|
2006
|
|
|
Hasieran, jaioterria baino adierazten ez zuten nazioak. XIX. mendean, aldiz, konstituzio baten arabera egituraturik
|
dagoen
komunitate politikoa dugu. XVIII. mende bukaeran, gizartearen alde jakintsu eta adoretsuak osatzen zuen nazioa eta horregatik aginte osoaren jabe bihurtu behar zen, jakinduria zuelako lagun ongizate gizartea lortzeko.
|
|
2014
|
|
|
kulturalak, historikoak edo etnikoak... Baina Quebecen, Eskozian zein lehengo Jugoslaviako hainbat herri estatu bilakatzen direnean, esaterako, erakundetuta
|
dagoen
komunitate politiko bat izan ohi dugu; kasu horietan, azpiratze koloniala erlatiboa izan daiteke. Komunitate politiko horrek etorkizuna erabaki eta subiranotasuna bere gain hartu gura du, besterik gabe, bere burua demokratikoki gobernatzeko eskubidea aldarrikatzen du, kanpoko beste erabaki baten menpe egon gabe.
|
|
2015
|
|
|
Ez dago dependentziarik ezgaitasunik amorrurik. Laburbilduz, ez
|
dago
komunitate politikorik, kasta batengandik gobernatuak diren ugaztun moral unibertsalak soilik. Ez dago zakilik ez alurik ez odolik.
|
|
2016
|
|
|
Kapitalaren kulturan ez dago herririk, ez
|
dago
komunitate politikorik, kapitalak gobernatzen dituen ugaztun moral unibertsalak soilik. Ez dago titirik ez azalik ez odolik.
|
|
2017
|
|
|
herriak bere burua erabaki propioen arabera gobernatzeko daukan gaitasun instituzional eta politikoa da subiranotsuna. Bestalde, ez dago herri subirautzarik ez
|
badago
komunitate politikorik, eta komunitate politiko guztien oinarrian daude komunitate nazionalak, kulturalak, erlijiosoak edo linguistikoak. Hortaz, ezin da demokratizaziorik lortu, hau da, autogobernatzeko gaitasuna emango duen boteretze publiko kolektiborik lortu, ez bada botere politikoa lurraldetzen eta instituzionalizatzen, eta horregatixe da lurraldea, hain zuzen ere, demokratizazioaren zimenduetako bat (ikus IV. eta V. kapituluak); zeren, ongizatea, kolektiboa izateaz gainera, bada lurraldekoa ere (adibidez, haurtzaindegiak, lehen eta bigarren hezkuntzako eskolak, osasun zentroak eta erietxeak, garraio publikoa, trenbidea eta gizarte zerbitzuak, hala eguneko zahar egoitzak, ura eta janaria lortzeko lur garbia, nekazaritza, lehengaiak eta industria).
|
|
|
Demokrazia global, kapitalista, post nazional eta post subiranoa sustatu nahi duten proposamen liberal kosmopolitarrek hauxe egiten dute: politika moralizatu eta egon
|
badauden
komunitate politiko eta nazionalak despolitizatu edo pribatizatu. Nahiz eta egiaz badagoen alderik proposamen kosmopolitarren artean, guk aztertu nahi dugu nolako lotura ezartzen duen kosmopolitartasun liberalak merkatu lehia aske globalaren eta demokraziaren artean, moral eta arrazoi unibertsalaren nozioa erabiliz horretarako.
|
|
2022
|
|
|
205). Pentsamendu eskola horren erronkarik handiena botere harremanak etengabe eta modu ebolutiboan berrasmatzea izan da, fundazio itunaren jatorrian
|
dauden
komunitate politikoei eta nazio historikoei kalterik egin gabe. Tradizio horrek forma desberdinak hartu ditu denboran zehar, eta, oro har, federalismo pluralistaren adierazpenik aurreratuena dela esaten da (Caminal, 2002; Karmis, 2006).
|
|
|
Gaur egun, subiranotasunak lehenik eta behin erlazionala izan behar du, eta partekatua gero. Subiranotasun horren partekatze justuak emango die bidea maila desberdinetako agintari politikoei erabakiak hartzeko orduan benetako ahotsa izateko, baita estatu baten lurraldean
|
dauden
komunitate politikoek egingo dituzten hautuetan ere. Horrenbestez, jarduera eremu desberdinen eta erakunde politikoen barnean jardute demokratikoa islatzeko subiranotasun erlazionalari buruzkoa izango da analisi hau.
|
|
|
Legitimitarearen auzia âdela konfiantzazko loturan sakon  tzearen bidez, dela tartean
|
dauden
komunitate politikoen elkarrekiko aitortzan sakontzearen bidezâ komunitateen arteko harremanen bidegurutzean egon behar da nahitaez. Gainera, 1960ko hamarkadan Quebecen Iraultza Lasaia hasi zenetik Kanadako negoziazio konstituzionalen erdigunean egon den auzi nagusia bertan zenbait demos edo subjektu politikoren presentzia aitor  tzea izan da.
|
|
|
Lurralde federalismo kontzeptuak ez ditu eztabaiden erdigunean jartzen itun federalaren oinarrian
|
dauden
komunitate politiko nazionalak edo nazio eratzaileak; aitzitik, politika publikoak komunitateen iritziak kontuan hartu gabe ezartzea defendatzen du. Lurralde federalismoaren formula da indar politiko zentralizatzaileek maizen bilatzen dutena, eta, alde handiarekin, hura da nagusi ikerketa federalen arloan (Requejo, 2005; Requejo eta Nagel, 2011) 29 Hori gertatzen da, neurri handi batean, sistema federal asko ezartzeko erabili den eredu estatubatuarra ageriko gobernu modu bihurtu delako.
|
|
|
Eredu federalaren abantaila nagusia da, eredu unitarioak ez bezala? aukera ematen duela nazioak itunaren oinarrian bertan
|
dauden
komunitate politiko gisa aitortzeko behar diren instituzioak garatzeko.
|
|
|
Lehenik eta behin, federalismo multinazionalak estatu baten barneko nazioen ahalduntze instituzionalaren alde egiten du, nahiz eta nazio horiek, askotan, zalantzan
|
dauden
komunitate politikoak izan (Keating, 2001a). Bigarrenik, federalismo multinazionalak identitate anitzen presentzia aitortzen du.
|
|
|
Esperimentu federal horiek arrakasta esanguratsua izan dute konstituzionalismo zaharraren oinarrian dauden printzipioak txertatzeko izandako gaitasunari esker. Beraz, garrantzitsua da oreka egokia aurkitzea tartean
|
dauden
komunitate politikoen artean.
|
|
|
Aspaldi, Bigarren Mundu Gerrara arte Federazioko estatu kideetan aitortzen zen aginpide politikoa pixkanaka desagertuz joan zen zentro politikoaren onerako (Macdonald Batzordea, 1985). Ikuspegi monista horrek nolabaiteko astindua jaso zuen 1998ko abuztuan; izan ere, Kanadako Gorte Gorenak bere ikuspuntua eman zuen Quebecen Sezesioari buruzko Ebazpenaren bidez, zeinean printzipio demokratikoa aitortu baitzuen bai erakunde politikoen funtzionamendua, bai Kanadan elkarrekin bizitzera deituak
|
dauden
komunitate politikoen errespetua bermatu behar dituen ordena konstituzionala sostengatzen duten printzipio nagusien artean. Gogoan izan beha da Gorte Gorenak testu horren 66 paragrafoan ezarritakoa:
|