|
2000
|
|
|
Maparen balio estrategiko horretaz, aspaldian konturatu ziren bai Estatuak berak, bai estaturik gabeko herriak ere. Maparen balio erantsia aspaldian ikusi zuten bailurralde bat bere menpe
|
zeukan
botereak, bai botererik eduki ez arren bere eremupropioa eraiki gura zuten herriek ere. Eskoletan, estatu eskoletan zein estatubakoeskoletan, mapak leku apartekoa du.
|
|
2001
|
|
|
a) subiranotasuna aldarrikatzen duten taldeseparatistak; horrelako kasuetan, talde menperatzaileak deslegeztatu egitendu eskakizun hori; b) Ameriketako Estatu Batuetan lan diskriminazioa salatzen duten talde txiroak (beltzak, emakumeak, talde marginalak). Orokorrean, talde bakoitzak
|
daukan
boterearen arabera proposatzen ditu gatazkakonpontzeko estrategia ezberdinak, eta estrategia horiek zuzenbidea ulertzeko era ezberdinak adierazten dituzte: A) talde menperatzailea, batezere gehiengo taldea denean?, proporzionaltasunaren kriterioaz baliatzenda, B) talde menperatuak, berriz, gutxiengoa denean bereziki, berdintasunaren estrategia proposatzen du.
|
|
2002
|
|
|
Argi dagoenez, Euskal Herriak botere politikoa izan luke, konponbide egokia eta eraginkorra ezarri ahal izateko. Zoritxarrez, gaur egun EuskalHerriak ez
|
dauka
botere politiko hori. Baina euskal unibertsitarioek ezin duguonartu egoera zapaltzaile hori luzaroan; horregatik, orain bilatu behar ditugu konponbideak.
|
|
|
Frantziako kasuan, adibidez, fiskalitatearengarapenarekin eta behin betiko armadaren sorrerarekin, administrazioan lanpostueta kargu ugari sortu ziren, eta horiekin batera elizaren goi mailako karguakizendatzeko boterea eta beste zenbait abantaila ere. Erregearen boterearen pilaketahorren ondorioz, nobleziak ez
|
zeukan
botere nahikoa bere klientelak mantentzeko, eta arazo horri aurre egiteko irtenbide onena, erregearengandik gertu egotea zen, gortean, haren faboreak lortzeko. Ikuspegi horri jarraituz, boterearen aldeko borroken eta patronazgoaren banaketan bizi izan ziren borroken gunea ere izango zengortea.
|
|
|
erlazio feudala ere badela onartu da.Gehienetan, klientelismoari buruzko ikerketak eliteen historia eta egoera ikertuzjorratu dira. Horregatik, patronazgoaren bitartez, minoria bat (elitea azken finean) gizartearen zati handi baten gainean
|
zeukan
boterea mantentzen saiatzen zen.Horretarako, lehenago definitutako erlazioetan oinarritzen zen: patroiak babesaematen zuen, klienteak fideltasuna mantentzen zuen bitartean (Martinez Millan, 1993:
|
|
|
ikusita (2001). Gizabanako guztion oinarrizko eskubideak eta biziraupena jokoan dauden honetan, aniztasuna eta aldaketa ezaugarri nagusitzat edukirik,(, ez dute egitura estatalik bere probetxurako, eta aniztasun harrigarria dute beren baitan, ez
|
daukate
botere politikoa eskuratzeko estrategiarik, baizik eta gauzak aldatzeko proposamen gordinak eta legitimoak?), mugimendu eko bakezalearen lekukoa hartu ei duen gizarte sare berri honen indarra azpimarratuz, Barcena ren ustez badago argi izpi txiki bat. Eta aukera txiki hori gutxi izango ez balitz, ezin ahaztu aro modernoaren altxorra (gizarte bizitza bizitza kolektiboa bezala), munduaren bermea eta biziraupena gizakiaren erabakien eta aukeren esku egotea dela (edo behar luke!).
|
|
|
Botereak informazioaren munduan bere eskua sartzeko dauzkan ahalbideez berba egingo da hemen. Ahalbide ugari
|
dauzka
botereak besteen informazioa interbenitzeko eta berea sortzeko. Botereak, besteen komunikazioen zaintzaile izateaz gain, bere burua aurkeztu ohi du komunikatzaile gisa, beste guztien gainetik.
|
|
|
XIX. mendeko euskaldun jendearen kontrako isabelinoen gorrotoa, franquista amorratuen higuin etaerdeinua. Karlistaden ondotik eta XX. gizaldiaren hasieran
|
zeukaten
botere politikoa PNVren eskura galdu zutelako oraindik agortu ez zaien ezinikusi eta aiherkundea, etage rra ikaragarri bat eragin eta gero dena berreskuraturik ere, ezer gabe biluzik dakusatelako beren burua ostera ere, edota —paranoiak paranoia— hala sentitzen direlako, biluzik eta kontrolik gabe.
