2000
|
|
Gaur
|
egun
indarrean dauden egitura juridiko politikoek maila eta modu ezberdinetan zatikatzen dute Euskal Herria. Batetik, estatuen existentzia dugu, horien mugezIpar Euskal Herria eta Hego Euskal Herria egitateak sorrarazten dituena.
|
|
Urte batzuk beranduago, 1986an, komunikazio askatasunaren legea eraldatu zuen lege berriak; HACAdesegin eta beste erakunde arauemaile bat eratu zuen, Komunikazio eta Askatasunerako BatzordeNazionala (CNCL), aurrekoak baino eskuduntza zabalagoekin eta telekomunikazioak ere araupetzekoahalmenarekin. Erakunde berri honen jarduera, ordea, oso eztabaidatua izan zen, eta handik hiru urtetara, 1989an alegia, hori ere deuseztatu eta gaur
|
egun
indarrean dagoena, CSA hain zuzen, ezarri zen ikus entzunezko sektorea araupetzeko, are eskuduntza zabalagoekin, telekomunikazioen gainekoa, berriz, galduegin zuen?. Komunikazio askatasunaren gaineko legea eraldatzeko 2000ko lege berriak ez du funtsezkoeraginik izango CSAren egituran (bai, ordea, eskuduntzetan, zabalagoak izango baitira hauek hemendikaurrera).
|
2001
|
|
Izan ere, Iturgaitzek bertako hezkuntzari buruz botatzen dituenak, adibide soil bat jartzearren, farregarriak dira... ez balira negargarriak. Arazo hau dela-eta (hezkuntza ere arazo baita) PP rekin itun famatua sinatu duten beste bazkideak, PSOE koak isilago daude, eta ez da harritzekoa; izan ere, hezkuntzan gaur
|
egun
indarrean dauden hainbat lege eta erabaki beraiek garai batean ezarritakoak baitira! (Hurrengo batean hitz egingo dut gaur egun, hezkuntza dela-eta, hemen ditugun arazoetaz).
|
|
Gaur
|
egun
indarrean dagoen Kontzertu Ekonomikoa 1981ean onetsi zen eta jatorrizko eskuduntzak oso murritzak ziren, baina 1990ean Sozietateen gaineko Zerga arautzeko eskuduntza areagotu zen eta 1997an, Alderdi Popularraren eskutik, PFEZ arautzeko gaitasuna handitzeaz gain, Zerga Bereziak ere kontzertatu egin ziren. Itxuraz bederen, zerga subiranotasuna handitu zitzaigun.
|
|
1947an eratu ziren gaur
|
egun
indarrean dagoen Eskual Etxearen oinarriak. Gerra handia amaitu eta berehala sortu zen" Bordeleko Eskualdunen Biltzarra" deitu batzarra.
|
|
Gaur
|
egun
indarrean dagoen arautegia Espainiako Elikadura Kodean (EEK) formulaturik, aditiboei buruzko guzti guztia arautzen duen Osasun eta Kontsumo Ministerioak xedaturiko legerian agertzen da.
|
|
ez da bertan bestelako azterketa sakonik topatuko, luze joko bailuke (eta ezbaita hori lan honen xedea). Izan ere, lan honen asmoa urte horretan argitaraturikolanen berri emanez, gaur
|
egun
indarrean dauden joera horien inguruan gogoetaegitea baita.
|
2002
|
|
1996). Lehenengoak, pormodernitateak, gaur
|
egunean
indarrean dagoen eredu filosofiko eta kulturalari egingo lioke erreferentzia; bigarrenak, berriz, epistemologia berri horretan indartu diren estetika eta artelanak adierazi nahiko lituzke.
|
|
Herri baten egituraketan oso garrantzitsua da unibertsitatearen antolaketa. Zoritxarrez, EuskalHerriak ez dauka bere burua antolatzeko aukerarik ez unibertsitate arloan, eztabestelakoetan ere, Espainiak eta Frantziak ukatzen baitigute eskubide hori.Horrela, gaur
|
egun
indarrean dauden unibertsitate ereduek ez dituzte EuskalHerriaren behar kulturalak, linguistikoak, sozialak, zientifikoak, ekonomikoak... asetzen, eredu horiek interes arrotzen zerbitzuan jarrita baitaude.
|
|
Euskal markoaren hautaketa ez litzateke, halabeharrez, gauregungo autonomia politikoaren ondorioa izango, ikerketa historikoaren behar metodologikoen luzapena baino; azterketa eremu txikien eta gizarte zehatzen analisiabultzatu baitute azken urteetako korronte historiografiko nagusiek40 Urrun gaude, Pere Anguera k salatutako, balkanizazioaren? arriskutik41 Izan ere, historialari katalanararentzat historiografiaren joera gaur
|
egun
indarrean dauden autonomien mugekin bat egitea litzateke, bere inguruan sortutako bibliografia erabiliz eta ikuspegiorokorreko lanak baztertuz. Gure kasuan, eta bereziki Euskal Autonomia Erkidegoaren kasuan, ez dugu lortu oraindik ikuspegi autonomikoa edukitzea; are gutxiago, nazionala izatea.
|
|
* Txinatarra. Gaur
|
egun
indarrean dagoen sistemaren lehen urrats ezagunek 3500 urte ei dauzkate.
|
|
Heriotza “lizar” gozokia irenstean gertatu zen, auzitegiko medikuaren txostenaren arabera, eta heriotzaren “kausaren ebidentziaren aurrean” autopsia ez egitea erabaki zuenean. Espainian gozokia banatzen duen enpresaren erantzukizuna produktuak gertaeraren
|
egunean
indarrean zeuden erregelamenduzko aginduak betetzen zituen arren gertatzen da. Baina hori ez da nahikoa erantzukizunetik salbuesteko; izan ere, Kontsumitzaileak eta Erabiltzaileak Babesteko Lege Orokorrak (gertaeren garaian aplikatzekoak ziren arauak), aplikatu beharreko arauak betetzeaz gain, “produktuaren izaerak eskatzen dituen gainerako zainketa eta eginbideak” ere eskatzen ditu.
