2001
|
|
Nondik dator desestabilizazioa? Euskal Herrian
|
dagoen
nazio sentimendutik, dagoen herri berezituaren kontzientzia gotorretik. Euskal Herrian autodeterminazio prozesua abiatzeak ematen die potentzialitate desestabilizatzailea Galizia, Katalunia, Aragoiri.
|
2005
|
|
1 Nazioarteko elkartasun berria ren alde, erantzunak eta soluzioak aljeriarren eskuetan izanik ere, konponbide politikoak ez
|
baitaude
Nazio Estatuaren hiritarren eskuetan. Gerra Zibila saihesteko, kanpo zorra, langabezia, miseria, hondamen pobretzea konpondu behar dira nazioarteko finantza erakundeei dei eginez.
|
|
New Yorken nire lagun polizia batek esaten zidan, bera sinetsirik
|
zegoela
nazio askori ez zaiela komeni droga libre egotea. Libre egonez gero, milaka eta milaka polizia, aduanako jendea eta beste brigada asko, lanik gabe geldituko liratekeela.
|
2006
|
|
Bere ustez, nazionalismoa printzipio politiko bat da, zeinaren arabera mundua naziotan banatua dagoen eta nazio horietako bakoitzari estatu propio bat eratzea dagokion. Bere ustez, printzipio hori bideraezina da praktikan, munduan
|
dauden
nazio potentzialen kopurua kontuan hartuz, horietatik bakoitzari estatu bat ematea politikoki ezinezkoa delako (Gellner 1983). Hala ere, aipatu bezala, Gellnerren belaunaldiko autoreek autodeterminazio eskubidea zeharka lantzen dute.
|
2007
|
|
Nire ustez, ordea, bereizketa horrek, zerbait egitekotan, bere nazionalismoa ezkutatzea egiten du ondoen: badaude
|
egon
nazio onak (edo gutxienez gaiztoak ez direnak), nazionalismorik gabe asmatuak izan direnak, adibidez Espainia, eta badaude egon nazio ideologikoki ‘eraikiak’, nazionalismoaren ondorioz sortu direnak, adibidez... tira, ez da hain zaila asmatzen. Euskal Herria da arazoa, beraz, ez Espainia.
|
|
Nire ustez, ordea, bereizketa horrek, zerbait egitekotan, bere nazionalismoa ezkutatzea egiten du ondoen: badaude egon nazio onak (edo gutxienez gaiztoak ez direnak), nazionalismorik gabe asmatuak izan direnak, adibidez Espainia, eta badaude
|
egon
nazio ideologikoki ‘eraikiak’, nazionalismoaren ondorioz sortu direnak, adibidez... tira, ez da hain zaila asmatzen. Euskal Herria da arazoa, beraz, ez Espainia.
|
|
• Nazio zibikoen barruan
|
dauden
nazio kulturalak babestu behar dira, bai naziokide gisa herritarraren eskubide indibidualetan, bai gizatalde gisa nazioaren eskubide kolektiboetan.
|
|
Zentzu horretan, agintearen asimetria defendatzen du, edo bestela esanda, estatuaren baitan
|
dauden
nazio guztiek ez dutela aginte maila bera izan behar; izan ere, batzuek agian beste batzuek baino aginte maila gutxiago nahi dute, eta horrek ezin lezake baldintzatu aginte handiagoa nahi duena.
|
2009
|
|
Egia esanda, munduan ez
|
dago
nazio estaturik bestelako lurralde eskabideei mugak zabaldu dizkienik; aitzitik, estaturen baten lurralde subiranotasuna zelanbait gainditzeko ahalegin orok aurrez aurre egiten du talka estatuak edozein eskabideri ematen dion ezezkoarekin, eta hori dela-eta sekulako desilusioa hartu dute behin baino gehiagotan estaturik gabeko eskualdeek.
|
2013
|
|
Ezker Abertzaleak horren froga jaso zuen 2004an, Bergarako proposamenaren baitan Espainiako hauteskunde orokorretarako indar abertzaleen zerrenda bakarra aurkeztea proposatu eta gainontzekoen ezetza jaso zuenean. Ordurako, ETA ere oharturik
|
zegoen
Nazio Frontearen estrategiaren mugez. Era hartara, iraganean erabilitako beste estrategia berrabiaraztea zegoen:
|
2015
|
|
Aldiz herrialde germaniar eta eslaviarretan (Krimeako eta Ukrainako ‘hizkuntza/ nazio errusiarreko’ probintzien arazoan egunotantxe dakusgunez), Italian, Ingalaterran ere gehien gehienbat, XX. mendera arte hizkuntza/ nazioaren kontzeptu tradizionala gorde da. Hizkuntza/ nazioaz jarduteko tenorean ez
|
dago
nazioaren kontzeptu frantses edo alemanik, baizik ere betiko eta tradizional mendebalean amankomuna, alde batetik (Renanek ere beti baliatu duena, 1882ko
|
2020
|
|
Haatik, Joxe Azurmendiren hitzei jaramon eginez," ez
|
dago
nazio kulturalaren eta politikoaren oposiziorik; ez dago politikoa ez den nazio kulturalik" (Azurmendi 2017: 19).
|
|
Iruditeria sozialean oso barneratua
|
dago
nazioaren izaera komunzki egun indarrean dagoen estatuaren eta nazioaren artikulaziotik eratortzen dela. Alta, bada, ohargarri da betikotzat dugun hori historiaren denbora lerro luzean gertatu berri den eraikuntza bat dela.
|
|
Galdera horiek guztiak erantzuteak lan honen helburuetatik ihes egiten du. Soilik esango dudana da galdera horiek euskal pentsamendutik erantzuteko ezinbestekoa dela begirada kulturalki zapalduta
|
dagoen
nazioaren perspektiban ezartzea.
|
|
Perspektibaren diferentzia bai, baina ez
|
dago
nazio kulturalaren eta politikoaren oposiziorik; ez dago politikoa ez den nazio kulturalik. Nazio kulturala beti da nolabait politikoa, eta kasu batzuetan larriki politiko bilakatzen da.
|