|
|
2003
|
|
|
Azkenik, hirugarren ikuspegian, eragileek aldaketa soziala produzitzeko
|
daukaten
boterearen azterketa dugu. Hau da, ondorio arruntak ez dituen agentzia, modunabarmenean eta enpirikoki behagarrian gizarte egituren arauak, baliabideak etaharremanak eragiten dituzten praxi sozialak.
|
|
2004
|
|
|
Euskaraz bizi den Euskal Herria eraikitzea bezain ametsezko proiektua izan liteke beharbada aldi eta alde berean Euskal Herri eta Erdal Herri den hizkuntza egitasmoa egia bihurtzea. Aurrenekoa sinestezina egiten zaigu eskueran
|
dauzkagun
botere harremanak begietsirik. Dena dela, bigarrena ez dirudi aurrenekoa baino askoz sinesgarriago denik irizpide zientifikoen arabera.
|
|
|
Ez baldin bagenekien, orain badakigu: hizkuntza normalkuntzaren auziak ez du lotura zuzenik komunitate soziolinguistikoak eskueran
|
daukan
botere nazionalarekin. Hizkuntza menderatu baten komunitateak bere burua eratzeko eta berritzeko daukan ahalmen mailak ez du zerikusirik hizkuntzarekin egin nahi duena egiteko orduan.
|
|
|
%81, 56a. Eskuindarrek irabazi zuten %81 lortuz eta gainontzekoek errepublikar sozialistei bozkatu zieten2 Lehenengo udal batzarrean eskuindarrek
|
zeukaten
boterea alderdi karlistaren ingurukoa zen.
|
|
2005
|
|
|
Indarkeria honek sostengatu egiten du patriarkatua, eta zer da patriarkatua? Gizonezkoek
|
daukatela
boterea, eta botere hori emakumeak menperatzeko erabiltzen dutela. Botere hori sostengatzeko indarkeria erabiltzen da.
|
|
2006
|
|
|
Horrela, Batzar Nagusietan, handik aurrera, hiribilduak haien kontura biltzen ziren eta, Lurralde Arrunta berera, eta soilik biei zegozkien kontuetan biltzen ziren elkarrekin. Ondorioz, biak parean izango ziren, leinuei indarra kenduz (Lurralde Arruntean
|
baitzeukaten
boterea bereziki), hiribilduetako biztanleei ordura arte zutena baino indar handiagoa emanez (beraiei ez ezik, erregearen boterea ere hazi zen, hiribilduak bere meneko izanik).
|
|
|
Erreformak ez zuen soilik esan nahi bizitzaren gainean Elizak
|
zeukan
boterea suntsituko zela; horrez gain, eta nagusiki, ondokoa esan nahi zuen: orduan aktuala zen botere forma haren ordez bestelako bat ezarriko zela.
|
|
2007
|
|
|
Argi dago artikulu hori interpretatzerakoan ezin dela pentsatu edozein herritarrek administrazio publikora jo dezakeela etxebizitza eskatzeko, EKren 35 artikuluko lanerako eskubidearekin gertatzen den bezala, horretan ere herritar bakoitzari ez baitzaio enplegu bat bermatzen. 47 artikulura bildutako eskubidearen
|
edukiak
botere publikoek etxebizitza politika bat egiteko duten beharrizanari aipamen egiten dio. Konstituzioak bi helburu ezartzen ditu horren inguruan:
|
|
2008
|
|
|
Hurrengo berriz eraiki zutelarik, areagotu egin zen monasterioak
|
zeukan
boterea: aurrerantzean 62 tenplu izan zituen bere gain, eta ehunka monje batzuei aterpe emateko lain toki.
|
|
|
Arrazoi ebakiak jakintza du lagun. Arrazoi
|
edukiak
boterea. Ezin ebaki eta ezin eduki litekeen arrazoiak harrimen eder batean etzatera garamatza.
|
|
2009
|
|
|
–Berekoiak baino gehiago, ahulak dira?, dio The Host en egileak: . Ez
|
daukate
botere politikorik edo dirurik?. Memories of Murder en eta The Host en, nolanahi ere, elkartasuna zegoen pertsonaien artean.
|
|
|
Lurraldetasunaren nahia Foruak indargabetzean bete zen; bat eginda utzi gintuzten, eskubide jakin batzuk kentzeagatik: adibidez, Nafarroak galdu zituen estamentu Korteak (zaharkituak zeuden arren), erregeordea (Nafarroan Perun baino gehiago iraun zuen), moneta (egia esan, zentzurik ere ez zeukan) eta bere esparru barruan
|
zeukan
botere osoa (monarkia zentralistak ez zion horri jaramonik egin Inkisizioaren bidez).
