|
2002
|
|
|
Fenomeno meteorologiko hau ez
|
dago
klima aldaketarekin lotuta zuzenean, baina bere agerpena bai, orain gutxi arte agertzen ez zen inguruetan ari baitira jasaten fenomeno hau.
|
|
2006
|
|
|
Behera egiten duten beste populazioak Baffin badiarenak, Kane arrokoak —Groenlandiak eta Kanadak partekatua— eta Norvegiako badiarenak dira, Kanadan. Datu horiek erakusten dutenez, “Artiko osoa estres izugarriaren pean
|
dago
klima aldaketaren ondorioz”, diote Naturarentzako Mundu Funtsetik (WWF). Izan ere, planetako eskualde hori munduko gainerako eskualdeak baino bi aldiz azkarrago berotzen ari da, eta 2040an udan ez dela izotzik egongo iragartzen da.
|
|
2007
|
|
|
Hala, Ordezkarien Ganberako ikerketa batzorde batean aurkeztutako txosten zehatz baten arabera, horrelako presioak 150 espezialistarengan egin dira gutxienez azken bost urteetan, eta guztira 435 gertaera izan dira. Horien artean
|
daude
klima aldaketa eta berotze globala aipatzea mota guztietako dokumentuetan. Presio horiek Bush administrazioak izendatutako kargu politikoei egozten zaizkie.
|
|
2008
|
|
|
Hiri handiak, eta horiekin batera mundu osoko milaka milioi herritarren bizitza eta ondasunak, gero eta arriskutsuago
|
daude
klima aldaketaren eraginengatik. Horixe uste du Munduko Bankuak (MB).
|
|
|
Hori dela eta, Casavelosek beste akordio bat eskatu du klima aldaketaren aurka, Kyotoko Protokoloa baino askoz zorrotzagoa, animalia horiek ez galtzeko. Urte hasieran, “Proceedings of the National Academy of Sciences” (PNAS) aldizkarian argitaratutako azterlan baten arabera, Antartikako errege pinguinoak ere (pinguino enperatzaileen atzetik bigarren tamainan) arriskuan
|
daude
klima aldaketaren ondorioz. Frantziako Ikerketa Zientifikoko Zentro Nazionaleko (CNRS sigla frantsesetan) ikertzaileek ikusi zuten espezie horretako harrapakinak, batez ere arrainak eta txibiak, gutxitu egin zirela itsasoaren azaleko tenperatura igotzearen ondorioz.
|
|
|
klimaren ondorioek gure ahalegin gehienak zapuztu dituzte”, esan zuen Ormerodek. “Gero eta froga gehiago
|
dago
klima aldaketak habitat naturaletan dituen ondorio okerrenetako batzuk inguruneari aurre egiteko estres faktoreekin duen elkarreraginaren ondorio direla; kasu honetan, euri azidoarekin”, esan zuen Isabelle Durancek, orain argitaratutako artikuluaren egileetako batek.
|
|
2009
|
|
|
Poloetako eskualdeetan azken 50 urteetan egin den nazioarteko ikerketa handiagoak emandako proba berrien arabera, Lurraren berotzearen fenomenoa nabariagoa da, eta argi
|
dago
klima aldaketa uste baino larriagoa dela. 60 herrialde baino gehiagotako 10.000 zientzialari inguruk ikerketa zientifiko intentsiboen kanpaina egin dute azken bi urteetan Artikoan eta Antartikan.
|
|
2011
|
|
|
Baina horretarako erabilitako proben detekzioaren eta fidagarritasunaren arloak ikerketa berriak behar zituen oraindik. Gero eta garrantzitsuagoa da toxinak elika katean sartzea saihestea, ez bakarrik kontsumitzailearengan duten eragina gero eta gehiago ezagutzen delako, baizik eta gero eta zantzu gehiago
|
daudelako
klima aldaketak intoxikazio kasuak ugaritzen dituela mundu osoan. Europako Batasuneko adituek ikerketa zientifiko ugari egin dituzte toxinak elikagaien katean sartu aurretik modu fidagarrian detektatzeko eta kontsumitzaileen intoxikazioak murrizteko.
