|
2001
|
|
|
Bestalde, Europako aginte gorenek Hizkuntzen Europako
|
Eguna
izendatu izana kontraesan handia da gure artean horren lekukoa hartu zuten erakunde eta taldeenurritasuna eta profilari erreparatuz gero: Euskal Kultur Erakundea (EKE) eta Euskal Konfederazioa, Iparraldean, eta Hizkuntz Eskubideen Behatokia, Euskararen Gizart e
|
|
2005
|
|
|
Ez erabiltzeko jarduketak 1987an, munduko herrialde guztietako gobernuek Montrealgo Protokoloa sinatu zuten, ozono geruza agortzen duten substantziei buruzkoa. 1994an, Nazio Batuek Ozono Geruza Babesteko Nazioarteko
|
Eguna
izendatu zuten irailaren 16a. Ordutik, beste proba zientifiko batzuk aurkeztu dira, ozonoaren suntsiketa uste baino azkarrago gertatzen ari dela adierazten dutenak.
|
|
|
Bien artean UVB dago, UVC baino hilgarriagoa, baina arriskutsua; ozono geruzak xurgatu egiten du gehiena. Irailaren 16an, Nazio Batuen Batzar Nagusiak Ozono Geruza Babesteko eta Kontserbatzeko Nazioarteko
|
Eguna
izendatu zuen 1994ko abenduaren 19az geroztik. Montrealgo Protokoloa 1987ko irailaren 16an sinatu zen eguna ospatzeko aukeratu zen, Ozono Geruza agortzen duten substantziei buruzkoa.
|
|
2007
|
|
|
Nazio Batuen Batzar Nagusiak Bakearen Nazioarteko
|
Eguna
izendatu zuen irailaren 21a. Kasualitatez, erabaki hori 2001eko irailaren 7an hartu nahi izan zuen, New Yorkeko Dorre Bikien aurkako atentatuak egin baino lau egun lehenago.
|
|
|
Baina errealitatea oso bestelakoa da. Nazio Batuek Migratzailearen Nazioarteko
|
Eguna
izendatu zuten abenduaren 18a, arraza oztopoak salatzeko eta pertsona guztien eskubideen eta betebeharren berdintasuna babesteko. Baina lorpenak ez dira espero zirenak izan.
|
|
2008
|
|
|
Irudia: Greenpeace Apirilaren 4an, Nazio Batuen Batzar Nagusiak Pertsonen aurkako Minen aurkako Nazioarteko Ekintza
|
Eguna
izendatu zuen, “kalte fisikotik askoz haratago doan eragina duten arma hilgarriak”, ohartarazi du Intermonek. Erakunde humanitarioak salatu duenez, meatzeen eragina “beste edozein armaren eraginak baino sakonagoa eta suntsitzaileagoa da:
|
|
|
Horiek guztiak eta beste arrazoi batzuk kontuan hartuta, Unescok 1995eko azaroaren 15ean Parisen egindako bileran erabaki zuen apirilaren 23a Liburuaren Nazioarteko
|
Eguna
izendatzea, liburuen eguna ospatzeko, kultura sustatzeko eta egile eskubideen bidez jabego intelektuala babesteko. Orduz geroztik ospatzen da urtero, apirilaren 23an, Liburuaren Nazioarteko Eguna.Egun horrek ere badu oihartzuna Sakanan.
|
|
2009
|
|
|
Apirilaren 23a Liburuaren Nazioarteko
|
Eguna
izendatu zuen UNESCOk literaturgintzako hiru autore handi egun horretan hil zirelako: Garcilaso de la Vega, Miguel de Cervantes eta William Shakespeare.
|
|
|
Urriaren 2a. Egun horretan Ghandi jaio zen eta Nazio Batuek Indarkeriaren aurkako Nazioarteko
|
Eguna
izendatu zuten. Orain arte, 700 erakunde inguru atxiki dira Parte hartzeko modua librea da.
|
|
|
Nazio Batuek Laguntza Humanitarioaren Nazioarteko
|
Eguna
izendatu dute abuztuaren 19a
|
|
|
Erorketak, besteak beste, Vietnamgo armadaren okupazioa ekarri zuen. Egungo Gobernuarentzat egun historikoa izan zen; horrela, urtarrilaren 7a Garaipenaren
|
Eguna
izendatu zuen. Oposizioarentzat, berriz, Vietnamekiko mendekotasuna hasi zela gogorarazten duen eguna da.