|
|
2010
|
|
|
2/ 10:00:09: 14/ KONTALARIA} Zenbaiten ustez, politikariak ez, baizik multinazionalak diramunduan agintzen dutenak.{ App: 3/ 10:00:17: 04/ KONTALARIA}
|
Daukaten
boterearekin, mendiak lekuz aldatzeko gai direlauste duten enpresak.{ App: 4/ 10:00:24: 02/ KONTALARIA} Horretan saiatu da multinazional bat.{ App:
|
|
|
Dena den, komeni da gogoan izatea euroeskualdeek eta mugaz gaindiko beste egitura forma batzuek ez dutela mugaz zeharreko administrazio mota berririk sortu, ez
|
baitaukate
botere politikorik, eta haien jarduera bertan dauden tokiko eta eskualdeko kolektibitateen eskumenetara mugatuta baitago. Gainera, ezin dugu datu esanguratsu hau ahaztu:
|
|
2011
|
|
|
Ez. Hori da generoak
|
daukan
botere izugarria.
|
|
|
Bizitza kontraesan handia da. Gutxien merezi duenak
|
dauka
boterea. Ez da besteak baino hobea, baina bizitza guztia darama helburu horren atzetik.
|
|
|
Skutnabb Kangasek aipatzen duen azken irizpidea, eta erabakigarriena bere ustez, botere politikoa da. Hiztunek
|
daukaten
botere politiko erlatiboa funtsezkoa da eurek egiten duten hizkuntza edo aldaera hori zer den erabakitzeko orduan. Argudio hau muturrera eramanda, hauxe baiezta liteke:
|
|
|
Geneetan itsatsita omen daroagun hori zera litzateke: nolabaiteko aurre disposizioa arazo sozialen gaineko ezagutza inhibitzeko; baita geure buruak engainatzeko ere,
|
daukagun
botere handiari buruzko esperantza faltsuekin. Hots, egia baino nahiago dugu esperantza.
|
|
2012
|
|
|
Ezer ez. Artista ez da espekulazio horretan sartzen, artista guztiok bezala biktima hutsa da, ez
|
dauka
botere mundu horretan sarbiderik. Eta sarbiderik balu, sartuko balitz, desagertu egingo litzateke, artista izateari utziko lioke.
|
|
|
Angela Merkel Alemaniako kantzelaria koroarik gabeko Europako erregina ikusten dute askok.
|
Daukan
boterearen oinarrian arakatzen badugu, bere eraginkortasunaren ezaugarri bereizgarri bat antzemango dugu: bere dohain nabarmenena gaitasun taktiko bat da, makiavelikotzat har litekeena.
|
|
|
Ikuspegi horretatik, esan liteke hezkuntza sistemaren barruan curriculuma hautatu, ordenatu eta aldatzeko modua ezartzen duen hezkuntza politikaren alderdi zehatza dela curriculum politika. Horretarako, eragileek curriculumean ezagupena banatzean eta hezkuntza jardueretan eragitean
|
daukaten
boterea eta autonomia argitzen ditu.
|
|
|
Euskal apaiz ekintzailea, pentsalaripraktikoa. Elkartasunaren dinamikan, komunitate batek, sare logikan zein dinamikanjardunda
|
daukan
boterea, autonomia eta subiranotasun gaitasuna azpimarratzeadagokigu perspektiban. Komunitate bat bere lanaren eta hezkuntzaren jabe dela, sozialismo komunitarioa edo komunitate berri baten oinarriak jarri dira.
|
|
2013
|
|
|
Familiagatiko eta aitagatiko harrotasunak, oso harro baitago bere aita zenaz, egin du hori guztia. Bere familiaren lotsagarri ez agertzea, bere etxekoek ezagun izan dituzten dohainen endekatzaile ez azaltzea eta Pemberley Eneak
|
daukan
boterea ez galtzea arrazoi sendoak izan daitezke. Neba harrotasuna ere badu, eta horrek, neba maitasun apur batez nahasturik, arrebaren zaindari txit zintzo eta fin bihurtu du; eta nebarik arretatsu eta hoberentzat goraipatuko dizute denek.
|
|
2014
|
|
|
Nolanahi ere, emakumearen gurasoek ez zuten inoiz begi onez ikusi pianista harekiko harremana, eta ahal zuten guztia egin zuten bikotea bereiztearren. Hala, Anaisen aitak, Godkurrek, noble gisa
|
zeukan
boterea baliatuz, ejertzitoko agintariek Ludovic gerra frontera bidaltzea lortu zuen. Turkiarren aurkako gudan, zigor hura jasan behar izan zuen.
|
|
|
–... Bai, jarraitzen utzi nion, berriz hasi zen Marlow?, eta utzi nion nahi zuena pentsatzen atzean
|
neuzkan
botereen gainean. Hori egin nuen!
|
|
|
Azeri makiabelikoa. Izugarrizko abilidadea
|
zeukan
boterearen goiko esferatan mugitu eta beti onik ateratzeko. Artista galanta, bere ipurdia salbatzen, bederen.
|
|
2015
|
|
|
Teknologia gero eta gehiago erabiltzen den gure mundu honetan, enpresa horiek
|
daukaten
boterea (eta izango dutena!) ikaragarria da. Merkatua bereganatua dute, eta oso zaila da, ia ezinezkoa, haiekin lehiatzea.
