|
2000
|
|
|
Soziologia eta Zientzia Politikoen baitan, uztailaren 10etik 13ra" Euskal Herri@.kom?" ikastaldiak gaur
|
egun
gurean ematen den eztabaidaren mamira jotzea du helburu, alegia, komunitaterik ba ote dugu Euskal Herrian. Edo eraiki beharra ote dago?
|
|
|
Interes handiak mugitzen dira gai honen inguruan".
|
Egun
gure inguruan kalamua sendagai gisa erabili nahi duenak legearekin arazoak izan ditzake, Ipar Euskal Herrian bereziki, Frantziako legedia zentzu honetan Espainiakoa baino gogorragoa delako.
|
|
|
Gaur
|
egun
gure inguruneko telebistagintzan albistegiek betetzen duten zereginakbi alderdi oso markatu ditu. Kuantitatiboa da bata, egun osoko emisioetan bestegeneroekin alderatuta zenbaterainoko denbora okupatzen duten erakusten duena.
|
|
|
Eskubide kolektiboen inguruan funtsezkoa zaigunlan teorikoan behar bezala murgildu ahal izateko, hain zuzen. Amarrurik gabe etagaur
|
egun
gure eskubideak zapaltzen dituen zuzenbideak aztertzeko. Tranpa barik.
|
|
|
Adibidez, EuskalHerriko alderdi abertzale guztiak (Abertzaleen Batasuna, Euskal Herritarrok, EuskoAlkartasuna eta Euzko Alderdi Jeltzalea) bat datoz Euskal Herria nazioa dela esateaneta, beraz, beste edozein nazio gisa, bere erabakitze ahalmena gauzatzeko eskubideukaezina duela aldarrikatzean. Eskubide demokratiko hori euskal herritar guztieidagokiela diote denek, Estatu espainiarrak eta frantziarrak ezarritako lurralde zatiketa eta jazarpenaren ondorioz, gaur
|
egun
gure gizartean dagoen nazio kontzientziazdauden mailen ezberdintasunaz jakitun badira ere. Halaber, nazio eskubideen aldarrikapen hutsa egitetik haiek gauzatzera jauzi egiteko garai aproposean gaudela irizten diote.
|
|
|
Erkidegoko legebiltzar autonomikoko parlamentari mutuetariko bat hemen, pare bat poesi libururen autoeditorea hor, sokakoa ez izan eta administrazioaren laguntza faltaz lantegia itxi berria zuen enpresari tikia han. Felicitas/ Amagoia ere itzulbidean zen, gizaseme baten ondoan; nor eta, bere bat bateko agerpenarekin, lehengo
|
egunean
gure" saioari" bukaera eman ziona. Ikus ez nintzaten, jende artean kukuka egin nuen aitzina.
|
|
|
Euskal Kultur Ondareari buruzko Legea onartu zenetik Euskal Autonomia Erkidegoan 169 liburutegi publiko informatizatu dira. Gaur
|
egun
gure sare barruan dauden 288 udal liburutegietatik 182 informatizatuta daude. Esparru horretan egin den lanaren ondorioz, 3.000 biztanletik gorako udalerrietako liburutegi publiko guztiak informatizatuta daude eta 1.000 biztanletik gorako udalerrietako udal liburutegietako% 90.
|
|
2001
|
|
|
Deus gutxi ikusten dut miresgarririk egungo
|
egunean
gure herrian. Zenbait euskaldun hainbesteraino asaldatzen dituzten esanak mila aldiz entzunak eta irakurriak ditut bestetan.
|
|
|
Bere Ziburura ezin joan eta, afera konpontzen zen arte, luzeago gelditu zuen. Suerte pixka bat izanez gero, Santiago
|
eguna
gurekin pasatuko zuen. Hala, auzoko besta egunean ez genuen dantzarako musikarik faltako.
|
|
2002
|
|
|
Batasunak harriduraz hartu du gure proiektuaren berria, ez du segidan erantzun. Aberri
|
Egunerako
gure asmoa prentsaren bidez agertu dugunean, orduan erantzun du publikoki, Ibilaldia nahiz Aberri Egunerako gure testua begi onez ikusten zituela esanez.
|
|
|
Batasunak harriduraz hartu du gure proiektuaren berria, ez du segidan erantzun. Aberri Egunerako gure asmoa prentsaren bidez agertu dugunean, orduan erantzun du publikoki, Ibilaldia nahiz Aberri
|
Egunerako
gure testua begi onez ikusten zituela esanez.
|
|
|
Eta ezin baditugu denek bateratuta azaldu, bada hori horrela dela ikusten dugunok eskubide osoa dugu gauzak adierazteko. Aberri
|
Egunean
guk esan nahi izan genuen, orain arte indarrean egon diren bi estrategiak, alegia, autonomia estatutuarena eta borroka armatuarena agortuta daudela. Eta bestetik, bi aldeek hitz egin beharra dutela.
|
|
|
Edonola ere, argi dago beharrezkoa litzaigukeela arazo honen inguruko azterketa sakonagoa egitea. Gure ustez, euskal idazle emakumezkoen inguruko datu kuantitatibo gaurkotuek asko lagunduko ligukete gaur
|
egun
gurean oso hedatuta dauden topiko asko apurtzen. Hauen artean, segur aski," emakumezkoen literaturaren boomaz" mintzo diren baieztapenak izango
|
|
|
Analisi honetako emaitzek, beraz, transgenikoak
|
egun
gure elikagaien merkatuan nola sartzen ari zaizkigun zehazki gaztigatzen digute.
