekin, egun Unamunoren obrak ez ditu ia inork irakurtzen eta, aitzitik, Barojaren nobelak etengabe irakurtzen dira). Horrekin lotuta esan beharra dago Barojaren nobelak erruz berrargitaratzen diren bezala kaleratzen direla maiz berari buruzko ikerketak, tesiak eta iritzi liburuak.
|
|
2013
|
|
|
Arazo terminologikoa daukagu euskarazko kazetari laikook aita santu izenarekin. Pope, papa eta aldakiak erabiltzen dituzte gure inguruko hizkuntzetan; guk, aldiz, aita santua. Paloma Gomez Borrero kazetari espainiarraren Padre Santo datorkit burura aita santua
|
esan
eta idazten dudan aldiro. Guk ere konklabea egin dugu.
|
|
|
–Jendeak ez omen du esaten pentsatzen duena kamera baten aurrean. Pertsonaia bakoitzak urteetan
|
esan
eta idatzi duena aztertu, eta esaldi labur batzuetan bere pentsamendua laburbilduko dute. Ez duzu sinetsiko, baina dokumentazio lana izugarria da.
|
|
|
«Ingelesez gehien erabiltzen diren mila hitzak» ikastaroa Unedcoma.es klasiko bat da. «Ingelesez
|
esaten
eta idazten den oro» erabiltzen diren hitzen «% 70 baino gehiago» jartzen du arreta, eta hortik sortzen da sortzen duen interesa. Ikastaroa osatzeko, ikasteko teknikak eta ingelesaren eremua hobetzeko aholku praktikoak ematen dira.
|
|
|
Gai horretaz hitz egiteko eskatu didazue 2012ko azaroaren 9 honetan Filosofia eta Hezkuntza Zientzien Fakultateak Jose Luis Alvarez Enparanza Txillardegiren omenez antolatu duen Jardunaldian. Lehendik ere jasoak zituen omenaldiak, baina horietan beste batzuek
|
esan
eta idatziak hartu baino, nahiago dut, batik bat, Txillardegiri berari eta bere lanei hitz egiten uztea; eta, jakina, neure bizipen eta oroitzapenak horrekin uztartzea.
|
|
|
Txakur belarriz beterik da liburua. " No siempre soy igual en lo que digo y escribo"(
|
Esaten
eta idazten ditudanetan ez naiz beti bera). Alberto Caeirok idatzia.
|
|
2014
|
|
|
Neure buruari agindua nion, aspaldi samarrik, ez nuela Hondarribiko alardea sekula gehiago plazan aipatuko, baina hedabideetan erakutsi,
|
esan
eta idatzi direnak ikusi, entzun eta irakurrita, iruditu zait betikoaren aldekoek argudio berri bat erabili dutela aurten, betiko argudio argal ergelez gain.
|
|
|
Whatsapp aplikazioaren baieztapen urdin bikoitzari buruz asko
|
esan
eta idatzi da, baina bada azken bertsioan beste ezkutuko aldaketa bat. Baieztapen bikoitzak hautsak harrotu ditu eta pribatutasuna, kontrola, harremanak... zalantzan jartzeraino.
|
|
|
Eskuarki pertsona atsegina eta gizabide onekoa izaten zen, erabat umoretsua, baina bere inguruan ergelkeriak esaten edota, okerrago dena, gauzak bi aldiz pentsatzeke haiek eten gabeki errepikatzen zirela entzutean, maiz ihardespen gogorra ateratzen zitzaion. orduko euskal mundua ez zegoen ohiko kultur munduarekiko sintonian. segur aski horretan ere diktaduraren eragina ikus zitekeen, baina, egia esan, gure gizartean maiz esa ten eta onartzen ziren arinkeriak, eta are astakeriak ere, intelek tual batentzat, bere herriko lagun askoren portaeraz benetan lotsaturik sentitzekoak ziren; eta euskal gauzei doakienez beldur naiz gauzek ez ote duten berdin segitzen. Horri gehitzen badiz kiogu Arestiren etsaiek beragatik
|
esaten
eta idazten zituzten ganorabakokeriak, gezurrak eta irainak, ez da harritzekoa gure poetak ere, umorea garrazturik, haiei aldizka antzeko kritika min garriak bihurtzea, inoiz bertsoetan ere islatuak.
