|
2000
|
|
|
Jauzi arrunt bat izan zen, gainerakoen antzekoa. Baina airean zegoenean, kalatxori edo aztore baten antzera hegan, galdu egin zen bat batean geure begien bistatik, desa  gertu, itzuri; deskuidoz edo propio, ez
|
dago
jakiterik, baina, era batera zein bestera, aienatu, ostendu egin zen. Sekula betiko.
|
|
|
Esanak esan, pozten naiz behingoz zurekin eta ez traste madarikatu horrekin berba egiteaz. Hor
|
zaudela
jakitea, nire mezuak entzuten dituzula jakitea lagungarri gertatuko zait azken txanpari ekiteko. Bihar ere mezua, éxcusez moi, mezuak uzten saiatuko naiz.
|
|
|
Orduan, gehientsuenen txalo artean (ni neu harritu egin naiz nahi gabe txaloka hasi naizela ohartzean), desadostasun oihu batzuk ere entzun dira, Tomenak eta Estherrenak bereziki. Eta gaur batez ere pozik nago behingoz epaiketa hau amaitu egin delako eta gaur, harrigarria bada ere, ez dudalako Dabidekiko gorrotorik sentitzen; horrekin batera, pozik
|
nago
badakidalako leher egina nagoela eta lo egin ahal izateko neke fisikoa bezalakorik ez dagoela. Pena bakarra Olga eta Xavierrekiko sentitzen dut, baina orain ez dut adorerik ezertaz pentsatzen hasteko.
|
|
|
esate baterako, behin Patxirekin Gasteizko Florida parkean izan nuen hitzordua: Patxik hango kristalezko tabernan zerbait hartzera gonbidatu ninduen, oso ederra bai  tzen, epeletan kafe bat hartu bitartean, kanpoan elurra nola ari zuen ikustea; eta, zer mila sorgin, ederra baitzen norbait zuregatik txora txora egina
|
dagoela
jakitea, eta emeki emeki lehen musua emateko nola makurtzen zaizun ohartzea, nahiz eta gero doi bat gogoz kontra zeure burua baztertuz erantzun (orduan nik ez nuen beste amodio baten beharrizanik sentitzen, baina atsegina gertatu zitzaidan Patxik nirekiko agertu zuen, nola esango nuke, miresmena?; Patxi haize bolada freskoa zitzaidan; berarekin barre egiten nuen, nire belarriek entzun nahi zutena... Hala ere, gero ez nintzen ausartu Dabidi egia esatera; ez dakit, haren erreakzioaren beldur izan nintzen eta, bestalde, argi neukan ez zela ezer gertatu eta, halaber, ez nuela Patxiren laguntasuna galdu nahi.
|
|
|
Bai, elkarrekin ezer adostu aurretik, neure erabakiak hartzeko, neure asmoak gauzatzeko gai nintzela erakutsi nahi nion. Eta ez dut ukatuko, azkenik, irrikaz nengoela Dabiden barrena nola
|
zegoen
jakiteko; besterik gabe, udarako zein asmo zuen jakin nahi nuen, horrekin gauza asko argituko baitzen; baina nahitara ezer galdegin ez (batetik, ahalik eta axolagabeen agertu nahi nuen beraren aurrean; eta, bestetik, amorante hitza aipatzeko aukerarik ttikienak kirioak airean jartzen zizkidan), eta gelara jo nuen: bakarrik egotera, bakarrik lo egiten saiatzera, bakardadeari eta loezari, eta hotzari aurre egitera.
|
|
2001
|
|
|
Baina ez al dakik? Ez al
|
hago
jakinaren gainean?
|
|
|
Herio atezuan
|
zegoela
jakin, eta hala ere muga muturreraino eraman eguneroko zereginak, eta hitzak eta muxuak. Sekulako abailan.
|
|
|
Lehoiari isatsa zapaldu, eta, hura bizirik edo hilik
|
dagoen
jakin nahiaren unean, zein eskasa den gizakia, zein bat eta bera denbora eta espazioa, zein lausoa eta hil edo bizikoa errealitatearen eta ametsaren arteko muga.
|
|
|
Une bakoitzari zer
|
dagokion
jakitea ez da izaten erraza. Hala ere, badira argitasun izpi bat edo beste denbora oihal mugagabea bezain hilkorrak direnak.
|
|
|
Orain, ordea, ez digu axola Cayatte zuzen ala oker
|
dagoen
jakiteak. Gauza batean zuzen dago, inolaz ere.
