|
2008
|
|
|
Arretaz begiratzera ordea ohartuko gara ez dela jende isilik azaltzen, eta jende motzik edo jende bere modukorik apenas azaltzen dela telebistan. George Dawson, Texaseko beltza, 98 urte zituelarik liburutegira joan zena, egunkari zahar batzuk eskuratu eta, orduan ohartu zen, esaten digu, haietan heldu ziren informazioetako bat ere ez
|
zegokiola
berak ezagutu zuen Marshall herriari: «foto guztietan, bonberoenean, eskolan, nekazarien elkartean... txuriak besterik ez zeuden!
|
|
|
Pausoak lasai eta ondo eman nahi ditut. Taldeak oso ondo hartu nau, eta gero eta gusturago
|
nago
beraiekin.
|
|
|
Gu gazteok gaur gabiltza mundu galdu honetan,/ gerra bat barruan dugula zer egin jakin gabe./ Gurasoen mundu aldrebes hau ez dugu onartzen,/ diruaren morroi izaten erakutsi digute./ Ilunpe horrek bakardade galduan utzi gaitu;/ argirik gabeko bideak etorkizunik ez du./ Bizimodu lasai batengatik idealak galdu,/ bizitzaren gauza ederrenak dizkigute zapaldu./ Gizonak kartzelan
|
daude
beren herriagatik./ Jainkoak lagundu guk ahaztu baditugu./ Maitasun hitzak nahi nituzke esan bainan gaur ezin dut;/ gure bide galduak kalte hau ekarri du.
|
|
2009
|
|
|
Vidanjeko ehunen bat bizilagunak harro harro
|
daude
beren eskolaz hamasei ikasle ditu. Ikastetxea, Belgradek finantzaturikoa izaki, Serbiako hezkuntza planari darraio.
|
|
|
Ez
|
dago
berez gizentzen duen janari edo edaririk. Kontua, beti bezala, balantze energetiko globala da, eta ez egun batean edo bitan, gutxienez 15 eguneko epea hartuz baizik.
|
|
|
8.000 lagun inguruk hartu zuten parte. Zaurituak1.500 dira, eta 40.000
|
daude
beren etxeetatik kanpo. Salbamendu taldeek lanean jarraitzen duten arren, dagoeneko ez dago ia esperantzarik inor gehiago bizirik aurkitzeko.
|
|
|
Oso bestelako, kopuruak aipatzen dituzte, ordea, tamil tigreek. Haien esanetan, 165.000 lagun
|
daude
beren kontrolpeko eremuan, eta gosez hiltzeko arriskua dute, militarrek giza laguntzarako bide guztiak itxi dituztelako.
|
|
|
Groenlandiak autonomia duenetik, Gobernuan Siumut alderdi sozialdemokrata izan da, 30 urtean, eta independentistak sekula ez dira nagusi izan. Beharbada Kopenhageko Gobernuak uste zuen groenlandiarrak herritarren %80 inuit jatorrikoak dira gustura
|
zeudela
beren autonomia mailarekin. Baina joan den azaroan% 75ek estatutu erreformaren alde bozkatu zuten, eta estatutu berriak eskuduntza gehiago ez ezik, autodeterminazio eskubidea ere biltzen du; beraz, besteak beste, independentzia eskuratzeko aukera.
|
|
|
Kanpotik ekarri dituzten jokalari batzuk utzita etorri dira. Jakinaren gainean
|
daude
beraien jatorrizko taldeetara itzuliko direla denboraldi amaieran, Alaves jaitsita ere. Utzitako jokalari dezente izatearen alde txarra da hori.
|
|
|
Beraz, mota guztietako jendea egoten zen. Dena den, Elkano oso gustura omen
|
zegoen
berekin zihoazenekin.
|
|
|
Elkarretaratzea egin dute Nafarroako Larrialdi Zerbitzuetako langileek Osasunbidearen Iru, eko egoitzan, Goizuetan larrialdietako medikurik ez
|
egotea
beren erantzukizuna ez dela adierazteko.