|
|
Kasu batzuetan, elikagai desegokien manipulazio baten ondorioz; beste batzuetan, biltegiratze tenperatura desegokien ondorioz; eta, azkenik, higienerik ezaren ondorioz. Arriskuak saihesteko, Administrazioak lehen Errege Dekretua argitaratu zuen 1977an, eta geroago aldatu zen, gaur
|
egun
indarrean dagoen 2001eko erredakziora arte. Hala ere, kontsumitzaileari aurkezten zaizkion produktu guztiek ez dute betetzen gaur egun indarrean dagoen araudia.
|
|
Arriskuak saihesteko, Administrazioak lehen Errege Dekretua argitaratu zuen 1977an, eta geroago aldatu zen, gaur egun indarrean dagoen 2001eko erredakziora arte. Hala ere, kontsumitzaileari aurkezten zaizkion produktu guztiek ez dute betetzen gaur
|
egun
indarrean dagoen araudia. Gutxieneko higiene baldintzak Araudiak definizioak ematen ditu eta elikagaiek bete beharreko ezaugarriak adierazten ditu.
|
|
Lixiba erreferentzia gisa Horrenbestez, lixiba terminoaren esanahia onartzeak eta kontzentrazio eraginkorrak ez ezartzeak nahasketak eragin ditzake kontsumitzaileengan, eta, batez ere, jarduera desinfektatzaile eskasa. Gaur
|
egun
indarrean dagoen araudiaren arabera, lixibako hipokloritoaren gutxieneko kontzentrazioa 35 g/ l da (%3, 5). Horrek esan nahi du diluitu gabeko produktuak 35000 ppm (zati milioiko edo mg/ L) hipoklorito izango lukeela.
|
|
hizkuntzen tratamendua...). Horrek bere ondorioak ekarri ditu, eta
|
egun
indarrean dagoen Unibertsitate Publikoak besteek dituzten akatsak ditu:
|
|
Euskal Unibertsitatearen funtzionamenduak demokratikoa izan du, sektore guztien partehartze orekatua bermatuz eta
|
egun
indarrean dagoen egitura hierarkikoa deuseztatuz.
|
2003
|
|
Gaur egungo ohiko kontrol sistemek ez dute uzten moluskuetan eta itsaskietan birusik eta bakterio patogenorik dagoen detektatzen Teknika horren egokitasuna berresten bada eta, bereziki, modu sinple eta eraginkorrean gara badaiteke, APPCC sistemaren (puntu kritikoen analisiaren) errutinan sar litezkeen analisi eta kontrol parametroak, elikagai horien segurtasun maila handitzeko. Horrekin batera, gaur
|
egun
indarrean dagoen araudia berrikusi litzateke. Birusak eta itsaskiak Itsaskiak, oro har, eta moluskuek, bereziki, eragiten dituzte zenbait birusek eragindako elikadura infekzioen agerraldi ugari; besteak beste, A hepatitisaren eragileak, Norwalk eta beste enterobirusak.
|
|
Hala eta guztiz ere, hainbat lantalde ari dira gai hori aztertzen, eta litekeena da analisi errutinetan sartzeko teknika bat sortzea arrazoizko denbora batean. Patogenoak ‘fin fin’ detektatzeko teknikarik onena definitzeko prozesuarekin batera, sektore akademiko eta industrialek eskatzen dute egoera erreala ebaluatzeko eta gaur
|
egun
indarrean dagoen araudia aldatzeko, larritasun handiko arriskua kontrolatzeko. Bibliografía Cliver, D.O. 1994 Beste biral foodborne biral disease batzuk.
|
|
Bi kasuetan, Osasun Zuzendaritza Nagusiak baimena eman behar die bai enpresei bai prestakuntza erakundeei helburu horretarako, Osasun Publikoaren Institutuan erregistratu ondoren, eta emango den irakaskuntza programa, prestakuntza jardueretan erabiltzen diren lokalen eta materialen egokitzapena eta ikastaroak emango dituzten langileen titulazio nahikoa aurkeztu ondoren. Elikagaien manipulatzaileak prestatzeko eredu berria onartzeak ez du eraginik izanen lehendik emandako eta gaur
|
egun
indarrean dauden txarteletan. Orain arte, Osasun Publikoaren Institutuak ematen zituen txartel horiek, Iruñeko Udalarekin lankidetzan, zeinak bi deialdi antolatzen baitzituen elikagaien manipulatzaileen ikastaroetarako, astean bitan.
|
|
Espainian ehizak jarraitzaile asko ditu. Autonomia erkidego batzuetan, hala nola Gaztela Mantxan, gaur
|
egun
indarrean dagoen lizentzia kopurua 190.000 baino handiagoa da, eta horietatik 62.000 inguru ehiza larrikoak dira. Negozio zifra 240 milioi euro ingurukoa da, eta horrek adierazten du ehiza zaletasuna baino zerbait gehiago dela Espainiako eskualde geografiko horretan.
|
|
Nekazaritzak ez du aldatuko gaur
|
egun
indarrean dagoen jogurtaren araua
|
|
Gobernuak ez du aldatuko gaur
|
egun
indarrean dagoen jogurtaren araua, Europar Batasuneko zuzenbidearekin bat. Beraz, Espainian berariazko legeria duenez, “hartziduraren ondoren pasteurizatutako jogurta” izena “ezin hobeto” erabil daiteke.
|
|
Horrela, lehenago 72,12 euro ordaindu behar bazituzten altagatik eta 48 euro berritzeagatik, orain 110 eta 100 euro ordaindu dituzte, hurrenez hurren. Ildo horretatik, Gobernuak argudiatu du “.es” domeinuen tarifa berriek erregistratzaileen merkatu bat sortu nahi dutela, eta, horretarako, gaur
|
egun
indarrean dauden tasak baino txikiagoak ezarri direla. Hala ere, prezio horiek ordaindu behar ditu agente erregistratzaileak, eta horiei enpresa horietako bakoitzaren marjina komertziala gehitu behar zaie.
