|
2017
|
|
|
Horien ondorioz, serotonina eta haren aurrendari den triptofanoaren maila baxuagoak atzeman dira depresio nahastea duten pertsonengan (15). Zitokinek
|
eragin
zuzena dute serotoninaren gutxitzean, molekula horiek indolamina 2,3 dioxigenasa (IDO) entzima aktibatuz (16), triptofanoa kinureninaren deribatuetan degradatzea eragiten baitu (17). Hortaz, triptofano kopuru murritzagoa izango da serotonina sintetizatzeko, serotoninaren beheraka eraginez.
|
|
2019
|
|
|
Aldiz, YTHDC1 irakurle nuklearra ezinbestekoa da preRNAm aren moztitsasketa alternatiboa era egokian burutzeko (30). Moztitsasketa alternatiboaren erregulazioa RNAm aren degradazioarekin zuzenki erlazionatuta dagoenez, m6Ak RNAm aren egonkortasunean
|
eragin
zuzena duela ikusi da, horren adierazpen normalerako beharrezkoa izanik (27). Bestalde, m6A aldaketa dinamikoa eta itzulgarria dela ikusi da, FTO eta ALKBH5 demetilasak izanik marka hau kentzearen erantzule zuzenak (28).?
|
|
|
posizioan metil talde baten ezarpenean datza (m5C). Gutxienez 57 RNA metiltransferasa identifikatu dira giza zeluletan, haietatik 5 behintzat m5C aldaketan
|
eragin
zuzena dutenak; NSUN1/ 2/ 3/ 4/ 6/ 7, NSUN5a/ b/ c, DNMT2 (RCMT metiltransferasak) eta TET familiako proteinak hurrenez hurren. NSUN2k hainbat RNA ez kodetzailetan 5 zitosina metilatu dezakeela ikusi da, eta horrek zelula amen garapenaren erregulazioan eta minbizi zelulen garapen eta metastasian garrantzi handia duela deskribatu da.
|
|
|
Bestalde, epitranskriptomaren alorra ere pil pilean dagoen garai honetan, zientzialariek interes handia dute RNA molekuletan dauden aldaketa biokimikoek izan dezaketen garrantziaren ikerketan. Orain arte RNAn aldaketa kimiko ugari deskribatu badira ere, gaur egun N6 metiladenosinaren (m6A) inguruan lortzen ari dira aurrerapauso handienak, aldaketa horrek RNA elementuen egituran eta adierazpenean
|
eragin
zuzena duela ikusi baita (5). Adibide modura, RNA ez kodetzaile luzeek eta epitranskriptomak (m6A aldaketak) leuzemia mieloide akutuaren (acute myeloid leukemia, AML) garapenean izan dezaketen paper garrantzitsua berrikusiko dugu.
|
|
|
Paradoxa badirudi ere, osasun profesionalen genero isuriaren ikerketak berak ere, genero isuria erakutsi du bere baitan. Izan ere, medikuei edo medikuntzako ikasleei soilik pasa zaizkie genero kontzientziaren inguruko galdetegiak eskuarki (40, 43, 44), erizainak ere osasun profesionalak direla eta haien aurreiritziek ere pazientearengan
|
eragin
zuzena dutela ahaztuz. Lanbide feminizatua izaki, erizaintza zainketak historikoki emakume zaintzailearen irudiarekin erlazionatu dira, eta erizaintza medikuntzaren pean egon da.
|
|
2020
|
|
|
Beraz, online jarduera kudeatzea konplexua izan daiteke. Teknologiak haur eta nerabeen sozializazioan
|
eragin
zuzena duenez, zerrendatutako egoera gatazkatsuek euren harremanak, nortasuna eta osasuna (ongizate fisikoa zein psikologikoa) gogorki kaltetu ditzakete eta epe luzerako ondorio larriak ekarri. Interneten eta gailu digitalen erabilera ezegokiak haserrea, estresa, antsietatea, bakardadea, depresioa, nahaste fisikoak edota autoestimuaren galera eragin ditzake eta, kasurik larrienean, suizidioarekin lotutako pentsamenduak sortu (Bilgrami, McLaughlin, Milanaik eta Adesman, 2017).
|
|
2023
|
|
|
Modu ez hierarkikoan antolatutako tokiko sare horiek osasunean
|
eragin
zuzena duten gai edo kezka komunen inguruan egituratzen dira, eta beren ahaleginak koordinatuta eta lankidetzan jardutera bideratzen dituzte, konpromisoan eta konfiantzan oinarrituta.
|
|
|
Aipatutako osasun arazoak AGaren sintomarik gabe edo haienbarnean ager daitezke. Alderantziz, epilepsia garatzeko arriskua nabarmen areagotzen da AGaren sintomak garatu ostean, batez ere Agaren sintomek jada aurreko funtzionaltasun mailan
|
eragin
zuzena dutenean (dementzia fasean zehazki) (56). DSa duten pertsonek jaio eta lehen 5 urteetan epilepsia izateko arriskua areagotua dute, baina orokorrean epilepsia hori sendatu egiten da.
|
|
|
Farmazialariaren lana da epe luzeko segurtasun arazoak behatzea eta eragin desiragaitzen kudeaketan medikuarekin elkarlanean jardutea. Gainera, tratamenduarekiko atxikidura faltak tratamenduaren eraginkortasunean
|
eragin
zuzena du eta farmazialariek atxikidura falta horiek antzeman ditzakete gaixoei tratamenduak dispentsatzeko garaian. Horrela, farmazialariek, betiere gaixoarekin hitz egin ostean eta atxikidura ezaren arrazoiak zein diren jakinda, estrategia desberdinen bidez, bai hezkuntzakoak eta baita jokabidekoak ere, gaixoak tratamenduarekiko duen atxikidura hobetzen lagun dezakete.
|
|
|
Aipatutako osasun arazoak AGaren sintomarik gabe edo haienbarnean ager daitezke. Alderantziz, epilepsia garatzeko arriskua nabarmen areagotzen da AGaren sintomak garatu ostean, batez ere Agaren sintomek jada aurreko funtzionaltasun mailan
|
eragin
zuzena dutenean (dementzia fasean zehazki) (56). DSa duten pertsonek jaio eta lehen 5 urteetan epilepsia izateko arriskua areagotua dute, baina orokorrean epilepsia hori sendatu egiten da.
|