|
2001
|
|
|
nolako
|
eragina
duten gure jokaera eta emozioengan.
|
|
|
Deitura hori ematen zaio hedabideen eta Iritzi Publikoaren eratze prozesuaren arteko harremanen gainean dagoen teoria aipatuenetako bati 15 Espiralaren metaforaren bidez adierazi nahi da nolako
|
eragina
duten gugan gai eztabaidatsuetan geure ustez iritzi giro nagusia denak eta haren pertzepzioak. Bistan da euskal gatazka eta ETAren arma indarkeriaren aurreko jarrera gai eztabaidatsuak direla, gai horien aurrean jarrera eta argudio desberdinak, are kontrajarriak, erabiltzen direla.
|
|
2002
|
|
|
Kanpoko faktoreek gure kondukta, eta gure jokaerak moldeatzen dituzte. Gu bizi garen edozein taldek (familiak, eskolak, lankideek, klubak, koadrilak)
|
eragina
du gure konportamoldean.
|
|
|
Segur aski, ez dago baratxuria baino sendabelar ezagun eta aztertuagorik. Jakina da baratxuriak
|
eragina
duela gure gorputzeko hainbat organotan eta haren funtzionamenduan, zenbait konposaturi esker; besteak beste, azido alilikoa, mikrobizida gisa jarduten duen substantzia aktiboa. Ikerketa zientifiko ugarik egiaztatutako baratxuriaren onura nagusiak:
|
|
|
Hala ere, kontuan hartu behar da taninoak sagar zuritu baten mami birrindua iluntzen denean agertzen direla. Beraz, esan dezakegu sagar gordina eta azala duena erabilgarria dela idorreria tratatzeko, eta sagar hori bera zurituta, birrindua eta iluna kontsumitzen bada, kontrako
|
eragina
duela gure organismoan.
|
|
2004
|
|
|
Politikan urte gogorrak izan dira, gure politika ez baitago" normalizatuta". Horrek
|
eragina
du gure zereginean. Baina gizarte modernoago eta demokratikoago bat lortu nahi badugu denok parte izan behar dugu politikan, eta zeregin horretan politikak kolektibo guztien parte hartzea bermatu du.
|
|
|
Errudun sentimenduak berebiziko
|
eragina
du gure baitan abandonatuak gertatzeko beldur garelako eta geure bizitzaz erantzutea galarazten digulako.
|
|
2006
|
|
|
Katalunian emandako jauziak
|
eragina
du gugan, eta Euskal Herrian bezala, munduko kultura minorizatu, eremu urriko hizkuntza eta estaturik gabeko nazio eta herri askotan. Eta ICANN erakundeak ere kezka hori zeukan kataluniarrei. cat domeinua onartzean, galdera hori bera egin zuen Bruce Tonkin ICANNeko chair nagusiak:
|
|
2007
|
|
|
Kultura bakoitza —erlatibismo kulturalaren arabera— bere terminoetan bakarrik uler daiteke. Eta erabiltzen dugun hizkuntzak —erlatibismo linguistikoaren arabera—
|
eragina
du gure pentsatzeko moduan. Ikus, horren inguruan, A. Duranti, 2000:
|
|
2009
|
|
|
Interpretazio beraren ildotik, usteen beste ezaugarri interesgarri bat aipa dezakegu. Gure uste arruntek, alegia, eguneroko bizitzakoek,
|
eragina
dute gure egintzetan: nolako ustea halako egintza!
|
|
2010
|
|
|
Hau da, egiazkotasun eta sinesgarritasun printzipioen eskutik, lekukotasunak izugarrizko
|
eragina
du gure bizitzan eta, orobat, lekukotasunaren eskutik autoritatea nagusitzen da usteak finkatzeko eredu gisa. Horrela baldin bada, guk defendatu dugunaren aurka, zentzu komunaren eredua bezain garrantzitsua da autoritatearen eredua.
|
|
2011
|
|
|
Eta hortxe bide dago, egon, ondorengo korapiloak askatzeko lehen giltzarria: alegia, zinez eta benetan hizkuntzak gure bizitzan zer esan nahi duen, nolako
|
eragina
duen gugan, nola baldintzatzen gaituen, garena eta izan garena berari zor ote diogun eta, ez dakigun bitartean, inoiz ez omen dugu galtzeko arriskuan dagoen mintzaira bere onera ekarriko.