|
|
2002
|
|
|
Berri zehatzik, ordea, ez omen zegoen. Kanpoko laguntzarik izan zutenik ere ez omen
|
zegoen
jakiterik. Txantoi anaiek, haatik, ziurtzat ematen zuten, Organizazioak ekintzan parte hartu izana.
|
|
|
Aireportuan El PaÃs egunkaria erosi nuen: ostiraletan munduko hiri garrantzitsuenetan dauden ikuskizunen berri ekartzen du madrildar egunkariak, eta asteburu horretan New Yorken zer
|
zegoen
jakin gura nuen. Guztien artean, ekitaldi bat azpimarratzen zuen El PaÃsek:
|
|
2003
|
|
|
Beharrik Euskal Herri maitean ez zen horrelakorik gertatzen: emeek beren sukaldeetan
|
egoten
bazekiten. Bozek ez zuen besterik errepikatzen, emaztea zer zen ere ez zekiten mutiko mukizu haiei.
|
|
|
Nik, idazle izaki, primeran dakizkit bereizten helburuak eta ondorioak. Baina hau guztia hala izanik ere, badakit, era berean, literaturaren bideak malkartsuak eta ezezagunak direla, eta inoiz ez
|
dagoela
jakiterik etorkizunean zer gertatuko den. Beraz, hobe da aurrez neurriak hartzea.
|
|
|
Haren hitzek muin gordeenak ukitu zizkiguten. Begiradizo azkar bat bota nuen itsasorantz, eta ikusi nuen puntutxo laranja hura, gugandik gero eta urrunago zegoena, itsas azalean zebilela oraindik; halaxe bada, eta haren salbamena zuzenki gure eskuetan ez
|
zegoela
jakinik, pentsa  tu nuen solasalditxo batek on egingo zigukeela, urduritasunak baretze aldera eta baita itxaronaldia laburragoa gerta zekigun. Neroni izan nintzen, bada, gizon haren zeregin humanitario jasoa abonatzen sutsuena, bidenabar, modu zeharkako baina argiz, gainerako taldekideak hitz egitera akuilatzen nituelarik.
|
|
2005
|
|
|
Hurrengo egunetan, egunero bisitatu nuen Adela, Idoiarekin edo amarekin batera batzuetan, haiei biei esan egin bainien gertatutakoa, isilik gorde zezatela aginduta. Zer moduz
|
zegoen
jakitearren joaten nintzaion bisitan, baina baita ere espero nuelako egun haietako batean luze hitz egingo zidala puzzlean falta zitzaizkidan zatiei buruz, buru barruan osatu ezinik neukan eta.
|
|
|
Adelak eritasuneko baimena hartua zuen ikasturte amaiera arte, depresioagatik. Hala, Alberto eta biak Donostiako Altza auzora joan ziren bizitzera, alde batetik bizimodu berri bati ekiteko, eta bestetik gure auzoko esamesetatik urruntzeko, eta, batik bat Marro ez gehiago ikusteko, ez
|
baitzegoen
jakiterik zer egin zezakeen zerri hark bezerorik behinena galduta.
|
|
2006
|
|
|
Hiru edo lau aldiz gehiago oheratu zen Ivanekin; guztira, bi hilabete egin zuten elkarrekin, gutxi gorabehera. Lankide guztiek errepikatu zioten behin eta berriro, nagusiarekin endredatzea ez zela parte oneko kontua, gizon hura beti zebilela berdin, ez zela lehenengo aldia, ez
|
zegoela
jakiterik ea aldi berean beste sail bateko neskaren batekin ote zebilen, damutuko zitzaiola. Eta ezkonduta zegoela, noski, baina hori bazekien Aniak ere, nola ez zuen jakingo ba.
|
|
|
irakurtzeko, noski. Esan nizun aurreko hileko liburua, Natalia Ginzburg en El camino que va a la ciudad, izugarri gustatu zitzaidala; euskaraz ere
|
badagoela
jakin dut, eta eskutitz honekin batera bidaltzen dizut, baina sin falta esan behar didazu zer iruditu zaizun, irakurri bezain laster: ados?
|
|
|
–Ni harritzen nauena da nola ausartzen zineten gu astero hara bidaltzen, etxe horretan gauzak nola
|
zeuden
jakinda.