|
|
|
Euskal Herriko hezkuntza sisteman bertakoekonomia lantzen duen irakasgaien urritasunak ez du orain arte lagundu besteesparruetan ohikoak diren urratsak ematen testuliburugintza jardueran. Horren islada, gaur
|
egun
gure herriko unibertsitate sarean Euskal Herriko Ekonomia irakasgaiaEkonomia titulazio bakar batean egotea. EHUko Ekonomia lizentziaturan?, etahautazko irakasgai gisa, gainera. Euskal ekonomiak diziplina moduan duen ezagutza ofiziala hutsaren hurrengoa da, eta errealitate horrek eremu honetan daudengabeziak ulertarazten ditu.
|
|
|
Badakit gaur
|
egun
gure artean katedradun eta titular euskaldun ugari daudela, zorionez; baina inork ez dit nire curriculuma ebaluatu nahi, Ekaia aldizkariaren2000eko 13 alean idatzi nuenez. Eta niri bezala, irakasle kontratatu asko eta askorigauza bera gertatzen zaiela esatera ausartuko nintzateke, azken finean euskaladarreko irakasleria gehienbat irakasle berria, gazte eta ez funtzionarioa delako, nibezalaxe, hain justu.
|
|
|
Baina zuk, gazte horrek, egiten duzu ordea euskaraz! Besta Berri
|
egunean
gure herrixketako karrikak belar moztu berriarekin estaltzen genituen, gainetik apaiza pasa zedin herri guztia surrioan zuela. Toki batzuetan dantzariak ere agertzen ziren.
|
|
|
Gaur egun 739 dira Euskal Autonomia Erkidegoko euskal enpresen nazioartekoezarpenak eta berauen kanpo inbertsioa 36,55 milioi eurotik (1991) 1.358,97 milioi eurora (1999) pasatu da zortziu rte eskasotan, 12.000 milioi euro ren esportazioak kontuan hartzeke. Arrantzale, misiolari edo iheslariak baino, enpresak dira gaur
|
egun
gure ikurrin eta enbaxada.
|
|
2003
|
|
|
Bigarren hipotesia hobetsita, ez zait batere gaizki iruditzen. Ez da mendeku txarra, azoka
|
egunetan
gure apaltasunean duin ibiltzeko ahaleginetik eta ohituratik ateraraziriko idazleontzat behintzat. Gure kolaborazioa nahi badute, hona baldintza:
|
|
|
Grigoen eta erromatarren garaian kontsumitzen zen azenarioak ez zuen zerikusirik egungoarekin, purpura edo horixka eta motzagoa eta mehea baitzen. XVII. mendean lortu zen gaur
|
egun
gure merkatuetan dagoen azenarioa, sendoa eta laranja kolorekoa, jatorri holandarrekoa. Oro har laranja bada ere, gaur egun zuritik gorrira, horira barietateak daude; Asiako batzuek ere izan dezakete azal morea.
|
|
|
Kalkulatzen da 3500 izurde arrunt eta zerrenda inguru hiltzen zirela urtero eremu horretan ezpata arrainaren arrantza denboraldian. Arazo hori, gaur
|
egun
gure uretan desagertuta dagoena, indarrean dago ondoko Frantzia eta Marokoko uretan. Beste arte problematiko bat arraste pelagikoa da, Atlantikoko uretara mugatua.
|
|
|
Askoz gutxiago ezagutzen eta erabiltzen dituzte teknikariek espezie belarkara eta mata baxu autoktonoak, nahiz eta horiek erantzun diezaioketen lurzoru pobre edo degradatuak kolonizatzeko lan zailari. Miriam Sotok dioenez, “espezie horiek dute eboluzio bidez sortu den eta gaur
|
egun
gure bioaniztasunaren parte den aberastasun genetikoa”. “Katalogo horren bidez —gaineratu du—, gure espezie autoktonoen ezaugarri ekologikoak eta erabiltzeko modua ezagutarazi nahi dira, gune degradatuak landareztatzeko proiektuak hobetzeko eta Errioxako natur ingurunearen biodibertsitatea mantentzen laguntzeko”.
|
|
|
Apirilaren azken
|
egunean
gureek errioko ezkerreko bidea libre utzi zuten. Eta orduan bai, Gezi Beltzak beren izenari omen eginez sartu ziren herrian.
|
|
2004
|
|
|
Digitalizazioari dagokionez, 2012an emisio analogikoa, gaur
|
egun
gure etxeetan ezagutzen duguna, desagertu egingo dela aurreikusten da. Agian urte batzuk aurreratuko da itzalaldi analogiko hori, edo agian luzapen bat egongo daiteke.