|
|
|
Urriaren 25a jaiegun izendatzeko lege proposamenaren eztabaida atzeratu egin du Eusko Legebiltzarrak. Atzo eztabaidatzekoak ziren osoko bilkuran egun hori Euskadiren
|
Eguna
izendatzeko lege ekimena, baina bezperan PPk proposamena bertan behera uztea erabaki zuen, hura ateratzeko behar zen gehiengoa ez zegoelako erabat bermatuta. PPk, PSEk eta UPDk gehiengoa dute ganberan (39 boto), baina, Patxi Lopez lehendakaria eta Jesus Egiguren PSEko legebiltzarkidea gaixorik zeudenez, gerta zitekeen ekimena aurrera ez ateratzea PSE, PP edo UPDko beste legebiltzarkide batek huts eginez gero, berdinketa egongo zen bozketan, EAJ, EA, Aralar eta EBk 36 boto dituztelako.
|
|
2010
|
|
|
Eta egutegiarekin ere antzeko zerbait gertatu dela dio Luloagak. Urriaren 25a Gernikako Estatutuaren Eguna edo Euskal Autonomia Erkidegoaren
|
Eguna
izendatu izana jarri du adibide gisa: Zatiketaren zatiketarekin jokatu nahi dute.
|
|
|
Ekainaren 27a Terrorismoaren Biktimak Omentzeko
|
Eguna
izendatzea adostu du Diputatuen Kongresuak. Gainera, Aresek ezker abertzaleari eskaera bat egiteko aprobetxatu du eguna.
|
|
|
Diputatuen Kongresuak aho batez erabaki du gaur ekainaren 27a Terrorismoaren Biktimak Omentzeko
|
Eguna
izendatzea. Ekimena Jose Bono Ganberako presidenteak proposatu du, gaur M atentatuen seigarren urteurrena dela eta.
|
|
|
Ekainaren 27a Biktimak Omentzeko
|
Eguna
izendatu du Kongresuak
|
|
|
Diputatuen Kongresuak aho batez erabaki du gaur ekainaren 27a Terrorismoaren Biktimak Omentzeko
|
Eguna
izendatzea. Ekimena Jose Bono Ganberako presidenteak proposatu du, gaur M atentatuen seigarren urteurrena dela eta.
|
|
|
Legebiltzarrak urriaren 25a Euskadiren
|
Eguna
izendatu duela eta, Mendiak esan du gizarte laikoak eskubidea duela jai-egun bat izateko eta Estatutuaren garrantzia azpimarratzea garrantzitsua dela adierazi du.
|
|
|
Urriaren 25a Euskadi
|
Eguna
izendatu du Legebiltzarrak
|
|
|
Eusko Legebiltzarrak erabaki du urriaren 25a, Gernikako Estatutua onartu zeneko eguna, Euskadi
|
Eguna
izendatzea. PSEk, PPk eta UPyDk bozkatu dute ekimenaren alde; EAJ, Aralar, Eusko Alkartasuna eta EB aurka agertu dira.
|
|
|
Azken urtean Patxi Lopezen Gobernuak aldaketa gehiago egin ditu eta beste zenbait egitasmo jarri ditu abian; polemika ere piztu da gertakari batzuen harira: PSEk eta EAJk instituzioetan eta aurrekontuetan egonkortasuna bermatzeko akordioa sinatu zuten, Iñigo Urkulluren alderdiak proposatuta; urriaren 25an Euskadiren
|
Eguna
izendatzea onartu zuen Eusko Legebiltzarrak; aldaketak EITBren zuzendaritzan; lehen aldiz Eusko Jaurlaritzaren ordezkaritza batek Hispanitatearen Egunaren ospakizunetan parte hartzen du, Madrilen; Euskal Yaren lanak azkartzeko neurriak hartu zituen Jaurlaritzak; lehendakariak Brasilen egin zuen atzerrian egindako lehen bisita ofiziala eta Lula da Silvarekin bildu zen.
|
|
|
Biktimen Memoriaren
|
Eguna
izendatu dute azaroaren 10a
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoko erakunde nagusiek Memoriaren
|
Eguna
izendatu dute azaroaren 10a, terrorismoaren biktimak elkarbizitza garai baten nortasunaren ikur bihur daitezen.
|
|
|
Patxi Lopez lehendakariak harrera berezia antolatu du gaurko Estatutuaren 31 urteurrena ospatzeko. Datorren urtetik aurrera, gainera, urriaren 25 jai eguna izango da euskal lan egutegian, Legebiltzarrak Euskadiko
|
Eguna
izendatu duelako. Txalapartaren doinuarekin hasi da ekitaldia.
|
|
|
Garbitu eskuak infekzioak arrastoan mantentzeko Eskuak garbitzea funtsezkoa da infekzio ugari ez kutsatzeko, hala nola hotzeri arrunta, konjuntibitisa, gripe arrunta eta A gripea, eta baita erietxeetako infekzioak (nosokomialak) saihesteko ere. Osasunaren Mundu Erakundeak (OME), Pazientearen Segurtasunerako Mundu Agentziak eta, Espainian, Osasun Sistema Nazionalaren Kalitate Agentziak Eskuen Higienearen Nazioarteko
|
Eguna
izendatu zuten maiatzaren 5ean, mundu guztiko biztanleak keinu sinple horren garrantziaz kontzientziatzeko. A gripearen pandemiak iraun zuen hilabeteetan, osasun agintariek bereziki nabarmendu zuten garrantzitsua zela gorputzaren zati hori garbitzea, infekzioa kutsa ez zedin; izan ere, infekzioa eskuz edo gainazal zikin bat ukituz transmiti zitekeen.
