|
2006
|
|
|
Hizkuntzek mugak jartzen dituzte, zentzu hertsian esanahia (esangura) mugatu egiten baitute, edo beste ikuspegitik, zehaztu ere. Horrela
|
egun
Euskal herrietan edozein hiritar euskalduna da, Euskararen herrietan, ostera ez; euskalduna euskara duena baita.
|
|
|
"
|
Egun
euskal herrietan edozein hiritar euskalduna da, Euskararen herrietan, ostera ez; euskalduna euskara duena baita"
|
|
2007
|
|
|
Baina aurrera egin beharra dago. Euskaltegitik inoiz pasatu ez diren herritar elebakarrak asko dira, baina gainera, gaur
|
egun
Euskal Herriko euskaltegietan dauzkagun ikasle asko eta askoren motibazioa eskasa da. Hau da, euskaltegietara joaten diren ikasle gehienak titulu ofizialen bat lortzeko joaten dira.
|
|
|
Gaur
|
egun
euskal kulturen transmisioa eskuduntza publikoa bilakatua da urraspide luze eta eztabaidatsu baten ondotik.
|
|
|
Gaur
|
egun
euskal kulturen transmisioa eskuduntza publikoa bilakatua da urraspide luze eta eztabaidatsu baten ondotik. Ikusi dugu deixonne legearen bidez (1951) euskara eta euskal kultura eskola publikoan sartu zirela.
|
|
2008
|
|
|
Hori da gaur
|
egun
Euskal Herriko prentsa elektronikoaren kasua. Hasteko, egunkari guztiak daude Interneten.
|
|
2010
|
|
|
1 atalean aipatu bezala, kale neurketek eta inkesta soziolinguistikoek Mendialdeko gazte horien euskararen erabilera positiboki nabarmendu dute, gazte anitzek adinkideekiko harremanak euskaraz eratu baitituzte. euskal gazteen hizkuntza erabilerari eragiten dioten faktoreen gaineko ikerketa batek (Soziolinguistika klusterra et al. 2009) iradoki duenez, faktore horien arteko elkarreragina konplexua bada ere (maila indibidualean, mikrosozialean eta makrosozialean), agerikoa da haurtzaroko hizkuntza bizipenek eta ohiturek, elebidunen hizkuntza gaitasun erlatiboak eta hizkuntzaren pertzepzioek, bertzeak bertze, duten garrantzia. Faktore horiek guztiak, hein handi batean, txikitako hizkuntza sozializazioari lotuta daude. alde horretatik, Mendialde euskalduneko gazteek izan dituzte euskarazko sozializaziorako baldintzarik hoberenak eta, antza, horri esker dira
|
egun
euskal hiztun aktiboagoak. hizkuntza egoera pribilegiatua da gazte haiena. pribilegiatua diot nafar euskaldun gehienak ez baitira halako giro euskaldunean bizi. baina egoera on hori ahul bezain hauskorra da. Mendialdeko herri koskorrak edozein aldaketa demografikoren eraginbera dira eta euskarak gizarte harremanetan bere lekua sendotu behar du. kezkak ere kilikatzen nau:
|
|
2012
|
|
|
Gehiago ere badira: arnasgunea indartzeko azoka
|
egunetan
euskal emanaldiak eskaini daitezke. Agenda bat adostu arnasgune diren elkarteekin:
|
|
|
Adibidez, larunbat goizetako azoka egunari eman dakioke" festagiro eta kultur atsegina". horretarako elkarteekin akordioetara iritsiz, urteko hainbat hilabeteetan edo egun berezietan dantza, bertso saio, trikiti, txistu eta kantuen bidez alaitu liteke zumarragako euskadi enAitor Lizarazu – Zumarragako kaleetan euskararen erabilera indarberritzeko proposamena parantza ingurua. Gainerako hilabeteetan, megafoniatik euskal musika jarri daiteke. proiektu erakargarri hau udaleko kultur eta euskara zerbitzuetatik koordinatu daiteke. halaber, herri edo auzoetako jaietan euskararen erabilera bermatzeko ahalegina egin litzateke jai
|
egunak
euskal arnasgune bihurtuz.
|
|
|
Laburpena. hizkuntza indarberritzeko, arnasguneek duten garrantzia azpimarratu dute autore askok; Fishmani jarraituz, Mikel Zalbidek bereziki. Baina, zein egoeratan daude
|
egun
euskal arnasgune horiek. Zein joera eta norabide gertatzen ari dira arnasgune horietan?
|
|
2017
|
|
|
Euskal soziolinguistikan transmisio kontzeptuak indar handia eduki du baina Kasaresek hutsune batzuk aurkitzen dizkio: " kontzeptuak bere baitan duen ideia goitik beheitikoa eta noranzko bakarrekoa, gurasoengandik seme alabengana edo helduengandik haurrengana doana, ez da
|
egun
euskal hiztun berriak hazten diren testuinguru guztiak biltzeko egokia" (Kasares, 2014, 27 orr.). Ondoren transmisioari egiten dizkion kritika batzuk azalduko dira ikerketa honetarako baliogarriak izango direlakoan.