|
|
|
Mahastia gai kimikoekin tratatzeak bihotz zimikoak sortzen dizkigu. Beraz, lurrak, mahastia eta izadia ez pozoitzeko alternatibak bilatzen ditugu Horrek, luzera begira,
|
eragina
du gure ardoetan. Ardo naturalagoak, osasunerako hobeak eta nortasun handiagokoak dira.
|
|
|
Proiektuaren abiapuntua “array ak” dira, genoma osoari buruzko informazioa dutenak, eta “microarray ak” lortu arte egokitzen direnak, intereseko gene eta proteina gutxi batzuk aztertzen dituztenak. Ikerketak metabolismoaren alderdi zehatzak detektatu nahi ditu, jakiteko elikagai funtzionalei gehitzen zaizkien osagai “osasuntsuek” benetako
|
eraginik
duten gure genetikan. Hori guztia markatzaile genetikoak identifikatuz, hau da, elikagaien osagai osasungarri horiek kontsumitzean adierazpena aldatzen duten geneen analisiaren bidez. “Kalitate handiko azterketa klinikoetan datuak sortzeko tresnak garatzea izan liteke noizbait elikagai funtzionalak baliozkotzeko behin betiko irtenbidea”, adierazi du Pablo Castán 2B Blackbio zuzendari zientifikoak.
|
|
|
Gaur egun ezinbestekoa da teknologia berrietara egokitzea. Bai, horrela da. Teknologia berriek sekulako
|
eragina
dute gure bizitzetan eta Kukuxumusuk hasieratik egin zuen apustu horien alde eta lanean jarraitzen dugu oraindik ere. Baditugu hainbat webgune:
|
|
|
Agustinek euskal estiloa deitzen duenak berebiziko
|
eraginik
duen gure azken urteotako historian, batek daki. Halako tipologia orotarikoek ez naute batere asetzen, begiokin ikusia dut zenbat gezur dagoen hemen katalanengatik esaten denaren atzean.
|
|
2012
|
|
|
Guruin horiek
|
eragina
dute gure gorputzaren mekanismoan, buruko orekan eta osotasun emozionalean.
|
|
|
Hurbileko ingurumenaren kalitateak zuzeneko
|
eragina
du gure osasunean eta bizi kalitatean. Hala adierazten du Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Erakundearen (ELGA)" Better Life" indizeak (Bizitzarik Onena)," Herrialde aberatsen kluba" izenekoak.
|
|
|
Gidatzeak arreta handia eskatzen du, erreflexuak prest izatea eta ikusmena garbi izatea. Eta bidaiaren aurretik edo bidaian hartzen ditugun elikagaiek zuzeneko
|
eragina
dute gure zaintza egoeran. Horregatik, elikadura desegokiak trebetasunari eta, ondorioz, segurtasunari eragin diezaioke.
|
|
2013
|
|
|
Zientzialariek gogorarazten dute, gainera, haurrarekin kontaktu fisiko estua izatea funtsezkoa dela haurraren izaera osatzeko. Horregatik, afektu lagin hori falta izateak ere
|
eragina
du gure nortasunaren garapenean. Besarkatu umea:
|
|
|
Hala pentsatzen da sarritan. Balioek izugarrizko
|
eragina
dute gure eguneroko bizitzan: neurri handiagoan edo txikiagoan, haien arabera janzten gara, haien arabera jaten dugu jaten dugun moduan, haien arabera jokatzen dugu, haien arabera eratzen ditugu gure iritzi politikoak.
|
|
2014
|
|
|
Bizitzeko eta elikatzeko moduak berebiziko
|
eragina
dute gure osasunean, Julio Basulto nutrizionistak azpimarratzen duenez.
|
|
2015
|
|
|
Horietako batzuek zer nolako osagaiak dituzten aztertuta, ikus daiteke askok azukrea, fruktosa eta beste eztitzaile batzuk dituztela (eztia, agabea edo ziropa), guztiak ere azukrearen antzeko
|
eragina
dutenak gure gorputzean.
|
|
|
Teknologia berriak zeharo garatu dira azken hamarkadetan eta egoera horrek izugarrizko
|
eragina
du gugan, baita gure identitateari dagokionean ere. Bi puntu:
|
|
|
Gu bi norabideko bide desberdinetatik abiatzen garen cyborg hutsak gara. Iraganak
|
eragina
du gugan, baina ez gaitu itsutzen.
