|
2000
|
|
|
Batetik, ezker abertzalearen jardun politikoan azken urte
|
bietan
jarrera berriak ikusi ez dituenak itsuarena egiten du; eta bestetik, edonork daki edozelako gatazketan berbek eta esamoldeek duten garrantzi bereziaz. Beste kontu bat da proiektu politikoei dagokionez, hor berbek mirari gutxi ekarriko dute, idea argiak eta bide zehatzak behar baitira hor.
|
|
|
Joera horren atzean interes ezberdinak izan daitezke. Guk, alabaina, gure artean arruntak diren eta begi bistakoak diren
|
bi
jarrerei buruzko hausnarketaegin nahi dugu, tartean jarrera eta sentimen nahasketa ugari izan daitezkeela aitortuarren: ukapen sozialari loturiko jarrera eta kultur fenomenoen azterketa okerrarekinerlazionatzen den jarrera.
|
|
2001
|
|
|
|
Bi
jarrera kontrajarri hauek Nazio Batuetaraino iritsi ziren, eta mundu osoko moratoria baterako deialdia egin zuten. Europako Batasunak berak ere Arautegi bat ezarri zuen 1992an, eta" 2,5 kilometrotik gorako bolantak erabiltzea galarazi zuen".
|
|
|
edozein unetan hilko naute. Norbaitek bere lana zintzoa denaren kontzientzia duenean eta badakienean bere konpromiso politikoak eraman duela arrisku maila horretara,
|
bi
jarrera ditu: «honaino iritsi naiz» esan, edo borrokatzen jarraitzea.
|
|
|
ekintza, txoroa bailitzan; eta gogoeta, antzua. Premiazkoa da gogoetazaleen eta ekintzazaleen (nolabait esatearren),
|
bi
jarrera hauen ekarpenek lehenbailehen bata bestea elikatzen hastea. Orain da unea, seguruenik.
|
|
|
3
|
Bi
jarrera hauen arteko deskribapen goiztiarra Platonen Sofista n irakur daiteke (246a c). Bi jarreren arteko gatazka erraldoien borroka amaigabe gisa aurkezten du, Kantek gero egingo duenaren oso antzera.
|
|
|
3 Bi jarrera hauen arteko deskribapen goiztiarra Platonen Sofista n irakur daiteke (246a c).
|
Bi
jarreren arteko gatazka erraldoien borroka amaigabe gisa aurkezten du, Kantek gero egingo duenaren oso antzera.
|
|
|
lehena, irriño trufaria, gorakoia, lurra larruari sobera lotua daukanaren ahalkearen ikurra; bigarrena aldiz haserre gorria, minoritate –beti kanpotik etorria! – ekile baten bekaizkeria, izpiritu hertsikeria, burugabekeria, bortizkeria, atzerakoikeria etengabe salatzearren.
|
Bi
jarrera horien erdian, planeta honetako kideen gisa" jendeki" ez geneukala argi zegoen, edozein ordutan estereotipo finkoei moldatzea eskatzen zitzaigulako: artzain moduko basa ona edo goi mailako terrorista trebea.
|
|
2002
|
|
|
|
Bi
jarrera mota
|
|
|
Horrela, arazoak sortu dira zenbait gaitan administrazio
|
biek
jarrera desberdinak erakutsi dituztenean. Batzuetan, euskal administrazio autonomikoek eginikoeskarien kasuan, administrazio zentralari Europako Batasunean aldezteko eskatzean, administrazio zentralak, sentsibilitate falta izugarria erakutsiz, ez ditu aurkeztu edo kontrakoa defenditu egin du.
|
|
|
Aldaketa horiek eta bertatik datozen ondorioek guztiongan dute eragina: ikasleengan, irakasleengan, ikastetxeetan eta hezkuntza sistema osoan. Ondoriohorien aurrean
|
bi
jarrera agertzen dira argi eta garbi: gure aurrean gertatzen aridenari inongo jaramonik ez egitea eta uholdeak eraman gaitzala, edo, aitzitik, uholde horri aurre egitea, geureak diren helburuak lortzeko ahaleginetan.
|
|
|
Horretan
|
bi
jarrera bereizi genituzke:
|
|
|
Azaldu berri diren
|
bi
jarrera horiekin, irakurketa ez ezik, argudiorako abiapuntuak ere batak zein besteak leku desberdinetan ezartzen dituztela froga daiteke.