|
|
|
Hotel bateko kafetegian, erakusleihoaren beste aldean, putakumea eta Aintzane, kafea eta kruasanak hartzen, noizean behin elkarri xirri arinak egiten esku gainetan (aurretik ala ondoren izango zen? Ez
|
zegoen
jakiterik). Gora begiratu eta Virgin Hotela zela irakurri nuen neoizko iragarkian:
|
|
|
" Drogarik?". " Ez diat uste, baina ez
|
zegok
jakiterik. Ez diat gehiegizka aritu nahi".
|
|
|
–Ondo
|
dago
jakitea. Eskerrik asko.
|
|
|
Irrikatzen
|
geunden
jakiteko nor agertuko zen herr Haspernen  ordez. Hartan, sekulako ezuste itsusia hartu genuen, herr Haspern ikusi baikenuen korridorean aurrera.
|
|
|
Automobil bat jarri zuten martxan. Ez zen teilatutik ikusten, eta burua pixka bat aterata zerbait ikusteko aukera
|
zegokeela
jakin izan banu ere, ez nintzatekeen ausartuko. Pentsatu nuen automobil huraxe ikusiko zuela Angelok sukaldeko leihotik ezkutatzeko esan zidanean.
|
|
|
Ez zen ezer ikusten. Hormak haztatu behar izan nituen ateak non
|
zeuden
jakiteko. Etxebizitza bakarrekoa zen bigarren solairua.
|
|
|
Biharamun beranduan esnatu nintzen, hazkuraz zimitzengatik eta gihar guztietako minez zoru gainean botatako lastaira meharraren eraginez. Denbora hartu nuen non
|
nengoen
jakiteko. Handia zen zarata, bezperan ez bezalakoa:
|
|
|
Lagun bat diat karabineroetan; hire osaba hori non
|
dagoen
jakin bezain laster, abisatuko zidak, hago lasai, atxilotua nora eraman duten jakitea izaten duk zailena. Esaten digutenean halako hiritako halako kartzelatan dagoela, jakik abokatu bat, juizioa eta legearen bermeak izango dituela.
|
|
|
Salamancan
|
zegoela
jakin zuen Donostian frantses eskolak elkarrekin hartzeko proposamena egin zion lagun hura hil egin zela. Sukaldaria eta neskameak eta bizitzan dena ez dela ikastea esaten zuen ama zituen bere lagunak bere buruaz beste egin zuen.
|
|
|
Zu gabe etortzeko baimenik eman ote didazun galdezka inguratu zait zuretzako moduko etxekoandre bat ezkonduta
|
nagoela
jakin duenean. Baietz esan diot.
|
|
|
Gutako edozein izan liteke filologoa. Baina zurekin hizketan ari dela, badituzu filologoa antzemateko bideak, horietako baten aurrean
|
zaudela
jakiteko aztarnak. Esate baterako, zure solaskidea ZER esaten ari zaren ez baina NOLA esaten ari zaren aztertzen ari dela sumatzen baduzu, erne, baliteke filologoa izatea!
|
|
|
Eta orain ez gara lanbidearen inolako berririk ez duten horiez ari. Sarritan, euskara teknikaria egon
|
badagoela
badakitenek ere, zehatz mehatz zer egiten duen ez dute jakiten. Hori ere ez da euskara teknikariaren ezaugarri esklusiboa, noski, izaera" soziala" duten hainbat lanposturi gertatzen zaien gauza berbera baita:
|
|
|
Gure planeta honetan ahaiderik ezin aurkitzeak erabateko etsipenera eraman baino lehen, espazioan bilatzeko aukera jorratu behar dugu. Aspaldi ditugu martxan bizi adimendunaren seinaleak espazioan aurkitzeko sistemak, bai, jakina, aurrena hemen bertan bizi adimenduna ba ote
|
dagoen
jakin genuke, ez baitago batere garbi?. Seinale artifizialen bila gabiltza unibertsoan barna, eta, zergatik ez, seinale hori inoiz iristen bada euskarazkoa izatea ere litekeena da.
|
|
2007
|
|
|
–Ez dakit ba. Nire aitari ia bihotzekoak eman zion haurdun
|
nengoela
jakin zuenean.
|
|
|
Zotin kolpe txikiak aldiro ahoan lehertzen zitzaizkion?. Abortatzekotan egon nintzen haurdun
|
nengoela
jakin nuenean, baina ez nintzen ausartu. Gero behin baino gehiagotan damutu zait egin ez izana.
