|
2000
|
|
|
Egiteko gutxi eta buruari eragiteko lartxo. Ohean etzanda alferrik
|
zegoela
jakin zuen Txemak. Sargori zegoen, giroan bezainbat buruan.
|
|
|
goizero goizero egunkaria nazioartetik zabaltzea hain zuzen ere. Arnasa hartzea beste behar zuen atal hori goizetan, eta orriak urduri pasatzen zituen irlandar gatazkan albisterik
|
zegoen
jakiteko. Hain barruraino hurrupatu zuen irla haren esentzia, hain bertakoa sentitzen zen.
|
|
|
—Ongi hitz egin gogo duenak isilik
|
egoiten
jakin beharra du... zeren eta, bertzela uste badezakegu ere, isiltasuna ez da hitzaren ausentzia edo hitzaren ukoa, baina lehen hitza eta argia den hitza —hitzen hitza, alegia—, bertze hitzen beharrik ez duena, iturburuan argia delako eta bere argi horrekin guztia argitzen duelako eta guztia esplikatzen, esplikazionerik eman gabe...
|
|
|
" Jauna: nik ez dakit non dagoen egia, jaun Marcelek ote zuen edo osaba Joanikotek ote duen, edo aita Bartolomek, baina badakizu dagoen lekurat eginen nukeela, baldin non
|
dagoen
baneki, eta, bitartean, egin bedi..."
|
|
|
Joanen nauk... baina ez nikek garantiarik gabe eta zuei segurantzarik eman gabe joan nahi. Eta, horretarakotz, koadro bat pintatu nahi nikek Urbiainerat joan aitzin, gutieneko mugaren gainetik ote
|
nagoen
jakiteko, zeren pintzelak ez baititut aspaldidanik hartu, eta Jainkoak zekik nekièn guti hura ere ahantzi ez ote dudan. Baina dirurik gabe nagok, eta...
|
|
|
Eta nor ote jakintsuago: munduko mintzalaririk handiena eta hitzaren sehi eta mirabe dena, edo isilik
|
egoiten
dakiena eta isiltasunaren mintzoa duena, bertzerik gabe. Eta nor da jakintsuago, finean:
|
|
|
Eta egun batean, Indietarik itzuli eta handik borzpasei urterat, zure gutun hura iritsi zitzaidan, nik igurikitzen ez nuena eta zuk Paristik benturaren benturan igorri zenidana, bizirik ote
|
nengoen
jakiteko.
|
|
|
—Jauna, osaba Joanikotek erraiten du ezen fedeak salba gaitzakeela, eta, halatan, fede osoz natorkizu erraiterat ezen batzuetan ez dakidala non dagoen egia, non gezurra, baina arras egin nahi nukeela egiaren alderat, baldin non
|
dagoen
baneki; eta, batzuetan, galdua bezala sentitzen naiz, baina badakit ezen zure semetzat gaituzula, eta egunen batean argiren bat igorriko didazula, nola igorri baitzenion etxetik alde egin zuen parabolako seme xahutzaileari, etxerako bidean ipintzen zenuela. Eta nik ere guztiz nahi bainuke egiaren bidetik joan, zure betiko etxerat, amen.
|
|
|
Gibelasmorik gabeko galdera zen Josurena; bakoitza non, norekin eta zertan
|
gauden
jakinik, solasaldia denok onartutako eremu nabarretara eraman nahi deneko gatz-ozpinarena, bertze kargarik ez zuen. Erantzunak, beraz, lur berean ongarritua behar zuen, handiari handiagoa.
|
|
2001
|
|
|
Hor dagoela pentsatze hutsak lasaitu egiten nau. Uste dut nukeela bizi alde guztietatik lurrez inguratuta, puntu batean ez mendi, ez etxebizitza, ez ezer ez dagoen leku bat
|
dagoela
jakin gabe. Ihesbiderik gabe.