|
|
|
Oso gutxi idatzi zuten. Eta ez
|
dago
beren sinismenei buruz hitz egiten duen idazkirik. Erromatar garaian eginiko inskripzioetan ageri diren jainko izen batzuk baino ez daude.
|
|
|
Iaz, %48k babestu zuten aurreko ideia. Immigrazio gehiago
|
egoteak
beren ongizatean kalteak ekarriko dituela uste dute herritarren %40k: zailagoa izango dela gizarte laguntzak lortzea, ospitaletan gehiago itxaron dutela, etxebizitza eta lana aurkitzea gehiago kostatuko zaiela eta soldata urriagoak izango dituztela.
|
|
2010
|
|
|
Lau parlamentari gutxiago. NaBaiko lau parlamentari ez
|
zeuden
beren eserlekuetan bozketarako garaia iritsi zenean.
|
|
2011
|
|
|
batasun nazionalaren lotura indartsuak berreskuratzea, alderdikerietan disolbatu gabe». Bossik «hitzaldia ona izan da», esanez erantzun dio.Arazoak arazo, italiar gehienak nahiko harro
|
daude
beren herrialdeaz eta iritzi ona daukate beren 150 urteko historia komunari buruz. La Repubblica egunkariak kaleratu duen inkesta baten arabera, herritarren %89k ontzat jo du Italiaren batasuna, eta %7k soilik uste du txarra izan dela.
|
|
|
Horiek beti dute arrakasta. Gurasoak desiratzen
|
daude
beren haurrei euskarazko zerbait eskaintzeko. Helduentzako filmek badute bikoizketaz bestelako aukerarik.
|
|
2012
|
|
|
Era berean, ez ditugu ahaztuko ospitaleko langileak, eguneko edozein ordutan etengabe gelatik sartu atera ibili direnak. Ez
|
zegoen
beraien esku eta ezin izan dituzte aita/ aitonak galdutako gaitasunak berreskuratu, baina momentu oro saiatu dira bere sufrimendua ahal zen txikiena izaten. Eta horrela, guztien laguntzarekin, gure aita/ aitona poliki poliki zendu da, inolako sufrimendurik jasan gabe eta konturatu gabe.
|
|
2013
|
|
|
Greba orokorrarekin grebalariek politika beren esku hartzen dute, ozen eta argi esateko «besteek» diotena egia bada, hots, «ez dagoela alternatibarik»?, ez daukatela zentzurik gobernu aldaketek, alderdiek, ezta demokraziak ere. Greba orokorra egitea erabakitzen dutenak ez
|
daude
beren buruari begira. Mendez mende beste jende batekiko elkartasunak piztu izan ditu grebak, nazioen barnean zein mugaz gaindi.
|
|
|
Askatze prozesuaren gunea euskal nazioa da. Baldintza hori gabe, ez
|
dago
berez prozesurik. Ezin dira leku berean jarri eta, horrexegatik, plano berean, nazionalki euskaldunak direnak eta beren burua «espainol» edo «frantses» izendatzen dutenak, nahiz eta horiek ondoren «euskaldun» direla esan, «euskal eskualdekoak», alegia.
|
|
|
«Harro» dago egiten ari direnaz. Eta hortxe
|
dago
beraien kontra egitearen gakoa, ahaldun nagusiaren ustez: «Gipuzkoako orain arteko statu quo a kolokan jartzen hasi garenean, adiskidekeriaren garaia amaitu dela aldarrikatu dugunean, azken 30 urteotako norabideari stop esan diogunean, plazara atera dira indar atzerakoi guztiak».