|
|
2011
|
|
|
Joan den abenduaren 19an, Nazio Batuek Neskaren Nazioarteko
|
Eguna
izendatu zuten ofizialki urriaren 11 Datorren urtetik aurrera, egun horrek balioko du estatu kideek, NBEko agentziek eta nazioarteko beste erakunde batzuek, gizarte zibilaz gain, mundu osoko nesken egoeraz kontzientziatzeko eta beharrezkoa den tokietan aldaketak bultzatzeko. Egun hori ezartzea izan zen PLAN erakunde humanitarioak 2007an abian jarri zuen “Neskatilak izateagatik” nazioarteko kanpainaren helburu nagusietako bat.
|
|
2015
|
|
|
Unescok otsailaren 13 Irratiaren Nazioarteko
|
Eguna
izendatu zuen. Eta horretaz baliatuko naiz hedabide txiki horren balioa aldarrikatzeko.
|
|
2017
|
|
|
aurre egiteko Nazioarteko
|
Eguna
izendatu
|
|
|
Nazio Batuen Erakundeak azaroaren 25a Emakumeen aurkako Indarkeriari aurre egiteko Nazioarteko
|
Eguna
izendatu zuen. Mundu guztiko emakumeek bortxaketa, indarkeria matxista eta bestelako indarkeria motak jasaten dituztela kontzientziatzea du helburu.
|
|
2021
|
|
|
Elkarrizketa eta Garapenerako Kultur Aniztasunaren Munduko
|
Eguna
izendatuta dago maiatzaren 21a. Hori dela eta, Orioko Udaleko Bizikidetza Batzordean agiri bat landu dute, gaia herritarren artean zabaltzeko eta gogoeta sustatzeko helburuarekin.
|
|
|
Urteroko festa egunez gain berri bat eranstea erabaki du Gasteizko gobernuak; irailaren 6a, igandez egokituko den abenduaren 25aren ordez. Irailaren 6a Elkano
|
Eguna
izendatu du Jaurlaritzak," Juan Sebastián Elkano Getariako marinela buru zela munduari egindako lehen biraren bosgarren mendeurrena ospatzeko". Gainerakoan aldaketarik ez, ohi bezala, Espainiako nahiz erlijioari lotutako jai egunak izango ditugu; 12 guztira. Hauei Gipuzkoako Foru Aldundiak finkatuko duena, eta Usurbilgo Udalak udalbatzar bidez erabakitako udalerri mailakoa erantsi behar zaizkie. 2022ko EAE mailako jai egunakUrtarrila:
|
|
2022
|
|
|
Hepatitisa osasun publikoko arazo bat da, herrialde pobreetan ugaltzen dena; umezurtzak izaten dira askotan, aurre egiteko tratamenduetatik; edo txertoak, birus motaren arabera. 2010ean, OMEk Hepatitisaren aurkako Nazioarteko
|
Eguna
izendatu zuen uztailaren 28a, gaixotasunaren aurkako borroka integrala egiteko deia egiteko. Trinidad Serranok, Zaragozako ‘Lozano Blesa’ Ospitale Kliniko Unibertsitarioko Hepatologiako buruak, egingo du elkarrizketa.
|
|
|
sobietarren garaipena ospatzen ari dira, nazien aurkako guduan garaipena lortu zuten egunaren 77 urteurrena. Garaipenaren
|
Eguna
izendatua dute, eta Mosku hiriburuan eginiko desfile militar erraldoi batekin hasi dute ospakizuna. Plaza Gorrian izan da Errusiako presidente Vladimir Putin, eta Ukrainako inbasioari buruzko adierazpen ugari egin ditu.
|
|
|
San Frantzisko Xabierkoa abenduaren 3 batean hil zen, 1552 urtean, Txinan, eta hilzorian zegoela haren azken hitzak ama hizkuntzan esan omen zituen; hots, euskaraz. Hori izan da, antza, abenduaren 3a Euskararen Nazioarteko
|
Eguna
izendatzeko arrazoia. Gisa horretako kondairek, akaso, herri baten nortasuna eraikitzeko balio dezakete.
|
|
2023
|
|
|
Duela urtebete, Eusko Jaurlaritzak Elkano
|
Eguna
izendatu zuen 2022ko irailaren 6a, Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan jaieguna ezarrita. Izan ere, iaz, egun horretan, 500 urte bete ziren Juan Sebastian Elkanok munduari buelta eman zionetik.
|