|
|
|
Dendakoa. Ondoko kalean bizi den hirurogeita hamasei urteko alarguna gaixo
|
dagoela
jakiteak adina harritu du dudarik gabe bere semeak horretaz hitz egiteak.
|
|
|
Gaizkienik, aldiz, Rajasthan: liburu batean zer
|
dagoen
jakiteko %6 lagun bakarrik dira gai.
|
|
|
Fabriketan eta meatzetan lan egiten dute haurrek, gurasoek galarazita
|
dagoela
jakin arren. Etxerako dirua behar dute.
|
|
|
Managuan, atea jo gabe sartu naiz etxera. Badakit ez dela heziketa onekoa abisatu gabe sartzeko ohitura hori, norbere etxera sartzeko ere atea jotzea dela egokiena, eta harik eta etxean inor ez
|
dagoela
jakin arte giltza ez erabiltzea. Sartu eta bata besteari begira geratu gara Armando eta biok, hara hor Armando eta irin finaren xamurtasuna bere amantal zuriarekin ogia prestatzen, gerla baino inportanteagoa omen den okintzan, eta hara hemen ni eta nire itzuli beharra poltsa bizkarrean eta giltza eskuan.
|
|
|
Esplorazioak azkenerako Padre Solanaren logelara eraman gintuen. Bera talaian
|
zegoela
jakinda, lasai asko sartu ginen posizio defentsagabera.
|
|
|
Horixe proposamena eta horixe izango da zure lehen egia, zeure kontzientziaren lehen egunsentia, ontziraturik
|
zaudela
dakizulako baitzoaz ontziratua. Eta erroak?
|
|
|
Kamioi militarraren iraulkian buruz behera etzanda gaude Gorria eta biok, eskuak atzealdean lotuta ditugula. Saihetsak minduta, burua zorabiatuta, eta zenbat denbora pasatu den eta non
|
gauden
jakiteko larritasunarekin.
|
|
|
Lehorrean ikusten denari eta ikusten ez denari erreparatzea nahiko zen, Juan Bautistak esan zuenez, itsasoan non
|
geunden
jakiteko.
|
|
|
Lehenengo eta behin telefonoz deitu dut, galdera baino gehiago eskea, Goio Euskal Herrira hurbiltzeko posibilitaterik
|
dagoen
jakiteko. Iparraldea polizia frantses eta espainolez beterik dagoela eta, tregua eten denetik batez ere, errefuxiatuek errepresaliak espero dituztela dio nire kontaktuak, esanez bezala, ba, Euskal Herria munduko lekurik arriskutsuena dela euskaldunarentzat.
|
|
2002
|
|
|
Agian ez zen hain zaila, erabaki zuen. Agian, Julen berarekin txoratuta
|
zegoela
zekienez, lasai hitz egiten zuen. Bazekielako aintzat hartuko zituela berak esandakoak; ez ziola barrerik egingo edo tuntuntzat hartuko.
|
|
|
Eta galduta
|
zegoela
jakin zuen.
|
|
|
Berehala hasi zen bila. Handik bi egunera harategi baten aurretik igaro zen eta, zakurra inguru haietan
|
zegoenetz
jakiteko, txistuka hasi zen.
|
|
|
Txiki ziztu bizian joan eta, haurra aurkitutakoan, haren ondotik zaunka hasiko zen, amak non
|
zegoen
jakin zezan.
|
|
|
Gizakiok bost milioi usaimen zelula omen ditugu. Bulldog batek 170 eta aleman ardi zakurrak 140 Horregatik elurpean edo suntsitutako edifiziopean inor
|
dagoenetz
jakiteko, zakurrak dira aukerakoak.
|
|
2003
|
|
|
Erabili gabe zegoen. Erabili gabe
|
zegoela
jakin nuen trek soinua entzuten zelako liburu bakoitza zabaltzean. Miguelek esaten zuen trek soinua liburuen pegamentuaren soinua dela, erabili gabe daudenean.