|
|
|
Mahai zapiari begira zegoela bururatu zitzaion zuhaitza erdialdera eramatea, eta ez zeukala inorekin ezkondu beharrik, eta berealdiko bozkarioa sentitu zuen. Ramsay andrearen mailan jar zitekeela sentitu zuen, eta gorazarre egin hark denengan
|
zeukan
botere harrigarriari! Hark «Egin hau» esan, eta egin.
|
|
|
–...
|
daukaten
boterea izanda, gerra erregaiengatik egitea da negargarria. Burka derrigor eraman beharraren aurka edota ablazioa bezalako ohitura basatiak galarazteko egin izan balute gerra, ni ere alde izango ninduten, baina, noski, ez zaie askorik interesatzen ni alde izatea, barre egin zuen.
|
|
|
Luisek etengabe izorratzen gaitik. Gu zapaldu ta umillatzeko erabiltzen dik
|
daukan
boterea, ta burua makurtu behar?.
|
|
|
Kontuz ibili beharra dago nitromen hauekin. Ez dira arriskutsuak, baina
|
daukaten
boterea erakustea gustatzen zaie, eta horrek izaera aldakor eta apetatsua ematen die. Modu arin edo ozarrean tratatzen badituzu, irribarre neurriz kanpokoaz hitz egin edo begirada zuzenez behatu, malo!, gehiegizko konfiantzaz ari zatzaizkien susmoa hartzen dute.
|
|
2016
|
|
|
Bertaren tragedia gertatu da, lurralde feminizidioa, emakumeok gure gorputzak ipini ditugulako hor, lehen lerroan, erasoan. Gauza itzela da hori eta sistemak erantzun egin du, misoginia ikaragarriarekin, gorputzen gainean
|
daukan
botererik handiena gauzatu eta mezu argia helarazi digu: emakumeei esparru pribatua dagokizue eta itzul zaitezte bertara.
|
|
|
Neurri batean boterearen aurka egitea da. Guk
|
badauzkagu
botere txikiak, eta botereak gugan sortzen ditu inertzia batzuk ohartzen ez garenak. Horri aurre egiteko modu bat bada ironia:
|
|
|
Egin beharrekoa egin zuten beren sasoian, benetan modu eraginkorrean, baina orain bazterrean daude, ez baitute ezertarako balio. Gezurrak galdu du engainatzeko
|
zeukan
boterea. Baldintza berriek bestelako aitzakiak eskatzen dituzte, gogorragoak, indartsuagoak eta eraginkorragoak, hegoaldeko basakeria zurituko badute, eta, ondorioz, nire teoriaren arabera, bestelako salaketa bat daukagu orain parez pare, negroen nagusigoa eta negroen altxamendua baino salaketa zirraragarri eta burrunbatsuago bat.
|
|
|
Nork
|
zeukan
botere legegilea?
|
|
|
Nork
|
zeukan
botere judiziala?
|
|
|
Nork
|
zeukan
botere betearazlea?
|
|
|
erosteko ere... Gainera, senarrak emaztearengan
|
zeukan
boterea indartzen zuten haren autoritatearen
|
|
|
Hainbestetaraino non, orduko eliza buruzagiak zinez beldurtu baitziren. Mendez mende eskutan
|
zeukaten
boterearen galtzeaz beldurtu! Eta Kristoren hiltzea erromatar boterearekin negoziatu zuen.
|
|
|
Eta ez ziren txikikerietan ibili, ez! Hor daukagu; zahar, sendo eta eder arrasatearrok gure bizitza antolatzeko
|
daukagun
boterearen seinale.
|
|
2017
|
|
|
Hitanoa simetrikoa da, berdinen artean hitz egiten da, baina ondoren
|
badauzka
botereari loturiko ohiturak baita ere.
|
|
|
Beraz, hitanoan, eta ondorioz euskaran, presente daude aurretik aipatutako botere eta elkartasun semantika. Alde batetik hitanoa simetrikoa da, berdinen artean hitz egiten da, baina ondoren
|
badauzka
botereari loturiko ohiturak baita ere, Ozaitak (2014) adierazten duen moduan. Bestalde, ikusi da boterearen aldagaia sartu zenean euskaran tratamendu berriak sortu zirela eta hitanoaren erabilera kasu zehatz batzuetarako izatea mugatu zela.
|
|
|
" belaunaldi heldu eta gazteen arteko burruka bat dago, helduen arauak eta gazteen ikuspegiaren artekoa" (2014, 101 orr.). Hau da, bere aburuz gaur egungo gazteriak ez du zentzuzko ikusten hikak barnean
|
daukan
botere harremanarekin jarraitzea, bertako arauekin, egungo gizartea aldaturik dagoelako eta beste erreferente batzuk dituztelako.
|
|
|
Labakaren ustez, bertsolaritzan orain arte erabili den umorea gertuago egon da hortik umore parekidetik baino. “Nik daukat mikroa, nik
|
daukat
boterea, ni nago hemen goian, eta sentitzen dut zilegitasun guztia 40 pertsonako mahai bati banaka edozer esateko. Uste dut gero eta gutxiagotan erabiltzen dela, zorionez, baina iruditzen zait umorea beti izan dela oso goitik beherakoa”.
