2000
|
|
Soziologia eta Zientzia Politikoen baitan, uztailaren 10etik 13ra" Euskal Herri@.kom?" ikastaldiak gaur
|
egun
gurean ematen den eztabaidaren mamira jotzea du helburu, alegia, komunitaterik ba ote dugu Euskal Herrian. Edo eraiki beharra ote dago?
|
|
Gaur
|
egun
gure inguruneko telebistagintzan albistegiek betetzen duten zereginakbi alderdi oso markatu ditu. Kuantitatiboa da bata, egun osoko emisioetan bestegeneroekin alderatuta zenbaterainoko denbora okupatzen duten erakusten duena.
|
|
Eskubide kolektiboen inguruan funtsezkoa zaigunlan teorikoan behar bezala murgildu ahal izateko, hain zuzen. Amarrurik gabe etagaur
|
egun
gure eskubideak zapaltzen dituen zuzenbideak aztertzeko. Tranpa barik.
|
|
Adibidez, EuskalHerriko alderdi abertzale guztiak (Abertzaleen Batasuna, Euskal Herritarrok, EuskoAlkartasuna eta Euzko Alderdi Jeltzalea) bat datoz Euskal Herria nazioa dela esateaneta, beraz, beste edozein nazio gisa, bere erabakitze ahalmena gauzatzeko eskubideukaezina duela aldarrikatzean. Eskubide demokratiko hori euskal herritar guztieidagokiela diote denek, Estatu espainiarrak eta frantziarrak ezarritako lurralde zatiketa eta jazarpenaren ondorioz, gaur
|
egun
gure gizartean dagoen nazio kontzientziazdauden mailen ezberdintasunaz jakitun badira ere. Halaber, nazio eskubideen aldarrikapen hutsa egitetik haiek gauzatzera jauzi egiteko garai aproposean gaudela irizten diote.
|
|
Euskal Kultur Ondareari buruzko Legea onartu zenetik Euskal Autonomia Erkidegoan 169 liburutegi publiko informatizatu dira. Gaur
|
egun
gure sare barruan dauden 288 udal liburutegietatik 182 informatizatuta daude. Esparru horretan egin den lanaren ondorioz, 3.000 biztanletik gorako udalerrietako liburutegi publiko guztiak informatizatuta daude eta 1.000 biztanletik gorako udalerrietako udal liburutegietako% 90.
|
2002
|
|
Edonola ere, argi dago beharrezkoa litzaigukeela arazo honen inguruko azterketa sakonagoa egitea. Gure ustez, euskal idazle emakumezkoen inguruko datu kuantitatibo gaurkotuek asko lagunduko ligukete gaur
|
egun
gurean oso hedatuta dauden topiko asko apurtzen. Hauen artean, segur aski," emakumezkoen literaturaren boomaz" mintzo diren baieztapenak izango
|
|
Analisi honetako emaitzek, beraz, transgenikoak
|
egun
gure elikagaien merkatuan nola sartzen ari zaizkigun zehazki gaztigatzen digute.
|
|
Euskal Herriko hezkuntza sisteman bertakoekonomia lantzen duen irakasgaien urritasunak ez du orain arte lagundu besteesparruetan ohikoak diren urratsak ematen testuliburugintza jardueran. Horren islada, gaur
|
egun
gure herriko unibertsitate sarean Euskal Herriko Ekonomia irakasgaiaEkonomia titulazio bakar batean egotea. EHUko Ekonomia lizentziaturan?, etahautazko irakasgai gisa, gainera. Euskal ekonomiak diziplina moduan duen ezagutza ofiziala hutsaren hurrengoa da, eta errealitate horrek eremu honetan daudengabeziak ulertarazten ditu.
|
|
Badakit gaur
|
egun
gure artean katedradun eta titular euskaldun ugari daudela, zorionez; baina inork ez dit nire curriculuma ebaluatu nahi, Ekaia aldizkariaren2000eko 13 alean idatzi nuenez. Eta niri bezala, irakasle kontratatu asko eta askorigauza bera gertatzen zaiela esatera ausartuko nintzateke, azken finean euskaladarreko irakasleria gehienbat irakasle berria, gazte eta ez funtzionarioa delako, nibezalaxe, hain justu.
|
|
Gaur egun 739 dira Euskal Autonomia Erkidegoko euskal enpresen nazioartekoezarpenak eta berauen kanpo inbertsioa 36,55 milioi eurotik (1991) 1.358,97 milioi eurora (1999) pasatu da zortziu rte eskasotan, 12.000 milioi euro ren esportazioak kontuan hartzeke. Arrantzale, misiolari edo iheslariak baino, enpresak dira gaur
|
egun
gure ikurrin eta enbaxada.
|
2003
|
|
Grigoen eta erromatarren garaian kontsumitzen zen azenarioak ez zuen zerikusirik egungoarekin, purpura edo horixka eta motzagoa eta mehea baitzen. XVII. mendean lortu zen gaur
|
egun
gure merkatuetan dagoen azenarioa, sendoa eta laranja kolorekoa, jatorri holandarrekoa. Oro har laranja bada ere, gaur egun zuritik gorrira, horira barietateak daude; Asiako batzuek ere izan dezakete azal morea.