|
|
|
Salduak ez beste! Alkatea non
|
dagoen
jakin nahi badute, hobe dute Garzia putakume horri hitz eginaraziko baliote...
|
|
2008
|
|
|
Atzo Carlak deitu zidan, aspaldian ez nintzela antzerkira joan eta ongi ote
|
nengoen
jakin nahi zuen. Sorpresaz harrapatu ninduen haren deiak, baziren bost hilabete azkena elkar ikusi genuenetik; bost hilabete, haren etxetik lasterka alde egin nuenetik.
|
|
|
Itxuren atzean zer
|
zegoen
jakin nahi nuen. Frustrazioa.
|
|
|
bide sari garestiegia iruditzen: ez ziurrenik Euskal Herria bera ere zehazki non
|
dagoen
jakingo ez duten ikasle batzuen aurrean behintzat.
|
|
|
–Jolas gaitezen, mamia beste nonbait
|
dagoela
jakinda, hori bai.
|
|
|
badakigu, jakin, ezin izanen dugula Natura sekula erabat domeinatu; badakigu, jakin, gure gorputza ez dela hilezina izanen, ez diola aurre eginen denboraren igarotze gupidagabeari, eta, beraz, prest gaude" bigarren mailako" irtenbide batekin konformatzeko. Mugak non
|
dauden
jakitea pizgarria izan daiteke, baina baita ere etsigarria eta irentzailea: sufrimendu guztiak ezin baditugu erauzi, ekidin ditzagun batzuk eta gutxitu beste batzuk.
|
|
|
Emakumeak esku bat jasotzen du, eta alde batera eta bestera mugitzen du, gogora etorritako zerbait lotsakorra kendu nahiko balu bezala burutik. Inaziok zer ikusi dion keinuan, ez
|
dago
jakiterik, baina modu odol beroan erreakzionatzen du:
|
|
|
...na baliatzen duenean nire titi  punttak bustitzeko, ni erotu, zer ba?, eta orduan, nik esaten diot, egizu nahi duzuna, eta Inaziok pozik betetzen du agindutakoa, sekulakoa da horretan, gustua ematen dakiena, tratatzen ere nola!, ematen al dizut minik?, sentitzen?, bereari hainbeste erreparatu gabe jarduten du, eta, aldi berean, baita gogaikarria izan gabe ere, eta hazia isuritakoan ere barrenean
|
egoten
daki txiki txiki egiten zaion arte eta ni laztantzeari utzi gabe... Barka beza berorrek, askotan errieta egin dit ez direla hemen esateko kontuak, baina detaileok kontatu badizkiot harira datozelako izan da, Inazio zein arretatsua den esateko, azken momentuko zirkin itsusiren bat gorabehera inor ez baita Inazio bezala portatu nirekin, inor ez, hori da nik garbi utzi nahi niona berorri...
|
|
|
Moto gainean dago, horixe da kontu segurua. Eta kontu segurua da ez duela batera eta bestera begiratu, inguruan ezagunen bat ote
|
zegoen
jakiteko. Barruko harren bat erraiak jaten ari ote zaion, ez zaio nabaritzen:
|
|
|
Baina agian ez dute arazorik nahi, eta ezikusiarena egiten ari dira. Ez
|
dago
jakiterik. Nolanahi ere, ez zaie deserosotasunik edo begirada isil gorderik edo beren arteko ahapekako jardunik antzematen.
|
|
|
Gauza jakina esne irakinaren gisan gelditzen da. Deus ez
|
dago
jakiterik" bere hartan".
|
|
|
halakoari ustela esan izan dio beti geure baitan erdi itoan daramagun ezjakin popularrak. Muga non
|
dagoen
jakin beharra dago, ulertu beharra dago, eta batik bat, sentitu beharra dago.
|
|
|
Zer bilakatuko naiz? Nor ibiliko da nere bila hil gabe ZENdua edo, zeZENdu beharrean, osoki zuZENdua
|
nagoela
jakiten dutenean?
|
|
|
Haurdunaldiaren azkenetan
|
geundela
jakiteak sortzen zigun urduritasuna gutxi balitz, eta gauzak apur bat zailago jartze aldera, etxearen arazoa izan genuen 2005eko lehenengo hilabete haietan. Arestian aipatu legez, egokitasun agiria lortzeko garaian etxea izan genuen handiena.
