|
2008
|
|
|
Egia da, eta hala aitortu behar dugu, azaroaren 25a heltzen denean, hau da Emakumeen Kontrako Indarkeriaren aurkako Nazioarteko Eguna heltzen denean, denoi ahoa hitzez, aginduz, asmo politez betetzen zaigula, eta egun horretan denok, bai erakundeotako ordezkariak, bai gizarte zibileko agenteak, deitzen gaituzten toki eta gune guztietan egoten saiatzen garela. Eta egia da ere, garrantzitsua dela toki horietan egotea, eta aldarrikapen
|
egunak
izendatu eta gauzatzea, gizartea kontzientziatzeko duten balioagatik, eta urtean zehar burutu daitezkeen lan ildoetan izaten duten eraginagatik, politika zehatzen sustapenean esparru desberdinetan duten garrantziagatik. Eta, zer esanik ez, giza eskubideak errotik urratzen dituen genero indarkeriaren aurka indarrak metatzeko, indarkeria horren kontrako giza sarearen ehuntzeko.
|
|
2009
|
|
|
Erorketak, besteak beste, Vietnamgo armadaren okupazioa ekarri zuen. Egungo Gobernuarentzat egun historikoa izan zen; horrela, urtarrilaren 7a Garaipenaren
|
Eguna
izendatu zuen. Oposizioarentzat, berriz, Vietnamekiko mendekotasuna hasi zela gogorarazten duen eguna da.
|
|
|
Bien bitartean, Ravalomana presidenteak dolu
|
eguna
izendatu zuen atzokoa. Inolako istilurik gabe, 5.000 lagun baino gehiago bildu ziren manifestazioan hildakoak oroitzera.
|
|
|
Urriaren 25a jaiegun izendatzeko lege proposamenaren eztabaida atzeratu egin du Eusko Legebiltzarrak. Atzo eztabaidatzekoak ziren osoko bilkuran egun hori Euskadiren
|
Eguna
izendatzeko lege ekimena, baina bezperan PPk proposamena bertan behera uztea erabaki zuen, hura ateratzeko behar zen gehiengoa ez zegoelako erabat bermatuta. PPk, PSEk eta UPDk gehiengoa dute ganberan (39 boto), baina, Patxi Lopez lehendakaria eta Jesus Egiguren PSEko legebiltzarkidea gaixorik zeudenez, gerta zitekeen ekimena aurrera ez ateratzea PSE, PP edo UPDko beste legebiltzarkide batek huts eginez gero, berdinketa egongo zen bozketan, EAJ, EA, Aralar eta EBk 36 boto dituztelako.
|
|
2010
|
|
|
Eta egutegiarekin ere antzeko zerbait gertatu dela dio Luloagak. Urriaren 25a Gernikako Estatutuaren Eguna edo Euskal Autonomia Erkidegoaren
|
Eguna
izendatu izana jarri du adibide gisa: Zatiketaren zatiketarekin jokatu nahi dute.
|
|
2011
|
|
|
Azaroaren 25eko gauean, 1960an, Patria, Minerva eta Maria Teresa Mirabal ahizpa dominikarrak erailak izan ziren Leónidas Trujillo diktadorearen agindupean, haien bizitza labur baina osoan zehar demokraziaren eta giza eskubideen alde egin ondoren. 21 urte geroago, 1981eko uztailean, hiru emakume hauek omendu nahian, Bogotan batu zen Latinoamerikako Lehen Bilgune feministak Emakumeen kontrako bortizkeriaren Nazioarteko
|
eguna
izendatu zuen egun hau. Topaketa hartan gizarteko alor guztietan emakumeen aurka erabiltzen den bortizkeria gaitzetsi zuten; etxeko tratu txarrak eta erailketak, bortxaketak eta sexu jazarpenak, eta emakumeen aurkako edozein motatako bortizkeria, preso politikoek jasaten duten tortura eta gehiegikeriak barne.