|
|
2016
|
|
|
Euskal presoen eta iheslarien afera ez da konpondu Euskal Herrian, herri askea ez garelako. Eta herrien askatasunean amets egitea zilegi denez, ez dagoela herririk aitzina egin dezakeenik hainbeste presoren eta iheslariren arazoari irtenbidea eman gabe iruditzen zait.Urtarrilaren 9an Bilboko kaleetan manifestaldia
|
dago
beren alde, eta arduradun politikoek, kolore desberdinetakoak, pertsonalismoak alde batera utzirik, hortxe egon lukete, ezen herriaren onbeharrez jardungo dutenean arazo larri honi irtenbidea eman nahien, orduantxe soilik askatuko baitira indarrak gure herrian eta aitzina egingo baitu.Bestela, ez da egongo ez burujabetzarik, ez independentziarik, ez ongi izaterik, konturatu gabe gizartea zauritur... Euskararen egoera ere ez da normalizatuko, eta denok dakigu euskararik gabe ez dagoela Euskal Herririk.
|
|
|
Ez nekien ziur zer pentsatuko zuten. Baina zalantzak argitzen joan dira, eta pozik
|
nago
beraien erantzunarekin.Beste bi lehiakide daude hautagaitzan. Zuzendaritzaren babesa baduzu zuk, baita Madrilgoa ere. Iñigo Errejon eta Pablo Iglesiasena?.
|
|
2018
|
|
|
Baina bertsoaren ikerketak baditu bere mugak, eta beren autore lanik aztertzera ikerlaririk iritsi ez bada, akaso inoiz ez da berandu belaunaldi horretako bertsolariak beren lanaz eta bertsogintzaren gainean duten ikuspegiaz dituzten gogoetak parteka ditzaten. Oraintxe
|
daude
beren mailarik gorenean, erretiratu ondorengo gogoetek ez lukete gaurkoek adinako baliorik izango.
|
|
|
«Aldaketarako eragile izan behar dugu. Ez dut biktima soil gisa gelditu nahi, eta lekualdatuta
|
daudenak
beren herrira itzultzeko lanean jarraituko dut».
|
|
2020
|
|
|
Egun, 70 milioi lagun baino gehiago
|
daude
beren lurretatik kanpo bizitzera behartuta, gerrengatik eta giza eskubideen urraketengatik, UNHCR elkartearen arabera. Horietatik %80 herrialde pobretuetan bizi dira, eta estatu horietako askok gabezia handiak dituzte osasun sisteman, eta ur eta saneamendu azpiegituretan.
|
|
|
Horregatik, espero dugu gainerako herrialdeek ahalik eta azkarrena gainditzea koronabirusa», esan du Cao Zhehuik, enpresako zuzendariak. Fabrikan, bulego gehienak hutsik daude, eta hogei bat langile soilik
|
daude
beren lanpostuetan.
|
|
|
Ez da derrigorrezkoa izango osasun azterketa zehatzak egitea. Osalanek nabarmendu du ez
|
dagokiela
beraiei azterketa horiek egitea, eta enpresetako prebentzio zerbitzuei gomendioak ematera mugatu direla.
|
|
|
Azken urteetan ekoitzitako euskal animaziozko filmak txalotu egin dituzte Euskal Herrian nahiz kanpoan, baina profesionalek salatu dute krisian
|
dagoela
beren sektorea. Pelikulak sortzeko prozesua luzea eta garestia da, eta sostengu faltak ixtera behartu ditu zenbait ekoiztetxe.
|
|
|
Zubiak esan du, ordea, halako irizpideak ez direla COVID heldu: presente
|
daude
beren egunerokoan. Arnas gutxiegitasunak eragindako arazoen ondorioz eraman behar izaten dituzte gaitz hori duten eriak arta intentsiboetara, eta halakoetan normalean jarraitzen dituzten irizpideekin ari direla esan du.