|
|
Elikagai funtzional deritzenen etiketetan propietate osasungarriak adieraztea legez kontrakoa da. Hori ondorioztatzen da gaur
|
egun
indarrean dagoen arautegitik eta Europako Erkidegoetako Justizia Auzitegiaren azken ebazpenetatik. Batzordeak Europar Batasuneko Erregelamendu Proposamena aurkezteak aukera ematen du informazio mota hori legeriari egokitzeko.
|
|
Eta zerbait gehixeago aurreraturik, beste hauxe ere erants dezakegu, nire iritziz:
|
egun
indarrean dauden azterketa kulturaletan kultura merkantzia hutsa da edota agintean dagoenak kultura erabiltzen du besteak menderatzeko. Horrenbestez, jomuga bererantz aurrera joaten segitzen dugu eta bide beretik, gainera.
|
2004
|
|
XIX. mendeak, aitzitik, kodegintza ekarri, eta kodegintza horrek baterakuntzarako prozesu dinamikoa eragin zuen estatuko legerian. Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoako foruak ezabatu ondoren, Frantziako prozesu zibilari buruzko kodea onetsi zen 1807 urtean, eta horixe izan zen aplikagarri, harik eta 1975 urtean
|
egun
indarrean dagoen legea onetsi arte. Kodegintza horren ondorioz, euskararen erabilera guztiz debekatuta geratu zen prozesu zibilean, Iraultzako xedapenek agindu baitzuten egintza publiko guztiak (eta horien artean, jakina, prozesua bera) frantsesez egitea, eta ez beste hizkuntza batean, zigorra egintzaren deuseztasuna izanik.
|
|
Erregelamenduak Erregistro Zibileko Medikuen Kidegoari buruzko antolamendu organikoa barneratu du, eta horrek erraztu egingo ditu gaur
|
egun
indarrean dauden lege testuak, betiere lege sistematizazio egokiarentzat nahitaezkoa denari kalterik egin gabe, aipatu funtzionarioek Erregistroaren zerbitzupean baitihardute modu esklusiboan. Eskuratutako eskubideei kalterik egin gabe, ahaleginak egin dira arauketak barnera ditzan funtzionarioen antolamendu orokorrak oinarri gisa zituen irizpideak, eginkizunaren berezitasuna dela-eta besterik behar ez den bitartean.
|
|
Izaera zabalago horren eretzean, bertan jasoko da Tutoretzen Erregistroko eta Absenteen Erregistroko edukia, ez baitago behar besteko arrazoirik bi horiek sakabanatukaritza jakin batzuk erregistroaren barta egoteko; era berean, legezko ordeznera eramango dira, interes orokorrekoa baita horiek jendaurrean agertzea. Inskripzioaren eragingarritasunari dagokionez, lege hau gaur
|
egun
indarrean dauden printzipioetan oinarritzen da; hori dela eta, inskripzioak inskribatutako egitateen froga egiten du oraindik, adierazmolde horrek duen barne balio osoarekin, ez, ordea, prozesuko balio hutsarekin. Hala ere, Erregistroaren eragingarritasuna indartuta gelditzen da, froga hura legean ezarritako zuzenketa prozeduretan bakarrik eztabaida daitekeela ezartzen delako.
|
|
orain arte ez da herritarren borondate eta nahia izan hizkuntza aldaketa eta ordezkapena eragin duena, Frantziako Errepublika demokratikoan, esate baterako, ez baita politika hori aplikatu, eta haiek ez dira kontsideratzen, ageriko gauza denez, Euskal Jaurlaritzan hizkuntza politika diseinatzen dutenak baino antidemokratikoagoak. Are gehiago, Lakuan lanean dihardutenek ere ez nuke esango Frantzian eta Espainian
|
egun
indarrean dagoen Estatu eredua demokraziaren areriotzat daukatenik, hitzetik hortzera darabilten elea, Estatu bi hauek izendatzerakoan, erdarazko. Estado de derecho, izaten delako.
|
|
Ekonomia Ministerioak azaldu duenez, tarifak jaitsi egin dira, batez ere," gasaren kostuaren bilakaeraren ondorioz. Izan ere, petrolio gordinaren nazioarteko kotizazioak igo egin diren arren eta euroak dolarraren aldean duen parekotasunak bilakaera ona izan duen arren, gaur
|
egun
indarrean dagoenaren aldean beheraxeago dago (%3, 6)".
|
|
Europako Batasunean gaur
|
egun
indarrean dauden 200 ingurumen zuzentarau baino gehiago daude. Hegaztien zuzentarauak 25 urte beteko ditu hilabete honetan.
|
|
Gatazka iraunkorrak: urteko gainerako
|
egunetan
indarrean egon arren, data hauetan espero zenarekin kontrajartzen dira. Oro har, Gabonetan intentsitate eta min handiagoz bizi ohi da garai batean eguneroko liskartzat hartzen dena.
|
|
Zuen esperientziatik abiatuta, ba al dago lekurik horren eskaintza zabalerako? Nola eragingo du digitalizazioak gaur
|
egun
indarrean dauden telebista lokaletan?
|
2005
|
|
Ikastetxeek oraindik ere abenduaren 23ko Hezkuntza Kalitateari buruzko 10/ 2002Lege Organikoaren arabera funtzionatzen ez dutela aintzat harturik, egokiagoa irudituzaigu
|
egun
indarrean dagoen hezkuntza legedia aipatzea, Kalitate Lege hori garatzekoaraudia ateratzen duten arte.
|
|
Aipatu ildo jurisprudentzialak argudiobide material honi heltzen diola ematen du eta horregatik ez du onartu segurtasun epearen kasuan inongo atzera eragina zilegia denik. Zuzenketa honi esker, eta ziurrenik Gobernu aldaketak lagundurik, Espetxeetako Erakundeen Zuzendaritza Orokorrak bere interpretazioa aldatu zuen eta gaur
|
egun
indarrean dagoen azkeneko 2/ 2005 Instrukzioan atzera eraginaren aldeko aipamen oro desagertu dira.