|
|
2013
|
|
|
TAP agentziaren arabera, «Beheiti Anaia Musulmanen gobernua!» oihukatu zuten hainbat aldiz manifestariek, eta Raxid Ganutxi Ennahda alderdi islamistako presidenteari egotzi zioten Brahmiren hilketaren erantzukizuna. Ganutxik herenegun bertan salatu zuen «hilketa koldarra», eta gobernuak atzokoa dolu
|
eguna
izendatu zuen herrialde osoan. Dena den, ezkerraren samin eta indar erakustaldiari karrikan ere erantzun nahi izan diote islamistek, eta ortziral eguerdietako errezoen ondoren kontramanifestazio bat deitu zuten Tunisen, «legitimitatearen defentsan».
|
|
2014
|
|
|
Duela urte bat, Euskaraz Bizi Egunaren aurreko
|
egunetan
izendatu zuten EHE Euskal Herrian Euskaraz eko bozeramaile Nestor Esteban (Iruñea, 1977). Iazko Euskaraz Bizi Egunaren leloa Ez zaitez espaloitik jaitsi!
|
|
2020
|
|
|
Eutanasia erregulatzea, trans legea onartzea eta LGTBI diskriminazioaren kontrako legea bultzatzea aipatu ditu Sanchezek. Memoria historikoari dagokionez, urriaren 31 frankismoaren biktima «guzien»
|
eguna
izendatuko duela esan du, eta maiatzaren 8a erbesteratutako biktimena izanen dela. Horrekin batera, zenbait neurri iragarri ditu; besteak beste, frankismoko irudiak ezabatzea, biktimen gorpuzkiak bilatzen segitzea eta frankistek espoliatutako ondasunak ikuskatzea.
|
|
2022
|
|
|
sobietarren garaipena ospatzen ari dira, nazien aurkako guduan garaipena lortu zuten egunaren 77 urteurrena. Garaipenaren
|
Eguna
izendatua dute, eta Mosku hiriburuan eginiko desfile militar erraldoi batekin hasi dute ospakizuna. Plaza Gorrian izan da Errusiako presidente Vladimir Putin, eta Ukrainako inbasioari buruzko adierazpen ugari egin ditu.
|
|
|
Azkenik, 1978ko Espainiako Konstituzioa onartu zen eguna frankismoaren biktimen
|
eguna
izendatu izana ere salatu dute, eta gehitu dute beste hainbat data proposatu zituztela, memoria demokratikoarekin «benetan zerikusia» duten datak. 1968ko Sekretu Ofizialen Legea erreformatzea eta denbora geldirik daraman Lapurtutako Haurren lege proiektua onartzea ere galdegin dute.
|
|
|
Kasu jakin bati erreparatu nahi diot, hura baita izan diren guzien artean gaurkotasunik handienekoa eta polemikoena: 2016an, Euskal Diasporaren
|
Egun
izendatu zuten irailaren 8a munduko euskal etxe guzietan. Egun hori edukiz hustutako eta zentzurik gabeko ekitaldiekin ospatu zen; izan ere, ekitaldi horien helburua zen euskaldunak mundu zabalean presente daudela ospatzea, horretarako Espainiako Inperioaren zerbitzura egondako itsasgizon bat, Sebastian Elkano, oroituz.
|
|
2023
|
|
|
5 Biktimen Eguna. 36ko kolpe militarraren eta diktaduraren biktimen
|
eguna
izendatzeko bidea ireki du.
|
|
|
Myanmarren agintean dagoen junta inoizko atakarik estuenean da, urriaren 27an etnia gutxituetako hiru gerrillen aliantza batek militarren aurkako eraso armatua hasi zuenetik. Anaitasunaren Aliantza izeneko koalizioak herrialdearen ipar ekialdetik abiatu zuen 1027 operazioa delakoa—ofentsiba hasi zen
|
egunarengatik
izendatu dute horrela—, eta, ordutik, indartuz joan da. Bidean, gainera, milizia gehiago batu dira borrokara; horien artean, bere burua Myanmarko aginte zilegitzat daukana:
|