|
2010
|
|
|
Beraz, gazteengana gerturatuz, euren iritziak entzunez eta partekatuz, pentsamendua astinduz, euskararen gaineko kognizioa garatuz, berritzaileak izanda, poliki poliki gazteengan eragitea lor dezakegu. Eta ttanttaka ttanttaka, lehendik
|
zeuden
arnasguneak sendotzeaz gain, arnasgunerik ez zegoenetan guneak trinkotzen joan gaitezkeelakoan gaude.
|
|
2011
|
|
|
Teoriatik tiraka – Mikel Zalbide ere aurrera egiterik. estatistikak dio, ordea, justu arnasgune horietan egiten dela etxean gehien euskaraz. ez da aski senar emazteek haurrei euskaraz egitea eta beraiek, elkarren artean, etengabe erdarara jauzi egitea. eredu eta pizgarri izan behar dute gurasoek (bai eta, hartarako interakzio modurik dagoenean, aitona amonek edo gainerako senitartekoek ere) euskararen erabilera arruntean, normalean, eguneroko joan etorri xume gehienei dagozkienetan, nahiz eta gero bankuko idazkian, aseguru etxekoan eta beste hainbat dokumentutan erdal munduarekin topo egin. Arazo nagusia, dudarik gabe, komunikabideekin eta IkTekin
|
dago
arnasguneetan: paperezkoekin batetik, irratsaioekin bestetik, telebistarekin hurrena eta internet zein antzeko lotura digitalekin azkenik. hori da egungo egunean arnasguneen indargabetzaile nagusietako bat. ezin zaie hiritarrei beren gustu eta jakingura osoa aseko lukeen euskal telebista, euskal prentsa eta IkT multzorik eman. posible da, ordea, herritarren interes hurbila erakartzen duten gaiak euskaraz landu eta zirkulazioan jartzea. hurbileko esparru hori irabazi beharra dago, euskarazko familiabizitza gesalduko ez bada. gauza batzuk euskaraz eta besteak erdaraz izango direla arnasguneetako familia giroan ere onartu dugu, batez ere euskarazko jarduna lehenetsiz bizimodu arruntaren gorabeherak eta solaskide ezagunen arteko pasadizoak direnean mintzagai, eta ahozko jarduna denean mintzabide.
|
|
2012
|
|
|
...ultur elkarteen inguruan euskararen ezagutza eta erabileraren inguruan. diagnostiko hori burutzeaz gain lehentasunak8 ezarri zituen. euskara zerbitzuek euskararen aldeko lanketarako lehentasun horien artean urolaren futbol sekzioa eta Goierri saskibaloia lehenetsi zituzten, euren baitan dabilen gazte kopuruagatik eta gazteen ezagutza bermaturik dagoela kontuan hartuz. ez zen kirol elkarteen artean
|
dauden
arnasguneen araberako plangintzarik eratu (herri kirolak, ostadar mendi taldea...) baizik eta haur gazte gehien mugitzen zituzten bi elkarteak hartu ziren kontuan eurengan eragiteko. horretarako Ttakun elkartearen" hezitzaileek asko egin dezakete" programa aurrera eramaten saiatu zen denboraldian. ekimenaren helburua entrenatzaile euskaldunak kontzientziatzea da euskararen arloan duten ...
|
|
|
Dislokazio fisikorik ere ez
|
dago
arnasgune horietan.
|
|
|
Dislokazio fisikorik ere ez
|
dago
arnasgune horietan. Aztergai ditugun herri horietan ez da gertatu ez txikiziorik, ez lurrikararik, ez antzeko ezer biztanleriaren suntsitzea ekar lezakeenik.
|
|
|
Garbi samar
|
dago
arnasguneetan ere gaztelaniaz argitaratzen diren egunkariak direla salduenak/ irakurrienak.
|
|
|
Datu horien argitara, garbi samar
|
dago
arnasguneetan ere gaztelaniaz argitaratzen diren egunkariak direla salduenak/ irakurrienak. Nabarmen gainera.
|
|
|
Interneten erabilera zabaldua
|
dago
arnasgune horietako ikasleen artean. Guztiek dute harremana Internetekin.