|
|
Kalkulatzen da 3500 izurde arrunt eta zerrenda inguru hiltzen zirela urtero eremu horretan ezpata arrainaren arrantza denboraldian. Arazo hori, gaur
|
egun
gure uretan desagertuta dagoena, indarrean dago ondoko Frantzia eta Marokoko uretan. Beste arte problematiko bat arraste pelagikoa da, Atlantikoko uretara mugatua.
|
|
Askoz gutxiago ezagutzen eta erabiltzen dituzte teknikariek espezie belarkara eta mata baxu autoktonoak, nahiz eta horiek erantzun diezaioketen lurzoru pobre edo degradatuak kolonizatzeko lan zailari. Miriam Sotok dioenez, “espezie horiek dute eboluzio bidez sortu den eta gaur
|
egun
gure bioaniztasunaren parte den aberastasun genetikoa”. “Katalogo horren bidez —gaineratu du—, gure espezie autoktonoen ezaugarri ekologikoak eta erabiltzeko modua ezagutarazi nahi dira, gune degradatuak landareztatzeko proiektuak hobetzeko eta Errioxako natur ingurunearen biodibertsitatea mantentzen laguntzeko”.
|
2004
|
|
Digitalizazioari dagokionez, 2012an emisio analogikoa, gaur
|
egun
gure etxeetan ezagutzen duguna, desagertu egingo dela aurreikusten da. Agian urte batzuk aurreratuko da itzalaldi analogiko hori, edo agian luzapen bat egongo daiteke.
|
|
Baina ez al da samurragoa perfekzioaren ideiaren berezko iluntasuna onartzea? Egia esan, zaila baldin bada gaur
|
egun
guretzat unibertsoa perfekzioaren ikuspegitik interpretatzea, ez zen errazagoa izango Descartesentzat bere garaian. Baina hori onartuz gero, bere sistema osoaren oinarria hautsita geratuko litzateke zeharo, eta hori egin aurretik nahiago du autoinkulpazioaren bidetik jo:
|
|
Era honetakoa da lege fisikoei buruz dugun ezagupena. Esaterako, grabitazioaren legea egiatzat jotzen dugu berari buruz hitz egin digutelako zientziaren izenean, santu batek egindako mirariez berba egin diguten moduan elizetan, ikusi geuk inoiz ikusi ez dugun arren lege fisiko hori, lege bat ez delako inon ikusten; halatan ere, erotzat joko genuke gaur
|
egun
gure artean lege horren indarra ukatuko lukeen edonor. Alabaina ez dugu ahaztu behar Newton bera izututa geratu zela lege horrekin, indar bat aurkitu zuelako kontaktu fisikorik gabe eragiten omen zuena gorputz fisikoetan eta ia Jainkoari berari konpetentzia egiten ziona.
|
2005
|
|
Egia eta ona, beraz, haren ideologia eta poli tika? Juduen eta protestanteen etsaigo, emakumea bere herronkan iraunaraz te (nahiz hoz emateko eskubidearen alde zen, emazteak giristinoagoak direla koan), frantses abertzaletasun, armadazaletasun, inperio eta koloniazaletasun... edo, hobeki esan, keria nekez onar dezake
|
egun
gure arteko inork.
|
|
Herrietako berri batzuetan sartzen du ere beste kazeta genero ohargarri bat,
|
egun
gure artean gutiago ageri dena: hil ospetsuen berri, apaizkide, euskaltzale, jaun handi... adiskide edo etsai, horien laudorio edo gaitzespen eginez.
|
|
(E 814,). Etsaiak degradatu nahian abereekin konparatzen ditu (otso, azeri, txakur errabiatu); Berdoly, adibidez, zahagi zahar edo barrikarekin (EO 21,). Konparazio ironikoak (oilategiko haga bezen garbi) eta hiperbolikoakere baliatzen ditu; orobat hiperbole eta adierazmolde hiperbolikoak, hitzen adieraziezintasunaren lekuko.Pipa bat tabako ez eta ere tu bat ez duela balio; hatsa gezur eta ele zuri dariola,
|
egun
gu azkar gure hatzean (ohart hatsa 1 hatzean hitz jokoari ere). 4.3 Esaldien joskerarena da agian Hiriart Urrutiren alderdi ohargarri eta bereziena. Prosa zalu edo malgu eta lasterra beharra kazetaritzan, higikorra eta askatasun handikoa ekarri digu.
|
|
Izan ere, estatistiken arabera, beste kontu batzuk baino gehiago kezkatzen ditu, hala nola osasuna eta askok jasotzen dituzten pentsioak. Gaur
|
egun
gure nagusiek betetzen duten eginkizunak ez du zerikusirik aurreko belaunaldiekin. “Auzoa” kontzeptua lausotuta, batez ere hiri handietan, non ‘Don’ ere esaten baitzitzaien, hiriguneetako giza harremanak aldatu egin dira, eta ez da ohikoa, adibidez, auzokoak haiengana jotzea zerbait behar duten galdetzeko.
|
2006
|
|
Hamabost
|
egun
gurean eta kezka bat dabilkizu buruan jira eta bueltaka.