|
|
|
Non ote zegoen Aintzira? Internetik ez genuenez, Itsaso tabernako telefonotik ibili zen deika umezurtz etxe hura non ote
|
zegoen
jakite aldera, eta, kostata izan bazen ere, azkenean jakin genuen. Erre eta Itsasoren alaba ere Chongqingen zegoen, gure Enara bezalaxe!
|
|
|
Hemengo nahiz jatorriko herrialdearen administrazioek ezin diete huts egin haur horiei, kosta ahala kosta bigarren abandonu bat ekidin beharra dago, eta, nire ustez, ziurtasun minimo bat bermatzea munduko gauzarik logikoena da. Sekula ez
|
dago
jakiterik, hala ere, etorkizunak zer ekarriko digun eta azterketa gainditzeak ere ez du berez erabateko bermea ekarriko, baina administrazioen lana da haur horiei ahalik eta bermerik handiena ematea.
|
|
2009
|
|
|
Iñigo zu bezalakoa zen, Ananda, amarik gabeko umea hura ere; istorio sinesgaitz bat kontatu zigun, haurtzaroko leize bati buruzkoa, ez
|
dago
jakiterik zer zen errealitate eta zer ametsaren eragin, eta zuk, Ananda xalo horrek, zeure jakintza eta guzti, hitzez hitz hartu guztia, azken batean alegoria bat zena apika, edo beharbada neba arreba nerabeen intzestu kontuak. Ez zinen jabetzen, azken batean, sorgin orgia hura berritu nahi zutela Mirentxuk eta Iñigok, beharbada zertan ari ziren ere konturatu gabe.
|
|
|
" Eta ematen zidan landare berezi baten zukua eta Mari desberdinekin maite jolasetan nenbilela sentiarazten zidan, eta gozamenaren gozamenez urtzeko zorian uzten ninduen. Horrek nire begiak goizeko eguzkia bezala esnatzen zituen, inguruko gauza guztiei eta bakoitzari liluraz begira, eta iruditzen zitzaidan harriak hizketan ari zirela, eta landareak kantuan, eta animaliak ipuinak kontatzen; ez dakizue zer den hori, ez
|
dago
jakiterik zer den hori, harik eta sentitzen den arte. Gero, ilunabarreko eguzkia bezala itzaltzen zitzaidan gogoa, eta mendeetako lo sakonean murgiltzera nindoala iruditzen zitzaidan.
|
|
|
Ez nekien nola asmatu. Ezer hartu gabe, zorabiatzeko arrisku handia neukan; zeozer hartuz gero, bestalde, ez
|
zegoen
jakiterik zer erreakzio izango zuen nire gorputzak. Niretzako egokiak izan zitezkeen pastilla batzuen bila joan zen botikaria barruko gelara.
|
|
|
Ez nuela jakin zuri laguntzen bizitzan muga batzuk daudela ikus zenezan; drogarekin topo egin, eta muga horietariko bat edo batzuk zeharkatu zenituela. Zu horraino ailegatuta minik gehien ematen zidana zela, hala ere, beharbada zure ondoan
|
egoten
jakin ez izana; zure ondoan egoten jakin ez izana drogaren mundutik atera zintezen, batez ere. Eta horren guztiaren ondorioz, porrot egin nuela bizitzan; porrotarena zela neukan sentimendurik indartsuena.
|
|
|
Ez nuela jakin zuri laguntzen bizitzan muga batzuk daudela ikus zenezan; drogarekin topo egin, eta muga horietariko bat edo batzuk zeharkatu zenituela. Zu horraino ailegatuta minik gehien ematen zidana zela, hala ere, beharbada zure ondoan egoten jakin ez izana; zure ondoan
|
egoten
jakin ez izana drogaren mundutik atera zintezen, batez ere. Eta horren guztiaren ondorioz, porrot egin nuela bizitzan; porrotarena zela neukan sentimendurik indartsuena.
|
|
|
" Eta kalterik?", galdetu nion. " Ez
|
dago
jakiterik?", erantzun zidan. " Orduan...?".
|
|
|
Hori aitari buruz, eta niri buruz?, zer esango zenuke niri buruz? Alboan bai izan ninduzula baina ez nuela zure ondoan
|
egoten
jakin. Ez dakit hori izango litzatekeen esango zenukeena; niri, behintzat, hori da minik handiena ematen didana zutaz pentsatzen hasten naizenean.
|
|
|
Ezagutzen ez nuen mundu batekoa egin zen nire alaba. Ez nuen bere ondoan
|
egoten
jakin. Lan eta lan egiten nuen, eta berez haziko zelakoan nengoen.