|
|
|
Ezer gutxi
|
esan
eta idatzi daiteke bost eta hutseko baten ondoren. Emaitza mingarri honekin, Athleticek aste beltz bati amaiera eman dio, Borisoven galdutako partidari eta sentsazio txarrei segida emanez gainera.
|
|
|
Inork ez baitu uste, edo ez daki zerbait egin zuen besterik ere izan zela aldiko egonezin larri hartan kantuen alorrean ere. Goraki esan nahi dut lehen ere behin baino gehiagotan
|
esan
eta idatzia: gure musika berriaren fenomenoa ez dagoela talde bakarraren merituetan, ingurune eta giro oso baten eraginean baino.
|
|
|
|
esaten
eta idazten direnean
|
|
2015
|
|
|
Garai bertsuan, borroka armatuaren jarraipenaren alde zeudenek Mugarri txostena idatzi zuten. Ezker abertzaleko hainbat iturriren arabera, Ekinen idatzi zuten eta ETAko zuzendaritza ados zegoen edukiekin, beste iturri batzuek
|
diote
ETAk idatzi zuela180?. Mugarri txosteneko. Estrategia integrala?
|
|
|
Horregatik izen horiek guztiak
|
esan
eta idatzi egin behar dira ikusgarri izateko, izan ez zuten bizitza emateko. Historia liburuetatik, komunikabideetatik, udaletxe, kale eta plazetatik pasatako eta egungo belaunaldi horietako emakumeak errebindikatzen jarraitu behar dugu eta jakina, etorkizuneko belaunaldiak zaindu ditugu behar duten eta behar dugun espazioa bete dezagun.
|
|
2016
|
|
|
Esana dugun arren, berresan dezagun: orain guk
|
esan
eta idazten ditugun oinarrizko gauza eta kezka nagusiak ordurako onduak zeuzkan Txillardegik buruan. Ordurako jabeturik zegoen herri honen patua markatu dutenek nora ekarri gaituzten, eta espainiar eta frantses estatu etnoziden aurrean zer nolako jarrera txepelak agertzen dituzten gure abertzale kartsuenek.
|
|
|
Azken hamarkadetako Euskal Herriaren historia hurbilaz ezer taxuzkorik
|
esan
eta idatzi ote daiteke Txillardegiren testuak eta lekukotasunak irakurri gabe. Izan ere, Joxe Azurmendik ondo asko dioen bezala, historiaren parte hori ehuntzen duten bidegurutze gehienetan ageri zaigu haren izena.
|
|
|
|
Esan
eta idazten nuen desberdintasuna ospatu egin behar zela, bestearen arrazoiak kontuan izan behar zirela, bestearengan bilatu behar dugula geuri falta zaiguna. Hori zela minimoetan minimoa.
|
|
2017
|
|
|
izan ere, euskararen funtzio defizitak ez dio aukerarik ematen hartarako. Gainera, arazoa ez datza funtzioen zenbatekoan bakarrik; hizkuntza hegemonikoaren corpusa askoz ere garatuagoa eta sozializatuagoa dago esan beharrekoak
|
esateko
eta idatzi/ irakurri beharrekoak idazteko/ irakurtzeko.
|
|
|
Esandakoa edo idatzitakoa taxuz
|
esan
eta idatzi ezean, komunikazioari karranka dario. Eta euskaraz, tamalez, karranka horren hots gogaikarria gero eta mingarriagoa da euskal irakurle eta belarrientzat.
