2007
|
|
Hego Amerikako plakaren zabalerak zerikusia du Andeetako mendien altueran. Ereduak erakutsi die plaken zabalerak
|
eragin
zuzena duela subdukzioguneen kurbaduran eta mugimenduan. Hego Amerikako kostako subdukziogunea 7.400 km luze da iparretik hegora.
|
2009
|
|
Herritarrek ez dute aparteko interesik zientzia eta teknologiari buruzko gaiekin, beren eguneroko bizitzan baliagarriak ez zaizkien gaiekin, behintzat. Hau da, beren bizitzan
|
eragin
zuzena duten neurrian sentitzen dute herritarrek zientzia eta teknologiarekiko interesa. Hala, zientzia eta teknologiaren hiru arlo nabarmentzen dituzte intereseko gisa:
|
|
Hilezkorrak direla esan daiteke. Bestalde, Caenorhabditis elegans xixarean garapenaren genetikaren ikerketan asko erabiltzen da, hainbat gene aurkitu dira bizi itxaropenean
|
eragin
zuzena dutenak. Gene bakarra aldatuta, animalia horien bizi itxaropena bikoiztea lortu dute ikertzaileek.
|
|
C. elegans xixarean, bizi itxaropenean
|
eragin
zuzena duten hainbat gene topatu dituzte. Albert Einstein College of Medicine
|
|
Erabiltzailea kontrol begiztaren zati intrintsekoa da: batetik, haien ekintzek sistemaren jardueran
|
eragin
zuzena dute, eta, bestetik, jarduera horren arabera, sistema haptikoak ukimen sentipenak atzeraelikatzen dizkio.
|
|
inertzia, marruskadura, zurruntasuna, lasaiera, isotropia, eragingailu mota, horien indar maila, sentsoreen zehaztasuna, grabitate indarren oreka, segurtasuna, ergonomia eta kostua, besteak beste. Azken hirurak alde batera utzita, gainerako guztiek
|
eragin
zuzena dute gardentasunean.
|
2010
|
|
Errusiaren eta Alaskaren arteko 80 kilometroko Bering itsasarteak izan dituen gorabeherek eragin handia izan dute ipar hemisferioko kliman izotz aroetan, Estatu Batuetako Atmosfera Ikertzeko Zentro Nazionalean egindako ikerketa baten arabera. Dirudienez,
|
eragin
zuzena du itsasartea agertzeak eta desagertzeak izotz aroetan izotz geruzak izandako gorabeherekin.
|
2012
|
|
PNUMAren arabera, ekonomia berdetzearen onurak ez dira mugatzen BPGaren hazkundera; aitzitik, pertsonen ongizatean eta berdintasun sozialean ere
|
eragin
zuzena du. Bidean arrisku eta erronka latzak daudela onartzen du, eta ahalegin handia egin behar dela aberastasuna, oparotasuna eta ongizatea neurtzeko moduak berriro definitzeko.
|
2014
|
|
Adibidez, gauza jakina da arrain espezie pelagiko nagusiek zooplanktona dutela elikagai iturri nagusia, eta klima eta egitura ozeanografikoen ondorioz suerta daitezkeen zooplanktonaren ugaritasun eta konposizio aldaketek eragin zuzena izan dezaketela arrainen errekrutamenduan. Beraz, esan genezake arrainen elikagaiaren konposizioa eta ugaritasuna aldatzen badira, horrek kate trofikoan
|
eragin
zuzena duen heinean, ondorio latzak egon daitezkeela arrainen ugaritasunean eta hedapenean ere.
|
|
Izan ere, kanibalismoaren nahiz lehiakideen arteko harraparitzaren maiztasuna aldatu egin daiteke harrapakarien eta harrapakinen espezieen ugaritasun erlatiboaren, haien kontzentrazioaren eta habitataren gainjartze azaleraren arabera. Beraz, esan genezake antxoa arrautzen harraparitza kontuan hartu luketela antxoaren errekrutamendua aztertzeko eta stockari buruzko aholkularitza emateko egiten diren ikerketek, orain jakin baitakigu espezie pelagikoen elikadurak
|
eragin
zuzena duela antxoaren fase goiztiarreko hilkortasunean eta, beraz, biziraupenean.
|
2015
|
|
Alde horretatik, ikertzaileek uste dute elikagai industriak
|
eragin
zuzena duela jokabide hori izateko joera duten pertsonengan, haien eskura jartzen baititu kaloria ugariko janari erakargarri eta desiragarriak. Horrenbestez, dei egiten diete agintariei, neurriak har ditzaten eta elikagai industria erregula dezaten.
|
|
Txostena egiteko, nazioarteko hainbat aditu independentek 30.000 ikerketa aztertu dituzte, eta haien ondorioak garbiak dira: gizakiak
|
eragin
zuzena du klima aldaketan, eta ez bada geldiarazten, kalteak larriak, orokortuak eta atzerabueltarik gabekoak izango dira, bai pertsonetan bai ekosistemetan.
|
2019
|
|
El Banik azaldu du zergatia: Batetik, Artikoan feedback mekanismo asko gertatzen dira, eta horiek
|
eragin
zuzena dute klima aldaketan. Adibidez, itsas izotzak ozeanoa berotzea eragozten du, eguzki izpiak islatzen baititu.
|
2020
|
|
AEBn bezala hemen ere populazioaren% 50ek txertoa hartzeari uko egingo balio, pairatu dugun egoera berean egon gintezke berriz dio Solak. Kontuan hartu behar da txertoa hartzea ez dela aukera pertsonal hutsa, baizik eta gizartean eta osasun publikoan
|
eragin
zuzena du. Batek pentsa dezake:
|
|
10 urtetan zehar egin dugun azterketa herpetologikoak [4] 15 espezie kokatzen ditu bertan, zeintzuetatik 7k Europa mailako babesa duten. Aranzadi Z.E.k bertako aleekin egindako ikerketek, ordea, garbi adierazi dute eukalipto landaketek
|
eragin
zuzena dutela horien osasunean eta biziraupenean [5]. Herpetofaunaz gain, alabaina, nabarmentzekoak dira desagertzeko arriskuan diren bisoi europarraren (Mustela lutreola) eta muturluze piriniotarraren (Galemys pyrenaicus) kudeaketa planean sartzen direla bailarako errekak, eta beraz, euren kontserbazio maila modu zorrotzean babestu litzatekeela, kudeaketa planak agintzen duen moduan....
|
|
Izan ere, bailara hauen kudeaketak, biodibertsitateaz eta paisaiaz gain,
|
eragin
zuzena du ura zein lurzoruaren kontserbazioan, bai eta uholde arriskuaren kudeaketarekin ere. Aldaketa klimatikoaren ondorioak are larriagoak izango dira hazkuntza azkarreko landaketak nagusitzen diren heinean.
|