|
|
2014
|
|
|
Baserrian bizi diren asko ere ez dira baserritik bizi, industriatik edo zerbitzu sektoretik baizik. Hots, modernizazio ekonoteknikoaren zurrunbiloan sarturik
|
daude
arnasguneetako bizilagunak: kaletarrok bezain sartuak, hor nonbait.
|
|
2015
|
|
|
Argi eta garbi dugulako zabaldu nahi dugun mezua: Euskal Herri osoko euskahaldunak, zuekin
|
gaude
arnasguneetakoak! Batu ditzagun ahalmen pertsonal eta kolektiboak, hango eta hemengo ahaleginak, eta animo!
|
|
|
Aspalditik zeukan proiektuaren ideia buruan, eta hasieran umoretik idatzi bazuen ere, istorioari buelta eman eta dramara eraman zuen.
|
Badaude
arnasguneak, eta umorezko zertzeladak, Ander Lipus aktorearen eskutik. Hala ere, film dramatikoa da.
|
|
2016
|
|
|
Aldaketa aldi bizian murgildurik
|
daude
arnasguneak, azken hamarkadotan (batez ere azken mende laurdenean). Lehen aski antzekoak eta aski sendoak ziren arnasguneak elkarrengandik bereizten (baina oro har ahultzen) ari dira.
|
|
|
2016). Labur bilduz, a) gero eta udalerriedo auzo tamainatik hurbilago
|
daude
arnasguneak; urrun gelditzen ari dira arnasgune hutsez osaturiko eskualde zabalak, orain dela ehun eta berrogeita hamar urte Gipuzkoa gehienean, Nafarroako euskal eremuan eta Bizkaiko zenbait eskualdetan salbuespen ez baina arau sendo zirenak. b) udalerri horien txikitasun demografikoa176 da, bestalde, gaur egun bizirik dirauten arnasguneen (eta, beste neurri batean, udalerri euskaldunen) ezaugar... aparte kilometroz, eta aparteago lan-leku hori kokaturik dagoen ingurumenean euskara erdarek ageri duten nagusitasun moldaeraz177..; d) saldu erosia ere, aisialdiko hainbat ekimen bezala, herritik gero eta urrunago egiten da:
|
|
|
Garraiobide (karretera, trenbide, geltoki eta aireportu) nagusietatik, orobat industrialde eta aktiboenetatik, konparatiboki urrun
|
daude
arnasguneak, lurraldeantolamenduari dagokionez.
|
|
|
lehen sektorea gainbehera etorri delarik lantegiren batean edota, ondotxoz bakanago, hirugarren sektoreko langune185 batean. Lan giroa euskalduna dute hainbatean, hitzezko jardunean batez ere186 i) Garraiobide (karretera, trenbide, geltoki eta aireportu) nagusietatik, orobat industrialde eta merkataritza gune aktiboenetatik, konparatiboki urrun
|
daude
arnasguneak, lurralde antolamenduari dagokionez. j) Euskal kultura tradizionalaren zantzu biziak dituzte bertako biztanleek eguneroko bizimoduaren hainbat esparrutan: bertsotarako eta karta jokorako afizioan, jan edanean, kirol jolasetan187, fede sinesmenean, emandako hitzari eusteko ohituran,.. k) Gemeinschaft giroa arnasgunetik kanpora baino nabarmen biziago, nabarmen inktaktuago dago arnasguneetan.
|
|
|
Lan giroa euskalduna dute hainbatean, hitzezko jardunean batez ere186 i) Garraiobide (karretera, trenbide, geltoki eta aireportu) nagusietatik, orobat industrialde eta merkataritza gune aktiboenetatik, konparatiboki urrun daude arnasguneak, lurralde antolamenduari dagokionez. j) Euskal kultura tradizionalaren zantzu biziak dituzte bertako biztanleek eguneroko bizimoduaren hainbat esparrutan: bertsotarako eta karta jokorako afizioan, jan edanean, kirol jolasetan187, fede sinesmenean, emandako hitzari eusteko ohituran,.. k) Gemeinschaft giroa arnasgunetik kanpora baino nabarmen biziago, nabarmen inktaktuago
|
dago
arnasguneetan. Arnasguneko herritar izateak talde giroan hezurmamitzen diren eskubideak eta eginbeharrak ditu.