|
|
|
Baina ez al da samurragoa perfekzioaren ideiaren berezko iluntasuna onartzea? Egia esan, zaila baldin bada gaur
|
egun
guretzat unibertsoa perfekzioaren ikuspegitik interpretatzea, ez zen errazagoa izango Descartesentzat bere garaian. Baina hori onartuz gero, bere sistema osoaren oinarria hautsita geratuko litzateke zeharo, eta hori egin aurretik nahiago du autoinkulpazioaren bidetik jo:
|
|
|
Era honetakoa da lege fisikoei buruz dugun ezagupena. Esaterako, grabitazioaren legea egiatzat jotzen dugu berari buruz hitz egin digutelako zientziaren izenean, santu batek egindako mirariez berba egin diguten moduan elizetan, ikusi geuk inoiz ikusi ez dugun arren lege fisiko hori, lege bat ez delako inon ikusten; halatan ere, erotzat joko genuke gaur
|
egun
gure artean lege horren indarra ukatuko lukeen edonor. Alabaina ez dugu ahaztu behar Newton bera izututa geratu zela lege horrekin, indar bat aurkitu zuelako kontaktu fisikorik gabe eragiten omen zuena gorputz fisikoetan eta ia Jainkoari berari konpetentzia egiten ziona.
|
|
2005
|
|
|
Egia eta ona, beraz, haren ideologia eta poli tika? Juduen eta protestanteen etsaigo, emakumea bere herronkan iraunaraz te (nahiz hoz emateko eskubidearen alde zen, emazteak giristinoagoak direla koan), frantses abertzaletasun, armadazaletasun, inperio eta koloniazaletasun... edo, hobeki esan, keria nekez onar dezake
|
egun
gure arteko inork.
|
|
|
Herrietako berri batzuetan sartzen du ere beste kazeta genero ohargarri bat,
|
egun
gure artean gutiago ageri dena: hil ospetsuen berri, apaizkide, euskaltzale, jaun handi... adiskide edo etsai, horien laudorio edo gaitzespen eginez.
|
|
|
(E 814,). Etsaiak degradatu nahian abereekin konparatzen ditu (otso, azeri, txakur errabiatu); Berdoly, adibidez, zahagi zahar edo barrikarekin (EO 21,). Konparazio ironikoak (oilategiko haga bezen garbi) eta hiperbolikoakere baliatzen ditu; orobat hiperbole eta adierazmolde hiperbolikoak, hitzen adieraziezintasunaren lekuko.Pipa bat tabako ez eta ere tu bat ez duela balio; hatsa gezur eta ele zuri dariola,
|
egun
gu azkar gure hatzean (ohart hatsa 1 hatzean hitz jokoari ere). 4.3 Esaldien joskerarena da agian Hiriart Urrutiren alderdi ohargarri eta bereziena. Prosa zalu edo malgu eta lasterra beharra kazetaritzan, higikorra eta askatasun handikoa ekarri digu.
|
|
|
Izan ere, estatistiken arabera, beste kontu batzuk baino gehiago kezkatzen ditu, hala nola osasuna eta askok jasotzen dituzten pentsioak. Gaur
|
egun
gure nagusiek betetzen duten eginkizunak ez du zerikusirik aurreko belaunaldiekin. “Auzoa” kontzeptua lausotuta, batez ere hiri handietan, non ‘Don’ ere esaten baitzitzaien, hiriguneetako giza harremanak aldatu egin dira, eta ez da ohikoa, adibidez, auzokoak haiengana jotzea zerbait behar duten galdetzeko.
|
|
|
Pixkanaka, eta ondoko
|
egunetan
gure elkarrizketa mamitsuago bilakatzen zelarik, haien berri jakin dut.
|
|
2006
|
|
|
Nik uste dut posible dela. Eta pentsa, izaten dira
|
egunak
guk geronek bizikletatik jaitsi eta dutxan sartu beharrekoak, beraiek gauza ez direlako. Bizikletatik jaitsi, eranzten lagundu, eta dutxa berotan sartu.
|
|
|
Hamabost
|
egun
gurean eta kezka bat dabilkizu buruan jira eta bueltaka.
|
|
|
Korrika 15 bi
|
egunetan
gure eskualdetik iraganen da
|
|
|
Ageri dira azken
|
egunetako
gure lanaren akatsak, mota bat hemen, oin arrasto bat han, gaizki eginak estaltze aldera jardunean jardunagatik okerrago gelditu da. Nemok esan du, hola utziz gero enpresa batean, ordainik gabe geldituko ginatekeela.
|
|
2007
|
|
|
(OFF) Beharbada munduko hartz zuri kutsatuenak Errusiako (ON) mendebaldeko Artikoan daude egun, Frantzisko Josefen Lurraldearen inguruan. Karako itsasoko, Novaia Zemlia uharteko eta Frantzisko Josefen Lurralde inguru horretako hartzak munduko kutsatuenak dira
|
egun
guk dakigunez.
|
|
|
hots, darabilten politikaren kontzeptuakez du balio euskal nazio identitatea eraikitzeko, oro har politikatzat ulertzendugunak botere eremuaren zatitxo bat besterik ez duelako bere baitan hartzen.Antzeko gauza gertatzen zaie lurraldetasunarekin ere. Gaur
|
egun
gurean nagusiden lurralde nazionalismoak ez du balio nire ustez euskal nazioaren etxerik eraikitzeko, nazio identitatearen sistema eraikitzea ez delako lurralde irizpidean funtsatutako eskubide kontua, identitate nazionalaren sistema osatzen duten faktorenagusien garapena baizik. Eskubideek ez dute berez identitaterik eraikitzen; onikonenean, legitimazio ideologikoaren jokora mugatzen da beraien eragin ahalmena.