|
|
|
Eta horrelako hainbat esaldi inkonexo esan zituen Luvinok, bata bestearen atzetik. Ordurako ez
|
zegoen
jakiterik zergatik egon zen Luvino kartzelan; ez zegoen jakiterik Luvino preso politikoa izan zen, lapurra izan zen edo tenplario baten alaba izan zen. Baina berdin zion Matiasi.
|
|
|
Eta horrelako hainbat esaldi inkonexo esan zituen Luvinok, bata bestearen atzetik. Ordurako ez zegoen jakiterik zergatik egon zen Luvino kartzelan; ez
|
zegoen
jakiterik Luvino preso politikoa izan zen, lapurra izan zen edo tenplario baten alaba izan zen. Baina berdin zion Matiasi.
|
|
|
Ez zakiat enteratu haizen baina maitale hori hi haiz –esan zuen pitin bat abaildurik, eta bere eskuineko eskua arabeskoak eginez zerutik jaisten ikusi nuen, tiroak jotako hegaztia bezala, espiralean, eta non pausatu ez zekiela geratu zitzaion, zintzilik, hilik eta zurbil. Nire izena idazlearen hilketan nahasirik
|
zegoela
jakinik ere, erabat lasai, ia umoreko sentitzen nintzen, sekretu baten jabe den haurraren pare. Komisarioari, animatze aldera, bizkarrean kolpe batzuk ematea ere pentsatu nuen, baina ez nintzen ausartu.
|
|
|
Jatorriz azpildarra ez zen arren, Azpila etortzea izan zuen don Estebek bere bizitzako nahia. Izan ere, Azpil azpian Luzifer ehortzia
|
zegoela
jakin zuenetik sartu zitzaion, antza, Azpila etortzeko irrika. Deabruak eta deabruen deabrukeriak besterik ez baitzituen buruan.
|
|
|
Bazekielako Anak ere jasotzea merezi zuela. Eta bera ere emateko prest ote
|
zegoen
jakin behar zuen; zer emateko, zenbat emateko eta, batez ere, nori.
|
|
2004
|
|
|
Ez nekien zeri zor zitzaion horren pisutsuak izatea. Hala ere, ahaleginak egin nituen berriro eror ez zitezen; non
|
nengoen
jakin behar nuen, zer gertatzen zitzaidan kamaina antzeko baten etzanda egoteko.
|
|
|
Saiatu nintzen, ostera ere, begiak irekitzen; oraingoan pisu gutxiago zeukaten betazalek. Non
|
nengoen
jakiteko irrikaz, hara eta hona ibili ziren nire begiak, dena aztertzen.
|
|
|
–Apartsua zarela badakit. Zure apar pila horren azpian xanpainik
|
dagoen
jakin nahi dut.
|
|
|
–Nire ustez, mutilek itxura fisikoa zaindu behar lukete konplexurik gabe, eta neskok ere politak eta apainak
|
egoten
jakin behar dugu. Noski, horrekin bakarrarekin ez goaz inora, baina hori ere ez dugu zertan ahazturik.
|
|
|
Ikusten denez, hemen gabiltza, batetik eta bestetik, nork geure opilari ikatza nola hurbilduko, euskaldun izatearen hondarrean zer arraio ote
|
dagoen
jakin nahirik. Hondarrik hondarrenean aztarrika ibiliak gara, batzuen eta besteen iritzi usteak atzeman asmotan.