|
2007
|
|
(OFF) Beharbada munduko hartz zuri kutsatuenak Errusiako (ON) mendebaldeko Artikoan daude egun, Frantzisko Josefen Lurraldearen inguruan. Karako itsasoko, Novaia Zemlia uharteko eta Frantzisko Josefen Lurralde inguru horretako hartzak munduko kutsatuenak dira
|
egun
guk dakigunez.
|
|
hots, darabilten politikaren kontzeptuakez du balio euskal nazio identitatea eraikitzeko, oro har politikatzat ulertzendugunak botere eremuaren zatitxo bat besterik ez duelako bere baitan hartzen.Antzeko gauza gertatzen zaie lurraldetasunarekin ere. Gaur
|
egun
gurean nagusiden lurralde nazionalismoak ez du balio nire ustez euskal nazioaren etxerik eraikitzeko, nazio identitatearen sistema eraikitzea ez delako lurralde irizpidean funtsatutako eskubide kontua, identitate nazionalaren sistema osatzen duten faktorenagusien garapena baizik. Eskubideek ez dute berez identitaterik eraikitzen; onikonenean, legitimazio ideologikoaren jokora mugatzen da beraien eragin ahalmena.
|
|
Esan daiteke ez dagoela ekonomikoa dena eta ez dena bereizteko irizpide argirik, ekonomiaren esanahia kulturaren eta historiaren araberakoa da eta (Webley, 2005). Adibidez, gaur
|
egun
gure kulturan dirua ekonomiaren ezinbesteko elementutzathartzen da. Dirua, ordea, ez da dena.
|
|
Terry, BIDeko Inbertsioetarako Alde Anitzeko Funtsaren (FOMIN) kudeatzailea. Estatu Batuen ondoren, Latinoamerikarako bigarren bidalketa iturria da gaur
|
egun
gure herrialdea. “Espainiak munduko praktika onenetako asko hartu ditu etorkinak herrialde hartzailearen jarduera ekonomikoan integratzeko.
|
|
Hala adierazten du Carme Chacón Etxebizitza ministroak atzo aurkeztu zuen “Gure Hirien Egoera” izeneko jardunaldian, Madrilgo Arte Ederren Zirkuluan. Chacónek esan zuen argitalpen honek, Interneten eskuragarri dagoenak, “gaur
|
egun
gure hirien errealitate eta bilakaera berriaren irudi osoena eskaintzen digu”. Atlasak adierazten du Espainiak 83 hiri eremu handi dituela, 744 udalerri eta 310 hiri eremu txiki.
|
|
90eko hamarkadaren hasieratik Espainiak jaso duen etorkinen etengabeko fluxuaren ondorio da errealitate hori. Immigrazioaren Behatoki Iraunkorraren azken datuen arabera, 3.700.000 atzerritar baino gehiago bizi dira gaur
|
egun
gure herrialdean. Kopuru hori biztanleria osoaren %8, 3 da, eta autonomia erkidego batzuetan portzentaje altuagoak dituzte, hala nola Balearretan (%16) eta Murtzian (%13).
|
|
— Bai, ongi entzun duk bai, ene suhia! Marletako borda ez banu saldu Isidro zozo horri,
|
egun
gurea zukean, eta gertakizunak gure etxean balitz bezala zituzkean! Aski zauk hori?
|
2008
|
|
Azalpen teknikoak kontuan hartuta, euskaldunok eta euskal herritarrok gure buruari galde diezaiokegu ea zeintzuk diren gaur
|
egun
gure erronkak arlo honetan. Gure ikuspuntutik ondoko puntu hauek azpimarratu nahi ditugu:
|
|
Egoera horrelakoa izanda eta orain arte esandako guztia kontuan hartuta, IKASYS proiektuaren aplikazioaren bidez, IKTek eskaintzen dituzten baliabideak, ikasgelan testuinguru egokian kokatuz eta modu naturalean integratuz, ikasleei eta irakasleei sortzen zaizkien zailtasunak gainditzeko benetako tresnak izan daitezkeela frogatu nahi da. Ezin da ahaztu gaur
|
egun
gure gazteek teknologia berriak erabiltzerakoan erakusten duten trebezia. Orain arte teknologia horiek, batik bat, jolasean aplikatu dituzte, dena dela, gaitasun teknologiko horien erabilera zuzenak ikasleei ikasketa prozesuan ekarriko dizkien abantailak ezin ukatuzkoak dira.
|
|
Gaur
|
egun
gure inguruan aurki ditzakegun gailuak ez dira erabiltzailearen lehentasunen arabera egokitzen; beti era berean jokatzen dute. Baina horrek ez dauka horrela izan beharrik.
|
|
–Eta Gari ezkutuka beste emakume batekin balebil? Guztiz ohikoa omen da gaur
|
egun
gurearen moduko harremana duten bikoteetan?. Eta bere ezagun askoren banaketetan pentsatu du:
|
|
Aipatu baliabide sintaktikoak hautatzeko, oso funtsezkoa izan da gaur
|
egun
gure baliabide automatikoek eskain diezaguketena kontuan hartzea. Sarreran esan dugun bezala, egun eskura ditugun tresna automatikoek, corpusean ageri diren esal dietako sintagmak analizatzen dituzte, hauei dagokien informazio morfosintaktikoa
|
|
Joera bateratzailerik ba ote dagoen. Bateratze joera bizia ala motela bizi dugun gaur
|
egun
gure herrietan. Euskararen lurralde guztietan joera bera eta indar berarekin ematen ari ote den.