|
|
|
Esan daiteke ez dagoela ekonomikoa dena eta ez dena bereizteko irizpide argirik, ekonomiaren esanahia kulturaren eta historiaren araberakoa da eta (Webley, 2005). Adibidez, gaur
|
egun
gure kulturan dirua ekonomiaren ezinbesteko elementutzathartzen da. Dirua, ordea, ez da dena.
|
|
|
Terry, BIDeko Inbertsioetarako Alde Anitzeko Funtsaren (FOMIN) kudeatzailea. Estatu Batuen ondoren, Latinoamerikarako bigarren bidalketa iturria da gaur
|
egun
gure herrialdea. “Espainiak munduko praktika onenetako asko hartu ditu etorkinak herrialde hartzailearen jarduera ekonomikoan integratzeko.
|
|
|
Hala adierazten du Carme Chacón Etxebizitza ministroak atzo aurkeztu zuen “Gure Hirien Egoera” izeneko jardunaldian, Madrilgo Arte Ederren Zirkuluan. Chacónek esan zuen argitalpen honek, Interneten eskuragarri dagoenak, “gaur
|
egun
gure hirien errealitate eta bilakaera berriaren irudi osoena eskaintzen digu”. Atlasak adierazten du Espainiak 83 hiri eremu handi dituela, 744 udalerri eta 310 hiri eremu txiki.
|
|
|
90eko hamarkadaren hasieratik Espainiak jaso duen etorkinen etengabeko fluxuaren ondorio da errealitate hori. Immigrazioaren Behatoki Iraunkorraren azken datuen arabera, 3.700.000 atzerritar baino gehiago bizi dira gaur
|
egun
gure herrialdean. Kopuru hori biztanleria osoaren %8, 3 da, eta autonomia erkidego batzuetan portzentaje altuagoak dituzte, hala nola Balearretan (%16) eta Murtzian (%13).
|
|
|
Martxoaren 15ean hasik da Karrantzan, Bizkaian eta apirilaren 1ean bukatuko da Iruñean. Euskal Herriko zazpi herrialdeetatik ibili ondotik azken
|
egunean
gure eskualdean pasatuko da goizeko ordu ttikietan, 3:00ak aldean hain zuzen ere.
|
|
|
— Bai, ongi entzun duk bai, ene suhia! Marletako borda ez banu saldu Isidro zozo horri,
|
egun
gurea zukean, eta gertakizunak gure etxean balitz bezala zituzkean! Aski zauk hori?
|
|
2008
|
|
|
Eztabaidatu behar litzateke non eragin eta non ez. Honetan lanean ari garenok, beste herrialdeetara begira anitzetan bai sentitzen duzula.... jo... kostatzen zaigunarekin kamiseta batzuek ateratzea bertso eskolen egunean banatzeko, Gipuzkoako bertso eskolen
|
egunean
Gu ta gutarrak joango da jotzera. Bi alde dira.
|
|
|
Azalpen teknikoak kontuan hartuta, euskaldunok eta euskal herritarrok gure buruari galde diezaiokegu ea zeintzuk diren gaur
|
egun
gure erronkak arlo honetan. Gure ikuspuntutik ondoko puntu hauek azpimarratu nahi ditugu:
|
|
|
Egoera horrelakoa izanda eta orain arte esandako guztia kontuan hartuta, IKASYS proiektuaren aplikazioaren bidez, IKTek eskaintzen dituzten baliabideak, ikasgelan testuinguru egokian kokatuz eta modu naturalean integratuz, ikasleei eta irakasleei sortzen zaizkien zailtasunak gainditzeko benetako tresnak izan daitezkeela frogatu nahi da. Ezin da ahaztu gaur
|
egun
gure gazteek teknologia berriak erabiltzerakoan erakusten duten trebezia. Orain arte teknologia horiek, batik bat, jolasean aplikatu dituzte, dena dela, gaitasun teknologiko horien erabilera zuzenak ikasleei ikasketa prozesuan ekarriko dizkien abantailak ezin ukatuzkoak dira.
|
|
|
Gaur
|
egun
gure inguruan aurki ditzakegun gailuak ez dira erabiltzailearen lehentasunen arabera egokitzen; beti era berean jokatzen dute. Baina horrek ez dauka horrela izan beharrik.
|
|
|
Horregatik, azken urteotan ez bezala, aurten ez gara udan iparraldera joango, barkatuko ahal didazue?!?, eta erantzun zioten alabek erantzun beharrekoa: . Ados, aita, baina gure urtebetetze
|
egunean
gurekin izango zaitugu, ezta??; bilatu zuen bakoitzak egoera berriak eragindako gabeziei aurre egiteko modua, amak batez ere, zeinari Ama Birjinari betidanik izan ziòn debozioa itxuragabeki areagotu baitzitzaion, senarraren desleialtasunak bihotzean utzi ziòn hutsunea betetzeko saioan; hots, familiaren egituraren barruan funtsezko zerbait apurtu bazen ere, villalbatarrek, kanpotik begira zituzt...