|
|
|
Bi hilabete eta erdi igaro dira birus bitxi bat agertu zenetik Txinako Wuhan hirian; hilabete baino gehiago Txinako Gobernuak hiria itxi zuenetik. Txinatarren Urteberri egunaren bezperaz geroztik, ia 60 milioi herritar
|
daude
beren etxeetan, eta Txinak ahalik eta gehien moteldu du bere jarduera koronabirusaren hedapena eragozteko. Orain, bi astez kutsadura berrien kasuak jaisten aritu ondoren, Txina jarduera ekonomikoa berriro abiatu beharrean dago, osasun krisiak ez diezaion kalterik egin Alderdi Komunistaren legitimotasun zutabe nagusiari:
|
|
|
Zahar etxeetako egoiliarren familia batzuk ere ez daude lasai egoitza batzuk egiten ari diren kudeaketarekin. Xabier Pierrugues Gipuzkoako Senideak elkarteko kidea da, eta adierazi du kezkatuta
|
daudela
beren senideen bakartze egoeragatik: «Senideen bakardade eta frustrazio sentsazioak kezkatzen gaitu, eta egoitzetako arduradunek eta goi kargudunek ez dute ahaleginik egiten komunikazio bideak gaitzeko».
|
|
|
«Ez dugu itxaron behar lanpostuak desagertu arte; haiei eusteko plan bat behar dugu». Aldi baterako erregulazioan
|
daudenei
beren soldaten %100 emateko tresnak ere eskatu ditu, eta langabezia saria eskuratzeko erraztasunak ere bai.
|
|
2021
|
|
|
Beraz, ahaleginak aukera berdintasunera bideratu behar ditugu, edozein dela hizkuntza abagunea. Jende gehiegi geratzen da gizarte ondasunetatik kanpo, parte hartze publikotik baztertuta, desoreka bat
|
dagoelako
beren hizkuntza errepertorioen eta gizarte ondasun horiek bideratzen dituzten instituzioen hizkuntzaren artean. Bidegabekeria linguistiko larria dakar horrek, eta gainditzen saiatu behar dugu.
|
|
|
Urrunetik sumatzen da.
|
Nago
beren eragina ere gero eta ttipiagoa dela. Haiek ere jabetu dira.
|
|
|
Ulertezina iruditzen zaigu. Batetik, eragileak gizonezkoen futbolaren inguruan
|
dauden
berak dira, eta hor berehala jartzen dira ados telebista eskubideak banatzeko garaian. Eta, bestetik, klubek eta erakundeek behin eta berriz aipatzen dute berdintasuna lortzeko konpromisoa, eta horretan ikusgaitasunak duen garrantzia.
|
|
|
Pentsioen sistemak azken urteetan defizit handia izatearen arrazoietako bat da Gizarte Segurantzaren bizkar
|
daudela
berez harenak izan ez luketen zenbait gastu. Gastu horiek Gizarte Segurantzatik aterako dituzte, eta aurrekontuen bizkar jarri.
|
|
|
Hain zuzen ere, ergoterapia ikasketak Belgikan egindakoa da Goihenetxe, eta han eleaniztasunarekin duten harremana Frantziako Estatuan dutenaren oso bestelakoa dela dio: «Han, hiru hizkuntza ofizial badira, eta, nire ustez, pentsatzeko manera bati lotua
|
dago
beren jarrera hori». Erantsi du ez dela kasualitatea gaiaren inguruko ikerketa gehienak Belgikan egindakoak izatea:
|
|
|
Horien adierazpenek ez diote batere lagundu Bolsonaroren irudiari. Esaterako, Luiz Henrique Mandetta Osasun ministroak ziurtatu zuen presidentea jakitun
|
zegoela
beren kudeaketak «heriotzak» eragin zitzakeela «eskala izugarrian».
|
|
|
Indarrean den eta moldatu beharra dagoen lan legediak babesik gabe utzita, 500 lagunek baino gehiagok lana galdu dute hiru hilabetean baino gutxiagoan. Bostehun familia baino gehiago adi adi
|
daude
beren etorkizun lausoari begira.
|
|
|
Ez du edozein errusiarrek erabakitzen euskara ikastea. Azkargortak dioenez, bere ikaslerik gehienek hitz egiten dute atzerriko hizkuntza ugaritan, den denek hitz egiten dute gaztelaniaz, eta, oro har, ohituta
|
daude
beren hizkuntzaren gramatika sistemaren aldean oso bestelakoak diren hizkuntzak ikasten; horrez gainera, guztiak trebatu dira filologian, edo hizkuntzalaritzan, edota bietan.