|
2006
|
|
Berehala, lan-taldea eratu zen curriculuma osatzeko xedez, Xabier Garagorri Euskal Herriko Ikastolen Konfederazioko aholkulariaren zuzendaritzapean. Euskal Herrian gaur
|
egun
indarrean dauden curriculumak aztertzea izan zuten lehenengo lana. Azterketa hark sen hutsez edonork dakiena utzi zuen agerian:
|
|
Madrilgo psikiatra talde batek" Haurren eta adoleszenteen depresioa manejatzeko aholkuak" izeneko gida landu du. Bertan gaitz horri buruz gaur
|
egun
indarrean dauden irizpide diagnostikoak aztertzen dira, eta baita gaixotasunari aurre egiteko tratamendu nagusiak ere, direla psikosozialak edo farmakologikoak.
|
|
Gaur
|
egun
indarrean dagoen Prozedura Kriminalaren Legea, beste batzuekin batera, adibide esanguratsua da, Espainiako estatuak XIX. mendean ondu zuen kodegintzaren hurrenkeran. Jakina da horien bidez ezarri zirela gaur egun ere indarrean dagoen antolamendu juridiko eta administratiboaren oinarriak.
|
|
Horixe da, izan ere,
|
egun
indarrean dagoen testua. Hori bera eskaintzen da, gaztelaniaz eta euskaraz, argitaraldia 2006 urteko maiatzaren 31n itxita, hizkuntza bietan ere ematen direla aurkibide analitikoak, testu juridiko elebidunen bilduma honetan ohikoa den legez.
|
|
Aragoiko Autonomia Erkidegoko prezio anitzeko 93 denda espedientatu ditu Aragoiko Gobernuko Kontsumo Zuzendaritza Nagusiak, irregulartasunak direla eta. Izan ere, merkataritza sare horretatik 1.900 jostailugintzako, haurtzaintzako eta material elektrikoko artikulu kendu ditu, gaur
|
egun
indarrean dagoen etiketatze araudia betetzen ez dutenak. Kanpaina hori Kontsumo Zuzendaritza Nagusiak egin du berriki, eta irregulartasunak aurkitu ditu Aragoiko Gobernuak jakinarazpen batean adierazi zuenez, 93 denda daude Aragoiko hiru probintzietan ikuskatutako prezio anitzeko 112 dendetan (12 Huescan, 16 Teruelen eta 84 Zaragozan).
|
|
Neurri horrek alokairua sustatzen ere lagunduko luke. Pentsio planei dagokienez, OCUk esan du etorkizuneko araudiak kendu egingo duela haien bidez erretiratzeko aurrez zuen “pizgarri urria”, gaur
|
egun
indarrean dagoen %40ko murrizketa kendu eta kapital moduan pentsio planak berreskuratzeko aplikatu beharrekoa. Gainera, salatu du biziarteko errenta gisa kobratzea, gaur egun, merkatuan dagoen eskaintzarekin, “finantza aukera negargarria” dela, eta, horren ondorioz, kontsumitzaileek inbertsio erabaki okerrak har ditzaketela.
|
|
Bermeei buruzko Legeak bi urteko gutxieneko epea ezartzen du legez, baina Dell Computer ek urtebetetik beherako epeak ematen dizkie produktuei, eta, eskaintza osagarri gisa, bi urteko bermea eskaintzen du erosleak ordaindu behar duen gainprezioaren truke, UCCk azaldu zuenez. Horrela, iturri bera gehitu zuen, gaur
|
egun
indarrean dagoen araudiak ematen dion eskubideagatik kobratzen dio enpresak erabiltzaileari. Salaketa 2004ko uztailean aurkeztu zen arren, Madrilgo Erkidegoko Osasun eta Kontsumo Sailak ez dio jakinarazi Dell Computerri “kontsumitzailearen defentsaren arloan egindako ustezko arau hausteengatik” zehapen espedientea ireki zitzaionik joan den martxora arte, erakundeak esan zuen hori laster ebatziko dela eta Dellek bertan behera utziko duela.
|
|
Alderdi horiek dagoeneko garatuta zeuden gure barne zuzenbidean, zenbait xedapen orokorren bidez, eta indarrean jarraituko dute Legea indarrean sartu ondoren. Legearen xedea da esparru uniforme bat ezartzea, landare osasunaren arloan gaur
|
egun
indarrean dauden arau guztiei legezko estaldura emango diena, Estatuaren eta autonomia erkidegoen arteko eskumen banaketaren arabera, konstituzionaltasun bloketik eratorria, eta Espainiak Europar Batasuneko estatu kide gisa eta nazioarteko hitzarmenak sinatzearen ondorioz hartutako konpromisoen arabera. Segurtasun eremua Arau fitosanitarioek kontuan hartzen dute zer nolako bilakaera izan duen gizarteak elikagaien segurtasunari, laneko osasunari eta ingurumenaren babesari dagokienez.
|
|
afari handia. Horixe izan zen gaur
|
egun
indarrean dagoen tradizioaren hasiera. Pertsona maiteekin eta behartsuenekin elkartzea Azaroko laugarren osteguna da, halaber, zorionik txikienei laguntzeko unea.
|
2007
|
|
Ez dago zuzenbide pixka bat ikasi besterik: gaur
|
egun
indarrean dauden lege asko ez dago nondik heldurik, Espainia bertako manuala eskuan hartuta ere! Manual oinarrizkoa, ordea, zuzenbideko lehen kurtsoan ikasten dena!
|
|
Diktadorea hil ondoren, demokrazia berrezarri zen. Ezari ezarian, oinarrizko eskubideen babesa ezartzeari ekin zitzaion, eta gaur
|
egun
indarrean dagoen 1978ko Konstituzioak modu zabalean jaso zituen eskubideok. Konstituzioak eskubide horien oinarrizko edukia arautu eta gerogarreneko lege organikoen esku utzi zuen horien garapen zehaztua.