|
|
|
Nahikoa zen Arreseren aipamen hutsa, Lizardi are handiago egiteko. Nolanahi dela, Emeterio Arrese poeta eta pertsona estimu handian zeukala,
|
esana
eta idatzia utzi zuen Lizardik. Pizkundea esan zaion gerraurreko literaturan gailenduriko beste poeta batek, Lauaxetak, Federico García Lorcaren ‘Prendimiento de Antoñito el Camborio en el camino a Sevilla’ ren ideian eta irudietan oinarritutako beste atxiloketa bat deskribatu zuen ‘Langille eraildu bati’ poeman (Romancero gitano, 1928 eta Arrats beran, 1935).
|
|
|
.. Gaur egunean, Euskal Herrian problema soziala dagoela
|
esan
eta idatzi dutalako.
|
|
|
– Ilobak erakusten dizkit irudien inguruan han eta hemen
|
esaten
eta idazten direnak, eta atsegina zaigu horiek umorez komentatzea. Ezagunagoa egingo nau neure margolanak suntsitzen emandako ordu laurdenak, haiek egiten emandako 40 urteek baino.
|
|
2018
|
|
|
Alta, bidenabar kontatzen ari naizen hau adibide bat besterik ez da, hizpidera ekar nitzakeen askoren arteko bat, lord Darlingtonen izaera funtsean herabea eta apala zela nabarmentzeko. Burugabekeria asko
|
esan
eta idatzi dira azken urteotan lord jaunaz eta berak afera garrantzitsuetan izaniko protagonismoaz, eta zenbait informazio guztiz ustelek zabaldu dute burukoikeria edo, areago, harropuzkeria izan zituela akuilu. Zilegi bekit esatea ez zela inondik ere hala izan, ezta hurrik eman ere.
|
|
|
Horretarako, transkribatuta dauzkate lagina osatzen duen gazte multzo baten komunikazio guztiak, bai idatzizkoak, bai ahozkoak: hilabete batean
|
esan
eta idatzitako guztia. Lantaldean ikerlari gazteak hartu dituztela azaltzen du, ulerterrazagoa izango zaizkielako gazteen hizkuntza, gakoak, argota.
|
|
2019
|
|
|
Aurreko hizketaldian Anderrek hau atera zuenean, ni neu ere ohartu nintzen erabat tranpan eroria nintzela, nik ere
|
esan
eta idazten nuela. Amaia Aimar, eta ez zuela inongo zentzurik.
|
|
|
Eta liburuaren hitzaurrean Sudupek kontatzen digunez, berak ere Marxen bizitza eta obra idazterakoan jarrera eta posizio bat hartzen du, Marxek
|
esanda
eta idatzitako bere ingurune politikoa eta historikoa gogoratuz.
|
|
2020
|
|
|
Egon al daiteke noizbait idatzi den maitasunezko eskutitz baten erantzunik? Gizarteak ez du erraz onartzen idazlearen nahigabea,
|
esana
eta idatzia desberdinak baitira. Idazkera pentsatu eta esan aitzin badoa, eta erraz idazten badut ere, beti ez dut behar bezala idazten.
|
|
|
Asko
|
esaten
eta idazten ari dira egunotan otsoari buruz Araban, eta Arabako Basozainen Elkarte Profesionaletik uste dugu ez dela erraza azterketa objektibo bat egitea, eta aurkitzea egoera horretan inplikatuta dauden alde guztien interesak edo ikuspuntuak bilduko dituena. Hori kontuan hartuta, egokia deritzogu dugu gure ikuspuntua ere ematea.
|
|
|
COVID gaitzari buruz gauza asko
|
esan
eta idatzi dira. Zer berezitasun ditu?
|
|
|
" Azken ataleko poemak idazten ari nintzela, Lurdesi idatziak, hor sentitu naiz nolabait neure buruarekin bakeagotua, libratua. Banituen zor batzuk, zauri batzuk, eta
|
esatearekin
eta idaztearekin, ba beharbada sendatu ez dakit, baina sosegatu naiz". Poesiaren ukenduak ez ditu zauriak sendatzen, antza, baina bai sosegua eskaintzen.