|
|
|
–Eta Gari ezkutuka beste emakume batekin balebil? Guztiz ohikoa omen da gaur
|
egun
gurearen moduko harremana duten bikoteetan?. Eta bere ezagun askoren banaketetan pentsatu du:
|
|
|
Aipatu baliabide sintaktikoak hautatzeko, oso funtsezkoa izan da gaur
|
egun
gure baliabide automatikoek eskain diezaguketena kontuan hartzea. Sarreran esan dugun bezala, egun eskura ditugun tresna automatikoek, corpusean ageri diren esal dietako sintagmak analizatzen dituzte, hauei dagokien informazio morfosintaktikoa
|
|
|
Joera bateratzailerik ba ote dagoen. Bateratze joera bizia ala motela bizi dugun gaur
|
egun
gure herrietan. Euskararen lurralde guztietan joera bera eta indar berarekin ematen ari ote den.
|
|
|
Adibide egoki batez ematen digu Axular-ek horren berri. Hainbatez,
|
egun
gure artean ohiko diren oinordetza zatien antzera, hirutara banatzen du Axular-ek testamentugile egokiaren ustezko banaketa: lehen zatiarekin, osokoaren heren batez, utzi dituen zorrak ordainduko dira; bigarren zatikiarekin, beste heren batez, seme alaba oinordekoak izango dira; eta, azken heren batez, hildakoaren arima izango da kezka nagusia, haren salbamenerako aplikatu behar baita.
|
|
|
Hau da askogatik, alde2 ren ondoan, gaur
|
egun
gure artean bizienik dagoen adiera. Hau da, era berean, betiko alde> atzizkiak leku adierakotzat hartzera bultzatzen gaituena maiz, Azkueren garaitik esan izan dena alde batera utziz.
|
|
|
–No, por favor!? Bestela Santo Tomas
|
egunean
gu jarriko gaituzte txerriaren ordez!
|
|
|
Gaur egun, Espainian diharduten 70 bankuetatik 20 baino gehiago atzerriko entitateenak dira, baita Europar Batasuneko atzerriko kreditu erakundeen 75 sukurtsal eta Europar Batasunetik kanpoko zortzi sukurtsal ere. Guztira, 140 erakunde baino gehiago ari dira lanean gaur
|
egun
gure herrialdean; ez dira Espainiakoak soilik, atzerriko bankuen mende daude ekonomikoki. Ziur al daude erakunde horietako aurrezkiak?
|
|
|
Gaur
|
egun
gure herrialdeko ikastetxe askotan dauden elebitasunetik edo kultura aniztasunetik haratago doaz; Espainian baimenduta dauden 152 ikastetxe atzerritarretako 50.000 ikaslek baino gehiagok Espainiako hezkuntza sistemako Haur Hezkuntzako, Lehen Hezkuntzako edo Bigarren Hezkuntzako etapak ordezkatzen dituzte eskolatze urteetan, jatorrizko herrialdeko irakaskuntza ofizialei dagozkien ikasketa planekin...
|
|
|
Haiek benetan ari ziren atseden egunarekin gozatzen. Gu geurean oso serio eta ondo ari garela uste dut, eta beste aldean daude atseden
|
egunarekin
guk baino gehiago gozatu dutenak, ziurrenik, baina biharkoan guk baino dezente okerrago pasatuko dutenak. Azken finean, ez da oso ona atseden egunean gehiegi erlaxatzea.
|
|
|
Orain, ordea, sufrimena eraginez, animaliak hiltzen diren ikuskizun eta festak tortura modu bat direlakoan gaude. Rene Descartesek makinatzat bazeuzkan ere, izaki bizidun eta sentikortzat dauzkagu gaur
|
egun
guk animaliak.
|
|
|
Vendee Globe izeneko lehia lau urtean behin egiten da. « L' Equipe kirol egunkari frantziarreko kazetari bat dago
|
egunotan
gurekin. Hark esan dit Frantziako Tourrak adinako ikusmira sortuko duela probak», ohartarazi du, harro.
|
|
|
Azken hiru hamarkadetan egindako bideari jarraiki, Euskal Herrian Euskaraz etik
|
egun
gure hizkuntzak bizi duen egoera latza plazaratu eta horri aurre egiteko konpromisoa berretsi nahi dugu.
|
|
|
Horregatik, azken urteotan ez bezala, aurten ez gara udan iparraldera joango, barkatuko ahal didazue...!", eta erantzun zioten alabek erantzun beharrekoa: " Ados, aita, baina gure urtebetetze
|
egunean
gurekin izango zaitugu, ezta?"; bilatu zuen bakoitzak egoera berriak eragindako gabeziei aurre egiteko modua, amak batez ere, zeinari Ama Birjinari betidanik izan ziòn debozioa itxuragabeki areagotu baitzitzaion, senarraren desleialtasunak bihotzean utzi ziòn hutsunea betetzeko saioan; hots, familiaren egituraren barruan funtsezko zerbait apurtu bazen ere, villalbatarrek, kanpotik begira z...
|
|
|
Eta bizitza zer den, azken hura izan zen guk nahi genituen baldintza guztiak betetzen zituena! Azkenean, hilabete askoko sufrimendua di da batean desa  gertu zen eta hiruzpalau
|
egunetan
gure etxea saldu eta bisitatu genuen azken hura erosi genuen. Balirudike horrekin arazoa konponduko genuela, baina ez, hortxe sortu zitzaigun beste buruhauste bat, erosi genuen etxean obra handia egin behar baitzen eta abuztura arte ez zutela bukatuko esan zigun obrako arduradunak.