|
|
Gizarte Segurantzaren kudeaketa eratxiki zaio Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Nagusiari; kudeaketa esparru horren arauketa osatzeko, egoki da 1258/ 1987 Errege dekretua berrikustea, eta erregelamendu mailako arau testu bakarrean bateratzea gaur
|
egun
indarrean dauden arauak, enpresen inskripzioaren, langileen afiliazioaren, alten eta bajen, eta batzuen zein besteen datu aldaketen inguruan. Arau horiek jaso dira 1994ko ekainaren 20ko Gizarte Segurantzaren Lege Orokorraren testu bateginean, bai eta Nekazaritzako Araubide Bereziaren 1971ko uztailaren 23ko eta Itsasoko Langileen Gizarte Segurantzaren Araubide Bereziaren 1974ko abuztuaren 30eko testu bateginak garatu dituzten dekretu batzuetan, eta osterantzeko arauetan ere.
|
|
|
Egun
indarrean dauden lan ordenantzak zuzenbide esku emaile gisa aplikatuko dira 1994ko abenduaren 31 arte, baldin eta hitzarmen kolektiboek ez badituzte ordezten, eta lege honen 83 artikuluko 2 eta 3 idatz zatietan ezarritako akordioen bidez beste zerbait ezartzen ez bada lan ordenantza horien indarraldiaren gainean.
|
|
Horrez gain, legeak jaso ditu errentamendu prozesuei buruzko arauketaren zatikako eraldaketa eta
|
egun
indarrean dauden kontratuen araubidearen aldaketa.
|
|
Lege eraketako eskubidea denez, legegileak ezarritako arauketari arreta berezia eskaini behar zaio. Estatuko legegileari dagokionez, Gobernu sozialistak abuztuaren 25eko 11/ 1983 Lege Organikoa, Unibertsitatea Eraldatzekoa (UEL) onetsi zuen, eta Alderdi Popularraren agintaldian, horren ordez, gaur
|
egun
indarrean dagoen abenduaren 21eko 6/ 2001 Legea, Unibertsitateena (ULO), onetsi zen. Lege hori apirilaren 12ko 4/ 2007 Lege Organikoak aldatu du, hain zuzen ere, Alderdi Sozialistaren Gobernuak onetsia.
|
|
Legearen arauketa gehitu litzaioke, baita Elkartze Politikorako Eskubideari buruzko ekainaren 14ko 21/ 1976 Legetik indarrean geratzen ziren artikuluak ere. Bi lege horiek indargabetu egin dira gaur
|
egun
indarrean dagoen Alderdi Politikoen ekainaren 27ko 6/ 2002 Lege Organikoa dela bide (aurrerantzean APLO). Lege hori oso polemikoa izan da, nahiz eta horren konstituziotasuna Konstituzio Auzitegiak martxoaren 12ko 48/ 2003 epaiaren bidez bermatu.
|
|
Konstituzioa eta Legea errespetatzea, alderdien sorrera eta jarduera askea eta barne egitura eta jardunbide demokratikoak. Printzipio horiek gaur
|
egun
indarrean dagoen APLOk garatzen ditu. Legearen 6 artikuluan printzipio demokratikoa eta legezkotasun printzipioa berretsi dira eta alderdi politikoen jardunbidea eta barne egitura demokratiko gisa kalifikatzeko gutxieneko parametro batzuk finkatu dira.
|
|
Bestalde, EKren 55 artikuluaren bigarren paragrafoan eskubide eta askatasun batzuk mugatu edo etetea ezarri da ez pertsona guztiei begira, modu indibidualizatuan baino, hau da, pertsona jakin batzuentzat, banda armatuen edo elementu terroristen jarduerari dagozkien ikerketen kasuetan. Gaur
|
egun
indarrean dauden mugatzeak edo eteteak maiatzaren 25eko 4/ 1988 Lege Organikoak sartu zituen, hain zuzen ere, PKL aldatu zuen horrek.
|
|
Planteatu den zalantza da ea posible den autonomia erkidegoetako Gobernuek lege dekretuak onestea. Doktrinaren gehiengoak ezetz uste du, aukera hori ez baita bildu gaur
|
egun
indarrean dauden Autonomia Estatutuetara (horietako batzuetan hasieran ezarrita egon zen, baina onetsi aurreko parlamentu eztabaidetan kendu egin zen). Euskal Autonomia Erkidegoaren kasuan salbuespen bat dago, eta salbuespen egoera bat dela bide:
|
|
(uztailaren 20ko 27/ 1981 KAE eta urriaren 4ko 150/ 1990 KAE). Muga horiek gaur
|
egun
indarrean daudenak gainditzen dituzte.
|
|
Gaur
|
egun
indarrean dagoen 1978ko Konstituzioa indarrean sartu arte, Espainiako konstituzio historia elkarren artean ondo bereizita dauden aldietan zati daiteke: lehenengo aldia 1808 eta 1833 bitartekoa da, konstituzionalismoaren hasiera biltzen du eta funtsezko bi testu ditu:
|
|
Konstituzioaren aldarazpen sakonagoei dagokienez, lerro hauek idaztean, 2005ean, gaur
|
egun
indarrean dagoen gobernu sozialistak, José Luis Rodríguez Zapatero lehendakaria buru dela, Estatu Kontseiluari agindeia igorri dio Konstituzioa eraldatzeko aurreproiektua egin dezan, funtsean, lau alderdi biltzen dituena: Konstituzioaren testuan autonomia erkidegoen izendapena sartzea, Europako tratatuak eranstea, koroaren oinordetzan gizonezkoak emakumezkoaren aurrean duen lehentasuna ezabatzea (Konstituzioaren 57.1 artikuluan ezarritakoa, gaur egun ez da erraz justifikatzen, berdintasun printzipioa eta sexua dela-eta bereizketarik ez egiteko printzipioa kontuan hartuta?), eta, amaitzeko, Senatua eraldatzea (Espainiako konstituzio historiako beste gai polemiko bat), lurralde ordezkaritzako benetako ganbera bihurtzeko.
