|
2008
|
|
|
Nuklearren kontrako jarrera azaleratzetik haratago zihoan mezu irmo hura, identitate ikur bat ere izan baitzen gurean. Nuklearren kontrako pegata eramaten zuten autoek, baina, egun denon ahotan
|
dagoen
klima aldaketaren erantzuleetako bat izan dira; egungo auto ekologiko baten gasolina andela bioerregaiez betetzeko pertsona bat urtebetez elikatzeko adina arto behar da. Klima aldaketari aurre egiteko, hartara, energia nuklearra sustatzea proposatzen ari dira berriz munduko agintariak, energia nuklearrak ez baititu berotegi efektua eragiten duten gasak isurtzen.
|
|
2009
|
|
|
Lorategiko lehen landaketak 1986an egin zituzten eta urtero landaketa gehiago egiten dituzte. Bertan
|
dagoen
klimari esker, mundu osoko landareak alda daitezke, eta helburu nagusia ahalik eta bildumarik zabalena osatzea da. Baserritik gertu erlauntzen egitura eta antolaketa ikusi ahal izateko erlategi bat aurkituko dugu.
|
|
|
Horiek horrela, Hedegaardek iragarri du politikoki bete beharrekoa den akordio bat lortzen ahaleginduko direla. Nazioarteko buruzagiek Kopenhagen biltzea onartu izanak erakusten du borondate politikoa
|
badagoela
klimaren auzian aurrera egiteko.
|
|
|
Ez dezagun ahaztu EAEn Klima Aldaketaren Aurkako Plana onartu zela. Larriena da gero eta tresna material eta legal gehiago
|
dagoela
klima aldaketari aurre egiteko, eta emaitzak justu kontrako bidean doazela. Nobel saridun bat ekarri zuten haien politikari aurpegia garbitzeko, baina datuak tematiak dira, eman nahi ez badituzte ere.
|
|
2021
|
|
|
Azpimarratu dute Glasgowko goi bilerak «argi baino itzal gehiago» uzten dituela, eta «konpromiso errealak» eskatu dituzte, «ez soilik adierazpenak». Era berean, salatu dute Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan ez
|
dagoela
klimari lotutako helburuak behar den eperako lortzeko bide orririk.
|
|
|
Hainbat erakunde ekologistak, auzo elkartek, sindikatuk, eta bestelako eragile ugarik deituta, «larrialdi klimatiko, ekologiko eta soziala» salatu zuten, atzo, Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako hamaika tokitan, U30 Aldaketaldia dinamikaren barruan egindako mobilizazioetan. Bilbon, Donostian eta Gasteizen egin zituzten manifestazio nagusiak, eta antolatzaileek nabarmendu zuten, COVID eragindako pandemia gogoan, ez
|
dagoela
klima aldaketaren kontrako txertorik.
|
|
|
Zenbait kasutan, gainera, nahastu egiten dituzte Euskal Herria eta Euskal Autonomia Erkidegoa terminoen esanahiak, eta Euskal Herrikotzat jotzen dituzte Araba, Bizkai eta Gipuzkoari dagozkion datuak eta azalpenak. Esate baterako, Anaya Haritzaren DBH1eko liburuaren 111 orrian, Euskal Herriko klimak atalean, Araba, Bizkai eta Gipuzkoako mapa ageri da bakarrik, hiru herrialde horiei
|
dagozkien
klimari buruzko datuak dituela.
|
|
|
Era berean, COP 26 goi bileran agintariek jokatzen duten rolaz galdetuta, aitortu zuen «azken aukera» dela arazoari heltzeko: «Madagaskarren, 1,5 milioi pertsona gosez
|
daude
klima aldaketaren eragin zuzenagatik, eta COP26 hau bide bat da gobernuak ohartarazteko». Hala ere, aitortu zuen agintariek ez dietela entzuten:
|
|
|
Atal hau gehiago
|
dagokio
klima aldaketaren egokitzapenari, eta ez dugu aztertu 6 txostenean, baizik eta hurrengo urtean argitaratuko den beste batean. IPCCren 2 taldeak egin du lan hori.
|
|
2022
|
|
|
Arantxa Tapia Eusko Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapeneko sailburuak, bere aldetik, nabarmendu du euskal industria «prest»
|
dagoela
klima aldaketari eta deskarbonizazioari aurre egiteko. Eta adierazi du Jaurlaritza, autogintza sektorearekin batera, «mugikortasun eredu garbi bat» lantzen ari dela, isurketak murrizten jarraitzeko aukerak emango dizkiona.