|
|
|
Egun gris euritsua zen, eta, aireportutik atera ginenean, Xaxa ezagutu genuen lehenik, eta, geroxeago, Errek" Jacky Chang" ezizenez bataiatu zuen gizona. Lehenengoa, neska gazte argal argal bat zen eta hirian emango genituen
|
egunetan
gure bertako gidaria izango zen. Bigarrena, gure txoferra izan zen, eta, aurrerago ikusiko duzuenez, kariño berezia hartu genion.
|
|
|
Gurasoak izan nahi zuten eta kito. Hurrengo
|
egunean
gure alabak ikusiko genituen lehenengo aldiz, eta huraxe zen garrantzia zuen bakarra.
|
|
|
Ez nuke galdera honen erantzuna bukatu nahi, ordea, hizkuntza eskubideen aferari heldu gabe. Ezaguna da
|
egun
gure herriko hizkuntza den euskarak unibertsitatean duen bigarren mailako papera, eta euskaraz ikasi, lan egin zein bizitzeko zailtasunak. Bolognako prozesuarekin, euskara hirugarren mailako hizkuntza bilakatzen ari da.
|
|
2009
|
|
|
Gaur
|
egun
guk erlijioa instituzio baten eta doktrina finkatu baten eran aurkitzen dugu beti. Instituzio handiak, erakutsi ala ezkutatu egiten du, bere buruaren handi mandiaz, egiaz jainkozkoa?
|
|
|
Antxoa gazitzeaz gain, arrain xerrak ere egiten genituen, eta atunari baño maria eman ere bai. Luzeak ziren uda
|
egunak
gure ume garaian. Goizeko bostetan jaikitzen ginen askotan azpizarak garbitzeko, balde handietan beratzen utzita.
|
|
|
Atzo genioen bezala, Frantziako trenean iritsi zen, Miarritzetik, Mr. Bouté arma maisu ezaguna, gaurko
|
eguna
gurekin egiteko asmoz. Lasterketak
|
|
|
Errana ez zen nire kolkotik aterea. Hitzez hitz errepikatzen ari nintzen lehengo
|
egunean
gure buruzagietariko bati aditua. Ez zen Alain kikiltzeko aski izan.
|
|
|
Eta aurtengo egitaraua onez onean burutu ostean, gure eskerrik zintzoena eman nahi diegu laguntasun berdingabea eman diguten Euskaltzaindiari, Urepeleko Herriko Etxeari, Ondarroako arrantzale jubilatu taldeari hura marmitakoa eta arrainaren ederra!, Mutriku eta Donazaharreko herri kirol taldeei, Goierriko gazte taldeari, zenbait komunikabideri inola ere ez denei, Koldo Mitxelena Kulturuneari eta antolaketan urte oro lagun izaten ditugun guztiei. Eta, nola ez, Xalbador
|
egunean
gurekin urte oroz biltzeko ohitura dutenei, eskerrik asko eta hurrengo urtera arte.
|
|
|
Egia da
|
egun
gure ondasunak, txikia edo handia, geurea edo arrotza izan, atentzioa emateaz gain, zerbait gehiago eskatzen digula; eta, gainera, herrien izaera hobeto adierazteko eta azaltzeko inbertsio egokiak exijitzen dituela gero eta maizago.
|
|
|
“Koralek bezala, alga florak ere islatzen du Mediterraneoaren hoztea eta Indiako Ozeanotik bereiztea, eta elementu tropikal gutxi batzuek bakarrik irauten dute Messindarraren garaian. Gainera, gehienek badituzte afinitate atlantikoak eta gaur
|
egun
gure kostaldean bizi diren algen antzekoak dira”, esan zuen Bragak. Messindarreko koralezko arrezifeetako floraren ezaugarri “mediterraneo atlantikoak” direla eta, Miozenoan (duela 20 milioi urte inguru) osagai tropikalak gutxitu egin ziren.
|
|
|
Niri erronkak jartzen dizkidate, eta ez dut ezetzik inorentzat. Dena den, gaur
|
egun
gure saioak beste ildo bat du.
|
|
|
Ez dago eukaliptora arte ilbetean egitea debekatuta ez zegoen lanik. Ondorioa, erromatarrek aipatu zituzten ilbeteko hirugarren
|
egunean
gure arbasoen etxe aurreetan ospatzen ziren izendatu ezineko jainko baten omenezko jaiak.
|
|
|
Atzo genioen bezala, Frantziako trenean iritsi zen, Miarritzetik, Mr. Bouté arma maisu ezaguna, gaurko
|
eguna
gurekin egiteko asmoz. Lasterketak
|
|
|
" Hemen gutxi ikasten da, irakasle jendea falta da eta gu, Benjamenta Institutuko ikasleok, ez gara sekula ezertara helduko, hau da, biharko
|
egunean
gu guztiok jende apala eta mendekoa izango gara" (Robert Walser, Jakob von Gunten).
|
|
|
Anaiekin despeida ospatu zuen azken
|
egunetan
gure Asisko ttikiak. Lurraren gainean luze etzanik, biluzik, zerugoia begiz begi zuela:
|
|
2010
|
|
|
Bai, Iran, Irak, Siria eta Turkiako mugek banatzen dute gaur
|
egun
gure herria. Zaila da kurduera sailkatzea prozedura tradizionalaren bidez. Batzuetan nekez esan daiteke dialekto multzoaz ari garen ala hizkuntza bakarraz.