|
|
|
Egoera hori, askotan, desegokitzat jo izan da munduko mahasti hedadura handiena duen herrialde batean, 1.140.000 hektareako azalera landua baitu, eta hirugarren lekua ardo ekoizle gisa. Ez da harritzekoa, beraz, ardogintzaren sektoreak aurkeztu zaizkion proposamenen aurkako borroka latza aurkeztea, nahiz eta
|
bi
jarrera oso desberdinetatik eta interes kontrajarriekin. Alde batetik, jatorrizko deitura desberdinak ordezkatzen zituztenak, eta bestetik, mahaiko ardoaren ekoizle handiak biltzen zituztenak.
|
|
|
Patxadak eta aldarte onak dena konponduko balute bezala jokatzen zuen aitak.
|
Bi
jarrerok muturreraino heldutakoan pizten zen sua. Egia esateko, gutxitan ikusi nituen errietan hasi eta, txinpartak harturik, sekulakoak esa  ten elkarri, baina halakoetan, barrenean zeukaten pozoi guztia elkarri aurpegira bota eta gero, mututu egiten ziren.
|
|
2003
|
|
|
Mitxelenarekiko harremana ere aspaldikoa da, hau Egan aldizkariaren arduradun zegoen denborakoa. Begirune handia zioten elkarri, nahiz Arantzazuko Batzarretik aintzina
|
bien
jarrerak aski urrundu ziren bata besteagandik. Euskara baturako ereduaren auziak handitu zituen euren arteko diferentziak, denborarekin mingostasun bide bihurtuko zirenak Oskillasoren kasuan.
|
|
|
Egin egunkariak, gainera, sail berezia ireki zuen UEUri buruz idatz zezaten42 Batik bat UEUren izaera eta etorkizuna aztertu zuten sail horretan, eta horrekin lotuta, UEUren eta beste sektore batzuen arteko harremana.
|
Bi
jarrera nabarmendu ziren. Lehenengoak, aldeko iritzi gehien bereganatu zituenak, UEUk bere horretan irautearen alde egiten zuen apustu:
|
|
|
|
Bi
jarreren arteko eztabaida interesgarria, Anaitasuna 417, 1982. Euskararen irakaskun tzan asmo ezberdinak bizi??.
|
|
|
garaiko hiztegian; bestean ETA V eta orokorrean abertzaletasuna eta euskaltzaletasuna gizarte arazoaren parean jartzen zituztenak, gorago ez zenean.
|
Bi
jarrera horien arteko borrokak esparru guztietara zabaldu ziren: lantoki, lagunarte, ikastola, prentsa, jaialdi eta abarretara.
|
|
|
“Farmaziako langileekin edo gabe egiten dugun zerbait”, dio Gallardo doktoreak.
|
Bi
jarrerak akats bat dira, eta, adituen arabera, “mikroorganismoekiko (bakterioekiko, esaterako) erresistentzia agertzea laguntzen dute. Erresistentzia hori, urte batzuetatik hona, oso ondo ari da hartzen antibiotikoen neurria, bereziki antibiotikoak gaizki erabiltzen direnean edo dosi eta jarraibide egokiekin ematen ez direnean”.
|
|
|
Eskola batek programa ortodoxoa utzi nahi du, eta besteak hari eutsi. Ikerkuntza programen metodologiak aholkatutako arauek
|
bi
jarrerak baimentzen dituzte, ikusi dugun bezala. Hori dela eta, eskola lehiakideen arteko norgehiagoka botere borroka bat da, argi eta garbi.
|
|
2004
|
|
|
Esanak esan,
|
bi
jarrerak ezkongarriak dira, beti ere biak egon ezkero prest amore emateko. Ezkon tratuaren oinarri litzateke elkarrekin su etena eskatzea.
|
|
|
Demokrazian hori ez da posible, elkarbizitzan ezin dira bi jokamolde horiek josi. ETAk mehatxatzeari uztearen eta hitz egitearen artean hautatu behar du,
|
bi
jarrerak ezin baitira inolaz ere uztartu.
|
|
|
Hala, jabetza intelektuala inoiz baino erasotuagoa sentitzen da eta aldi berean, ezagutza elkarren artean banatzeko eta handitzeko aukerak ere mugagabeak bihurtzen dira.
|
Bi
jarrera horien, hau da, egile eskubideak defendatzen dituztenen eta informazioa kopiatu eta elkarren artean partekatu nahi dutenen arteko iritzi eta jarreren arteko aldeak hutsune sakon eta handia ireki du. Tartean berriz, interes filosofikoak eta nola ez, ekonomikoak geratzen dira.
|
|
|
Bi aurpegi horiek oso nabarmen azaldu dira Foroak iraun duen bitartean. Stablishment en aldeko komunikabideetan hutsunea edo mespretxuzko iritziak izan dira
|
bi
jarrera nagusiak; alabaina, sindikatuek Londreseko alkatearen »Livingston, Blair-en aurkaria Alderdi Laboristan» aldetik jarrera oso abegikorra izan da. Zer esanik ez, foroaren eta manifestazioaren antolakuntzan ibilitako boluntarioen aldetikoa.