|
|
|
I. A.: Lobby bat sortu zuten, eta hor jaio zen lobby horrek gure herrian
|
daukan
boterea.
|
|
|
Sorgin ehiza handiak deabruaren irudia aldarazi zuen, Erdi Aroko santuen bizitzetan eta Errenazimentuko aztien liburuetan aurki dezakegun irudiarekin alderatuta. Azken horietan, izaki gaizto gisa islatzen zen deabrua, baina ez
|
zeukan
botere handirik: aski zen ur bedeinkatu pixka bat eta hitz santu batzuk isurtzea haren amarruak zapuzteko.
|
|
|
Gaitasun politikoa da, komunitate politiko batek
|
daukan
boterea (baliabideak, ahalmena, abilidadea) bere erabaki politikoak errealitate bilakatzeko. Gaitasun politikoak barne hartzen du komunitate batek duen burujabetza material eta formala, baina euskaraz burujabetza formalaz edo botere publiko zertifikatuez bakarrik ari garenean, ahalmen politiko esango dugu.
|
|
|
Lockek bi botere proposatu zituen gobernu sistemaren barruan: batak, autoritate legegilearen egiturari heltzen zion; besteak, berriz, autoritate (autonomia) legegilea osatzeko eta osagabatzeko herriak
|
zeukan
boterea zuen muinean. Biak ari dira gaur egun pribatizatzen, hala egitura legegileak nola herriaren boterea (gaitasun politikoa izendatu dudana).
|
|
|
Nork
|
zeukan
botere legegilea?
|
|
|
Nork
|
zeukan
botere judiziala?
|
|
|
Nork
|
zeukan
botere betearazlea?
|
|
|
11·· Udal organoek esleituta dituzten funtzioen ara bera, zeinek
|
dauka
botere betearazlea udaletan. Eta kontzeju irekietan?
|
|
|
Nork aukeratzen zuen gobernuburua? Nork
|
zeukan
botere legegilea?
|
|
|
Nork
|
zeukan
botere judiziala. Nork zeukan botere betearazlea?
|
|
|
Nork zeukan botere judiziala? Nork
|
zeukan
botere betearazlea?
|
|
|
Senarraren esana bete behar zuen, haren baimena behar zuen edonolako jarduera ekonomikotan jarduteko, baita etxeko kontsumorako ez zen edozer gauza erosteko ere... Gainera, senarrak emaztearengan
|
zeukan
boterea indartzen zuten haren autoritatearen aurkako edozein jarrera izanez gero ezar zitezkeen legezko zigorrek. Adibidez, Kode Penalak zioen desobedientzia edo iraina nahikoak zirela emakume bat kartzelara eramateko.
|
|
2018
|
|
|
Farauten saiakera zinematografikoak hainbat lotura proposatzen ditu zinemaren eta tenisaren artean: mugimendua eta denbora; tenislari eta fikziozko pertsonaia baten antzekotasuna; edo jokalari batek pistan drama eraikitzeko
|
daukan
boterea. Badirudi Tom Hulce aktorea McEnroerengan oinarritu zela Milos Formanen Amadeus prestatzeko eta Serge Daneyk, itzal handiko zinema kritikariak, hamar urtez idatzi zituela tenis kronikak Liberation egunkarirako.
|
|
|
Eta eremua kontrolatzen duen ofizial naziaren ikuspuntutik kontatzen da istorioa: bere biktimak indiferentzia handiz torturatzen ditu, gehiago arduratzen du beste naziekin
|
daukan
botere lehiak. Kezka moralik gabeko bortizkeria horrek eta erakusten duen aginte goseak ispilu jokoa egiten du, ikerlariaren ustez, Eichmannen figurarekin.
|
|
|
Errua Itziarkoari bota zitzaion, baina guk gure susmoak dauzkagu. Garai hartan Elizak
|
zeukan
boterearekin, ez dugu zertan sinetsi apaizak, Luzianoren azken hitzen lekuko bakarrak, egia esan zuenik. Justiziak apaizarengana jo zuenean ez zuen berriz ezer aitortu, aitortzan esaten dena isilpekoa dela argudiatuta”.
|
|
|
Sorburuan kokatzen diren asmoak nolakoak, ondorioak halakoak: gogoeta misoginoetan jaio eta bizi diren goiandereak ez zaizkigu baliatuko,
|
daukaten
boterea handia ezin dute ordenamendu soziala artezteko erabili; ez dute horretarako bokazioa eta inork ez die eskatu. Erligioaren irudien esanahia eta eragina neurtzeko orduan, ingurugiro ideologikoa eta ohiturak kontuan hartzekoak dira, elkarrekin dituzten harremanen logika igartzeko; zuzen lotuak edo denak bat direla baieztatzea sinpleegia da.