|
|
|
Gaur egun, ordea, nahikoa da edozein hiritako kaleetatik paseatzea, eta soseguz begiratzea, ohartzeko ezberdintasun ekonomikoak badaudela herritarren artean: . Bai, egia da, horrek
|
eragina
du gure arteko harremanetan, eta jendeak ezin du ulertu. Iraultzak borroka egin du berdintasunaren alde.
|
|
|
Testuen aldetik ekarpen nabaria egin zuten filineko kideek: . Ez genituen testuak sortzen liburuetako poesia imitatuz, baizik eta egoera zehatzak aipatzen genituen, beharbada filmek eta eleberriek
|
eragina
zutelako gure lanean. Gurea ez zen poesia artifiziala.
|
|
|
Poetak zioen ajeate bat dela Kuba. Indioen, espainiarren, afrikarren eta txinatarren nahasketa dugu, eta nahasketa horrek
|
eragina
du gure izaeran. Eta, gainera, gaur egun, prestakuntzaren aurrerapenak ditugunez, gero eta hobeak irteten dira kirolariak?.
|
|
|
Eredu nagusian, elikadura gure aurrekontuarekin lotzen dugu, elikagaietan gastatu ahal dugunarekin; aldiz, elikadura alternatiba hauekin, agerian gelditzen da gaia askoz konplexuagoa dela, eta aukeratzen ditugun elikagai horiek ondorio oso zabalak dituztela:
|
eragina
dute gure osasunean, ingurugiroan, eredu ekonomikoan, lurralde antolamenduan, landa eremuan... Horrekin lotutako kontzeptuak zabaltzeko oso aproposak dira baratze ekologikoak.
|
|
2016
|
|
|
Errealaren eta birtualaren mugetan indarrak jarri nahi dituenik bada ere, zatiketa hori egitea gero eta zailagoa dela frogatzen dugu egunero. Mundu ustez birtualean egiten ditugun gauzek etengabeko
|
eragina
dute gugan, eta alderantziz. Errealitatea zer den, teknologiak nola eraldatzen duen argi ez, eta orain errealitate birtualarekin, areagotuarekin eta mistoarekin ere lehiatu dugu.
|
|
2018
|
|
|
Beste konbentzio askorekin gertatzen den bezala, oso gutxitan hartzen dugu astia usoa nolatan den bakearen sinbolo arakatzeko. Edo sinboloek zenbateko
|
eragina
duten gure uste, sinismen, pentsaera, ideologien formatzean; eta sinbolo horiek ere sortuak eta asmatuak direla ikusteko; forma jakin batekin, mezu jakin bat emateko asmoz.
|
|
|
Immigrazioak ere, prozesu soziologikoa baita,
|
eragina
du gure kulturan, pixkana pixkana izateko moduak, pentsamoldeak eta jarduteko erak sarrarazten ditu, eta horiek ere moldatu egiten dute gizarte hartzailea. Iruñeko gizartea gaur egun anitzagoa da etnikoki, sozialki eta kulturalki.
|
|
2019
|
|
|
Globalizazioa askotariko dimentsioak dituen prozesua da, eta zuzeneko
|
eragina
du gure lurralde eta erakundeetan. Globalizazioak, prozesu historiko legez, ondorio desberdinak ditu, prozesua bera gidatzeko erabiltzen den eredu ideologikoaren arabera. krisi geopolitikoak agerian jarri du gaur nagusi den globalizazio eredua interes geo-estrategiko jakinen gainean eraikita dagoen fenomenoa dela –potentzia nagusien eta korporazio transnazionalen esanetara–, eta interes horiek eragina dutela
|
|
|
“Elikagai jakin batez baino gehiago, eredu dietetiko batez hitz egin genuke: orduan bai, esan dezakegu elikadura ohiturek
|
eragina
dutela gure bizi kalitatean, eta luzatu egin dezaketela, edo, beraz, laburtu”, adierazi du. Bestela esanda:
|
|
|
Eta musika bera da, ezta? Printzipioz, bai, baina harekin modu desberdinean erlazionatzen gara, eta horrek
|
eragina
du gure garunean hautematen eta prozesatzen dugun formari. Esate baterako, walkman edo discman baten edukitzaileak, gehienez, disko gutxi batzuk eraman zitzakeen poltsikoetan edo bizkar zorroan, eta, horrela, begiak iseka egiten eta abestiak memorizatzen zituen.