|
|
|
Hizkuntzaren estatus kontzeptuaren baitan zer
|
dagoen
jakiteko, aztarrika dezagun bere barrunbean. Soziolinguistikaren garapenak ezer jakingarririk aditzera eman badigu, nik uste, honako hau da ezer hori:
|
|
|
Ondoren izango dugu betarik kulturaren euskal izaria xehatzeko. Zilegi bekit, beraz, kulturaz ari garenean gogoan zer dugun argitzeko aurrelan hau egitea, beste hamaika hitzen kasuan bezala, oinarrizko eskakizuna baita gogoeta jardunean pentsamenduaren tresnatzat darabiltzagun hitzen mamia zertaz osatua
|
dagoen
jakitea. Euskal osagaiaren mamia buruhauste korapilatsuen sorburua baldin badugu, kultura terminoaren adiera zehazteak ere lanak ematen dizkigu, lanak ematen dizkigunez.693
|
|
|
Prozesu baten bidez lortuko dugu, lortzekotan. Eskola hizkuntzaren programaketa, beste prozesu horren arabera behar dugu planteatu, une bakoitzean non
|
gauden
dakigularik. 3) Eskola hizkuntzaren programaketa ezin daiteke egin, datuok, besteak beste, kontuan hartu gabe:
|
|
|
Baina alde horretatik, beharbada, abenturako toki gutxiago dago. Hau da, euskaraz ikasteaz aparte benetan jakingura ote
|
dagoen
jakin gura nuke. Nire inpresioa da ezetz?. 512
|
|
|
Segi dezagun bide beretik Jakin taldeko beste kide batekin, euskararen eta pentsamenduaren arteko lokarriak lotuak edo askatuak
|
dauden
jakite aldera. Lokarri horiek lotuak bide zeuden lehen.
|
|
|
Hala izanez gero, lehenago atxilotuko ninduten, ez zidaten inola ere Weberrengana hurbiltzen utziko. Ezin zuten arrisku hura hartu, armaturik
|
nengoela
jakinda, gainera. Etsi etsian atxiki nintzaion aukera hari:
|
|
|
Gainera, Versailleseko itunak gelditzen zitzaigun odol apurra xurgatzen zigun. Horregatik, nire batailoiko armakide batzuk Espainiako iparraldean enpresa bat antolatzeko asmotan
|
zeudela
jakin nuenean, zalantzarik ere ez nuen egin Alemania ustel hartatik ateratzeko.
|
|
|
Kondairazko objektu horien jabe direla sinesteak beren buruengan eman diezaiekeen konfiantza. Horixe da loa galarazten diguna... eta horretarako, hau da, galdutako loa berreskuratzeko, bidali nahi zaitugu objektu horiek benetan nazien eskuetan
|
dauden
jakiteko.
|
|
|
Hil behar zuela jakinik, egia erran nahi izan zizun. Zartada ederra hartuko zenuen... hilik ez
|
nengoela
jakinik.
|
|
|
Ikusten ez direnak. Eta hor
|
daudela
jakiteak ere ez digula askorik laguntzen –neska ohean agondu zen. Aurpegia igurtzi eta ilea atzera bota zuen– Horrela izanez gero, ba al dakizu zein presio egon daitezkeen... bidean galarazteko?
|
|
|
–Bere gaineko pisua alokairuan
|
zegoela
jakin nuenean, berehala aldatu nintzen bertara bizitzera. Lagun min egin ginen –emakumeak eten labur bat egin zuen, begietako hezetasuna ezkutatzeko– Mireiak dezentetan aipatzen zintuen.
|
|
2005
|
|
|
–Horregatik esan izan dinat askotan, emakumeak bere lekuan
|
egoten
jakin behar duela, bestela, akabo. Eta, arren eta arren, egun batean lanen bat aurkitzen badun eta ezkontzekotan bahaiz, ez utzi lanik, entzun al didan?
|
|
|
Bartoloek egun horretan maritxuekin txortan egiterik ez
|
dagoela
jakin dutenean Amets agertu zaio atean. Bera ere kirol praketan sartuta.
|
|
|
–Hi bakean utziko hautela espero dinat. Ondo
|
hagoela
jakinda lasaiago geratzen naun.
|
|
|
–Zorterik onena izan dezazuela... Tira, noizean behin mezuren bat bidaliko didak ondo
|
zaudetela
jakiteko, ezta?