|
|
|
auzolanez, talde ospakizunez eta abarrez eusten zaio herri giro horri188 Sozializazio pauta indartsua da hori: kanpomunduarekiko lotura ahuldu egiten du, eta arnasgune barruko herri giro bizia nabarmen sendotzen. l) Euskararen belaunez belauneko jarraipena bermaturik
|
dago
arnasgunean.
|
|
|
Hizkuntza osasuntsu orok hain bereak dituen ondoko lau ezaugarriok estatistikoki (portzentajez) beste inon baino beteago ageri direlako bertan, plano kolektiboan (ez norbanako batzuen atributu berezi gisa): a) bertako hizkuntzaren belaunez belauneko transmisioa segurtaturik
|
dago
arnasguneetan, migrazio bortitzik edo bestelako eten urratze larririk gertatzen ez den artean. Belaunaldi gazteak ere euskaraz ari izaten dira beren artean, etxean eta auzoan, jolasean eta eskolan.
|
|
|
Bestelako mugaeragozpengabeziarik falta ez duten arren, osasun egoera sendotik inon baino hurbilago
|
daude
arnasguneak (batez ere arnasgune beteak).
|
|
|
Hots, bestelako muga eragozpen gabeziarik falta ez duten arren, osasun egoera sendotik gainerako guztiak baino hurbilago
|
daude
arnasguneak (batez ere arnasgune beteak). Horregatik ditugu hain inportante.
|
|
|
Euskararen belaunez belauneko jarraipena ez dago etxe giroan, hori dela medio, lehen bezain bermaturik. h) Herritik kanpora (gero era herritik urrunago, normalean arnasgune esparrutik kanpora) egiten dute guraso berriek lan. Bigarren edo, gero eta maizago, hirugarren sektorean dihardute. i) Garraiobide (karretera, trenbide, geltoki eta aireportu) nagusietatik, orobat industrialde eta merkataritza gune aktiboenetatik, orain ere konparatiboki" urrun"
|
daude
arnasguneak baina, azken berrogei
|
|
|
ikastera (unibertsitatera, tesigintzara,..), lanera eta bizi izatera erdal giroa nagusi den beste norabait joatea gaztea, bikote erdalduna egin eta eguneroko jardun arrunta (etxean, lanean, lagunartean,..) erdarara makurtzea. Hori guztia ez
|
dago
arnasgunearen esku. Gertaera sozioestatistiko jeneralez ari gara hemen, hortaz, lege unibertsalez baino areago.
|
|
|
Urola Kosta, Durangaldea, Goierri, Debagoiena, Tolosaldea eta hurrengoak. Eskualde hauetan jokatzen eta bermatzen da euskararen etorkizun hurbila5 Horietan
|
daude
arnasgune erabakiorrak.
|
|
|
Eskualde hauetan jokatzen eta bermatzen da euskararen etorkizun hurbila. Horietan
|
daude
arnasgune erabakiorrak.
|
|
|
Gure garai hauetan ez dago jada arnasgunerik gure artean. Ez
|
dago
arnasgunerik jada XIX. mende amaiera eta XX.aren hasieretatik aurrera. Derrigorrezko eskola erdalduna gure arteko bazter guztietan sartu genuenetik.
|
|
|
Zer esanik ez gaurko globalizazio garaian. Ez
|
dago
arnasgunerik gure artean. Agerikoa da.
|
|
2017
|
|
|
336 Isolamenduaren aldagaia oraindik ere indarrean bide
|
dago
arnasgune geografikoetan: –Euskarari hobekien eusten dioten herrien isolamendu maila aipagarria da.
|
|
2019
|
|
|
Funtsezko ezaugarria da hori: perspektiba geoterritorialari
|
dagokionez
arnasguneetan bakarrik gertatzen zaigun ezaugarria. aparteko antolamendurik gabe ikasten dute arnasguneetako haurrek euskaraz egiten. eskolara joan aurretik euskaldun trebe izan ohi dira: jakitez eta, batez ere, egitez trebe.