|
|
|
Eta, azkenik, Morfeo atoia dago, orduak behar ditu iristeko, eta medikuek bateratze edo hasiera insomnio deitzen diote. Kasu guztietan, loaren kalitate txarrak (edo halakorik ez izateak)
|
eragina
du gure osasunean. Irudia:
|
|
|
Izan ere, elikagaiek, botikak ez izan arren, zerikusi handia dute gure osasun egoera orokorrean. Eguneroko elikadurak
|
eragina
du gure ongizatean, eta elikagaiak egoki aukeratzeak, beste bizi ohitura on batzuekin batera (hala nola atsedenarekin eta jarduera fisikoarekin), patologia kroniko ugari agertzea prebenitu edo atzeratu dezake, eta horiek, gainera, gaixoen bizi kalitatea murrizten dute. Esaera literala da:
|
|
|
Urteko egunik tristeenaren formulak funtsik ez duen arren, hura osatzen duten aldagaiek zentzua badutelako. " Benetakoak dira Arnallek aipatzen dituen faktoreak, eta
|
eragina
dute gure aldartean eta umorean; baina ahaztu behar ez duguna da faktore horiek present izan ditzakegula urtarrileko bigarren asteazkenean edo otsaileko lehen ostegunean ere".
|
|
|
Izan ere, uste arren Voxen aldeko botoak, izatekotan, ez direla asko izango; baina Espainian badauzkate boto emaileak. Gaur gaurkoz, gustatu ez arren, Madrilen gertatzen denak
|
eragina
du gugan. Gobernagarritasuna euren esku baldin balego, ondorioak benetan larriak izango lirateke.
|
|
|
Eta zergatik ez erreparatu geure etxeari, hasi teilatutik eta segi behera, atalez atal? Ikus Abenduak 12koa, Ilargiaren kaleak dioena, eta egin aproba, zenbateko
|
eragina
duen gure gorputzean, txandaka txandaka...
|
|
2020
|
|
|
Literaturak ideia bat jartzen duelako gure aurrean, hain zuzen. Eta ideia kontzeptua ez denez, ideia bizitza da, ideiak sentimenduak ere baditu, ideiak
|
eragina
du guregan. Ideia hori nola ikusi, nola txirikordatu literaturaren bidez gauzatzen saiatu nintzen.
|
|
|
Asoziazio askeko ariketa bat erabili dugu, eta agintariak, ez tokikoak ez estatalak, eta hori kontuan hartuta sekulako neurri gogorrak hartu dituztela. Une hauetan, Sanchez da estatuko buru bakarra, izugarrizko agintea hartu du, eta maila pertsonalean ere behartu gaituzte denok etxean geratzera Agintariek hartu dituzten neurriak berebiziko
|
eragina
dute gugan, eta ez dira agertzen, ez onerako, ez txarrerako.
|
|
|
Azken hilabeteetan ikusi dugu. Besteak beste, osasun gastu publikoan huts egiten dugu (BPGaren% 6), eta horrek
|
eragina
du gure paziente eskubideetan ere. Apirilean, pandemiaren erdian, Europako Eguna ospatzen dugu, eta gure aldizkari inprimatuan, paziente gisa ditugun eskubide guztien errepasoa egiten genuen.
|
|
|
Urtebetetzaile batean, segurtasun distantzia errespetatzen ez duen jendearen argazkiak edo bideoak ikusteak, edo berak erantzukizun sozialagatik oporretara joan ez zen bitartean, frustrazioa, haserrea, antsietatea eta ezintasuna eragin ditzake. Sare sozialetan partekatzen dugun guztiak emozio eragina du jasotzen duenarengan, eta emozio horiek, era berean,
|
eragina
dute gure gogo aldartean, eta horren bidez sortzen ditugu ideiak eta sinesteak. Gainera, pandemia hasi zenetik bizi izan dugun eraldaketa digitala izugarria da:
|
|
|
COVID eragindako osasun krisiak hankaz gora jarri du gure egunerokoa. Bizi dugun ezohiko egoerak
|
eragina
du gure bizitzako alor guztietan, baita gure herrietako haur, gazte eta nerabeen aisialdiarengan ere.
|
|
2021
|
|
|
Beste batzuentzat, ordea, norberaren potentziala murriztea eragin du, autoestimu eta autoeraginkortasunaren pertzepzioan oinazea utziz. Harrigarria da nolako
|
eragina
duen gugan" gure zati bat" estaltzeak; aurpegiko zuloak estaltzeak; zuloak batzuren estaltzeak beste batzuen arintzea dakar ezinbestean, harrigarria da, nioen, nola mugatzen gaituen edo nola ahalbidetzen digun ez garen gu hori izatea.
