2000
|
|
Einsteinen erlatibitatearen teoria eta Vienako Zirkuluaren artean eraikitzen ari ziren loturak xarmangarriak bezain konplexuak aurkezten zaizkigu egun. Erlatibitatearen teoria zio filosofikoetan sustraiaturik
|
zegoela
egia izanda ere —Leibniz eta Machek prestaturiko bermea—, ez da gutxiago Vienako Zirkuluaren filosofia ulertezina litzatekeela erlatibitaterik gabe14 Bazegoen bai interesezko bestelako gairik fisikan, mekanika kuantikoa batez ere; baina teoria hau ezin izan zen positibisten postulatuekin identifikatu hura 1926an Heisenbergek estandarizatu arte. Gainera, inoiz ez zuen lortu erlatibitateak izandako eragina Vienakoen pentsamenduan.
|
2001
|
|
nire adimenak eta zentzumenek eta ez dakit zerk lortua nire gogo —ni gogo— epailearen aurrean ipintzen dudala, eta nik gogoak neurtzen dudala ezaguera horren balioa eta ematen epaia. Ez
|
dago
egiaren beste epailerik edo neumdunik, gizakia bera baizik.
|
|
Orain arte eskaini dudan nire tesi hau —gizakia maitagogo dela— gizaki orori
|
dagokion
egia edo baiespena da. Giza argi hutsez gizakiaren" gizakia zer da?" galderari erantzuten saiatzea izan da, era guztietako gizaki argien laguntza erabiliz.
|
2003
|
|
48 Erregela zehatz bihur daitezkeen printzipioen eta horretara finkatu ezin diren printzipioen arteko bereizketa horrek dakar hausnarketa batzuk egin behar izatea, ezarritako zenbait printzipioen inguruan; arean ere, printzipio horien barnean
|
dauden
egiek lege zibilak ulertu ahal izateko ezinbestekoak diren zenbait erregela ondoriozta ditzakete, eta halakoak erabilita, legeok behar bezala aplikatzea erdiets daiteke. Hori berori izango da hurrengo kapituluaren helburua, nahiz eta zuzenbide zibilaren zati esanguratsua osatzen duten erregela horiek atariko liburuaren lehenengo tituluan agertu; izan ere, han ez da halako hausnarketarik egin euren inguruan, eta hausnarketek jarri dute agerian erregela horien eta euren jatorri diren printzipioen arteko lotura.
|
2004
|
|
Bere helburua bestelakoa izango da. Dena eraisteak, gure pentsamenduan biltzen den guzti guztiaz zalantza egiteak, sakonera handiko apustua dakar; eta horren bidez egia bilatzeko erronkari aurre egin nahi dio sendo, suposatzen duelako berak dakienean, berak ikasi duenean, ez
|
dagoela
egia fidagarririk eta segururik, eta, bestalde, seguru dagoelako egia izan badela, baina ez ordura arte berak ikasi duen ezertan. Egia aurkitu behar badu oinarri berri batean sustraitu du bere ezagutza, ez fedean eta ez beste inolako agintetan.
|
|
Bere helburua bestelakoa izango da. Dena eraisteak, gure pentsamenduan biltzen den guzti guztiaz zalantza egiteak, sakonera handiko apustua dakar; eta horren bidez egia bilatzeko erronkari aurre egin nahi dio sendo, suposatzen duelako berak dakienean, berak ikasi duenean, ez dagoela egia fidagarririk eta segururik, eta, bestalde, seguru
|
dagoelako
egia izan badela, baina ez ordura arte berak ikasi duen ezertan. Egia aurkitu behar badu oinarri berri batean sustraitu du bere ezagutza, ez fedean eta ez beste inolako agintetan.
|
|
Bi gehi bi beti lau izango den arren, berdin da zein kulturatan mugitzen ari garen, ez da gauza bera gertatuko moral kontuez dihardugunean. Descartes jabetuta
|
dago
egia moral ezberdinak, eta baita kontraesaleak ere, aurkitu daitezkeela biziera kultural ezberdinetako munduetan, eta zaila egingo zaio bere metodoaren lehen aginduari jarraitzea eta abiapuntu argi eta sendo bat aurkitzea, lehen egia bezala balioko duena. Edozein modutan, honek ez luke zertan eragozpena izan behar morala egitasmo razional batean sartzeko.