|
|
|
Formulazio dikotomiko hori baino ondotxoz bihurriagoa da azken hamarkadotako mapa soziolinguistikoa. arnasgune gotorrenetik hasita (ia) erdara hutsezko mintzaesparrura bidean continuum luzea dago, eta tarte bitarte luze horretan bizi gara euskaldun gehienok. Beraz, eta labur bilduz, continuum horren punta mutur batean, ez tarte bitarte luzean,
|
daude
arnasguneak: punta muturrik euskaldunenean. punta mutur batean egonik ere, arnasgune guztiak ez dira zeharo uniforme:
|
|
|
guztiak berdin berdinak. guztiak ez dira, bereziki," euskal gotorleku huts". euskaltasun handieneko ingurumen geoterritorial horretan ere barne bereizbide argia dago: azpi continuum nabaria. guztiak ez dira gotortasun maila bereko. aldea
|
dago
arnasgune batzuetatik besteetara. arnasgune hitza ez da, horregatik, zenbaitetan aski: termino ahula da, batez ere, arnasgune batzuetatik besteetara dagoen (gero eta nabariagoko) aldea gordin markatu behar denean.
|
|
|
eguneroko mintzajardun arruntari dagokionez hor bakarrik da euskara, herri edo eskualde mailan, nagusi. Hor bakarrik. f) haur gazte helduen katean, jaiotzatik hasi eta 35 urtera arteko ibilbide luze bihurrian, eusk> erd mintzaldaketarik ez da arnasguneetan luze zabal gertatzen ari. migrazio bortitzik edo bestelako eten urratze larririk gertatzen ez den artean, hortaz, belaunez belauneko transmisioa segurtaturik
|
dago
arnasguneetan.
|
|
|
Labur bilduz: osasun egoera onetik beste edozein ingurumen geoterritorial edo populazio segmentu baino hurbilago
|
daude
arnasguneak, plano kolektiboari dagokionez. osasun bete betean ez, baina beste inon baino osasuntsuago bai. horregatik da hain noraezeko, horregatik da hain zentral eta ezin alboratuzko, arnasguneetako nagusitasun moldaera horri indar betean (ahalik eta indarrik beteenean) eustea. ahuldutako hiztun taldea indarberritu liteke, hildakoa ez. hildakoa biziberritu egin liteke gehienik, ez indarberritu... Ikus dezagun, laburzki, aditu horiek (horietariko zenbaitek, gure ustez adierazgarrienek) gai honetaz zer esan duten.
|
|
|
Labur bilduz: behar adinako (ez gehiegi eta ez gutxiegi) eta xede zuzeneko (ez norabide okerreko) bideragarritasun sozioekonomikorik gabe arriskua
|
dago
arnasguneak husteko edo lo hiri huts bihurtzeko: eguneroko bizimoduaren zati handi bat herritik kanpora egiteko eta, horrenbestez, herri beregain eta" konpleto" zirenak lo gune (edo atseden-leku) bihurtzeko. oso erronka bizia da hau60 Nola lortu, jendeak herrian edo inguruan lana izatea eta, horri eskerrak, orain puntura arte arnasgune bete izandakoak gero eta hutsago, gero eta barne biziz hutsalduago, ez gelditzea?
|
|
|
Behar adinako (ez gehiegi eta ez gutxiegi) eta xede zuzeneko (ez norabide okerreko) bideragarritasun sozioekonomikorik gabe arriskua
|
dago
arnasguneak husteko edo lo hiri huts bihurtzeko.