|
|
|
Naroa ere lehengusuaren gorputz biluzia igartzeko premia biziak bultzatu du, eta esku bizkorrek pijamaren goialdea erantzi diote. Izterrean lehengusuaren animoa ere sentitu du, zut. Atzerabiderik ez
|
dagoela
jakinda, lau urte lehenago jolasean baino ikusi ez zuena azkenean eskuan izateko gogoa du, eta badaki oztoporik ez dagoela. Sabel gihartsutik irristatu eta praka barrura luzatu du eskua, luze barik atzamarrek haren buru tinkoarekin topo egin duten arte.
|
|
|
Lan horretarako aukeratu zutenean ez zuten imajinatuko arerio gogorra sortzen ari zirela. Poztu da, Madokaren mezua jaso duela eta elkarlanean aritzeko prest
|
daudela
jakinda. Neska jatorra da, lagun ona izateko gai, Amets erdian egon ez balitz.
|
|
|
Nazkatuta nago, ez dut egin didatenaz ezer jakin nahi, bost axola, utz nazatela bakean, eta ahal bada utz nazatela Naroaren ondoan. Bera da hasieratik izan dudan bakarra, unerik zailenetako nire euskarria, guztia jakin eta atzera egin barik onartzen duena, naizen edo egin nauten bezalaxe onartzeko prest
|
dagoela
dakidan bakarra. Artaburua, ez da hori bakarra, noiz onartu behar duzu?
|
|
|
–Erdu nirekin, neuk ere garagardoa behar dut.
|
Badaude
jakin behar dituzuen gauzak, eta orain Amets sanek ezin entzun baditu, zuk behintzat bai.
|
|
|
Isilik jarraitu nuen, eskuak bularrean gurutzatuta, eta berak ni neurtu nahian begiratzen zidan. Ez nuela nahi papera non
|
zegoen
jakiterik, horretarako nahi nituela hamabost egunak esatea pentsatu nuen, baina azkenik, isiltasunak indar gehiago zuela-eta, horrela gelditu nintzen, isilik.
|
|
|
–Nola
|
dagoen
jakin dezaket. Itziar esan nahi dut.
|
|
|
Lasaitua hartu du. Itziar non
|
dagoen
jakiteak indartu egin du. Argazkia paparrean estutu eta aurikularra belarrian duela gelditu da.
|
|
|
–Nola
|
zauden
jakin nahi dut!
|
|
|
–Ederto. Gura dozunerako, non
|
nagoan
badakizu. Bakarneri galdegin, bestela, eta gura dozunaz eta gura dozunean jardungo gara.
|
|
|
Umore onez ez
|
zegoela
banekien ere, gordeta neraman guztia botatzea erabaki nuen.
|
|
2006
|
|
|
Historiaren bi mailen eskema honek, eta batez ere gertakarizko historia ageriaren inesentzialtasunak, aise erreparatzen da, historiaren teologiarekin legez, historiaren filosofia krausistarekin ere antz handitxoa du –hori idealista da–, Giner de los Ríosekin bereziki199 Baina Unamuno-rekin sekula ez
|
dago
jakiterik. Herrien historiaren azpiko intrahistoria hori izan daiteke Natura (pixka bat Kant-en antzera), edo materialisten materia, edo indar absolutu ezezagun eta ezagutezin bat eraginkorra, efektuen ugaltzeko legearen arabera historia agerikoan biderkatzen dena (Spencer), edo biologia psikologizatu bat, arraza (Ardigó, Taine), edo beste zernahitsu XIX. mendetarra.
|
|
|
–Modu bakarra
|
dago
jakiteko.
|
|
|
Bestalde, baina, beti entzun zuen desagerketa kasuetan familiek nahiago izaten zutela beren ahaideen patuaren berri jakin. Alegia, hobe zela senitartekoa hilda
|
zegoela
jakitea, etengabeko zalantzan bizitzea baino. Mendigoizale hilen familia eta adiskideek espedizio arriskutsuak antolatzen zituzten gorpuak berreskuratzeko.
|
|
|
Nire egonaldia luzatzerik ba ote
|
zegoen
jakiteko, Albertorengana jo nuen eta esan nion prest nengoela beste pixka batean han gelditzeko, paretak indartzeko lan horretan.
