|
2007
|
|
|
Gizarte esparru ezberdinetan eragitea da, beraz, hizkuntza plangintzen helburu nagusia. Bai Euskarari eta EBPN dira
|
egun
indarrean ditugun plan estrategikoak. Hauek normalizazioa antolatzea bilatu dute eta, urrats garrantzitsua izan dira, batez ere eragin beharreko esparruak identifikatzea ekarri dutelako eta, lurraldekako prozesuaz gain, arlokakoa bultzatu nahi dutelako.
|
|
2008
|
|
|
EAEn 2003an onartu zen
|
egun
indarrean dagoen ‘Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Estatutua’ Hizkuntza eskubideei dagokienez, ‘6/ 2003 Legea’k berrikuntza garrantzitsu eta oinarrizkoa ekarri zuen, lehen aldiz, aitortu zitzaizkigulako hizkuntza eskubideak. Halere, badira legearen galdagarritasuna baldintzatzen duten bi elementu.
|
|
2009
|
|
|
Horrela, adibidez, Euskal Autonomia Erkidegoan, 2006 urteari dagozkion Erroldako datu ofizialen arabera, %37, 38 badira euskal hiztunak (774.894) eta %22, 14 berriz, elebidun pasiboak (458.939), Erkidegoko erakundeetan derrigortasun indizea 37,38+ (22,14/ 2)= 48,45 izango litzateke; hots, gaur
|
egun
indarrean dagoen lanpostuen zerrendan, 2006ko Erroldako datuak aplikatuz gero, Eusko Jaurlaritzako funtzionarioen %48, 45ak derrigortasun data izan luke esleituta3.
|
|
2011
|
|
|
Teoriara jo behar dugu, berriro ere, galdera horri ganoraz erantzuten saiatzeko. Aurreko fase historikoetan landu izan diren konstruktu teorikoak, oinarrizko kontzeptuak eta izendapen teknikoak inola ere gutxietsi gabe, egungo
|
egunean
indarrean dagoen marko kontzeptualak (azterbide zinetiko eta dinamikoei dagokienez) uriel weinreich en, heinz klossen, Charles A. Ferguson-en, einar haugen en eta Joshua A. Fishman-en ekarpenetan du oinarri sendoena. Besteak beste uriel weinreich en Languages in Contact famatuan (hizkuntza ukipenaren dimentsio indibidualetik abiatuz dimentsio kolektiborako bidea zabaldutakoan) eta Fishman-en Language Maintenance and Language Shift ezagunean (hiztun talde baten gizarte moldaerak belaunez belauneko perspektiban dituen iraunkor aldakortasun elementuak kontestualizatuz moldaturikoan).
|
|
2017
|
|
|
Euren etxeko hizkuntza gaztelania izateak daramatza auto perzeptzio honetara. Honen atzean, gaur
|
egun
indar handia (handiegia, akaso?) duen Ama Hizkuntzaren Ideologia dugu, non ama hizkuntza euskara dituztenak idealizatzera, mitifikatzera daramatzan.
|
|
|
Europako Kontseiluari dagokionez, egia da, bai, borondatea egotera, aukera errealak egon daitezkeela eta badaudela
|
egun
indarrean dauden tresnak Protokoloarekin uztartzeko. Eta, esan behar dugu, ildo hori zabaldu berri duela Euskararen Gizarte Erakundeen Kontseiluak Estrasburgon eta aurreikusten dugu urte amaierarako Protokoloak aplikazioeremu zehatzak izan ditzakeela Europako Kontseiluak abiarazitako zenbait itunetan, bereziki, Euroitunean.
|
|
2018
|
|
|
Gutxi asko, bigarren aroko euskaltzaletasunaren diskurtsoa da egundaino iritsi dena, ñabardurak ñabardura,
|
egun
indarrean dagoena. Bigarren belaunaldikoa, baina arestian aipatutako hizkuntzaren (eta askorentzat, halaber, kultura/ herriaren) salbamenduaren ikuspegi hori lehendabizikoarekin partekatzen duena.
|
|
|
Bigarren aroko euskaltzaletasun aren diskurtsoa da egundaino iritsi dena, ñabardurak ñabardura,
|
egun
indarrean dagoena. Bigarren belaunaldikoa, baina arestian aipatutako hizkuntzaren (eta askorentzat, halaber, kultura/ herriaren) salbamenduaren ikuspegi hori lehendabizikoarekin partekatzen duena. da, gero eta zailagoa da enplegu, bizibide eta bizileku iraunkorrak izatea, merkantilizatu eta kontsumo ikuspegirik gabeko harreman eta bizipenak, jende zein lekuetara errotuko gaituzten baldintzak eskuratzea.
|
|
|
• UPV/EHU eta Osakidetzaren arteko hitzarmena berregitea, gaur
|
egun
indarrean dagoenak hizkuntzaren gaia ez duelako ia aipatzen, eta, askoren iritziz, azken urteetako funtzionamendua ez delako nahiko eraginkorra izan.
|
|
2019
|
|
|
2011ko zentsuan nola galdetu zen hiztun bakoitzak etxean zein hizkuntza erabili ohi duen. Hego Euskal Herria, 2011 etxeko eta kaleko erabilera datuak badaude, hortaz. aurrera begira, ikuspegi hori osatzea litzateke barne espazio publikoetako erabilera datuekin (tabernak, dendak, kiroldegiak, elkarteak...) eta lanmunduari buruzkoekin; horretarako, baina, egun ez dauden eragiketa estatistikoak jarri lirateke indarrean (edo
|
egun
indarrean diren eragiketetan gai horiei buruzko galderak txertatu). dena den, azpimarra dezagun, ahozko erabilera hurbila aztertzeko garaian, ez direla garrantziz txikiak (teoriaren ikuspegitik) eskura ditugun bi horiek. etxea eta kalea" hurbileko erabileraren" agertoki nagusiak dira, zalantzarik gabe.
|