|
|
|
Beste asko, berriz, kutsatu egin dira olatu honetan, eta, ondorioz, atzeratu egin behar izan dute txertaketa prozesua. Horren harira, egoera horretan
|
daudenei
beren ordua bertan behera uzteko eskaria egin die Osasun sailburuak, beste norbaitek aukera izan dezan ordu hori hartzeko, eta prozesua ez moteltzeko.
|
|
2022
|
|
|
«Ez dago ordaintzeko prest. Gainera, sektorea prekarizatzen ari da, eta
|
badaude
beren baldintzak asko okertzeko prest dauden garraiolariak», salatu du. Ingurumaria horretan autonomoek eta enpresa txikiek sufritzen dute gehien.
|
|
|
Zehaztu zuen agintariek zabaldu dituzten hiru korridore horiek Mariupol Zaporizhiarekin lotuko dutela, Berdiansk, Manhux eta Jurivka herriak zeharkatuta. Verextxuken arabera, orain arte 45.000 pertsonak lortu dute setiatutako hiritik alde egitea, eta oraindik 350.000 herritar
|
daude
beren bizilekuan, argindarrik, berogailurik eta urik gabe. Gurutze Gorriak esana du Mariupolgo herritarren egoera «apokaliptikoa» dela.
|
|
|
Beharginak erosahalmena galtzen ari direla argi dago, eta galera hori nabarmena dela ere bai. Erosteko ahalmena galtzea ez da, ordea, sindikatuen asmoa, eta, kontuan hartuta milioi erdi langile
|
daudela
beren lan itunak egiteko edo berritzeko, talka handi baten arriskua gero eta argiagoa da: 2012ko lan erreforma onartu eta gero, 2013an izandako talka handiaren pareko bat egon daiteke lan harremanen esparruan.
|
|
|
Alaves kinka larrian dago, baina ez du amore emateko asmorik. zaila dute Lehen Mailari eustea, baina prest
|
daude
beren aukerei lotzeko. Agerian utzi zuten hori Vila realen aurka jokatutako neurketan.
|
|
|
Alaves kinka larrian dago, baina ez du amore emateko asmorik. zaila dute Lehen Mailari eustea, baina prest
|
daude
beren aukerei lotzeko. Agerian utzi zuten hori atzo Vila realen aurka jokatutako neurketan.
|
|
|
Lege horrek harrabotsa sortu du, eta gizon asko euren sare sozialetan lege horren aurka jarri dira. Asko kostatzen zait lege horren aurka jartzen diren pertsonen buruan jartzea, baina argi dut Whitehouse bezalako pertsonak
|
daudela
beraien artean. Ezetz bat inoiz jaso ez dutenek ezin dute ulertu ezetz esateko modu asko daudela.
|
|
|
Izan ere, garaitsu hartan mundu osoko artista frankok Paris hartu zuen egoitza eta bizileku gisa. Beachek 1962ko elkarrizketa batean kontatzen duenez, «idazle estatubatuar gazteak Parisa samaldaka iristen ari ziren», «nazkatuta»
|
baitzeuden
beren herrian ezin alkoholik lortzeagatik, debeku garaia zenez. Zentsura ere bazuten, gainera; halatan, Parisa etortzen ziren beren herrialdeetan debekatutako liburuak argitaratu eta irakurtzera, hala nola D.H. Lawrenceren Lady Chatterley' s Lover (Lady Chatterleyren amorantea), zeina zentsuratua baitzegoen AEBetan eta Erresuma Batuan.
|
|
|
Barrura begiratzea eta «sendatu gabeko zauriei» erreparatzea. Samaniegok eta Ruiz de Azuak uste dute orbaindu gabeko zauriak dituztela, eta horietan
|
dagoela
beren eritasunaren jatorria. Samaniego:
|
|
|
Ez dut nik esaten, berak baizik: «Azken urteetan egin diren politiketan ez
|
dago
beren beregi lan ildo bat euskarazko kulturaren inguruan».