|
|
|
" halakotan erdaraz egiten irakurtzen idazten da, baina gainerako guztian euskaraz egiten dugu" zioen arau unibertsala, konpartimentazio soziofuntzional argia zekarrena, apurtuz doa begien bistan. hiztun taldeari begira (ez norbanako jakinen artean) hiru irteera ditugu teorian posible, etorkizun ez hain urrunean: a (euskara hutsezko bizimodua, hitzez eta idatziz), B (euskara erdaren konpartimentazio soziofuntzional berria) eta C (erdara hutsezko bizimodua). euskara hutsezko a bizibiderik ez
|
dago
arnasguneetan. are nekezago izango da halakorik gero, gizarte urak beren bidetik badoaz: a) erdararen nagusitasun moldaera hain zabala eta hain sakona izanik gure artean, eta inork" bere arnasgunean ixkutaturik" bizi nahi ez duenez, erdararik gabe ezin da bizi:
|
|
|
IV.1 nolakoak izan dira arnasgune gehienak, orain gutxira arte? Arnasgune beteen hainbat ezaugarri gaur bizirik
|
dauden
arnasgune gehienak arnasgune bete izanik dira luzaro, mende luzez oro har: arnasgune bete edota, artezago esanik, euskal mintza esparru bizi gotor zabalaren parte. arnasgune erasan bihurtzen ari dira azken hamarkadotan, gutxi asko. honako hamar ezaugarriok defini dezakete, eskuartean dugun xederako, arnasgune betea zer (izan) den:
|
|
|
7 garraiobide nagusietatik eta industrialde eta merkataritza gune aktiboenetatik konparatiboki urrun daude/
|
zeuden
arnasgune beteak. Isolamendu fisikoa dute/ zuten, gutxi asko.
|
|
|
9 herritarren eskubide obligazioak indarrean daude/
|
zeuden
arnasgune beteetan, nagusiki Gemeinschaft moldean tönnies 1887 auzo-lana ere bizirik, eta eskubide obligazio horiek zurkaizturiko herri giroa sendo.
|
|
|
10 Berariazko euskal kul6tura aski bizirik dago/
|
zegoen
arnasgune
|
|
|
IV.2 nolakoak dira oraingo arnasgune askotxo? Arnasgune erasanen hainbat berritasun gaur bizirik
|
dauden
arnasgune asko (agian arnasgune gehienak) aski erasanik daude. arnasgune erasan bihurtu (edo bihurtzen ari) dira azken hamarkadotan. honako hamar ezaugarriok defini dezakete orain ere, eskuartean dugun xederako, arnasgune erasana zer den:
|
|
|
Beren artean (eta beste hainbat euskaldunekin) euskaraz ari izaten dira (Bz) eko herritar gehien gehienak, zahar eta gazte, eguneroko jardun arruntean. Irakurri eta (hainbatean) idatzi ere euskaraz egiten dute eguneroko kontuez, batez ere bertako berriez. euskal literatura (prentsa barne) sarri eta zabal kontsumitzen dute, erdarazkoaz bat. gipuzkoan (eta, agian, Bizkaian eta Nafarroako euskal eremuan)
|
daude
arnasgune bete garatuok. hona arnasgune bete garatuen ezaugarri teknikoak:
|
|
|
• ksf: konpartimentazio sozio funtzionala indarrean
|
dago
arnasguneotan, bai hitzez (herri edo eskualde euskaldun sendotik haranzko erdaldunekin) eta bai idatziz (zabalagoko kultura kontsumoan, lantegiko jarduera formalean edota tramitazio administratiboan). erdara da horretan guztian, oro har, nagusi.
|
|
|
Belaunez belauneko jarraipena segurtaturik dago, zenbait baldintza biodemografikok transmisioprozesua okertzen ez badu. arrisku iturri dira, bereziki: a) bertako gazteak ikastera, lanera edota bizi izatera erdal giroa nagusi den norabait joatea; b) bikote erdalduna egin eta eguneroko jardun arrunta (etxean, lagunartean,..) erdarara makurtzea. hori guztia ez
|
dago
arnasgunearen beraren esku. gertaera sozioestatistiko jeneralez ari gara hemen.