|
|
Franco hil eta gaur egungo erregea, Joan Karlos I.a, Alfontso XIII.aren iloba, tronura igo ondoren, demokraziarako trantsizio politikoa abian jarri zen. 1977ko ekainaren 15ko hauteskunde demokratikoen ostean, Gorte Konstituziogileak eratu ziren, eta gaur
|
egun
indarrean dagoen 1978ko Konstituzioa idatzi zuten.
|
|
Eta zerbait gehixeagoaurreraturik, beste hauxe ere erantsi dezakegu:
|
egun
indarrean dauden azterketakulturaletan kultura merkantzia hutsa da edota agintean dagoenak kultura erabiltzen du besteak menderatzeko. Horrenbestez, jomuga bererantz aurrera joatensegitzen dugu eta bide beretik, gainera.
|
|
Kulturak ere badu eraginik autoestimuaren garapenean, pertsonek nolakoakizan behar duten ezartzen duten hainbat usteren eta estereotiporen bitartez.Esaterako, gure kulturan
|
egun
indarrean dagoen edertasun irudiak eragin negatiboadu pertsonen autoestimuan. Halaber, zenbait gizarte talderen aurkako aurreiritzieketa diskriminazioak eragina izan dezakete talde horietako kideen autoestimuan.
|
|
Beraz, haiek dira, labur labur esanda, Ekonomia Itunaren aurrekariak. da, Ekonomia Itunak
|
egun
indarrean dagoen Konstituzioaren aurrekoak direla etab zerga sistema horrek ondo funtzionatu du eta ez da pribilegio zantzurik nabarmendu, nahiz Madrileko agintarien aldetik holako egozpenak egin diren, estatuko lurralde guztia berdin berdin eta soilduta utzi nahi baitzuten, hain zuzen. Gaur egun ere badago zenbait jende honelako planteamenduak egiten duena eta gustura kenduko zuena Foru zerga sistema berezi hori.
|
|
Gaur
|
egun
indarrean dagoen Ekonomia Itunak iraupen mugagabekoa da eta hori oso abantailatsua da ekonomiarentzat eta gizartearentzat, eragile ekonomikoei, batik bat enpresaburuei, ziurrago jokatzeko aukera ematen baitzaie, zergen ikuspegitik bederen. Bestalde, Autonomia Estatutuak ere ez du eperik eta bertan kokatzen denez Ekonomia Ituna, zentzuzkoa da honek ere iraupen mugagabea izatea.
|
|
Gaur
|
egun
indarrean dagoen Hitzarmen Ekonomikoak zenbait zerga gorde du, adibidez BEZa eta 1985ean onartu ziren arau berdintsuek diraute, nahiz 1993ean, merkatu batua indarrean sartu zela eta, egokipen batzuk egin beharra izan. PFEZak ere aldaketak izan ditu, baina onetsi eskumenak berdintsuak dira.
|
|
Kataluniako legedia aitzindaria izan zen arlo horretan. Mendekotasuna sor dezaketen substantzien arloko prebentzioari eta laguntzari buruzko uztailaren 25eko 20/ 1985 Lege katalanak, gaur
|
egun
indarrean dagoenak, mendekotasuna sor dezaketen substantziak zehazten ditu 3.1 artikuluan, eta substantzia horiek instituzionalizatu gabeko drogak, edari alkoholikoak, tabakoa, zenbait sendagai eta industrian nahiz bestelako erabileretan erabiltzen diren zenbait produktu baino ez dira. Eta mendekotasuna honela definitzen du:
|
|
Kasu bat jartzearren, ohiko edo plaka desmuntagarriko zelorrtauetan, hodiak ezin dira malguak izan, eta termoplastikozkoak izan arren, normalean polietilenozkoak, zurrunak izan behar dute. Material homologatuek ezin hobeki betetzen dute gaur
|
egun
indarrean dagoen araudia, eta instalatzaile profesionalek legeria ezagutzen dute eta horri lotzen zaizkio. Konponketak errazteaz gain, askoz erosoagoa da edozein aldaketa egitea edo hodi berriak jartzea, iturgintzakoak adibidez, hodiak agerian utzita, ez baitago zoladura eta estaldurarik altxatu beharrik.
|
|
Alderdi garrantzitsuenak Petrolioaren ustiapena. Erakunde horrek azpimarratzen du gero eta ebidentzia gehiago dagoela petrolioaren ustiapena gaur
|
egun
indarrean dauden gatazka eta tentsio egoera askoren jatorrian dagoela, eta Txinak baliabide naturalen bilaketan duen paper gero eta handiagoak eragina izan dezakeela Afrikako etorkizuneko bilakaera politiko eta sozialean. Afrika, beste behin ere.
|
|
Igoeren berri eman beharrean, “Telefónicak erabiltzaileei kontrakoa sinetsarazi nahi die, tarifa makillajeko eragiketa baten bidez”, esan zuen Facuak, eta Telefónicak “bere tarifen liberalizazioaz baliatzen dela, azken aldietan Telekomunikazioen Merkatuko Batzordeak (CMT) eragindako kostuen jaitsierak erabiltzaileei jasanarazi ordez”. Facuak, beraz, “gaur
|
egun
indarrean dauden tarifen eta urtarrilean aplikatuko dituenen arteko konparazio azterketa” egin du. Lanak agerian uzten du iraupen laburragoko deiak, hau da, baztertutakoak edo ahots postontzian sartu eta berehala esekitzen direnak (segundo bat), %24, 2 eta %24, 7 artean igoko direla; aldiz, deia ezartzeko tarifa finkoa, gaur egun 0,12 euro gehi BEZa, 0,15 euro da, %25eko igoera.
|
|
Berezko nortasuna duten gizataldeen aitorpenak eta babesteko araubidea zehazteak, alabaina, espresuki eskatzen du gaur
|
egun
indarrean dauden konstituzio eta araubide juridikoetan aldaketak egitea (bai estatuetako konstituzioetan, bai Europako Konstituzioan), hain zuzen, berezko nortasuna duten gizataldeei beren nazio eraikuntza garatzeko eskubidea aitortzeko.