|
|
|
Gauzak, ordea, aldatu egin dira. Gaur
|
egun
gutariko bakoitzak sakelan eramaten du teknologia hori. Eta horrexek komunikabide bihurtu gaitu oharkabean.
|
|
|
Komunikabideen ezberdintasunak aztertuz, espainiar eremuko prentsa da euskara euskal abertzaletasunarekin indartsuen lotzen duena. ...n hizkuntzaren inguruan bizi dugun errealitate konplexu honek, ez digu errazten batere, hizkuntza ezberdinen elkarbizitza normalizatua lortzen. hizkuntzetako bat baztertzeko joera honek, hizkuntzarekiko identitate zatikatua eragiten du. euskara gurea da edo gurea erdara da, esaerekin gertuago dauden herritarrak bananduaz eta azken finean, elebitasuna edo bi hizkuntzen elkarbizitza oztopatuaz. gaur
|
egun
gure gizartean eztabaidan dauden euskalerrirako herri asmoetan, hizkuntzek —oro har— eta euskarak bereziki, eragin handia dute. gutxienik elebiduna izango zen elkarte bat sortzeko hitzarmena eta legea egin ziren, baina gure gizartean jarrera kontrajarriak daude euskararen auzian.
|
|
|
Eta kubistekin gertatzen dena, orain dela mende erdi inpresionistekin gertatu zenaren parekoa da. Orduan Parisen gertatu zen gertatzekoa, sekulako eskandalua, alegia?, Nadar argazkilariaren aretoan, eta
|
egunotan
gure hirian. Baina iraganean gelditzen denak ezin du etorkizuna objektiboki epaitu; are gehiago:
|
|
|
Adibidez, zentzumena erabiliz hainbat oroitzapen gogora daitezke, usaimenaren bidez edota dastamenaren bidez. Lehenengo kasuan, indibiduoak«orain 75 urte gure amak goizero egiten zuen kafearen usaina» esaldiarekin, haurtzaroko oroitzapenak gogora ekar ditzake, esaterako, etxeko sukaldea, etxearenbanaketa, kaleko ezaugarriak, eta antzekoak. Bigarren kasuan, berriz, «haurtzaroanurtebetetze
|
egunean
gure osaba Julianek oparitzen zizkidan gozokiak» esaldiarekingozokiaren forma eta kolorea, txikitako opariak eta jostailuak oroitu ditzake. Horrelako ariketak oroimena lantzeaz gain, gaixoaren alde emozionala ere lantzekobaliagarriak dira.
|
|
|
Maila globalean proposamen birbanatzaileak babesten dituzten ideien artean, nolakoak dira gaur
|
egun
gure gizartean dihardutenak. Ikuspegi hau aurkeztekoMunduko Bankuaren ekonomialari aipagarri baten lana azalduko dugu, Milanovicena (2006) alegia.
|
|
|
Lehenengoan, jakia errautsen artean sartzen zen eta bakarrik bero zuzena jasan zezaketen elikagaiak kozinatzeko erabiltzen zen, hau da, oskol gogorra zutenak: ezkurrak, gaztainak, intxaurrak, hurrak, arrautzak, etab. Gaur
|
egun
gure gizartean teknika hau oraindik erabiltzen da odolostea eta txorizoa aluminiozko paperarekin estaltzen direnean txingarretan erretzeko. Errautspean erretzearen bigarren motan, lurrean egindako zulo batean janaria sartzen zen, gero harrizko edo zeramikazko plaka batekin zuloa estaltzen zen, eta bukatzeko, honen gainean errauts gori asko jartzen ziren pixkanakako beroketa uniformea lortzeko.
|
|
|
Ziur aski, zeuzkaten kontserbazio teknikak nahiko kaskarrak zirenez, sortutako usain eta zapore desatseginak kamuflatzeko, garum saltsa eta Ekialdetik ekarritako espeziak erabiltzen zituzten. Garum saltsak usain usteldua zuen,
|
egun
gure gizartean jasanezina izango zena, eta hainbat arrain motaren hartziduratik ateratzen zen: ontzietan arrainak (erraiak kendu gabe) belar usaintsuekin nahasten ziren, eta lehortu eta prensatu ondoren, hamabost egunez edo uzten zen hartzitzen.
|
|
|
Txingarreztatzea egosketa metodo zaila eta luzea denez, gaur
|
egun
gure herrialdean ia ia ez da erabiltzen. Frantzian, berriz, haragia prestatzeko gehien erabiltzen den teknika da; hemendik dator brasserie jantoki frantsesen izena.
|
|
|
Zigor bitartekaritzaren eta justizia berriztatzailearen abantaila guztiak aintzatetsita, ukaezina da
|
egun
gure ordenamendu juridikoan zigor liskarrak ebazteko gailentzen den tresna edo bidea jurisdikzioa dela, epaibidea alegia. Hala ere, bi baliabideen arteko harremana oso estua da.