|
|
|
irakurtzeko edo idazteko orduan erdara da nagusi, ez euskara. aldiz bertara etortzen diren erdaldunekin, herriedo eskualde esparrutik haranzko kultura kontsumoan edo lan munduko esparru formalean erdara da nagusi. osagarrizko oharrak: ez da erraza, egungo egunean, (Bz) neurrimailan
|
dauden
arnasguneak (Bz) n daudenetatik argi bereiztea: zenbaitetan, are familia berean, zaharrak (Bz) neurri mailan daude eta gazte (ago) ak (demagun 40 urtetik beherakoak) (Bz) ean. horrekin batera, (Bz) neurri mailako arnasgune asko transformazio fase bizian
|
|
|
(Bz) mailatik (Bz) era pasatzen ari da halako zenbait; aldi berean, ordea, okerrera egiten ari da hainbat arnasgune: Bz 6b edo Bz6c mailetara. gipuzkoan, Bizkaiko eta Nafarroako euskal eremuan
|
daude
arnasguneok. Batez ere gipuzkoan.
|
|
|
Konparazio batera, bertsogintza inoiz baino zabalduago eta indartsuago
|
dago
arnasguneetan, baita euskal musikaren sorkuntza edo kontsumoa eta euskalgintzaren eta herrigintzaren beste alor batzuk.
|
|
|
gauza bat da euskararen atzerakadaren irakurketa historikoa egitean eta elebiduntze orokorraren ondorioak azaltzerakoan, behiala euskararen gune elebakar izan ziren horiei" erasandako arnasguneak" deitzea, eta beste bat, etorkizunera begirako hizkuntza politikak definitzerakoan eta gizarteratzerakoan arnasgune hauek sailkatzeko erabili behar den terminologia. alegia, analisi historiko zientifikorako baliagarria den terminologia ez dagoela zertan bere horretan erabili beharrik gaia sozializatzerakoan. eraldaketa honetan dena ez da galera izan, ordea. artikuluan" Berariazko euskal kultura ahultzen ari da" irakur genezake. eta esaldi horrek ñabardurak behar dituelakoan nago. Baieztapena bere horretan betetzen da aipatzen diren elementuei dagokienez, baina kulturgintza eta euskalgintza garaikideekin lotura estua duten beste aspektu batzuei dagokienez eraldatu eta indartu egin dela ere esango nuke. konparazio batera, bertsogintza inoiz baino zabalduago eta indartsuago
|
dago
arnasguneetan, baita euskal musikaren sorkuntza edo kontsumoa eta euskalgintzaren eta herrigintzaren beste alor batzuk. eta horiek ere badira, arnasguneak izaten ari diren eraldaketaren parte.
|
|
|
Bere funtzionamenduari buruzko ohartxo batzuk egingo ditugu hemen, artikulua ahalik eta praktikoena izateko. arnasgune beteetan euskaraz egiten da, eta kitto. hori eskatzen du gizarte arauak. horrek segurtasuna ematen dio hiztunari: bizitzaren edozein kasutan, gizarte arauak aurreneko hitza euskaraz egitea eskatzen dio, inori buruko minik eman gabe. erasana
|
dagoen
arnasguneetan, aldiz, gizartearauak euskaraz egitea eskatzen du nagusiki, baina erdara sartu da. modu horretan, hiztunak badaki zenbait kasutan edo zenbait pertsonarekin erdaraz egin duela, arnasgunean bertan. arnasgune betean zegoen segurtasun handiak segurtasun ezari utzi dio lekua hainbat
|
|
|
BEhIn BEhInEKO lAnKETA, ZEnTSUETAn ETXEKO ERABIlERARI BURUZ JASO DIREn DATUEn BIDEZ ❙ horrela, bada, orriotan egingo dugun ahalegina hego euskal herrira mugatuko da, udalerri mailan landuko dugu (ez ditugu atzemango, hortaz, auzo edo udalerriz beherako guneetan
|
dauden
arnasguneak) eta, oraingoz, zentsuek etxeko erabilerari buruz jasotako datuetan oinarrituko da gehienbat (nahiz eta kale erabileraren inguruko aipamen batzuk egingo ditugun aurrerago).
|
|
|
Lurraldetan eta zer eskualdetan
|
daude
arnasguneok?
|
|
|
Gipuzkoako, Nafarroako eta Bizkaiko analisiesparrurako? Zer neurritan
|
daude
arnasguneak beste zenbait arnasgunez inguraturik, eta zer eskualdetan daude arnasguneok?