|
2009
|
|
Beste alde batetik —segitzen du Foucaultek, Nietzsche interpretatuz—, ezagutzaren eta senen artean haustura, boterezko eta mendekotasunezko erlazioa baino ez
|
dagoela
egia bada, desagertzen dena ez da Jainkoa, subjektua bera baizik, bere batasunean eta bere subiranotasunean.
|
|
Horrek denak bermatzen zuen subjektuaren existentzia. Ostera, alde batetik senaren mekanismoak, desira jokoak, nahiaren eta gorputzaren mekanikaren arteko enfrentamenduak eta, bestetik, zeharo bestelako izaera gradu batean, ezagutza
|
dagoela
egia baldin bada, giza subjektuaren batasuna ez da beharrezkoa. Bestelako aukerak ditugu orduan:
|
|
Baina hor gelditu da. Mundu horretan
|
dago
egia eta kitto. Descartesekin planteamendu metafisiko guziek bira bat jaso dute, subjekturantz.
|
2011
|
|
subjektuak sortzen du, gure formetatik abiaturiko irudia landuz ateratzen du. Errealismo metafisiko hori muturrera eramanda, errealitate aparteko horri
|
dagokio
egia: errealitate hori eta beraren ezagutza irudi batean bilduta.
|
2012
|
|
Horrelako teoria bat ezin da ondorioztatu, zeren bere forma propioaren baieztapena da.
|
Badago
egiak deitu ditugunari buruzko ekoizpen forma aktibo eta identifikatzailea (baina baita horrelako ekoizpena oztopatzen eta ezabatzen duen horri buruzkoa ere). Forma horrek izena dauka:
|
|
subjektua. Berdin da subjektua edo subjektua" egia baten aurrean" esatea, zeren subjektua beti da egia batena; ez
|
dago
egia baten zerbitzura, egia bat ukatzearen zerbitzura, egia bat ezkutatzearen zerbitzura. " Materialismo demokratikoak" ez du ezagutzen subjekturik, gorputzak bakarrik (gizabanakoak eta komunitateak).
|
|
Izan ere, eta datazioak egiaztatzen duen moduan, egia prozedura batek espazioa, denbora eta antropologia oinarritzat dituen gizadiaren bilakaera orokorrean izen ematen du, tokian tokiko forma baten pean. Badiouk baieztatzen duenez, egia zehatz baten barnean (egia politiko batean, eta baita egia artistiko, zientifiko zein amodiozko egia batean ere), inskripzio historikoak egia ezberdinen eta, beraz, giza denbora orokorraren denborako puntu ezberdinetan kokatuta
|
dauden
egien arteko harremanak barne hartzen ditu. Egia batek atzeraeraginezko ondorioak sortzen ditu bera baino lehenago sortutako beste egia batzuetan.
|
|
Postmodernismoaz ari garenean, jendeak duen ikuspuntuaz ari gara, normalean pentsatzen denaz: non
|
daude
egiak. Dena da gezurra, itxurakeria, interesak, estrategiak.
|
|
Negatiboki adierazita: ez
|
dago
egiarik munduan.
|
|
" Faltsua den horretan ez
|
dago
egiarik" Theodor W. Adorno filosofo judu alemanaren esaldia G.W.F. Hegelen" egiazkoa osoa da" esaldiaren birformulazioa da.
|
|
" Aspaldi gaindituta zirudien filosofiak bizirik dirau, gauzatzeko ordua joan zitzaiolako" (Adorno 1966, 15). " Faltsua den horretan ez
|
dago
egiarik" esaldiarekin, Adornok pentsamenduaren erradikalismoa aldarrikatzen zuen. Herbert Marcusek behin esan omen zuen, filosofian behintzat gauza bere azken muturreraino, konpromisorik gabe, bere ondorioetan pentsatu gabe, pentsatu behar dugula.
|
2016
|
|
" Biziaren sorreraz egingo dudan kontakizuna espekulatiboa da halabeharrez[...]. Ez
|
dago
egiatik oso urrun, ziur asko" (43).
|
2022
|
|
Iraultza: egiteke
|
dagoen
egia. Hortik dator Feuerbachi buruzko tesiak liburuko epai famatua, filosofoak mundua interpretatzen aritu izan direla eta, harago joanda, behingoz, eraldatu egin behar dela dioena.
|