|
|
|
Gure elkartasuna, beraz, justiziaren eta askatasunaren alde munduan borrokan ari diren herri eta pertsona guztiei. Munduan gertatzen denak
|
eragina
du gugan, eta guk eragina dugu munduan gertatzen den horretan. Horregatik, gure txikian, gertaera horien jakitun izatea, elkartasuna eta laguntza antolatzea, eta hemendik ere eragiten saiatzea beharrezkoa dela uste dugu.
|
|
|
Dirudienez, gure geneek ere eragina izan dezakete mikroorganismoetan. Cell Host & Microbe aldizkari zientifikoan argitaratu zen AEBetako ikerketa batek erakutsi zuen geneek
|
eragina
dutela gure hestean dauden bakterio mota eta kopuruan. Patologiak.
|
|
|
Hurrengo lerroetan aztertuko dugu. Ikusiko dugu ea eragina duen ikastetxeek sukaldaritza propioa izateak edo ez izateak, eta prezio horrek
|
eragina
duen gure seme alabek ikastetxeetan jaten dituzten menuen nutrizio kalitatean. Eta, jakina, grafiko batean ikusiko dugu zer autonomia erkidegotan dauden eskola jantokietan proposamenik garestienak eta merkeenak.
|
|
|
Arnasten dugun airearen kalitateak
|
eragina
du gure arnas osasunean: kutsadurak urtero zazpi milioi heriotza goiztiar eragiten ditu munduan
|
|
|
Gaur egungo obesitate zifrek eta horiekin lotutako gaixotasunek, ingurumen arazoek eta klima aldaketak ere badute zerikusia mahaira eramaten ditugun produktu motekin. Aukeratzen ditugun elikagaiek, haiek prestatzeko moduak eta menuko aniztasunak
|
eragina
dute gure osasunean, inguruko ekoizpen sarean eta uzten dugun ingurumen aztarnan. Pertsonen osasuna hobetzea eta planetako eragina murriztea erronka handiak diren arren, joera hori aldatzeko lehen urrats bat egunerokotasunetik hastea da.
|
|
|
Hau guztia, eta gehiago, nik nobela batean gauzatuta daukat, Ilargi horia (Pamiela argitaletxea): hura zer izan zen idatzi nuen, eta bertan ikus daiteke, baita ere, gaur arte ailegatzen zaizkigula «Annualgo desastrearen» ondorioak, oraindik
|
eragina
dutela guregan orduan gertatutako «mila dolore» haiek.
|
|
|
Faktore biologikoek edo nortasun faktoreek eragina izan dezakete, baina ez dira erabakigarriak. Hala ere, jasotzen dugun hezkuntza motak berebiziko
|
eragina
du gure jokabide ereduetan. Erabakiak gogo aldartearen arabera hartzen baitituzte.
|
|
2022
|
|
|
arotzeria eta energia berriztagarrien teknologia hobetzen eta bioklimatikako diseinuko teknika pasiboak eraikinetan txertatzen. Ematen du eraikuntza ikerketaren hurrengo urratsa izango dela, eraikuntza materialen" trazabilitatea" egitea, hots, material bakoitzaren produkzio, garraio eta eraikuntzak sortzen dituen CO2 isurketa eta aztarna ekologikoa zenbatzea, eta zehaztea zein
|
eragina
duen gure osasunean material bat arnastu, ukitu eta inguruan dugunean. Eta garrantzitsuena:
|
|
|
Beldurrari aurre egiten saiatzen dira jendez betetako geltokietan edo trenetan. Milioi bat haur baino gehiagoren exodoa gatazka belikoaren alderdi lazgarrienetako bat da. Eta egunero komunikabideetan ikusteak
|
eragina
du gure seme alabengan ere. Hori dela eta, UNICEFek hainbat gomendio eman ditu horiek babesteko, eta, gainera, eskatu egin du.