|
2008
|
|
EAEn 2003an onartu zen
|
egun
indarrean dagoen ‘Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Estatutua’ Hizkuntza eskubideei dagokienez, ‘6/ 2003 Legea’k berrikuntza garrantzitsu eta oinarrizkoa ekarri zuen, lehen aldiz, aitortu zitzaizkigulako hizkuntza eskubideak. Halere, badira legearen galdagarritasuna baldintzatzen duten bi elementu.
|
|
Azkenean, zurruntasun eta zorrozkeria horiek desagertu ziren xedapen formal moduan
|
egun
indarrean dagoen 1885eko Merkataritza Kodetik; arean ere, testu horren 51 artikuluak dioenez,
|
|
enpresek, normalean, bidai horiek dakartzaten gastuengatik konpentsatzen dituzte profesionalak," dieta" gisa ezagunagoak diren kalte ordain batzuen bidez. Hasiera batean, logikoa dirudi enpresaburuak langileei egiten dizkien ordainketa horiek laneko etekinen ordainsari gisa hartzea, eta, beraz, Errenta Aitorpenean sartu lirateke. Hala ere, gaur
|
egun
indarrean dagoen lege fiskalaren arabera (2006ko abenduan aldatua), dietak langileak lan kontuengatik ordaintzen dituen gastu batzuk konpentsatzeko direnez, ez dute zergarik ordaindu behar. Nolanahi ere, PFEZren Legeak zenbait baldintza eta muga ezartzen ditu dietak ez tributatzeko.
|
|
Hasierako urteeetan ospe handiko harri jasotzaileak aritzen ziren harriarekin. Garai horretan ezarri zen gaur
|
egun
indarrean dagoen marka. 2004 urtean, Juanjoxe Unanue Goenatxo II.ak 11 jasoaldi egin zituen, 147 kiloko harri baldarrarekin, bost minutuko txanda batean.
|
|
Besteak beste, legean Auzitegi Konstituzionalak zein urratze juridiko aurkitzen duen jakin nahiko du Urkulluk. «EAJn ez dugu uste legeak
|
egun
indarrean dagoen ordenamendu juridikoa hausten duenik».
|
|
PT Langileen Alderdiko diputatu Beto Farok aurkeztu du, eta Legebiltzarra aztertzen ari da.
|
Egun
indarrean dagoen 5 709/ 71 Legea baztertu, eta nekazari lurrak eskuratzeko muga gehiago jarri nahi dizkie atzerritarrei. Horren arabera, atzerritar partikularrek edo atzerriko kapitala duten enpresa brasildarrek dute 25 kilometro koadro baino gehiago dituen lur sailik erosi.
|
|
«Guk ez dugu sinesten gaindosirik dagoenik», esan du Iñaki Goirizelaiak. Berak irabazten badu,
|
egun
indarrean dagoen Euskararen Plan Gidaria gauzatuko dela berretsi du. Euskara erabiltzen duten gainerako unibertsitateekin «foro bateratua» sortzea ere badago Goirizelaiaren proposamenen artean.
|
|
Udalak desegiteko, legea aldatu behar dela eta hala egingo duela iragarri du PSOEk. Hala ere, hainbat komunikabidek atzo adierazi zutenez, Gobernuak legea aldatuko balu ez lioke
|
egun
indarrean dauden udalei eragingo, datozen legegintzaldikoei baizik.
|
|
Ikus hemen
|
egun
indarrean dagoen araudia: Zezen ikuskizunei buruzko informazio erabilgarria (ejgv.euskadi.net)
|
|
Gure borrokarekin Irurtzungo kontzejua eta ikastetxeko lehendakari eta maisuak inplikatu egin ziren, eta hurrengo urtean hiru irakasle bidali zizkiguten. Gero,
|
egun
indarrean dagoen Vascuenceren Lege famatua onartu zuten. Irurtzun eremu euskaldunean zegoenez, irakasleak birziklatzen hasi eta Atakondoak ikasketak euskaraz eskaini zituen".
|
|
Legeak bere horretan dirau eta 2008 urterako aurrekontuetan ez dago mundu sozio-ekonomikoarekin lotutako diru partidarik. Are gehiago,
|
egun
indarrean dagoen ordenamendu juridikoa ez dela ukituko agertu dute; eta beraz, Nafarroako kontsumitzaile euskaldunoi berriz ere ukatuko egin zaigu existentzia.
|
|
Gaur
|
egunean
indarrean dagoen sistemak irakaslearen inguruan oinarritzen du dena, garrantzizkoena diziplina zehatza ikastea da. Baina planteatzen den erreforma honek trebeziak eta gaitasunak garatzeko aukerak ematen ditu, talde lana kasu; gaur egun trebetasun horiek eskolaz kanpo garatzen dira.
|
|
Bestela ezin liteke. Baina, aldi berean, eta arrazoi bertsuengatik ez dugu gustuko gaur
|
egun
indarrean dagoen unibertsitatea. Gure dilema da, okerra eta txarraren artean hautu behar izango dugula.
|
2009
|
|
Horrela, adibidez, Euskal Autonomia Erkidegoan, 2006 urteari dagozkion Erroldako datu ofizialen arabera, %37, 38 badira euskal hiztunak (774.894) eta %22, 14 berriz, elebidun pasiboak (458.939), Erkidegoko erakundeetan derrigortasun indizea 37,38+ (22,14/ 2)= 48,45 izango litzateke; hots, gaur
|
egun
indarrean dagoen lanpostuen zerrendan, 2006ko Erroldako datuak aplikatuz gero, Eusko Jaurlaritzako funtzionarioen %48, 45ak derrigortasun data izan luke esleituta3.
|
|
Herrian mahats ugari egon arren, Gabonetarako galduta egoten zen. Geroago hasi ei zen
|
egun
indarrean dagoen ekandua, eta plastikoetan ondo gordeta hasi ziren mahatsak abendura arte iraunarazten.
