|
2002
|
|
|
ohartu gabe, bi hizkuntza mota eraikitzen ari gara, eta euskara gaztelaniaren nahiz frantsesaren azpian jartzen dugu egunero. Gure hizkera euskaran arrotzak izan diren egiturez betetzen ari gara, zuzenean hartzen baititugu hitzak, esamoldeak eta egitura osoak beste hizkuntza horietatik, batez
|
ere
gaztelaniatik. Hau da, eta nik neuk ere eman ditut zenbait adibide lan honetan, euskarak, bizirik iraun nahi baldin badu, duen beste arrisku argietako bat.
|
|
|
Eta zuek daramazkizuen elefante hanken itxurako galtza horiek ez dira batere berriak, jakizu, orain dela hogeita hamar bat urteko kontuak direlako. Jendeak pentsatu zuen orduan, euskararen egoeraz arduratzen hasi ginen hartan euskarari
|
ere
gaztelaniaz" euskara" deitzen hasi ginen hartan ordura arte" vascuence" edo" vasco", apaingarririk gabe, deitzen baikenion, baserritarrak hizkuntza honetan, eta holako erraztasunarekin gainera, batere nekatu gabe, mintzatzeko gai baziren, gainerako gazteak ere, orain unibertsitatean uholdeka sartuak, horrenbesterako adina bederen izango zirela, eta Euskalduntzen jend... Hiztegi modernoak ere jarri genituen mahai gainean.
|
|
2003
|
|
|
Diglosiari eusteak, zer esanik ez, euskararen galtzea ekarri zuen leku askotan. Baina galtze hori ez zen izan besterik gabe kanpoko indarrek eragina, baizik eta, neurri handian, euskal oligarkek beraiek ekarria, noblezia, burgesia eta kleroaren zati handi bat
|
ere
gaztelaniaren sustatzaile nabarmenak izan baitziren.
|
|
|
Ez gara oso urrun joango horrela. Tamalez, etxe askotan
|
ere
gaztelaniaz edo frantsesez osoki eta guztiz bizitzen da: gurasoak erdaraz, eta umeari euskaraz egiteko.
|
|
2009
|
|
|
Euskara ere guztien hizkuntza izan dadin nahi badugu da duda izpirik ez dugulako gizarte bizikidetzarako onena horixe dela. Guztiok sentitu behar gara eroso eta gustura bizikidetza baketsu eta harmoniatsuan bizi nahi baldin badugu, eta, jakina, batez
|
ere
gaztelaniaz bizi nahi duenak hala ahal izaten jarraitu behar du, baina euskaraz bizitzea ezin izan daiteke inorentzat gurutze bide.
|
|
|
12.000 langiletik gora dira euren lanpostuari dagokion hizkuntza eskakizuna egiaztatua dutenak. Halere, milaka langile horietako gehienek oraindik
|
ere
gaztelania dute lan hizkuntza nagusi eta ia bakarra. Zerbitzu hizkuntza izatetik harago, sortze hizkuntza gisa, gaztelaniarekiko urrun dago euskara administrazioan.
|
|
|
Baina errepara diezaiodan nire irakurketen mekanikari: begi mugimenduen nondik norakoek, erreflexu mentalek, perpausen antolamenduak eragindako errutina espazialek hobeto funtzionatzen didate oraindik
|
ere
gaztelaniaz euskaraz baino.
|
|
|
Nire belaunaldi guztia bezala, ni
|
ere
gaztelaniaz egin nintzen irakurle. Euskarazko lehen liburua irakurtzerako, ezagunak nituen Julio Verne eta Pierre Loti; AzorÃn, PÃo Baroja eta GarcÃa Lorca; Stevenson eta Graham Greene; Schiller eta Karl May; Salgari eta Giovanni Guareschi...
|
|
2019
|
|
|
Nire belaunaldikoak erdaretan egin ginen irakurle, eta nik
|
ere
gaztelania izan nuen nire hamasei urte bitarteko irakurketa guztiz gehienen hizkuntza. Euskara lantzen hasi nintzenean ez nuen gaztelania arbuiatu; aukera egin nuen, ezeren kontra bainoago, zerbaiten alde.
|