|
|
Adibide egoki batez ematen digu Axular-ek horren berri. Hainbatez,
|
egun
gure artean ohiko diren oinordetza zatien antzera, hirutara banatzen du Axular-ek testamentugile egokiaren ustezko banaketa: lehen zatiarekin, osokoaren heren batez, utzi dituen zorrak ordainduko dira; bigarren zatikiarekin, beste heren batez, seme alaba oinordekoak izango dira; eta, azken heren batez, hildakoaren arima izango da kezka nagusia, haren salbamenerako aplikatu behar baita.
|
|
Hau da askogatik, alde2 ren ondoan, gaur
|
egun
gure artean bizienik dagoen adiera. Hau da, era berean, betiko alde> atzizkiak leku adierakotzat hartzera bultzatzen gaituena maiz, Azkueren garaitik esan izan dena alde batera utziz.
|
|
Gaur egun, Espainian diharduten 70 bankuetatik 20 baino gehiago atzerriko entitateenak dira, baita Europar Batasuneko atzerriko kreditu erakundeen 75 sukurtsal eta Europar Batasunetik kanpoko zortzi sukurtsal ere. Guztira, 140 erakunde baino gehiago ari dira lanean gaur
|
egun
gure herrialdean; ez dira Espainiakoak soilik, atzerriko bankuen mende daude ekonomikoki. Ziur al daude erakunde horietako aurrezkiak?
|
|
Gaur
|
egun
gure herrialdeko ikastetxe askotan dauden elebitasunetik edo kultura aniztasunetik haratago doaz; Espainian baimenduta dauden 152 ikastetxe atzerritarretako 50.000 ikaslek baino gehiagok Espainiako hezkuntza sistemako Haur Hezkuntzako, Lehen Hezkuntzako edo Bigarren Hezkuntzako etapak ordezkatzen dituzte eskolatze urteetan, jatorrizko herrialdeko irakaskuntza ofizialei dagozkien ikasketa planekin...
|
|
Orain, ordea, sufrimena eraginez, animaliak hiltzen diren ikuskizun eta festak tortura modu bat direlakoan gaude. Rene Descartesek makinatzat bazeuzkan ere, izaki bizidun eta sentikortzat dauzkagu gaur
|
egun
guk animaliak.
|
|
Azken hiru hamarkadetan egindako bideari jarraiki, Euskal Herrian Euskaraz etik
|
egun
gure hizkuntzak bizi duen egoera latza plazaratu eta horri aurre egiteko konpromisoa berretsi nahi dugu.
|
|
Ez nuke galdera honen erantzuna bukatu nahi, ordea, hizkuntza eskubideen aferari heldu gabe. Ezaguna da
|
egun
gure herriko hizkuntza den euskarak unibertsitatean duen bigarren mailako papera, eta euskaraz ikasi, lan egin zein bizitzeko zailtasunak. Bolognako prozesuarekin, euskara hirugarren mailako hizkuntza bilakatzen ari da.
|
2009
|
|
Gaur
|
egun
guk erlijioa instituzio baten eta doktrina finkatu baten eran aurkitzen dugu beti. Instituzio handiak, erakutsi ala ezkutatu egiten du, bere buruaren handi mandiaz, egiaz jainkozkoa?
|
|
Egia da
|
egun
gure ondasunak, txikia edo handia, geurea edo arrotza izan, atentzioa emateaz gain, zerbait gehiago eskatzen digula; eta, gainera, herrien izaera hobeto adierazteko eta azaltzeko inbertsio egokiak exijitzen dituela gero eta maizago.
|
|
“Koralek bezala, alga florak ere islatzen du Mediterraneoaren hoztea eta Indiako Ozeanotik bereiztea, eta elementu tropikal gutxi batzuek bakarrik irauten dute Messindarraren garaian. Gainera, gehienek badituzte afinitate atlantikoak eta gaur
|
egun
gure kostaldean bizi diren algen antzekoak dira”, esan zuen Bragak. Messindarreko koralezko arrezifeetako floraren ezaugarri “mediterraneo atlantikoak” direla eta, Miozenoan (duela 20 milioi urte inguru) osagai tropikalak gutxitu egin ziren.
|
|
Niri erronkak jartzen dizkidate, eta ez dut ezetzik inorentzat. Dena den, gaur
|
egun
gure saioak beste ildo bat du.
|
2010
|
|
Bai, Iran, Irak, Siria eta Turkiako mugek banatzen dute gaur
|
egun
gure herria. Zaila da kurduera sailkatzea prozedura tradizionalaren bidez. Batzuetan nekez esan daiteke dialekto multzoaz ari garen ala hizkuntza bakarraz.
|
|
Gauzak, ordea, aldatu egin dira. Gaur
|
egun
gutariko bakoitzak sakelan eramaten du teknologia hori. Eta horrexek komunikabide bihurtu gaitu oharkabean.