|
|
|
Batzuk oso ezagunak geologiatik kanpo ere, eta beste batzuk ez hainbeste. Lekuen erdiak gutxi gorabehera Unescoren gizateriaren ondarearen zerrendan daude edo babesturik
|
daude
beren lurraldeetan; adibidez, parke nazionalak. Beste erdiak, ez.
|
|
2023
|
|
|
Morenoren irudiko, «albiste oso ona» da hori, sistema porrot egiten ari ez den seinale baita: «Uste dut errealistagoa dela ondorioztatzea familiei asko interesatzen zaiela eta asko gastatzeko prest
|
daudela
beren seme alabek hizkuntzak ikas ditzaten, eta, zehazki, ondo hitz egin dezaten ingelesez».
|
|
|
Ekoizleen eta Errigoraren arteko elkarrizketa duina bultzatzeko nekazariarekiko harremana sustatu behar dela esan du Lorea Lizarreta Hazialdeko koordinatzaileak: «Prezioak Errigoraren eta nekazarien artean adosten dira, eta ekoizleak ez
|
daude
beren produktuak baloratzera ohituta». Aldi berean, identifikatzaileari esker ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko harremana indartu dela esan du Lizarretak:
|
|
|
Gaur egun, askotariko plataformen eta euskarrien bidez, entrenatzaileen bideoak nonahi eta noiznahi ikus daitezke. Edozeinen esku daude bideo horietako asko, halako eduki gutxi
|
baitago
berez mugatuta. Eta horrek arrisku bat dakar:
|
|
|
PERITZ: Plazandreak deituriko zerbait sortu izanak erakusten du plazagizon horren atzean
|
bazegoela
berez figura horrek beste figura batzuk ezkutatzen zituelako ideia, alegia, badirudi garai batean plazagizona izatea zela plazan egoteko zegoen modu bakarra, plazagizona zegoela soilik plazan eta besterik ezin zela egon; eta hori dela beste inork egon nahi ez duelako. Baina, aldi berean, horrek agerian uzten du beste figura batzuen ezkutukotasuna eta ezkutatze esplizitua.
|
|
|
Orain behartuta
|
daude
beren webguneetatik lehenbailehen kentzera legez kanpoko edukiak, hala nola haurrei egindako sexu abusuen irudiak, eta desinformazioa eta gorrotoa zabaltzen duten mezuak eta produktuak, baita ziberjazarpenari bide ematen diotenak ere. Legez kanpokoa zer den, baina, ez du Zerbitzu Digitalen Legeak ezartzen:
|
|
|
Orain behartuta
|
daude
beren webguneetatik lehenbailehen kentzera legez kanpoko edukiak, hala nola haurrei egindako sexu abusuen irudiak, eta desinformazioa eta gorrotoa zabaltzen duten mezuak eta produktuak, baita ziberjazarpenari bide ematen diotenak ere. Legez kanpokoa zer den, baina, ez du legeak ezartzen:
|
|
|
Honaino heldu diren bezala heldurik, ez ote dute iheslari bihurtu arte gaizki baino? Egun Palestinatik kanpo askoz palestinar gehiago
|
daude
beren lurrean baino, eta itxura guztien arabera, gero eta gehiago egongo dira.
|
|
|
Israeldarrak hebreera errekuperatzen ari ziren eskola sistema diziplinatu batekin, kibutz izeneko landa komunetan bereziki. Handik urte gutxira ikastolak orduantxe hasita
|
zeuden
beren bidea egiten; euskaltzale bat baino gehiago joan zen kibutzen batera hango esperientzia hemen nola aplikatuko; garaiko euskal aldizkariek ere orri dezente eskaini zizkioten Israeli, batez ere ikuspegi pedagogiko linguistikotik. Ez dut gogoan palestinarrei buruz hitz egiten zenik.
|