|
|
|
Zerk kilikatzen ditu gehien eta zorrozkien gure zentzu adimenak? Hitz batean, gainditu beharreko axolagabekeriak gaindituz,
|
bi
jarrera horietako zeinen eskutik abiatu behar genuke euskalgintzaren gurdia lokatzetatik ateratzeko. Oraindik orain, ezkorraren izpiritu galgarria kritikatu digu Eguzkitzak.
|
|
|
Ez dira gauza bera, ez, etxea eta casa edo etxea eta maison. Bi espazio dira, bi historia, bi nazio, bi kultura, bi hizkuntza, mundua ikusteko eta sentitzeko
|
bi
jarrera eta bi demokrazia eredu. Menderatzailearena eta mendekoarena.
|
|
|
Zertan zetzan, bada, unibertsitatearen euskal izaria aditzeko momentuan batzuen eta besteen arteko aldea? Berehala ikusiko dugunez, nongoa izatearen eta norena izatearen artean dagoen mugarriak bereizten omen zituen
|
bi
jarreren nondik norakoak.
|
|
|
Batzuetan ho rrela tipifikatzen da eztabaidaren gunea, alde batean leudekelarik ertzeko bi na zionalistak Eleizalde jeltzalea eta Gotzain espainola eta bestean beren arrazoiak euskalaritzan bakarrik oinarritzen dituzten euskaltzaleak. Ertzeko
|
bi
jarrera horiek euskara eta euskal kultura instrumentalizatu besterik ez dute egi ten, agian ohargabean, baina egiazki. Nolanahi ere, hitzaldiaz geroztik Jurgi Kintana historialariak gutun baten bidez jakinarazi digunez, izendegiaren kasu honetan, badirudi eztabaidan parte hartu zutenek beren iritzia motu propio eman zutela, alderdi jakin baten agindura jokatu gabe.
|
|
|
–Lu cxprcsion, anUupologfa filosdfica, cs tlpica del siglo XX?. Berebateko iritzia dute Ferratcr Mora k, Habcrmas ek, eta abarrek.The Oxford Companion to Philosophyk
|
bi
jarrerak hurbihzeko modu bat bilatzen du, azkencan, batez ere, bigarren jarreran geldituz. Batzuen eta besteen diferentzion eta, funtsean, horien azpiko arrazoien azterketa historiko eta sistematiko bikaina Odo Marquard ekeskaintzen du,? < AntropoIogia> kontzeptu filosofikoak XVIII. mendearen bukaeraz geroztik duen historiaz artikuluan (ikus Azurmendi 1997).
|
|
|
Aitzitik, biologiaren filosofian gehien cztabaidatu izan dircncn arteko gaia da hori. Seguru asko desadostasunikhandiena honako
|
bi
jarrera liauen artekoa da; (I) batzuen ustez, espezieak izaki konbcntzionalak dira; hau da. izadiak ez du berez sailkapcnik egin eta, horrenbestez, gure hautematcaren emaitza dira espezicak. Hori muturrcko nominalismoa litzateke, cta horren justifikazioa honclako hau izan daitekc:
|
|
|
alde batetik, sindikatuek eskubide osoz kooperatibetan parte hartzea; bestetik, Kontseilu Sozialaren indartzea eta bere funtzioen garapenerako ekimena gauzatzea. Esan beharra dago,
|
bi
jarrera horiek eztabaida iraunkorra osatzen dutela, etaeztabaida hori kooperatiben eguneroko jardueran gertatzen dela, hau da, praxian.
|
|
|
Ez nintzen ausartu, ordea, aitari ezer esaten, beldur bainintzen gaizki erreakzionatuko ote zuen. Eta, hala, hura aldian behin ikusten banuen ere, ez nion hartaz hitz egiten, ezta hark niri ere,
|
bion arteko
jarrera hura isilpeko tratu bat balitz bezala, normaltasun itxurako batean bizitzen jarrai genezan. Egun batean, baina, Errealak Real Madridi Anoetan lau eta bi irabazi ziòn igandearen biharamunean doi, aitak zuzentzen zuèn dendara joan nintzen, ohiko bisitaldian.