|
|
|
Araújo, Zientzia Ikerketen Kontseilu Gorenarena (CSIC) Madrilgo Natur Zientzien Museo Nazionalean, eta Walter Jetz irakaslea, Yaleko Unibertsitatekoa, Estatu Batuetan. Anfibioen “mehatxu larrienen” artean
|
daude
klima aldaketa, lurzoruaren erabileraren aldaketa eta gaixotasun fungiko kitridiomikosia. Cristiano Hofek eta haren laguntzaileek anfibioen banaketa globalari dagokionez mehatxu horien banaketa geografikoa ebaluatu zuten.
|
|
2012
|
|
|
Bai, bere immunitate sistema ingurunera egokitzen ari da oraindik, eta badirudi eragin handiagoa duela umetoki barneko bizitzan. Arnas osasuna baldintzatzen duten alderdien artean ez
|
dago
klima aldaketa bakarrik. Trafikoaren kutsadura, tabakismoa, bizimodua, dieta… dira gehien eragiten dutenak.
|
|
|
Gero eta kezka handiagoa
|
dago
klima aldaketaren gaineko zenbait gas CO2ak baino gehiago hazteko
|
|
2013
|
|
|
Giro tenperaturak eta prezipitazio ereduek eragina dute uretan transmititzen diren elikagaietan eta gaixotasunetan. 2011n argitaratutako azterlan batean Environmental Health Perspective Aurreratuta
|
zegoen
klima aldaketak alda zezakeela ura. Ikerlanean, adituek aurreratu zutenez, «elikagaiek transmititutako infekzioak klima aldaketaren eraginpean egongo lirateke». Aditu gehienek salmonelosia, campylobakteriosia eta enterobirusak eragindako infekzioak izan ohi diren patogenoen zerrendan aipatzen zituzten.
|
|
2017
|
|
|
Askotan, klima aldaketaren ondorioak ikusten ditugu, eta uste dugu guk egiten edo egiteari uzten diogunak ez duela eraginik izango emaitzan, baina garrantzitsua da kontuan hartzea bakoitzak egiten dituen ekintzen baturak aparteko aldea lor dezakeela etorkizuneko belaunaldiek beren beharrak asetzeko duten gaitasunean. Gure eguneroko ohituretan milaka ekintza eta aldaketa
|
daude
klima aldaketarekin alderatuta. Hauek dira aplikatzeko errazenetako batzuk:
|
|
2018
|
|
|
Atmosferara isuri kutsatzaile gutxiago egitea dakarte energia kontsumoa murrizteko neurri guztiek, eta horiek
|
daude
klima aldaketaren atzean.
|
|
2022
|
|
|
Planetaren bi heren urez estalita daude, baina %2, 5 baino ez da gozoa eta %0, 3 bakarrik da giza kontsumorako egokia. Eta gero eta gutxiago
|
dago
klima aldaketagatik, eta Espainian asko aplikatzen da hori. lehorteari eta desertifikazioari aurre egiteko teknologia erabiltzen duten ideia berritzaileak. Hala ere, munduan ur eskasia ez da berotzearen erruz soilik; jaten dugunak ere badu eragina.
|
|
2023
|
|
|
Hirietako emisio gutxiko eremuak: baldintzak 2021etik indarrean
|
dagoen
Klima Aldaketaren eta Energia Trantsizioaren Legeak neutraltasun klimatikora darama Espainia. Berreskuratzeko Europako funtsei lotuta, bat dator Europako Batasunaren ingurumen asmoekin:
|
|
|
Horren adibide bat besterik ez da. Izan ere, klima aldaketa, etxetik ihes egin behar duten pertsonentzat erronka handia izateaz gain, bizitza berregiteko, hondamendi handiagoei aurrea hartzeko eta harrera komunitateetan aldaketa eragile bihurtzeko aukera ere bada.Bai eskala handian bai txikian, keinu bakoitzak garrantzia du, eta gure esku
|
dago
klima aldaketa geldiaraztea.
|