|
|
Komunikabideen ezberdintasunak aztertuz, espainiar eremuko prentsa da euskara euskal abertzaletasunarekin indartsuen lotzen duena. ...n hizkuntzaren inguruan bizi dugun errealitate konplexu honek, ez digu errazten batere, hizkuntza ezberdinen elkarbizitza normalizatua lortzen. hizkuntzetako bat baztertzeko joera honek, hizkuntzarekiko identitate zatikatua eragiten du. euskara gurea da edo gurea erdara da, esaerekin gertuago dauden herritarrak bananduaz eta azken finean, elebitasuna edo bi hizkuntzen elkarbizitza oztopatuaz. gaur
|
egun
gure gizartean eztabaidan dauden euskalerrirako herri asmoetan, hizkuntzek —oro har— eta euskarak bereziki, eragin handia dute. gutxienik elebiduna izango zen elkarte bat sortzeko hitzarmena eta legea egin ziren, baina gure gizartean jarrera kontrajarriak daude euskararen auzian.
|
|
Maila globalean proposamen birbanatzaileak babesten dituzten ideien artean, nolakoak dira gaur
|
egun
gure gizartean dihardutenak. Ikuspegi hau aurkeztekoMunduko Bankuaren ekonomialari aipagarri baten lana azalduko dugu, Milanovicena (2006) alegia.
|
|
Lehenengoan, jakia errautsen artean sartzen zen eta bakarrik bero zuzena jasan zezaketen elikagaiak kozinatzeko erabiltzen zen, hau da, oskol gogorra zutenak: ezkurrak, gaztainak, intxaurrak, hurrak, arrautzak, etab. Gaur
|
egun
gure gizartean teknika hau oraindik erabiltzen da odolostea eta txorizoa aluminiozko paperarekin estaltzen direnean txingarretan erretzeko. Errautspean erretzearen bigarren motan, lurrean egindako zulo batean janaria sartzen zen, gero harrizko edo zeramikazko plaka batekin zuloa estaltzen zen, eta bukatzeko, honen gainean errauts gori asko jartzen ziren pixkanakako beroketa uniformea lortzeko.
|
|
Ziur aski, zeuzkaten kontserbazio teknikak nahiko kaskarrak zirenez, sortutako usain eta zapore desatseginak kamuflatzeko, garum saltsa eta Ekialdetik ekarritako espeziak erabiltzen zituzten. Garum saltsak usain usteldua zuen,
|
egun
gure gizartean jasanezina izango zena, eta hainbat arrain motaren hartziduratik ateratzen zen: ontzietan arrainak (erraiak kendu gabe) belar usaintsuekin nahasten ziren, eta lehortu eta prensatu ondoren, hamabost egunez edo uzten zen hartzitzen.
|
|
Txingarreztatzea egosketa metodo zaila eta luzea denez, gaur
|
egun
gure herrialdean ia ia ez da erabiltzen. Frantzian, berriz, haragia prestatzeko gehien erabiltzen den teknika da; hemendik dator brasserie jantoki frantsesen izena.
|
|
Zigor bitartekaritzaren eta justizia berriztatzailearen abantaila guztiak aintzatetsita, ukaezina da
|
egun
gure ordenamendu juridikoan zigor liskarrak ebazteko gailentzen den tresna edo bidea jurisdikzioa dela, epaibidea alegia. Hala ere, bi baliabideen arteko harremana oso estua da.
|
|
UNEDek, ONCE Fundazioak eta Ezgaitasuna duten Pertsonen Ordezkarien Espainiako Batzordeak (CERMI) lankidetzarako esparru hitzarmen bat sinatu dute, ezgaitasuna duten unibertsitateko ikasle eta tituludunen irisgarritasunean, egokitzapenean eta laneratzean lan egiteko. Urrutiko Hezkuntzarako Unibertsitate Nazionalaren (UNED) txostenaren arabera, “orain arte garatu diren lankidetza ekintzak sendotzea eta gaur
|
egun
gure unibertsitatean lantzen diren lan eremu berriekin lotutako jarduerei ekitea du helburu hitzarmenak, batez ere UNIDIS (UNEDen Urritasuna duten Unibertsitarioentzako Arreta Zentroa) sortu zenetik, 2008 urtearen hasieran”. Landuko diren esparru horien artean, honako hauek azpimarratuko dira:
|
|
banrepcultural Espainiako museo eskaintza handia da. Kultura Ministerioaren estatistiken arabera, guztira 1.455 museoak eta bildumak gaur
|
egun
gure herrialdeko kultura ondarearen zati dira. Erakunde horien %44, 7 doan sar daitezke bisitari guztientzat.
|
|
Orain dela hogei urte ez zen karenatua existitzen, barrukoari bakarrik begiratzen genion-eta. Gaur
|
egun
gure produktua aberasten duen balio erantsi bat da”.
|
|
Lastima izan zen kontsulta debekatzea; euskal gizarteari aukera kendu zioten ETAren indarkeriaren aurkako jarrera argia har eta azaldu zezan. Gaur
|
egun
gure alde izango genuke gizarteak ETAri bidalitako mezua eta exijentzia: ETA kanpora, alde egin gure bizitzetatik.
|
|
Hau printzipio etiko unibertsala izanik, ezin dugu ahaztu ETA dela gaur
|
egun
gure gizartean giza eskubideak urratzearen erantzule nagusia. ETAk aurrean izango gaitu, ez bakarrik indarkeria etikoki eta moralki salatzekoa delako, baizik eta, gainera, ez duelako errespetatzen herri honetako gehiengoaren borondatea; borroka armatua behin betiko utz dezala exijitzen dion herriaren borondatea.