|
|
|
Zer neurritan daude arnasguneak beste zenbait arnasgunez inguraturik? eta zer eskualdetan
|
daude
arnasguneok, hegoalde osoko datuak territorializatuz, emaitza jakingarriak lor litezke gipuzkoako, Nafarroako eta Bizkaiko analisi esparrurako26?
|
|
|
hegoalde osoko datuak territorializatuz, emaitza jakingarriak lor litezke gipuzkoako, Nafarroako eta Bizkaiko analisi esparrurako26? zer neurritan
|
daude
arnasguneak beste zenbait arnasgunez inguraturik. Bereziki jakingarria da hori ere; orobat aldian aldiko arnasguneak herrixka, herrriedo herriburu izaera duen:
|
|
|
Nik uste jarrerek eta motibazioek garrantzi handia dutela gurea bezalako egoera batean, eta gero eta garrantzitsuagoak izango direla, hizkuntza hegemonikoen hedatze indarra aintzat harturik. Duela hamarkada batzuk arte, hizkuntza kontzientziarik izan gabe ere, euskara bizi bizirik
|
zegoen
arnasguneetako berezko hiztunen ezpainetan. Ez zuten aldeko jarrerarik behar euskaraz egiteko, huraxe zelako ondoen zekiten hizkuntza (askotan bakarra) eta inguruan euskaraz egitea arau soziala zelako.
|
|
2021
|
|
|
Hiru erakunde publikoren arteko lankidetza izango du kanpainak; Bingen Zupiria Eusko Jaurlaritzako Kultura eta Hizkuntza Politika sailburuak arlo hori nabarmendu zuen atzo aurkezpenean, eta gogorarazi zuen Euskararen Agenda Estrategikoan ezarrita
|
dagoela
arnasguneak zaindu eta indartu behar direla. «Programa honek arnasguneei euskararen biziberritze prozesuan duten garrantzia eman eta zaintzen lagundu nahi die».
|
|
2022
|
|
|
Askotan galdetzen digute zer ikerketa
|
dauden
arnasguneen inguruan, baina nik galdera eurei bueltatzen diet: zer ikerketa dago sakabanaketaren onuren inguruan?
|
|
|
‘Sektorialak’ deitzen diren politika desberdinek proiektu, azpiegitura edo programa bat abian jarri aurretik (prebentzioa), euskararen erabileran izango duen inpaktua neurtzea eskatzen du, adibidez, EAEko Udal Legeak, Eragin Linguistikoaren Ebaluazioa tresnaren bidez. Eta modu prebentiboan eta pauso bat harago joanez, neurri zuzentzaileak proposatzeaz gain, ‘hizkuntza politika’ egiteko berariaz eta intentzioz erabil daitezke oso eraginkorrak diren bestelako lurralde, turismo, demografia edota zaintza politikak ere. Adibide bat jartzearren, ikertuta
|
dago
arnasguneetan hizkuntza erabileran gehien eragiten duten bi faktoreak etxebizitza parke berriak eta demografia fluxuak direla. Beraz, egin beharreko galdera izan daiteke:
|
|
2023
|
|
|
«Herria da gorputza, hizkuntza bihotza». Eta bihotza tauparazteko, behar beharrezkoak ditugu zainetatik gorputz osora odol berria eta bizi indarra daramaten berezko hiztunak, izan ere, horiek gabe, euskararentzat eta herriarentzat ez
|
baitago
arnasgunerik, ezta etorkizunik ere.
|
|
|
Funesen mundu psikikoa irudiz gainezka dago, momentuko xehetasunez beterik eta, modu horretan, ez dago irudiak harremantzeko, ulertzeko, garrantziaren arabera sailkatzeko zein batzuk ahazteko modurik. Ez dago etenik, ez
|
dago
arnasgunerik.
|
|
|
Hartara, aski onartua
|
dagoen
arnasguneen beharrean eta garrantzian gehiago sakondu gabe, esan dezagun aitortza hori politika publiko berezietara eta berezituetara itzuli beharra dagoela, ondoriorik izango badu. Kasu honetan, beraz, arnasguneen (berriro diogu, soziofuntzionalen eta territorialen) zaintza eta garapena bermatzeko lege garapen propioa litzateke.
|