|
|
|
Hondamendiez hitz egiteko eta haurrak babesteko aholkuak Ospitaleetara egindako bonbardaketek, ur eta saneamendu azpiegiturak suntsitzeak, indarkeriak eta minak
|
eragina
dute gure eguneroko bizitzan komunikabideen bidez. Sufrimenduaren eta eragindako hondamendiaren argazkiek Ukrainako biktimek pairatzen duten izualdi fisikoa eta psikologikoa erakusten digute. Irudi horiek eragina dute herritarrengan, eta bereziki gogorrak dira haurrentzat.
|
|
|
mota guztiak eta kontuan hartu beharreko neurriak Melatonina Honela ere ezagutzen da: loaren hormona Izan ere, loaren eta esnaldiaren zikloak arautzen ditu, melatoninak
|
eragina
du gure erloju biologikoan, eta argiak eragiten dio (mailak handitu egiten dira gauez, eta gutxitu goizean), baina baita goizean ere. hazkuntzaren hormona jariatzea bultzatzen du. Adinean aurrera egin ahala, gutxitu egiten da, baina baita kanpoko faktoreengatik ere, hala nola sendagai batzuk erabiltzeagatik.
|
|
|
Elikagaien% 95 lurzorutik dator. Haien degradazioak
|
eragina
du gure iraupenean, elikagaien barietatea mugatzen baitu, eta prezioak igo eta, are gehiago, eskasia eragin baitezake.
|
|
|
Tokion baino dezente gutxiago da [34 gradu], baina ez da tenperaturarik aproposena maratoian lehiatzeko. Ordubetea igarota beroak
|
eragina
du gure errendimenduan».
|
|
|
Kontakizun bat entzutean pertsona bakoitzak «bere erara» barneratzen duela dio kontalariak: «Aktibatzen zaigun erreakzio horrek
|
eragina
du gugan, eta inportantea da lantzea».
|
|
2023
|
|
|
Ikerketa batzuen arabera, pisuari eusteko, berandu jatea eta afaltzea saihestu genuke, gure erritmo zirkadianoarekin bat ez datozen ordutegiak baitira. Egiaztatu ahal izan denez, gure kronotipoak, hau da, gure gorputzak aktibo egoteko edo atseden hartzeko nahiago duen ordutegiak,
|
eragina
du gure ordutegietan, eta, era berean, eragina du gure osasunean: arratsaldearen amaieran pertsona aktiboenek (arratsaldetan) nahiago dituzte otordu nagusiak ordu berantiarrenetara egin, eta goizeko orduek, berriz, gehiegizko pisua izateko joera dute.
|
|
|
Ikerketa batzuen arabera, pisuari eusteko, berandu jatea eta afaltzea saihestu genuke, gure erritmo zirkadianoarekin bat ez datozen ordutegiak baitira. Egiaztatu ahal izan denez, gure kronotipoak, hau da, gure gorputzak aktibo egoteko edo atseden hartzeko nahiago duen ordutegiak, eragina du gure ordutegietan, eta, era berean,
|
eragina
du gure osasunean: arratsaldearen amaieran pertsona aktiboenek (arratsaldetan) nahiago dituzte otordu nagusiak ordu berantiarrenetara egin, eta goizeko orduek, berriz, gehiegizko pisua izateko joera dute.
|
|
|
Eta gauza bera esan daiteke beste diziplina zientifiko batzuez ere, hori ez baita elikaduraren kontua soilik. Publizitateak
|
eragina
du gure ohituretan Dirua enpresek beren produktuak sustatu eta saltzeko eta, azken batean, onura ekonomikoak lortzeko egiten dituzten kanpainen eta publizitate mezuen atzean ere badago. Arazoa da, elikagaiak direnean, mezu horietako asko engainagarriak edo, gutxienez, zehaztugabeak edo nahasiak izan daitezkeela.
|
|
|
Kezka eta kezken aldi batean, erreakzio arrunta da. Bestalde, minbiziak
|
eragina
du gure buruaren irudian. Askotan, gaixotasunak eta tratamenduak itxura fisikoa eta besteen aurrean ematen den irudia aldatzera behartzen dute.
|
|
|
Arnasten dugun aireak zuzeneko
|
eragina
du gure osasun egoeran. María Neira Osasunaren Mundu Erakundeko (OME) Osasun Publikoko eta Ingurumeneko zuzendariaren arabera, «airearen kalitate txarrak zazpi milioi pertsona hiltzen ditu urtero».