|
|
7 egun baititu ilargi laurden bakoitzak, hortik 7
|
egun
gure asteak.
|
|
Hegalez bueltan zihoaztek Infernu txinpartak Ixildu dituk
|
egun
Gure txalapartak Sorgin azti guziak Erabat ausartak Inkisidoreer aitzi Harrokeria aparta.
|
|
" Atopia bizi dugu
|
egun
gure herri eta hiriko kale gero eta pribatizatuagoetan. Lekua galtzean, lurra gure azpian mugitzen dela sentsazioa dugunean, ondoeza epidermikoa sortzen da, sosegurik uzten ez duena.
|
2011
|
|
Dena den, Nightinghalen esanetan, aurretik kaleratutako abestietako umorea leundu nahi izan dute: «Oso pozik gaude gaur egun oraindik gazteek gure kantak kantatzen dituztelako kalean, baina oso gai konplexuak daude gaur
|
egun
gure herrian». Bi doberman beltz abestiak gai horiek erakusten ditu taldearen iritziz:
|
|
Dena ez da txarra, ordea; Lopez Etxezarretak dio
|
egun
gure irakaskuntza guztiontzakoa dela, eta hori, duela urte batzuk, ez zela horrela. Hori da berarentzat baliorik handiena.
|
|
Aurreko kapituluan Espainian udal mailako epaitegi eta epaileen historia aztertuta, oraingoa
|
egun
gure ordenamenduan bake justizia nola ulertzen den azaltzera zuzenduko dugu. Horretarako, lehen defi nizio bat eman ondoren, EK-k egituratzen duen Zuzenbidezko Estatu Sozial eta Demokratikoan bere ezaugarriak aipatuko ditugu.
|
|
Zela baloratuko zenituzke gaur
|
egun
gure agintariek darabilten politika ekonomiko publikoak?
|
2012
|
|
Gai baten bila zebiltzala, Eduardo Galeanoren El imperio del consumo (Kontsumoaren inperioa) artikulua aurkitu zuten, eta hori aitzakia hartuta hasi ziren beren lana osatzen. «Galeanok, hasiera hasieratik bi gauza interesgarri esaten ditu», azaldu du Camarak, «batetik, neurririk gabeko kontsumoa gaur
|
egun
gure gizartean onarturik dagoela, eskubide bat balitz bezala, denon askatasuna balitz bezala, baina batzuen alderako bakarrik. Eta gero, esaten zuen oiloek, arrautza fabriketan, eta, bestalde, pertsonok ere lo egin ezinean gabiltzala.
|
|
Amak eta aitak bizi duten presioa handia da, gainontzekoek pentsatuko dutenarekiko eta guraso txar izatearekiko izua, orain badirudielako mundu guztiak dakiela edo jakin lukeela heziketaz eta psikologiaz: " Gurasook etengabe jartzen dugu zalantzan nahikoa ote den egiten duguna, lehen lasaiago hartzen zituzten gauzak, baina gaur
|
egun
gure buruari asko exijitzen diogu eta horrek batzuetan ez digu uzten ikusten umeari den dena ematea ez dela guraso ona izatea. Une jakin batean haurra bizikletatik erori eta korrika joaten bagara bila, larrituta, ez da ezer gertatzen, ez du esan nahi gehiegi babesten dugunik, arazoa da jokaera horiek finko bihurtzen direnean, eredu".
|
|
San Mames de Campos herriko argazkia. Umetan urtero joaten ginen Palentziara, eta gaur
|
egun
gure gurasoak urtero joaten dira?, dio Iban Toledok, Ibañez Miguel familiako lobak. Oso herri txikia dela dio, 69 biztanle besterik ez ditu-eta.
|
|
Galdera sorta bat duzu azken oharra, duela 500 urte gertatu zirenak gure literaturan izan duten isla aztertzeko tenorean, ba al du memoriak historiak adina garrantzirik? Zein da duela bost mende gertaturiko konkistak
|
egun
gure memoria kolektiboan betetzen duen tokia. Memoria kolektiboa eta imaginario kolektiboa gauza bera al dira?
|
|
Kontuz ibili gomendio hauei kasu egiteko, aurretik dermatologoari, ile eta azazkaletako espezialistari eta azalari galdetu gabe. Xanpu horiek, gaur
|
egun
gure herrialdean modan daudenak, zaldiaren PHrako diseinatuta daude —ez gizakiarentzat—, eta ez da batere erraza biotinak —H bitamina—, erorketaren kontrako propietateak izanik, ilearen garapena bultzatzeko ile folikuluetara sartzea, Espainiako Dermatologia eta Benereologia Akademiak (AEDV) ohartarazi duenez.
|
|
Araba euskarazetik ateratako dirua gela berriak eraikitzeko erabiliko dute: " Gaur
|
egun
gure ikastatexea guztiz masifikatua dago". Izan ere, Haur Hezkuntzako udaletxeak utzitako beste eraikin batean zegoen, baina elurrak sortutako arazo baten ondorioz Lehen Hezkuntza eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza eskaintzen duten duten eraikinera ekarri behar izan zuten," horrek suposatzen duen masifikazio eta antolakuntza arazoekin".