|
|
|
Erreportajean azaltzen zinen lekura joan ahal izateko, lehenengo eta behin leku hura non
|
zegoen
jakin behar nuen. Ia arratsalde osoa joan zitzaidan telefonoari helduta.
|
|
|
Noiz artean? Zu zein putzutan sartuta
|
zeunden
jakin nuen artean. Zurearen berri jakindakoan, ezin izan nuen burutik kendu begizko hark jarraitu egiten zuela pentsatzea.
|
|
|
Aldi berean, barrua ez neukan lasai zu ikusterakoan zerekin egingo nuen topo pentsatuz. " Irten egingo zara?", galdetu zidan nire ondoan eserita zegoen neska gazteak altzoan neraman berokia eskuetan hartzen nuela eta non
|
geunden
jakiteko asmoz leihotik arretaz begira ari nintzela konturatu zenean. Baietz erantzun nionaz batera, altxatu, eta pasillora ateratzeko lekua utzi zidan, lehenengo berbatik agurrera artean ezpainetako irribarretxoa galdu gabe.
|
|
|
Eguzkiaren izpiek zenitean marrazten dituzte egunaren orduak erlojuen desespero geldoan antenek bazkaltzen dituzte eguerdiak eta akaso hodeiek hiltzen dute argiaren erresuma galdua lur bustiaren usaina oparitzen duten intentsitate berberarekin eta borroka
|
balego
badakigu tximista batek bihur ditzakeela galtzaile antenak eta txoriak
|
|
|
Gaur egungo desoreka ezin uler liteke iraganean gertaturikoak kontuan hartu gabe. Eta gauden tokian zergatik
|
gauden
jakitea garrantzitsua da, ez iraganeko kontuak garbitzeko, etorkizunari zuhurtasunez begiratzeko baizik.
|
|
|
Beste heldulekuren bat du gaurko gazteak euskarari lotzeko. Lehenik, euskararen etorkizuna bere eskuetan
|
dagoela
jakin behar du. Berenganaino heldu den hizkuntza zaharra betiko galtzen uzten duen belaunaldia izan daitekeela ohartu behar du.
|
|
|
Bizi garen garaikoak izaki, bizi izan dugun garaia utziko dugu atzean. Ez
|
dago
jakiterik aurrekoak baino ilunagoa izan den, etorriko direnak baino argiagoa den. Munta duen bakarra da zer egiten dudan nik nire garaia aurrekoak baino argiagoa izan dadin, etorriko direnak ez daitezen nirea baino ilunagoak izan.
|
|
|
Lortzekotan, mundu mailako elkartasun isil eraginkorra izan da Malaysiako gobernuari traba egin diona, auzia mundu mailan zabaldu eta jakinarazi duena. Baina pozñoa ematen du elkartasun isil eraginkor horretako milaka sinaduren artean zurea ere
|
bazegoela
jakiteak.
|
|
|
Ez omen
|
dago
jakiterik nor den ezkerreko, nor eskuineko, nor erdipurdiko. Horien arteko muga ere ez omen dago batere argi.
|
|
|
Irudien sintaxia, berriz, berariazkoa eta berria da. Zer den ikusten ari direna, ez
|
dago
jakiterik. Guztiz berria eta orijinala dela, bai.
|
|
|
Hirugarrena: idazleak eta editoreak liburu negozioaren esparruko eremu jakin batean bakarrik behar dute izan konplize (ez dakit nola erreakzionatu zuten Harper Collins argitaletxeko arduradunek), eta logikak agintzen du idazleak eta editoreak on eta osasuntsua dutela nor zein eremutan
|
dagoen
jakitea.
|
|
|
Are gehiago, disko zaharrenak? 1910 baino lehenagokoak, alde bakar batetik grabatuak? berriro argitaratu ziren 1920 eta 1930 urteetan, aldaketa gutxirekin, hain ezagunak izanda haien arrakasta komertziala ziurtatua
|
zegoela
jakinik. Hori, egun, disko-etxe batek Raimonen diskoak remasterizatu gabe berrargitaratzea bezala izango litzateke, asko salduko dituela ziurtzat jotzen duelako.