|
|
|
Artikulu honetan, azken horri heldu nahi diogu; Lehen Hezkuntzako azken zehaztapenean, gelan jarriko dugu begirada, eta tokiko kulturaondarea aztertzeko proposamen bat eskainiko dugu etapa horretako zereginetara zuzendutako irakaskuntza ikaskuntzarako. Nahiz eta gure fokua Gipuzkoako hego mendebaldeko Debagoiena eskualdean jarri, uste dugu gainontzeko lanetan
|
esandako
eta idatzitako guztia baliagarria dela edozein herri nahiz eskualderi aplikatzeko ere.
|
|
2021
|
|
|
Beste batzuetan, berriz, zalantza egin daiteke DS genitiboa ala IS den zuzenena. Zure etxe inguruan ikusi nituen edo Zure etxe gaineko apartamentua alokatu nahi dut lasai asko
|
esan
eta idazten ditugu, nahiz etxe jakin batez, ‘zure etxeaz’ ari garen. Baina berdin esan al daiteke Frantziako muga inguruan tabako denda asko dago?
|
|
|
Baina txertaketan poliziak lehentasuna izatea hezkuntzako langileen aurretik eta 80 urte baino gehiago daukatenen aurretik... benetan pentsatzekoa da. XXI. mende berri honetan, filosofo eta alderdi politiko gehienek
|
esan
eta idazten dute pertsona dela oinarria eta ezagutzaren zabalkundeak gizarte hobea lortzen lagunduko duela, baina badirudi oraindik urruti gaudela mundu hobe posible horretatik.
|
|
|
Ez zaizkizu gustatzen? Jantziak esan nahi dut, baina beztituak diot gizontxoak halako hitzak erabiltzen dituelako, moñoño frantziskanoak, leitu duela
|
diotenak
eta idazten ari dena irakurri ez duela adierazten dutenak.
|
|
|
In 2010,(...) edo 2022 urtean horrela
|
esaten
eta idazten badizut.
|
|
2022
|
|
|
Izan ere, Durangoko Azoka den gertakizun kulturalaren garrantziaz, eraginaz eta berezitasunez
|
esana
eta idatzia dago aunitz; baita nazioartetik eta ikuspegi zientifikoetatik aztertua ere.
|
|
|
antzerkia, narratiba, saiakerak, poesia... Funtsean, poeta bat da, eta uste dut hala zela inoiz
|
esan
eta idatzi gabe susmatu zuelako literatura guztia poetika bat zela; poesia egiteko modu bat, alegia.
|
|
|
Izan ere, Landura bere poema liburu berriaren izenburua ere bada; hamargarren poesia bilduma du. «Gure arteko landura fenomeno fisiko edo atmosferikoa baino gehiago ikusten dut nik gauzei erreparatzeko era bat bezala,
|
esan
eta idazten denari nolabaiteko izaera materiala eman nahi sotil bat». Non dagoen eta zer ikusten duen kontatzeko gogoz ondu du liburua, komunitatearekiko onginahiz.
|
|
2023
|
|
|
Arduragabeki larritzea, egia osoa ez esatea, populismo tranpati eta sektarioa da, alderdikoia, letra larriz idatzitako politikaren aurpegirik txarrena. Horrela pentsatzen dut, horregatik horrelaxe
|
esan
eta idazten dut. Historiak bakoitza bere lekuan jar dezala.
|
|
|
Gaza aipatzen hasita eta sakoneko kontu guztiak behin eta berriz
|
esanak
eta idatziak daudenez, azalera jotzearen beldur, azalerara jo dut. Gaza, lur azaleraz, erkidegoa baino hogei aldiz txikiagoa da eta Nafarroa baino ia 29 aldiz txikiagoa.
|
|
|
Gauza asko
|
esan
eta idatzi dira Agirreri buruz; gauza onik ez, ordea: " De el escribieron los españoles que fue elpeor hombre que hubo desde Judas, ya que traiciono a Dios, al Rey y a sus amigos" (Vega).
|