|
|
|
1 SARRERA egitasmo honen helburu nagusia da gaur
|
egun
euskal autonomia erkidegoko administrazio orokorrean euskararen erabileraren gainean indarrean dagoen legediak ezartzen dituen mugak eta aukerak ezagutzea. zehatz mehatz langile publikoaren eta euskararen derrigorrezko ezagutza eta erabileraren arteko erlazioak aztertuko dira, bereziki honako hiru ardatzen inguruan: lehenik, euskal administraziora sartzeko euskararen derrigorrezko ezagutza modu orokorrean langileei ezartzearen ingurukoa; bigarrenik, euskal administrazioaren langile elebidunak zerbitzu hizkuntza euskaraz ematera behartzearen ingurukoa; eta, hirugarrenik, euskal admimnistrazioaren langile elebidunak euskaraz lan egitera behartzearen ingurukoa. horretarako, zuzenean zein zeharka eragiten duen legedia aztertuko da, eta indarrean dauden legeen eta auzitegiek utzitako epaien azterketa deskriptiboa, konparatiboa eta kritikoa egingo da. hain zuzen ere, egitasmoa hiru atal nagusitan antolatuta dago. lehenik, euskal administrazioaren ikuspegitik euskararen ofizialtasuna xedatzen duten legen azterketa, bigarrenik, beste autonomia erkidegoetan katalanaren eta galizieraren ofizialtasuna xedatzen duten legen azterketa, eta, azkenik, hizkuntza ofizialen inguruan estatuko auzitegiek urteotan ebatzi dituzten epaien azterketa. azterketa kualitatibo hau egiteko euskal autonomia erkidegoaren eremua aukeratu egin da hori delako euskal herriko gaur egungo hiru admimnistrazio eskualdeen artean euskarak lege egoerarik aldekoena duen lurraldea. bestalde, administrazio orokorrean eragiten duen legedia aztertu da egitasmoak administrazioaren ikuspegi orokor bat lortzeko asmoa duelako, hezkuntza, segurtasun, justizia, edo osasunsistemen modukoen berezitasunak alde batera utzita. azkenik, egitasmomaren gidalerro nagusiekin bat, honako hiru hipotesiak planteatu dira:
|
|
|
" Nik uste gaur
|
egun
Euskal Herrixan ahal dala bizi erderiakin bakarrik" (H4 ren aipua eta H1, H2, H5 eta H6 k baiezkoa eman dute buruarekin)
|
|
2018
|
|
|
Hala ere, puntu honetan komenigarria da Paula Kasares hizkuntzalariak transmisio kontzeptuaren inguruan egiten duen gogoeta bat berreskuratzea: " kontzeptuak bere baitan duen ideia goitik behetikoa eta noranzko bakarrekoa, gurasoengandik seme alabengana edo helduengandik haurrengana doana, ez da
|
egun
euskal hiztun berriak hazten diren testuinguru guztiak biltzeko gai" (Kasares, 2014: 27).
|
|
2019
|
|
|
IngURU gEOTERRITORIAlETAn hURBIlEKO ERABIlERAREn BERRI EMAn AhAl DIgUTEn InfORMAZIO ITURRIAK EgUngO EUSKAl hERRIAn arnasgunea zer den operatibizatzeko orduan, hortaz, hiztunek lurralde eremuetan egiten duten ahozko erabilera hurbilean jarri dugu arreta. tankera horretako informazioa eman ahal diguten iturri gutxi dago
|
egun
euskal herrian, honako biak nagusiki1:
|
|
|
1 GAUR
|
EGUN
EUSKAL HERRIAN
|
|
2022
|
|
|
Hain zuzen ere, galiziarrek novo falante eta neofalante bereizten dituzte, euskaldunok ordea bi horiek multzo berean sartzen ditugu, nahi bada hiztun berri proaktibo eta erreaktiboak bereiziz. Edonola ere, ikusi dugu hiztun berriak hizkuntza gutxituen indarberritze prozesuaren erakusgarri direla eta, hain zuzen, gaur
|
egun
Euskal Herriko gazte euskaldunen gehiengoa tipologia horretakoa dela, nahiz eta gehienek ez duten beraien burua euskaldun berritzat hartzen, euskalduntzat baizik (Ortega eta beste, 2013; Ortega eta beste, 2016). Hala, gazte hiztun berrien artean hiru profil bereiz daitezkeela ere ikusi dugu, hauek euskararekiko atxikimendu ezberdina izan dezaten eskolak, familiak eta eremu soziolinguistikoak eragin handia daukatelarik.
|
|
2023
|
|
|
Horrela bada, zenbaki honetan aurkezten dugun lehen artikulua gaur
|
egun
euskal gizartean, eta, bereziki, euskal hezkuntza sisteman gero eta sentsibilitate handiagoarekin begiratzen zaion gai bati eman dio sarbidea Aitor Uncetabarrenecheak: euskararen ahozko komunikazioa.
|
|
|
Ehunka elkarte eta kolektiborentzat aitzindari eta biziberritze prozesuari begirada propio bat eskaini dion mugimendu baten ikur da AED. Hurrengo urteetan sortutako hainbat euskara elkartek aintzat hartutako eredu baten sortzaile izan zen. Baina, era berean, aurretik euskararen eta kulturgintzaren sustapenean ari ziren zenbait elkarterentzat ere, beraien jarduerak eguneratzeko ispilu garrantzitsua izan zen AED. Arrasateko euskara elkartearen sorrerako helburu eta jardun moldeek zentzu eta gaurkotasun erabatekoa izaten jarraitzen dute
|
egun
euskal herrietan.
|