|
|
|
ustelkeriaren kontrako neurri kementsuak hartzea, burokrazia arintzea, eta monopolioen kontrako kontrol organismoa indartzea, merkatuan hala lehia nola negozioak egiteko modua hobetzeko. Haren konpromisoen artean orobat
|
dago
klima aldaketara egokitzeko eta goi teknologiako enpresetarako inbertsioa sustatzea, bai eta langabezia aseguruaren plana indartzea ere».
|
|
|
Alonsoren arabera, sozialistentzat funtsezkoa da proposatutako batzarra «sendo finkatuta»
|
egotea
klima aldaketari eta energia trantsizioari buruzko euskal legean: «Hori babesten duen tresna arau emailea ezin da izan dekretu soil bat».
|
|
|
Eztabaida sortuko du berriro ere ea fenomeno horrek mundua jasaten ari den klima larrialdiarekin zerikusirik duen. Zientzialariek iragarri dute muturreko beroak eta horrekin lotutako lehorteak gero eta sarriago gertatuko direla, eta fenomeno horiek zuzen lotuta
|
daudela
klima aldaketarekin. Hots, CO2 isurketak eten ezean, gero eta maizago izango dira halakoak.
|
|
|
Klima aldaketa gaur egungo arazorik larrienetako bat da, zalantzarik gabe. Leku guztietan desberdin eragiten badu ere, ez
|
dago
klima aldaketaren ondoriorik pairatu ez duen lurralderik. Horri aurre egiteko, Fridays for Future erakundeak urtero antolatzen du Nazioarteko Topaketa bat, klima aldaketa salatzeko helburua duena.
|
|
|
Baina, behin hori jakinda, nola egin aurre aldaketa horiei osasunean ahalik eta gutxien eragin dezaten? «Argi
|
dago
klima larrialdia geratzeko etorri dela. Helburuak argia izan behar du:
|
|
|
Ematen zuen COP27 klima larrialdiari buruzko NBE Nazio Batuen Erakundearen goi bileran parte hartzen ari diren estatuak urrun
|
zeudela
klima krisiak eragindako galeren eta kalteen ordainerako funts bat sortzetik; are urrunago horrelako mekanismo bat bideratzetik. Baina EB Europako Batasunak aurrerapauso bat eman du norabide horretan.
|
|
|
Bero jasangaitzen amaigabeko segidaren ostean, negua itzuli egin dela dirudi. Batzuek esango dute ez
|
dagoela
klima aldaketarik, hemen dela negua beti bezain hotz. Ez dakit, bada:
|
|
2023
|
|
|
Robert Habeck Alemaniako Ekonomia eta Klimaren Babeserako ministro eta Berdeen alderdiko kidea arduratu da ikatz meatzea handitzeko lanak kudeatzeaz. «Arrazoi on asko
|
daude
klima babestearen alde manifestatzeko, baita Berdeen aurka protesta egiteko ere. Luetzerah, baina, ikur faltsu bat da», adierazi du.
|
|
|
Gainera, Robert Habeck Alemaniako Ekonomia eta Klimaren Babeserako ministro eta Berdeen alderdiko kidea arduratu da ikatz meatzea handitzeko lanak kudeatzeaz. «Arrazoi on asko
|
daude
klima babestearen alde manifestatzeko, baita Berdeen aurka protesta egiteko ere. Luetzerath, baina, ikur faltsu bat da», adierazi du.
|
|
|
«Zaila da haien parte izatea, baina laguntzat hartzen zaituztenean bizitza guztirako laguna zara». Saskibaloiari dagokionez, azpiegiturak oso onak dira, «behartuta»
|
baitaude
klimarengatik pista estaliak egitera. Baina arazoa «metodologian» daukatela dio donostiarrak.
|
|
|
1 Lurrarekin eta animaliekin lan egiten dugunok inork baino hobeto ikusi eta pairatzen dugu klima aldaketa; gure animalietan eta lurretan ikus daitezke aldaketak. Ez dira etorriko, hemen
|
daude
klima aldaketaren ondorioak. Funtsean, horren jatorria dago gizakiok naturarekiko dugun harremanean:
|
|
|
Aintzat hartuta zein tenperatura neurtu dituzten hilabete honetako aurreneko hiru asteetan, Munduko Meteorologia Erakundeak eta Copernicus Europako Batasunak klima aldaketa aztertzeko sorturiko zerbitzuak jakinarazi dute aurtengo uztaila izango dela planetan inoiz erregistratutako hilabeterik beroena. Eta marka hori zuzenean lotuta
|
dago
klima aldaketarekin. «Inoiz baino beharrezkoagoa da berotegi efektuko gasen emisioa murriztea», azpimarratu du, ohar batean, Petteri Taalas erakundeko idazkari nagusiak.
|