|
|
Oso bitxia da gaur
|
egun
guk gaixotasunarekin dugun harremana. Eguneroko bizimoduan ez diogu kasurik egiten sendagileari, harik eta gaixotzen garen arte, baina gaixotzen garenean, orduan bai, korrika joaten gara mediku bila.
|
|
Zur bustiaren arteketan goroldioek beren ala lekua egina zuten, ezertarako ez zen atea janez. Oroitzapen batetarako bederen ziteken jela hau... Erraten ahal da
|
egun
gure herriko parkeen ezagutza egiten ari garela... Bidali zenidan egun batez poema bat... paper batzu altxatzean berrikitan ikusia dut... Astelehen eguerdi batez egin nuen, ontsa oroit naiz, ene lanean zen, eguerdiko arteka hortan. Bezperako eguna... Hor nuen bero beroa... Autobusa, bide luzea, paper puska batean zure helbidea, zure etxea, eskalerari goiti, eskaler xume bat HLM horietakoa, oo ez oixtiko hura bezalakoa, bainan... eta zure etxeko atea, xilintxa, sar, egun on, bi musu, bazkari bat prestatua, jestu xinple goxoak, noiztenka zure irria, bazkalendoa, erdi etzanik bezala zinela, gorputz bizi beroaren hats hori heldu zitzaidala, hirixka ezezagun hortan, auzo ezezagun hortan, mortu urrutiagotu hortan, gu biak, ni, zure keinu desiratu bati beha... eta zu?
|
2013
|
|
Agintariek eta herri ordezkari guztiek badakite zer den herriak eskatzen duena: planeta honetatik kanpoko biztanle bat ere berehala ohartuko zen pare bat
|
egun
gurekin biziz gero. Jendeak egunero luzatzen ditu bere kezkak, eskaerak eta itxaropenak.
|
|
Hiru mila abesti baino gehiago batu zituen modu horretan, hainbat eta hainbat kantatu ere egingo zituenak. «Txileko herriak ez zuen musika hori ezagutzen, berriro eman zion gaur
|
egun
guk [herri kantak kantatzen dituztenak] defendatzen duguna. Ez dena telebistak ematen digun kultura, ez dena aldizkarietan agertzen.
|
|
Beharbada hori azalerazi nahi zuen bere ekintzaren bitartez, baina ez dute argitu zergatik tematu den bizilagunaren buzoiarekin. Ez dakit ze filmetan esaten zuen ikertzaileak ezerk ez duela gaur
|
egun
gutako bakoitzari buruzko informazio gehiago ematen, egunean zehar osatzen zaizkigun zabor poltsek baino. Irudika ditzaket Heather eta B. elkarlanean.
|
|
Horregatik egiten zaizkigu hain ezerosoak askori. Politikari profesionalak, enpresariak eta bankariak dira gaur
|
egun
gure demokrazia formalaren (formak besterik mantentzen ez dituztenak eta txintxoa aldi berean) oinarriak, eta guztien sinbolo, trajea eta gorbata. Gutxienez, trajeak eta gorbatak aukeratzeko gustu pittin bat izango balute!
|
|
Eman ezazu
|
egun
gure eguneko ogia.
|
|
Man zaguzu
|
egun
gure eguneroko ogie.
|
|
Iguzu
|
egun
gure egunekko ogia.
|
|
Eman dazaikuzu
|
egun
gure egunorozko ogia.
|
|
Eusebio Erkiaga lekeitiarra ezagutu genuenentzat eta haren esku erakutsiak jorratu ditugunentzat, poza areagotu egiten da,
|
egun
gure artean dagoen Labayru Ikastegiaren eskutik baitugu, modu erraz batean, haren testugintzan, olerkiz zein hitz lauz, murgiltzea.
|
|
Gorde beharreko lehen oztopoa da jakitea zenbat urte bizi diren egungo katuak; hortik aurrera, kalkuluak hasi ahal izango ditugu. «Gizakiok gaur
|
egun
gure arbasoekiko dugun denbora gehiago bizi dugun bezala, gaurko katuak ere luzeagoak dira», ondorioztatu du Cornelleko Unibertsitateak AEBn egindako felinaren adinari buruzko azterlan batek. Izan ere, azken hamarkadan, bikoiztu egin da sei urteetako hesia gainditzen duten felidoen kopurua.
|
|
Can Ricart fabrikak, ondare arkitektonikoaren ikuspuntutik, hiriaren historian duen garrantziagatik, konposizio eta formen kalitatearengatik, bere autoreen ibilbidearengatik eta hirian duen adierazgarritasunagatik balio eztabaidaezina du. Baina horretaz gain, Can Ricart fabrikak industria iraultzak gure gizartean izan duen eragina eta gaur
|
egun
gure gizarteak bizi duen eredu sozial, kultural eta ekonomikoa ulertzen lagundu gaitzakeen eraikina da, balio soziala eskuratuz. Eta, era berean, hiriak jasan dituen aldaketa eta eboluzio urbanistikoak eta berauen ondorioz gertatu diren gatazkak ulertzeko ezinbestekoa da.