|
|
|
Horixe esan nion, beste ezer ez, eta isildu nituen guztiak gezurrez betetako erdi egiak ziren. Etxean eduki nahi dut/ egunero ikusi nahi dut/ gosaria berarekin hartu nahi dut/ dutxan
|
dagoela
jakin nahi dut/ nigandik metro batera/ jaten emango ez didan platera mahaiaren beste aldean jarri nahi dut. Gainera, esan nion, denbora laburrerako izango zen.
|
|
|
Lasaitasuna eman ziotenetik, bulego lana bikoiztu egin zitzaion Rufini. Alde batetik, langaien eta ekoizpenen kontuak eraman behar zituen agintarientzat, eta bestetik, bulegora joaten zitzaizkion nekazari, merkatari eta zaintzaileei informazioa atera behar zien, zulo hartatik ihes egiteko zein era
|
zegoen
jakin ahal izateko.
|
|
|
Pazko igande gauean Ruth Magdala klubera joan zen –izen ederra Magdalako Maria ugari biltzen ziren klub batentzat–, David han
|
zegoela
jakinaren gainean, eta hari hurbilduta tiro egin zion, maitale batek bakarrik egin dezakeen moduan: 8 cm-ra izan zen lehenengo tiroa, eta David gaixoak zanbuluka kaleraino irtetea lortu zuenean, beste bost tiro bota zizkion, pistolak sei bala bakarrik zituelako seguru asko...
|
|
2007
|
|
|
Bakarra ote? Bilioika izar eta milioika galaxia
|
daudela
dakigularik,, uste dut nik, dio Dawkinsek, adimendun bizia hortik zehar ere badagoela?
|
|
|
Aspaldiko izkribuetan (XIV. mendera arte) ez dago testu bat portugesez ala galizieraz idatzirik ote
|
dagoen
jakiterik. Galderak zentzurik ez du.
|
|
|
Apaiza konturatu zenean ez zegoela bakarrik, alegia Jainkoaz gain ni ere han
|
nengoela
jakin zuenean, irribarre egin eta sotanako poltsikotik ateratako otoitz liburuko fotokopiak egiteko eskatu zidan: hiru orduko lana.
|
|
|
–galdetu zuen Elisa izuberak. Baina haraino ekarri gintuen emakume pastelak ez zigun argibiderik eman, ez zigun mapatxo bat eskaini non
|
geunden
jakiteko, gal ez gintezen.
|
|
|
Nire aurpegia imajinatzen diat zerura begira; eta elurra hire aulki gainera, hilarrian zizelkatutako Sven Bergstrom hizkietara eta nire begitartera jausten. Berdin estaltzen gaitik elurrak, bion artean alde handirik ez
|
dagoela
baleki bezala, eta ingurua, biona, guztiz duk zuria.
|
|
2008
|
|
|
Ez
|
dago
jakiterik Arreau ra bueltan zer aurkitu behar duen okinak. Zaila izango du isilik egotea, honezkero jakina baita herrian zenbat auto abiatu diren.
|
|
|
Ahizpa gaixo
|
zegoela
jakin zuenean?. Sukarra daukat?, esan zion goizetik Natividadek berak?, Natalia ez zitzaion errukitu; aitzitik, kopeta zimurtu zuen, harekin ahizpari esan nahi balio bezala: –Merezia, atzo egin zenidanagatik!?; eta burutazioaren lehen atala, diptiko baten antzera, bigarren atal baten eskean baitzegoen, are gehiago gogortu zuen keinua segundo biren buruan, gogoan beste esaldi bat balu bezala, erremate gisa:
|
|
|
Baina une hartan ez zituen tamainak hunkitzen nire lagunak, baizik eta han nonbait, itzal zabal haren azpian lurperatuta, urretan zazpiehun mila libra
|
zeudela
jakiteak. Hurbildu ahala, diruan pentsatzeak uxatu egin zituen haien lehengo ikarak.