|
|
|
UNEDek, ONCE Fundazioak eta Ezgaitasuna duten Pertsonen Ordezkarien Espainiako Batzordeak (CERMI) lankidetzarako esparru hitzarmen bat sinatu dute, ezgaitasuna duten unibertsitateko ikasle eta tituludunen irisgarritasunean, egokitzapenean eta laneratzean lan egiteko. Urrutiko Hezkuntzarako Unibertsitate Nazionalaren (UNED) txostenaren arabera, “orain arte garatu diren lankidetza ekintzak sendotzea eta gaur
|
egun
gure unibertsitatean lantzen diren lan eremu berriekin lotutako jarduerei ekitea du helburu hitzarmenak, batez ere UNIDIS (UNEDen Urritasuna duten Unibertsitarioentzako Arreta Zentroa) sortu zenetik, 2008 urtearen hasieran”. Landuko diren esparru horien artean, honako hauek azpimarratuko dira:
|
|
|
banrepcultural Espainiako museo eskaintza handia da. Kultura Ministerioaren estatistiken arabera, guztira 1.455 museoak eta bildumak gaur
|
egun
gure herrialdeko kultura ondarearen zati dira. Erakunde horien %44, 7 doan sar daitezke bisitari guztientzat.
|
|
|
Orain dela hogei urte ez zen karenatua existitzen, barrukoari bakarrik begiratzen genion-eta. Gaur
|
egun
gure produktua aberasten duen balio erantsi bat da”.
|
|
|
Eta kubistekin gertatzen dena, orain dela mende erdi inpresionistekin gertatu zenaren parekoa da. Orduan Parisen gertatu zen gertatzekoa —sekulako eskandalua, alegia—, Nadar argazkilariaren aretoan, eta
|
egunotan
gure hirian. Baina iraganean gelditzen denak ezin du etorkizuna objektiboki epaitu; are gehiago:
|
|
|
Gure lana handia zen. Goizeko zortziak inguruan etortzen ziren ikasleak, eta bazkalondotik ia iluntzera arte igarotzen zuten
|
eguna
gurekin. Guretzat ez zegoen opor egunik, ezta igandeetan ere.
|
|
|
Lastima izan zen kontsulta debekatzea; euskal gizarteari aukera kendu zioten ETAren indarkeriaren aurkako jarrera argia har eta azaldu zezan. Gaur
|
egun
gure alde izango genuke gizarteak ETAri bidalitako mezua eta exijentzia: ETA kanpora, alde egin gure bizitzetatik.
|
|
|
Hau printzipio etiko unibertsala izanik, ezin dugu ahaztu ETA dela gaur
|
egun
gure gizartean giza eskubideak urratzearen erantzule nagusia. ETAk aurrean izango gaitu, ez bakarrik indarkeria etikoki eta moralki salatzekoa delako, baizik eta, gainera, ez duelako errespetatzen herri honetako gehiengoaren borondatea; borroka armatua behin betiko utz dezala exijitzen dion herriaren borondatea.
|
|
|
7 egun baititu ilargi laurden bakoitzak, hortik 7
|
egun
gure asteak.
|
|
|
Hegalez bueltan zihoaztek Infernu txinpartak Ixildu dituk
|
egun
Gure txalapartak Sorgin azti guziak Erabat ausartak Inkisidoreer aitzi Harrokeria aparta.
|
|
|
" Atopia bizi dugu
|
egun
gure herri eta hiriko kale gero eta pribatizatuagoetan. Lekua galtzean, lurra gure azpian mugitzen dela sentsazioa dugunean, ondoeza epidermikoa sortzen da, sosegurik uzten ez duena.
|
|
|
Atzamar erakuslea goratzen zuen halakoetan Jazintok, esandakoen garrantzia azpimarratu guran. Hezurdura lodiko betaurrekoak, bekokia garbi, belarri osteko ile zuri kiribila luze, patilla mardulak, metroa eta hirurogei inguru, sorbalda estu, hezur eta azal. Eguneko hogeita bost ordu langile mugimenduei buruzko teoriak praktikara zelan ekarri asmatzen, historiako iraultzaileen zitak dekodetzen eta ezkerreko idazleen poemak irakurtzen ematen zituen
|
egunak
gure Fanonek.
|
|
2011
|
|
|
beharbada hasiera batean mesfidantza apur batekin hartu zuten, baina urteetan izandako jardun orbanik gabeak laster apurtu zituen distantziak, eta orain euren sentipena da Bilbo urrunetik etorritako jauntxokeriak auzoarena zena kendu digula, erarik bortitzenean eta mespretxuzko hitzetan bilduta gainera. Errekaldeberri memoria luzeko auzoa da, eta
|
egunotan
gutariko askorengan berpiztu dira Doña Pilar Careaga de Lequericaren garai beltzak.Eta uste dut hori berori sentitu dutela hiru egunotan lanera edota etxera joateko era guztietako oztopoak jasan eta mendietatik itzulinguruak egin behar izan dituzten auzokideek, beren dendak eta tabernak zarratu behar izan dituzten jabe apalek, udalaren eta enpresaren nahierara garraio publikorik gabe geratu dire... Udaletik ezin zen hori guztia aurreikusi, eta kosta ahala kosta gerra egoera honetara ailegatzea eragotzi?
|
|
|
Dena den, Nightinghalen esanetan, aurretik kaleratutako abestietako umorea leundu nahi izan dute: «Oso pozik gaude gaur egun oraindik gazteek gure kantak kantatzen dituztelako kalean, baina oso gai konplexuak daude gaur
|
egun
gure herrian». Bi doberman beltz abestiak gai horiek erakusten ditu taldearen iritziz:
|