|
|
|
Herritarren ia erdiek(% 47) ez dute kirolik egiten, ezta ariketa fisikorik ere, azken Eurobarometroaren (2022) datuen arabera. Eta gure txikiak bide beretik doaz, Espainiako Bihotzaren Fundazioaren (FEC) ESFEC inkestak gogorarazten duenez, 15 urtetik beherakoen% 51k ohitura sedentarioak ditu, eta horrek
|
eragina
du gure herrialdeko haurren obesitateari buruzko datu kezkagarrietan. Bagoaz lanera autoz, gure seme alabak autobusez eta gero eta gehiagok eskatzen dute janaria etxera.Eta oinarrizkoenetik hasten bagara sedentarismoa utzi eta gure osasunean duen eragin negatiboa murrizteko?
|
|
|
Egiten badugu, urduri jarriko dugu, eta izugarri gozatuko dugu. Gure nortasunak
|
eragina
du gure katuaren nortasunean Lincolneko Unibertsitateak eta Nottingham Trent eko Unibertsitateak egindako ikerketaren arabera, neurotizismo maila altuenak dituzten gizakiek eragin negatiboa dute katuen ongizatean. Pertsona horiek beren katuek baino maizago ematen dute informazioa, «portaera arazoak» izaten dituzte, jarrera oldarkorragoak, antsietatsuagoak/ beldurgarriagoak izaten dituzte, estresarekin lotutako gaixotasunen zantzuak izaten dituzte, eta izaera mediko jarraitua eta gehiegizko pisua dute.
|
|
|
Zer ondorio ditu elikaduraren oinarrizko osagai horiek baztertzeak? Zuzeneko
|
eragina
du gure osasun egoeran. Adibidez, adinekoek proteina gutxiko elikadura izateak muskulu masaren eta indarraren murrizketa dakar, sarkopenia deritzona.
|
|
|
Eta ez naiz ari soilik aparkalekuen erregulazioaz edota zabor bilketaz. Legeek munduaren irudi bat konfiguratzen dute, eta hark
|
eragina
du gure munduan egoteko moduan. Muga administratibo, geografiko eta politikoak muga mental bihurtzen dira maiz.
|
|
|
|
Eragina
du gure bizimoduan eta bizi itxaropenenean, ziur.
|
|
|
“Osasun mentaleko arazoek
|
eragina
dute gure ikasleen pentsamenduan, sentimenduetan eta portaeran, eta arazo emozionalak, funtzionalak eta fisikoek eragin ditzakete. Horregatik, garrantzitsua iruditzen zaigu arazoak prebenitzea eta espezialista kualifikatuekin batera tratatzea, gure ikasleei lagundu ahal izateko eta ondorio larriak saihesteko, epe luzerako tratamenduak ekarri ahal dituztenak”.
|
|
|
Lehenik, geure lanketa egin behar dugu, eta gustuko ez dugun pisu hori gure obra maisua izango den txalet batean bihurtu, eta ondoren, ez errepikatu min egin dizuen hori, hau da, utzi nerabearen etxea berak nahi duen bezala eraikitzen, osasuntsua izatea da garrantzitsuena. Kontu handiz ibili behar dugu horretan; izan ere, gure txikiekin dugun lokarria oso ahaltsua da, eta gure jardunek eta esanek izugarrizko
|
eragina
dute gure txikiengan, onerako zein txarrerako.
|
|
|
Gaur egungo joera nagusia kanguru eta ostrukarena konbinatzearena da, eta horrek
|
eragina
du gure nerabezaroan eta helduaroan, nerabearen jokaeran, guk egiten dugun orok du zergati bat, eta ezer gutxi gertatzen da kasualitatez. Helduok, kanguruen modura, gure poltsan sartu nahi izan ditugunean gazteak, oso babestuta daudenean, zailtasunak izaten dituzte bizitzari aurre egiteko heldutasunera iristean, ez baitute tresnarik.
|
|
|
Indar birsortzaile horien arrakastak zehaztuko du zer nolako azkartasunarekin erantzungo diogun larrialdi ekosozialari. Klima aldaketak, biodibertsitatearen galerak, gizarte bazterkeriak eta indarkeriak dagoeneko
|
eragina
dute gugan, eta gizateriaren etorkizuna ziurgabetasunez betetzen dute.
|
|
|
Gainera, ziurgabetasun horrek
|
eragina
du gure etorkizunari buruzko erabakietan. Hezkuntzari lotuta, esate baterako, horrek zailagoa egiten du laneratzeari, karrera profesional iraunkorrak eraikitzeari. buruzko erabakiak hartzea.
|