|
2014
|
|
Edwar Sojak dioen moduan, gaur
|
egun
gure lurralde eta hirien inguruan erabakiak hartzea aztertu nahi badugu, modernoak izaki, aurretik gertatutakoaren eta egun gertatzen denaren arteko aldeak ezagutu ditugu. Horretarako hirigintza garaikeadearen azterketa bat egin da eta garai bakoitzean nork eta zergatik izan duen erabakiak hartzeko boterea aztertu eta ulertu dugu.
|
|
«Horregatik, arren, laguntza eskatzen ari gara. GIBa kronikoa da dagoeneko, baina jende asko dago Euskal Herrian garai hartan hepatitisarekin kutsatuta; eboluzio oso moteleko eritasuna da, baina gaur
|
egun
gure kolektiboan heriotza kausa nagusia gaixotasun hori da. Horixe da errealitatea:
|
|
«Euskal folklorea askotan erabili dut nire lanetan. Iturri oso erabilgarria da gaur
|
egun
gure musikan, eta hortik ikas dezakegu. Erabili izan ditut nire lanetan folkloretik datozen erritmoak, melodiak, jotzeko erak...». Eresoinka sortzeko ere iturri horretara jo du Urrutiak; euskal folkloreko melodia bat hartu du, eta horren zatiak «gida moduan» ageri dira lan osoan.
|
|
Baserrien jatorrian ingurumenaren narriadura oraindik hasteke zegoen. Lehen baserriak mendi magaletan eraiki ziren ur edangarria eskura izateko; horrela uraren kalitatea gaur
|
egun
gure etxeetara iristen denarena baino hobea zen. Atondura gabeziak, ordea, haren erabilera zailtzen zuen; baina oso modu zabalean erabiltzen zen lurraldean aurki zitekeen ugaritasunari esker.
|
|
Gaur
|
egun
gure etxeetan darabiltzagun hari gabeko telefono gehienak etengabeko emisio pultsatuko gailuak izaten dira. DECT hari gabeko oinarri estazioek egunean 24 orduz emititzen dute, baita telefonoz ari ez garenean ere.
|
|
Zientzialariek materiaren egitura eta propietateak ulertzea ezinbestekoa izan da gaur
|
egun
gure inguruan ditugun objektuak izateko. Zergatik?
|
|
(Bere alkitik) Jar zaitezte, jaunak! Duela lau
|
egun
gure errege jaun ospetsuak galdatu daut Parisen, joan nindakion buruz buru mintzatzera. Ohore neretzat.
|
|
Gaur
|
egun
guk ez ditugun itzal zenbait baldin badute ikusiko duzue guk ez ditugun eguzki guneak ere badituztela.
|
|
Zer dira 180
|
egun
guretzako?
|
2015
|
|
Bertold Brecht-ek dio bere lurra bere gogoaren eta nahiaren aurka utzi beharra duena, ez dela soilik emigrantea, desterratua ere badela. Gaur
|
egun
gure herrira iristen diren etorkinentzat ez badago behar bezalako integrazio protokolorik edo ibilbide orririk, atera kontuak orduan ere beharrak, miseriak, mehatxuak edo garaiko ohiko arrazoietariko batek bultzatuta Francoren diktadura militarraren pean Hego Euskal Herrira etorritako etorkin desterratu uholde hura integratu zedin zer egin zitekeen. Oraingo etorkinekin antzekotasun handiak dituzte ordukoek ere.
|
|
37.000 dokumentu inguru daude jasota. “Liburutegi atala ez dago sarean oraingoz, baina
|
egun
gure lehentasunezko lana bada hori datu baseratzea. Urrun gabe 5.000 argitapenen berri eta artikulu digitalak sarean kontsultagarri jarri nahi ditugu” azaldu du Aranburuk.
|
|
Halere gaztetxo hauek eskainitako bi obren interpretazioek heldutasuna gertu dutela jakinarazi ziguten. Jatorrian euskal musikariek osatzen zuten orkestra gaur
|
egun
gure herrian ikasten dutenei ere aukera ematen zaie, Juan Jose Ocon zuzendariaren gidaritzapean musikaz goza dezaten. Musikene ikastetxearen ekarpena funtsezkoa izan da kasu honetan, orkestraren maila gorantz joan zedin.
|
|
duela. Ogiak ez gaitu, oro har, gehiegi kezkatzen gaur
|
egun
gure bizimoduan; inork ez du bere buruaz beste egiten ogiagatik eta bai, aldiz, «filosofada», «artistada» eta, batik bat, «sentimentalada» edo «buruhausteengatik».
|
|
Komikietako cyborg irudiek gaur
|
egun
gure antza dute zenbait ezaugarritan. Bederen, euren arazoak gure arazoak dira, edo antzekoak.
|
|
Otoitz egiteko orduetan ere ez nintzen ni fededun sutsuenetakoa; eta gaur
|
egun
gure inguruan fede bakorik izatekotan, neu naizela esango nuke. Horrexek salbatu nau, seguruenik.
|
|
Are mendebalderago etorrita, gaur
|
egun
Gure Irratia den irrati sendoarekin egin dugu topo. Hara nola mintzo zaigun Lucien Etxezaharreta bertako behargina:
|