|
|
2010
|
|
|
Unibertsitateko liburutegian nengoen ikasten, ETA politiko militarrak nire osaba bahitu zuela aldamenean eserita neukan lagun baten egunkarian harrituta irakurri nuenean. Bahitzaileen artean nire haurtzaroko lagun minena
|
zegoela
jakingo nuen urte batzuk geroago, eta baita Arnaldo Otegi ere, besteak beste. Nire osaba hori Gasteizko Michelin fabrikako zuzendaria zen bahitu zuten sasoian, eta greban zeuden langileei laguntzearren erabaki zuen ETA politiko militarrak ekintza hura egitea.
|
|
|
Ziutateaz liburua ez zitzaidan orokorrean ona iruditu, poema batzuk ederrak ziren arren. Pott aldizkariko gauza batzuk laket nituen, baina han ez
|
zegoen
jakiterik gauza bakoitza norena zen, goitizen anitz erabiltzen zituztelako. Etiopia irakurri nuenean, ordea, liluratuta gelditu nintzen.
|
|
|
Uste dut esatariaren asmoa demokraziako belaunaldi gaztea eta frankismoaren bukaerakoa kontrajartzea zela. Mikel Antza eta Josu Landa nirekin etorri ziren irratiak Donostiako Andia kalean zuen estudiora, gonbidatuta ez
|
egon arren
jakin min handia zutelako gauza guztiez. Saizarbitoriaren obrarekiko nire mirespena azaldu ondoren idazle gazteagoez mintzatzera pasatu ginenean, Atxagaren kalitateaz hitz egin nuen besteak beste.
|
|
|
|
Daudela
jakingo banuke,
|
|
|
Horrelako esaldi batekin hankaz gora jarriko nuen akaso sortzen ari zen egoera hura eta horrelako arriskuak ezin nituen hartu. Beste alde batetik, Teresa jakin minez utzi nuela iruditu zitzaidan, norekin
|
nengoen
jakin nahian edo, nik informaziorik ematen ez niola ikusita. Zeloak ez zituela urruti ematen zuen.
|
|
|
Frontoi jatetxean zenbatentzako lekua
|
zegoen
jakiterik ba al neukan galdetzen zidan, bukatzeko, galderaren arrazoia azaldu gabe. Ez neukan galdezka ibili beharrik, behin baino gehiagotan egokitu zitzaidalako bazkari edo afari jendetsuren bat bertan antolatu behar izatea.
|
|
|
–Ez
|
dago
jakiterik. Sara Xian txinatarra da.
|
|
|
Mirentxu etorri zitzaidan bulegora Satisek deitu zuela jakinaraztera. Dokumentazioa prest eta batzordeko kideei banatzeko moduan ote
|
zegoen
jakin nahi zuen eta hamabietan Izaskun Arretxerekin geldituta nengoela ez ahazteko bota zidan, bigarren, hirugarren, laugarren eta hamaikagarren intentzioa sumatzen zitzaion tonu batez. Doktorarekin luzatu behar banuen, garaiz abisatzeko eta bidaliko zuela berak Arretxe andereñoa kafetxo bat hartzera esplorazio medikua bukatu artean.
|
|
|
–Adopzioaren galderarena oso truku xinplea izan delako. Juana Mariren bikotekidea adopzio bidean
|
dagoela
bazenekienez, galdera niri egin ea zeharka bere kidea ote nintzen ateratzen zenidan. Emakumeak gara, gero, esamesa zaleak!
|
|
|
–Apaizekin ez
|
dago
jakiterik...
|
|
|
Edonork balio al du udaletxean lan egiteko? Askotan pentsatu izan dut ez ote litzatekeen eskoletan garbitasun eskola sortu behar, gure herriaren funtsetako bat behin betiko gal ez dadin, eta gela honetan dagoen izerdi usainaz jabetu besterik ez dago gure txukuntasun maila non
|
dagoen
jakiteko".
|
|
|
Magdalenak ere ez zuen oso ulergarria ikusten baina egun gutxirako kontua izango zela uste zutenez, hotelarena hain konplikatua ez zela pentsatu zuten. Lekurik ez
|
zegoela
jakin izan balute, ez omen ziren Benidormetik mugituko ezkontzeko eguna iritsi arte.
|
|
|
–Orain bai, nik esan diodalako. Logeletan lanean aritzen den batek deklaratzeko erabakia hartuta
|
zegoela
jakin nuenean, aurreratzeko ordua iritsi zela pentsatu nuen eta asmatu, gainera.