|
|
|
–Ez didazu, eskatuko noski, gizon bihozberatzat hartzea, erantzun zion sendagileak ironiaz?, eta horregatik agian harritu egingo zara nire sentimenduekin, Silver jauna. Baina ziur baneki eldarnioak dituztela, gutxienez bat sukarrarekin
|
dagoela
dakidan bezala, kanpamendu hau utzi eta, larrua arriskuan jarriaz ere, nire ofizioaren laguntza eskainiko nieke.
|
|
|
Erregeak bezain aberatsak izango zinatekete, aurkituz gero! Hementxe
|
dagoela
jakin, eta hala ere hor zaudete tentemozoak bezala. Zuen arteko inor ez zen ausartu Billi aurpegia ematera, baina bai ni?
|
|
|
Itsasgizon ona dela uste dut, baina eskifaiarekin esku zabalegia du ofizial ona izateko. Bigarrenak bere tokian
|
egoten
jakin luke, ez luke marinel arruntekin edan behar!
|
|
|
Halaxe izan nian, elizkoi aparta, gainera. Eta neu ere ondo hazitako mutila eta elizkoia ninduan, eta dotrina errepikatzen nuenean ez
|
zegoan
jakiterik hitzak non hasi eta non bukatzen ziren, hain azkar esaten nian. Eta begira zer atarramendu atera dudan.
|
|
|
Ongi
|
dago
jakitea.
|
|
|
Bulegoko atea jo bezain laster entzun zen, aurrera? nahastezin bat, barrukoa aspalditik zain eta kanpoan nor
|
zegoen
jakin balu bezala.
|
|
|
Lurraldearen eta euskararen arteko hartu emanak zein desitxuratuak eta aldrebestuak
|
dauden
jakiteko, bere burua abertzaletzat daukan baten hitzak ekarri nahi nituzke hona. Iñigo Lizariren hitzok, izan ere, hotzikara eragitekoak iruditzen zaizkit:
|
|
|
bat emateko. Alienazioaren arazoak ez bide dauka konponbiderik harik eta kanpoko etsai hori bere baitan
|
dagoela
jakin arte. Hitzez hitz aditzera emanik:
|
|
|
Baina tematiak gu. Rick, s zeluloidean baino ez
|
dagoela
jakin eta errealitatean topatu gura. –Horretarako, Hyatt era?
|
|
|
Oraintsu arte ezinbestekoa zen Nouadhiboun gelditzea hegoaldera bidean gauzak nola
|
zeuden
jakiteko edo trenaren zain bestela. Bide nagusi bi zeuden hiribururantz:
|
|
|
Basamortuko zati handiena igaro dugu honezkero, Senegal berrehun kilometro eskasera daukagu, guztiz asfaltatutako errepidean, eta ez da garraio publikorik falta. Ahal izanez gero genuke Afrika Beltzeraino heldu, honainoko bidea egin eta gero baina, edozelan ere, pizgarria da edozer gertatu arren autoarekin zer egin
|
badagoela
jakitea, aduanan arazorik ez izateko.
|
|
|
Bazuen beste bat, ezkutuagoa, musikagile kutunei erakusten ziena. Orkestran jotzen edo bere gelan entsaiatzen hasi orduko, begiak itxi eta bere lekutik mugitu gabe ere igotzen hasten zen, eta begira
|
geundenok
bagenekien geniola jarraitu. Hegaldatzen hasten zenean jartzen zuen aurpegi hori ez zen nirea, ez zen nik ezagutzen nuena, beteagoa zen eta ederragoa ere bai, nolabait esateko.
|
|
|
Ez nuen pentsatu sekula lan horrek horrenbeste balioko zuenik, harik eta kopiaren bat izan nezakeela susmatuz ertzainak atzetik nituela ohartu nintzen arte. Geroztik segurtasun neurriak hartu behar izaten ditut, pentsatuko duzun bezala, txosten bat atera behar dudan bakoitzeko, esan zuen, eta inguruko mahaietan zeudenei zehar begiratu bat bota zien, esan zituenak eta seguru asko esan asmo zituenak entzuteko moduan inor ba ote
|
zegoen
jakiteko.