|
|
|
Bada, Hobbesek tinko dio eskubide politikoaren adibide guztiak konbentzionalak direla eta natur egoeran eskubide politikoa amazkoa zela, ez aitazkoa. Haur batek, nahitaez, bi guraso ditu(, sorketari dagokionez, Jainkoak gizonarentzat laguntzaile bat pentsatu izan du?), baina ezin dute bi gurasoek
|
eduki
boterea umearen gainean, inork ezin baitie obeditu bi ugazabari. Haren ustez, baldintza naturaletan, amak du haurraren gaineko eskubide politikoa, eta ez aitak:
|
|
|
Lockeren erantzuna da ezkonboterea naturan sortua dela. Sir Robert Filmerrekin Adamez eta Evaz eztabaidatu zuenean, Locke ez zetorren bat Adamek Evaren gaineko boterea zeukala, baina bai Adamek eduki
|
bazeukala
botere bat. Eztabaidagaia, dena den, ez zen ea senarraren ezkoneskubidea legitimoa zen edo ez, baizik eta ea nola izendatu behar zen eskubide hori.
|
|
|
...endekotasuna] ezin da izan emazte orok senarrari zor dion mendekotasun hori besterik[?] [Adamen] boterea, berriz, ezkonboterea baino ezin da izan, ez botere politikoa, baizik senar orok bere familiako kontu pribatuen gainean daukan aginpidea (familia horren ondasunen eta lurren jabea den heinean), bai eta emazteari eta biei dagozkien gauza guztietan bere borondatea emaztearenaren gainetik jartzeko
|
daukan
boterea ere; ez dauka, ordea, botere politikorik emaztearen bizitzaren eta heriotzaren gainean, eta are gutxiago beste edonoren bizitzaren eta heriotzaren gainean.
|
|
|
Areago: kontratuaren teorialari klasiko gehienek, arrazoibide patriarkal tradizionalari jarraituz, esaten zuten familia instituzio natural bat zela eta aitak senideen gainean
|
zeukan
boterea modu naturalean sortzen zela aitaren gaitasun eta zaintza aitazkoetatik, nahiz eta botere hura oinarrituta egon zitekeen kontsentimenduan ere. Hobbesek, kontrara, uste zuen familia instituzio, artifizial?
|
|
|
Zalantzarik gabe, Wittig jabetuta dago hizkuntzak emakumeak menderatzeko eta kanpoan uzteko
|
daukan
botereaz. «Materialista» den aldetik, hala ere, uste du hizkuntza «materialtasunaren beste ordena bat» dela, errotik eralda daitekeen erakunde bat.
|
|
|
–Demokraziarik garbienetan ere, gutxiengo pribilegiatu batek
|
dauka
boterea jopu bihurtutako gehiengoaren aurka?, Mikhail Bakunin. Aipu hau, ordea, beste asko bezala, ez dunk KuTBn aurkituko.
|
|
|
Gutxiengo pribilegiatu batek
|
dauka
boterea jopu bihurtutako gehiengoaren aurka... Paperarekin gogoratu eta lehenengo zakarrontzira botatzeko gogoak erre dio arnasa.
|
|
|
Eta horra hor Euskal Herri kontinentalaren menpekotasun hirukoitzaren hirugarren zutabea. Lehen menpekotasuna instituzionala da, ez
|
baitauka
botererik. Orain badu Euskal Elkargo deitzen den mankomunitatea, baina horrek ez du kentzen jarraitzen duela, batetik, Pirinio Atlantikoetako Departamendu Kontseiluaren pean, bigarrenik, Akitania Berriko Eskualde Kontseiluaren pean eta, hirugarrenik eta bereziki, Frantziako Estatuaren menpe.
|
|
|
Francoren erregimenaren aurreko gertakari horrek garbi adierazten du Frantzia aldeko euskal literatura idatziaren gainean Eliza katolikoak
|
zeukan
boterea eta, beraz, kontrolerako gaitasuna. Kontaketa labur horretan Lafittek azpimarratu egin zuen idazlearen ingurukoak izan zirela haren autozentsura bultzatu zutenak," arima ahul edo minberak nahasi edo zaurtu" ez zitzan:
|
|
|
Bere koronelak
|
dauka
botere guztia.
|
|
2019
|
|
|
euskararen eremuan ere hartzen dira neurri batzuk, baina epe luzera begira betiere, orainean gure kontzientzia lasaia izateko. Gaur egun, frantses hizkuntzak
|
daukan
boterea kontuan harturik, globalizazio garaian, lasterka goaz, lasterketa horretan neurri tipi batzuek ez dute aski balio euskarak bizi duen larrialdi egoeran, bizi duen mehatxu egoeran. Barkatu, egoera hain beltza ikustea, baina klimaren egoera bezain beltz ikusten dut euskararena.
|
|
|
–Hirugarrenak ere, belearen itxuran agertu zenak, jarraitu zuen enperadoreak?, ondotxo estutu ninduen: bazela garaia, ez ibiltzeko luzamenduetan, arnegatzeko bataioaren sakramentua eta gurutze santua, mezak eta ur bedeinkatua; bestela, bidali zuenak koroa nire burutik kendu eta sakrilego alprojaren esku jarriko zuela,
|
daukadan
botere guztiarekin batera.