|
|
|
Eskola bateko nahiz besteko jakintsuak logosari buruzko beren eztabaidetan endredatuta entretenitzen ziren bitartean, aldi berean erretilu bat arrain marinatu eta itsaski dastatzen zutela, Zenonek biharamunean egingo zen beste erakustaldi batera joateko dei egin zien; itxuraz garailea Akiles izan bazen ere, errealitatean ez
|
zegoelako
jakiterik zer gertatuko zen zoritxarreko istripuarengatik ez balitz, eta horrenbestez ezin baitziren oraingoz bere aburuak ukatu. Eta inork ez zuen protestarik egin horregatik:
|
|
|
–Oso haserre egongo da zurekin promesa hautsi eta bere aurka lehiatzeko prest
|
zaudela
jakin orduko. Eta ez dizut esaten zer gertatuko den bere burua garaitua ikusten duenean.
|
|
|
lo ote
|
dauden
jakin minez
|
|
|
Museoan, bereziki; Kapera Sixtinoa, Rafaelen aretoak, Erroma eta Greziako eskulturak; horiek nagusi. Baina tartean, edo pasadizoan, harrigarrizko apaingarriak eta pitxiak ikusi ahal izango ditu bisitariak eta denak beti eskuz ukitzeko moduan, nahiz eta hori debekatuta
|
egon
jakina.
|
|
|
Giro hori
|
zegoela
jakinda, guk geure kontura" autokontrol" lan bat egiten genuen, bagenekien zein izan zitezkeen arriskuak edo hanka sartzeak. Hala ere, noizbehinka eta komunikabiderik gehienetan gertatzen den bezala, estutasunen bat izan genuen gure goiko agintariekin gero liburu honetan azalduko dudan bezala.
|
|
|
Etxekonekoak, musulmanak omen, goseak amorratzen
|
zeudela
bazekien eta haiengana joan zen, erdibana egiteko. Harritu ninduen biziki, maitasun ekintzak bainoago, besteekiko zeukan preokupazio garbi maitetsuak, harritu ere.
|
|
2011
|
|
|
–Menzel, aurkeztu zuen bere burua medikuak, erdi itota oraindik?. Zuk esan duzun bezala, autopsia egin arte ez
|
dago
jakiterik zer gertatu den. Emakume gazte bat da, hogeita bost urte ingurukoa, eta ebaketa bat dauka, eta karotida alde batetik besteraino ebakitzen dizkiona.
|
|
|
Jaistera zihoazelarik, zuzien arteko herensuge beltzari azken begiratua eman zioten: inoiz baino ikaragarriagoa zirudien; ahoa zabalik zeukan eta ez
|
zegoen
jakiterik une hartan entzun zen hura trumoi baten hotsa izan zen edo piztiaren beraren oihua.
|
|
|
Aspaldidaniko lozorrotik atera zenean, segundo batzuk behar izan zituen non
|
zegoen
jakiteko. Bere ondoan, oraindik lotan zaku haien artean, Fran ikusi zuen.
|
|
|
Ez zegoen gehiagorako astirik. Eskua elkarri emanda, kristalaren gainean jauzi egin zuten, azpian zer
|
zegoen
jakin barik. Espero zutena baino txikiagoa izan zen bidaia.
|
|
|
Zer pentsatzen
|
zauden
jakingo banu, galdera zuzenak egingo nizkizuke bakarrik.
|
|
|
Ez ahal da berriro alertaren bat izango... Inozoak dira ume hauek gaua Parisen pasa nahi izateko, baina adin horretan arriskuan
|
gaudela
jakiteak atsegina ematen du, eta ahots apalagoz amaitu zuen?, beste gozotasun bat ematen dio amodioari.
|
|
|
Nik behintzat eredutzat eduki izan zaitut beti... Éliane andrea, horra bere lekuan
|
egoten
dakien pertsona bat... Eta orain bat batean gainerako guztiak bezala!
|
|
|
Zain zaude. Zain
|
zaudela
jakin gabe.
|
|
|
Gorriya atxilotuta
|
zegoela
jakin eta gero, edozer espero nezakeen. Eta espero nitzakeenen artean, atxilotuak totel bati buruz ere hitz egitea zen normalena.
|
|
|
Horrela egin zuen mutilak, eta ordu gutxian Muxika inguruan zen. Han berehala ohartu ziren oinaztarrak bere etorreraz eta izugarri poztu ziren astoak zeramatzan otarrak legatzez beteak
|
zeudela
jakitean.
|