|
|
Diputatuen Kongresuak datozen asteetan onartuko du abortuaren erreforma legea. Duela 23 urtekoa da
|
egun
indarrean dagoena eta urteak dira hainbat alderdi eta gizarte eragilek epeetan oinarritutako lege baten beharra ikusten dutela. Lege berriak abortatzeko eskubidea onartzen du haurdunaldiaren lehenengo 14 asteetan eta 22 astera arte luzatu daiteke umekiak malformazioak baditu.
|
|
Gainera, osasun zerbitzuak BPGren% 7,8aren kopuru baliokidea gastatzen duela adierazi du Bengoak, baina biztanleriaren zahartzearen ondorioz, hurrengo urteetan kopuru hori gora egingo dutela adierazi du. Gaur
|
egun
indarrean dagoen osasun sistema ez da egonkorra izango, azpimarratu du Bengoak.
|
|
Basurdeen soro borrokarekin batera, ehiztarien artean moda bat jarri da abian Artea inguruan, gaur
|
egun
indarrean dagoena: zuhaitzera igo, abarren gaineko plataforman zutitu eta bertatik arkuz eta geziz hiltzea basurdea.
|
|
Bestalde, gaur
|
egun
indarrean dagoen merkatuak agintzen du argitaletxeen benetako bezeroak izan daitezen ez irakurleak, baizik banatzaileak (telebistarenak ikus entzuleak ez diren bezala, iragarleak baino); beraz, liburuaren bizia banatzaileen interesen araberakoa izaten da, eta banatzaileei kopuru ahal bezain handiak bizkor txandakatzea komeni zaie, best-sellerrak, eta Sua nahi Mr. Churchill?
|
|
2005ean proposatu eta
|
egun
indarrean dauden estatutuen arabera, euskaltzain mota hauekin osatzen da Euskaltzaindia:
|
|
Hasiera batean (RFC 791), Type Of Service izeneko 8 biteko eremua definitu zen.
|
Egun
indarrean dagoen definizioan (RFC 2474), byte horren hasierako 6 bitak erabiltzen dira datagramak sailkatzeko, orain Differentiated Services Code Point izenpean.
|
|
Ostean, Landa Garapen Iraunkorreko Plana() aztertuko da bere ingurumen neurrien pisua gailenduz. Jarraian, eta zentzu berean, gaur
|
egun
indarrean dagoen Landa Garapenerako Programak() duen planteamenduaren hausnarketa egingo da. Azkenik, jorratutakoaren inguruko azken gogoetek itxi egingo dute artikulua.
|
|
Epea akitutakoan, alegazioak baldin badaude, horiek kontuan hartuz behar diren aldaketak eginen dira, eta botazioa eginen da gero. Alegaziorik ez badago, berriz, dokumentua behin betikoz onartua geldituko da.Aspaldiko araudiaErdi Aroaz geroztik daude funtzionamenduan ordenantzak, eta gaur
|
egun
indarrean daudenak 1967koak dira. Duela zenbait urte, ordea, Batzar Nagusian ordenantzak eguneratzearen beharra nabarmendu zen. Eta horren bidetik, duela urtebete lantaldea sortu zuten Batzar Nagusiko eta Udaleko kideekin eta adituekin.
|
|
Horretarako,
|
egun
indarrean dauden jarrera politikoez hausnartu beharra dagoela uste du Ibarretxek. Alderdi politikoen arteko elkarrizketa eragozten ari den kultura demokratikoaren gainean gogoeta egin behar dela.
|
|
Alderdi jeltzaleak legealdi honetan hezkuntza alorrean izan duen jarrerak eragin diola legegintzaldiko desengainu handienetakoa.
|
Egun
indarrean dagoen hizkuntz eredua gainditu eta elebitasuna bermatuko lukeen legea oztopatu izana egotzi zion. Hori kalkulu politikoengatik egin izana.
|
|
Organo horiek sortuko dira gaur egungo koordinazio egituren gainean, eta ez dituzte gaur
|
egun
indarrean daudenak ordezkatuko. Izan ere, estatu bakoitzaren kontrol organoen esku geratuko da egunean eguneko zaindaritza.
|
|
Palestinarrei terrorismoaren aurka borroka egiteko deia egin die, eta azaldu du beraiekin bake akordioa lortzeko lan egingo duela.
|
Egun
indarrean dauden akordioen arabera, palestinarrek beharrezko eskumenak izango dituzte euren burua gobernatzeko, adierazi du.
|
|
Herri Indigenen Eskubideetarako NBEko ordezkariaren ustez,
|
egun
indarrean dagoen eredu ekonomikoak biziki kaltetzen die indigenen interesei eta pobreen artean pobreenak izaten jarraitzen dute.
|
|
Etxerat ek salatu du elkartasuna moztu nahi dutela. . Euren helburua elkartasuna kriminalizatzea da, eta, bide batez,
|
egun
indarrean dagoen espetxe politika kriminalaren salaketa ikusezin bilakatzea. Argazkiak kenduz, espetxe politika horren inpunitatea bermatzen dute.
|
|
Recep Tayyip Erdoganen eta Abdula Ocalanen bake ekimenak norabide berean joango diren izango da orain koska; bateragarriak izango diren, alegia. Bi errepide mapen xehetasunak jakinarazi ez badituzte ere, zurrumurruen arabera,
|
egun
indarrean dagoen itun konstituzionalean egongo da giltzarria; bertan kurduen eskubide kulturalak eta politikoak bermatuko ote diren. Erdoganek, baina, jada aurreratu du, estatu bakar baten esparruan oinarrituta?
|
|
Ocalanen helburu nagusiak honakoak dira: alde batetik, Turkiaren eta kurduen arteko aliantza osatzea; bigarrenik, Junta Militarrak idatzi zuen eta
|
egun
indarrean dagoen Konstituzioa aldatzea; eta azkenik, kurduen kultur eskubideekiko begirunea.
|