|
|
|
"... luego en siguiente llegaron a otra borda que es la mas contigua a la del dicho Juanes de Zabaleta y es de Don Leonardo de Arribillaga Abad de la Parroquial desta dicha Villa de Leyza, en donde reconozieron las tierras que el susodicho ha hecho rozaryplantaziones de arboles, y viendo que el susodicho no a exzedido en limite alguno" zeuden bezalaxe utzi zutela den dena. hala esan, garai hartan abadeak, herri guziaren gainetik
|
zeukan
botere izugarriaren berri jakinik. Izanez ere lau urte aurretik abadea bere borda egiten hasi zenean, pleitura sartu baitzuen auzoan bertako palazianoak, eta baita herriko bi jauntxoak, hi bahaiz ni banauk ibili ondoren, 1681ko urriaren 17an Iruñeko Gortetik bueltan bere aldeko sententzia jaso ere atzenean abadeak:
|
|
2020
|
|
|
Horregatik, liburu honetan ez gatoz gure proposamen politiko teorikoak garatzera, baizik eta
|
dauzkagun
botere harremanen birsortze mekanismoak aztertzera eta daukagun marko zehatz honek ongizatea zabaltzeko ematen dizkigun zirrikitu guztiak aprobetxatzera, hori baita elkarrizketatu ditugun emakume langileek eskatu digutena; haien eskariak jaso eta ahotsa ematera, haientzako hil ala biziko kontua delako hilean 400 euro jaso ordez 1200 jasotzea. Hortaz, gure proposamenak, kapituluka lehenik eta gero ondorioetan garatutako horiek, pragmatikoak izango dira.
|
|
|
Mendebaldeko demokrazia liberaletan erregai fosilen sektorean aritzen diren konpainia handiek botere politikoan izaten duten eraginaren adibide bat da Petronor. Naomi Kleinek This Changes Everything liburuan dioen moduan," sistemaren akatsak zuzentzeko egindako gauza guztiek porrot egin dute, enpresa handiek sekulako eragina
|
daukatelako
botere politikoan; hau da, hauteskunde kanpainetarako egiten dituzten ekarpenengatik –haietako asko sekretuak–, presio taldeen bidez arautzaileengana iristeko daukaten ahalmen mugaezinarengatik, eta administrazioaren eta gobernuko goi kargudunen eta enpresa kontseiluen artean dauden eta tamalez horren ezagun egin diren ate birakariengatik" 29 Eta egileak ondorioztatu duenez, nahiz ...
|
|
|
" Kulunkatu gintuen sehaskak markatuta, pobreziara kondenatuta gaudenoi ere gure ezerezetik ihes egiten laguntzen digute honelako soinuek. Une miresgarri eta hunkigarriotan begiak eta gogoa lurretik jaso, eta inguratzen gaituen munduari parez pare begiratzeko ausardia ematen digu, eta geure buruarekiko estimazioa sentitzen dugun istant berean konturatzen gara gehienetan handiagoak eta duinagoak garela zapalduta
|
gauzkaten
botere eta boteretsu guztiak baino", Santuru ijito semeak bere artean. Eguerdiko eguzkiak katedraleko beira batetik zehar ezkutariaren aurpegia argiztatu zuenean bazirudien argi bristada hark kemena eman nahi ziola bere bidean aurrera egiteko, duin eta harro.
|
|
|
Beldurrak bideratzen ditu askotan bai solasaldia, bai solasaldi horrek dakartzan galdera berriak. Suizidioaz hausnartzeak geure heriotzaren parean jartzen gaitu; are gehiago, agerian uzten du geure bizitzaren gainean
|
daukagun
boterea, gure bizitza benetan gure esku dagoela ohartarazten digu. Zer pisua den!
|
|
2021
|
|
|
Ez dizute zuzenean' onartzen zaitugu' esaten, baina mezu inplizituen bidez jendeak argi uzten du heterosexuala izatea dela normala. Normala ez dena onartu edo toleratu egiten da, eta tolerantziaren atzean beti dago botere harreman bat; tolerantea den horrek
|
dauka
boterea.
|
|
|
Azaleratzen ari zen estatu absolutistak ez
|
zeukan
boterea esku zaharkitu eta nekatuetatik hartzeko erronka, integrazio sozialaren zama bere gain hartuko zuen botere sozial erabat berria sortzeko premia baizik. Zeregin horrek herri tradizio, herri kultura eta ohiko erakundeetan oinarritutako gizarte birsorkuntzarako mekanismoak desagerraraztea eskatzen zuen.
|
|
|
Garai berean, Burkek, FBIrekin elkarlanean ari ziren bi ofizial lekualdatu zituen. 2010ean sortu zen FBI eta Suffolkeko poliziaren arteko lantaldea, MS13 hondurastar bandak Brentwood eta Central auzo latinoetan
|
zeukan
botereari eta eragiten zuen bortizkeriari aurre egiteko. MS13ko partaideak hilketa bortitz kate baten arduradunak ziren eta hilketa haiek argitzeko konderriak FBIren laguntza behar zuen.