|
|
|
–Altxorraren mapa ematen du zuen hizkuntzak? esan zidan,, gainontzeko letra guztiak ahaztu eta x letran soilik arreta jartzen baduzu, altxorra non
|
dagoen
jakin dezakezula ematen du?.
|
|
|
Ahizpa gaixo
|
zegoela
jakin zuenean –" Sukarra daukat", esan zion goizetik Natividadek berak–, Natalia ez zitzaion errukitu; aitzitik, kopeta zimurtu zuen, harekin ahizpari esan nahi balio bezala: " Merezia, atzo egin zenidanagatik!"; eta burutazioaren lehen atala, diptiko baten antzera, bigarren atal baten eskean baitzegoen, are gehiago gogortu zuen keinua segundo biren buruan, gogoan beste esaldi bat balu bezala, erremate gisa:
|
|
2009
|
|
|
Bai. Mundu osoak Elena eta biok elkarrekin
|
geundela
jakitea nahi nuen. Tira, ez elkarrekin geundela bikote bezala, hori ez zuen inork sinetsiko.
|
|
|
Lotsa? Jendeak Elenarekin liatuta
|
nengoela
jakiteak lotsa. Harro egoteko gauza zen.
|
|
|
Larunbatean, goizeko hamaikak pasatxotan izebak deitu zuen, larunbatero bezala, nobedaderik ba ote
|
zegoen
jakiteko.
|
|
|
–Gogorra izan behar zuen bizi zuena, hemeretzi urte baino ez zituen? eta gu ez ginen bertan egon, osagilea ari zen hizketan, noizean behin begirada niregana zuzentzen zuen, adi
|
nengoen
jakiteko?. Baina horretaz hitz egitea lortzen ez duen bitartean, nahiz eta leihotik bere burua bota ez, beti egongo da sufritzen.
|
|
|
–Hortaz, guk zuzen zuzenean ikusten eta sentitzen duguna «agerikoa dena» baino ez da, eta hori azpian dagoen «errealitate» baten zeinua dela uste dugu. Baina errealitatea agerikoa dena ez bada, errealitateren bat ote
|
dagoen
jakiteko biderik ba al dago. Eta baldin badago, errealitatea nolakoa den jakiteko biderik ba al dago??, ari da Russell.
|
|
|
Mendiaren sublimea, norbere baitan sublimea aurkitzeko pizten digun gaitasun gure gurean datza hortaz. Sublimea gizakiari dagokio, baina munduan
|
egoten
dakienari. Geure gabetasunean, mundu zoragarri baten haur izateko pribilegioa deskubritzen dakienari.
|
|
|
Gure amak Jainko hitza ia inoiz ez du aipatzen, haren ordez, isilik dagoena? erabiltzen du(, hori isilik
|
dagoenak
daki?,, utzi hori isilik dagoenari?). Hau da isiltasun bat ekurugaitza, absentzia eta artegazkoa, argirik gabekoa, begirune eta, azken batean, konfiantza osokoa bada ere.
|
|
|
Neskatxak Dixie Adams bide zuen izena eta besoetan zuen haurraz erdiberria omen zen, inoren laguntzarik gabe. Eritegira zekarren, haurra ongi
|
zegoenez
jakiteko eta jaioberriaren paperak legearen arabera egiteko.
|
|
|
Ezkontzeko prest ledin emakumeren bat bilatzen jarraitu nintzen. Galanta gero, inguruan milaka emakume ezkontzeko amorratzen
|
daudela
jakin eta nik ezin bat ediren.
|
|
|
Inori kalterik txikiena egin gabe, ordea. Igaro den tokietan oso bihotz zabal agertu da eta bere izaera berexiaren zenbait zantzu utzi du, baina ez non
|
dagoen
jakiteko arrastorik.
|