|
|
|
Nikolasaren Abinako baserriaren gain gainean eraiki zuen Manuelek izugarrizko jauregi ederra, handiki berri bati zegokiona, itsasadar guztia ikusteko eta Urdaibain bera nor zen eta
|
zeukan
boterea agertzeko. " Jaungoikoa eta Gizateria" omen zen haren goiburua.
|
|
|
Edo, zuzenago esanda, lan horri sistematikoki eta helburu argi batekin ekin zion lehena. Apaiz ohia zen eta, beraz, ondo ezagutzen zuen elizak eta Nafarroa ofizialak
|
zeukan
boterea; irakasle konbentzitua zen eta, beraz, ondo ulertu zuen pedagogiak eta dibulgazioak zeukaten balioa; bokazioz etnografoa zen eta, horregatik, 70eko hamarkadan, Altsasuko Irakaskuntza Ertain eta Lan Institutuan egiten zuen lana ostiralean amaitu bezain pronto, koadernoa, boligrafoa eta magnetofonoa gainean hartuta, Nafarroako erdialdeko eta Erriberako herriak zeharkatzeari ekin zion....
|
|
|
Eta koinatua ere bazen.
|
Zeukaten
botereagatik, Lucasek esan zuen: ‘Datorrela! ’ Ekarri zuten, eta Soltxaga komandantea zegoenez, hark ez zeukan errukirik.
|
|
|
Handik gutxira eman elkarrizketa batean, Erakunde armatuak aipatu zituen" higadurazko gerlarako" arrazoiak, aldatu gabeak, hala nola aldatu gabe
|
zeukan
botere estatalaren analisia.
|
|
|
Antxonek ez
|
zeukan
botererik deus erabakitzeko, baina, diotenez, bera eta bere aholkulariak ez ziren guztiz ados Zuzendaritzak Algerreko posibilitateak mozteko izan zuen zurruntasunaz.
|
|
|
Aldarrikapenetik harago, sormen prozesuan bertan zaindu daiteke ingurukoen ongizatea[...] bertsokideekin eta gai jartzaileekin
|
dauzkadan
botere harremanak identifikatzen eta horiek beste era batera lantzen saiatzen naiz. (2)
|
|
2022
|
|
|
Kontsumitzaile modura hiztunok
|
daukagun
boterea hobeto antolatu eta gehiago ustiatu genuke estrategikoki. Eta parte hartzen dugun taldeetan ere gehiago plazaratu gure jarrera.
|
|
|
Kontsumitzaile modura hiztunok
|
daukagun
boterea hobeto antolatu eta gehiago ustiatu genuke estrategikoki. Eta parte hartzen dugun taldeetan ere gehiago plazaratu gure jarrera.
|
|
|
Arlo ludikoan, elkarri irainka jardun daitezke kantorian, lehiakortasunaren oholtzan. Plano moral batean, askatasun osoa
|
daukate
botereaz hitz egin eta haren abusuak salatzeko, termino mingotsetan. Entzuleek hori probesten dute pil pilean dauden gaiak proposatzeko, kantoreek ikuspegi kritikoz landuko dituztenak.
|
|
|
Igerabidek esan du liburuak tonu gogorra duela, oro har, gizartearekiko, eta Lertxundik ere halaxe hitz egin du aurkezpenean, besteak beste, erlijioak gaur egun ere
|
daukan
botereari buruz aritzean. Arbuiatu du Elizak, eliztarrei ez ezik, gizarte osoari ere ezartzen dion zama, baita gizarte eta osasun gaietan egiten duen presioa ere; abortuaren eta eutanasiaren inguruan, besteak beste.
|
|
|
Aldiz, duela hiru urte, EAJk baino alkate gehiago lortu zituen EH Bilduk Gipuzkoan, eta, Nafarroan, aho biko interpretazioa dute haren datuek; udaletan, Geroa Bai urrun dago parlamentuan lortzen dituen emaitzetatik —20.177 udaletan, 59.106 parlamentuan—, baina, tokiko inplantazio apala izanagatik, 2015ean Nafarroako Gobernuko lehendakaritza lortzeko eta 2019an gobernabiderako giltzarri izateko gai izan da. Horiek horrela, EAJren erronka nagusiak izango dira gaur egun Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan
|
daukan
botere instituzionalari eustea eta Nafarroan, tokiko erakundeetako presentzia zabaltzearekin batera, Navarra Sumaren alternatiba izango den gehiengo batean eragiteko gaitasuna mantentzea.
|
|
|
Guggenheim museoak
|
dauka
botere sinboliko ukaezina, baina euskal artistentzat egin duen lana, 25 urteotan, nik uste dut ez dela izan nahikoa. Eta aukerak dituenean benetan ikusgarritasun bat emateko, kasu honetan bezala, ba ez dut uste benetan aprobetxatzen dutenik.
|