|
|
|
Gizon hitza erabili izan da bai maskulinoa bai generikoa adierazteko euskararen historian zehar, maskulinoa izanik, eta gizaerroa gizon hitzetik datorrela aintzat hartzen badugu, etimologikoki gizaki k maskulino izaten jarraitzen du. Honen aurrean
|
bi
jarrera egon dira: alde batetik, hegoaldean gizaki neutrotzat hartu izan denez luzaroan eta gaur egun semantikoki desberdinak direnez, horrela uztea (giza-ren eratorriekin batera, gizarte, gi zalege...), eta maskulinorako gizon, gizaseme eta gizonezko lagatzea.
|
|
2005
|
|
|
|
Bi
jarreren arteko lerroa tinkoa da oso, inor gutxi geratzen da indiferentzian edo erdibidean. Eta hala ere, ezinezkoa da bando batera eta bestera lerratzen direnen tipologia zehaztea.
|
|
|
Euskal Herriarekin ere antzeko, nahi genukeena eta inoiz izan ez garena fabulatuz besteren errealitateak ez aitortzera edo, onenean(?) ere, axola ez izatera bultzatuak gertatzen gara eta Espainian gerta daitezkeen itxikerien ispilu garden bilakatzen gara.
|
Bi
jarrerek ezinezko bihurrarazten dute etorkizuna eta, ziurrenik eskubiderik garrantzitsuena den, etorkizun eskubidea ukatzen diogu elkarri.
|
|
|
Ikusitakoa laburbilduz, bizitzaren aurreko
|
bi
jarrera nagusi islatzen dira Revista
|
|
|
Horrela bada,
|
bi
jarrera kontrajarri bazeudela ikusten dugu: alde batetik futboltaldearena, J.A. Lecuona ez ateratzearena; eta bestetik, konpainiarena, horren aldekoa, nahiz eta horrek konpainia berri bat sortzea suposatu.
|
|
|
Horrela bada, 1966 urteko uztailaren 2an jeneraladen Jose Ramon Costa Amantegui k udalari Udal Musika Bandako Jose MariaBastida ren portaera azaltzen dio bidalitako txosten baten bitartez. Txosten horretan
|
bi
jarrera azpimarratzen ziren: alde batetik, arratsaldeko desfilean bandak. Ereserki Nazionala?
|
|
|
Zatiketa hau mundua eta jaia ulertzeko ikuspegi ezberdinetan oinarritzen da.
|
Bi
jarrera hauek oso argi azaltzen dira garai haietan Irungo alkatea zenFederico Bergareche k uztailaren 5ean eginiko premiazko txostenean: alde batetik, Alardea milizien gogorapentzat hartuta (ikuspegi vasquista) nagusitzen ari denikuspegia; eta bestetik, Alardea jai patriotiko erlijiosotzat hartzen duena (ikuspegiespainolista).
|
|
|
Ikuspegikontrajarrien bateraezintasuna azpimarratzen bada, ezinezkoa izango da soluzio bat lortzea.
|
Bi
jarreren elementu komunak gailendu eta azpimarratubehar dira. Kasu honetan, festa eta jaia maitatzea, irundarra sentitzea eta, ahal bada behintzat, hasiera batean elkarguneak eta, era berean, elkarrekikoerrespetua bultzatzea bi ikuspegien artean, aurrerapauso inportanteak izandaitezke.
|
|
|
da, egoera kaltegarria izanik gaur egun bai alde batentzat zein bestearentzat. Beharrezkoa ikusten da elkarrizketa eta negoziazioa bultzatzea (El Diario Vasco, 2001/05/09, 19 or.).
|
Bi
jarrerak ikusita zaila ematen dunegoziazio prozesu bati hasiera emateak, batzuek desgastearen aldeko apostuaeginez eta besteak negoziazioaren alde izanik. Hala ere, Irungo errealitate sozialaaztertzen bada, aukerak egon daitezke auzi honi soluzioa, edo behintzat soluziobidea, emateko.
|
|
|
Ezezko enuntziatu batean egin izanahizkuntza eraiketa polemikoaren adibide bat da, informatzen duen gatazka aintzathartu ez ezik, bere testuingurua ere osatzen duena, diskurtsoan beste ahots bat, aurkakoa pentsa dezaketenena, tartekatzen duelako. Hots, ukazioa bestearen diskurtso propioan txertatzeko era bat da, aurrez aurre jarritako
|
bi
jarreren elkarrizketa birtual moduko bat. Azalpen bat emateko izan ohi den argazki oin bat egitean, bere ohiko diskurtsoaren baieztapen bat bereganatzeak eta inpertsonalaren bidezbilatutako objektibazioak editorial kutsua, argazki oinari ez dagokion egitekoa, ematen dio.
|
|
|
Logikak eskatuko luke lerro editoriala errotatibaren barneko orrietara eramatea eta eragile batzuei zein besteei tratamendu eta presentzia mediatiko berbera eskaintzea. Oraintxe ikusiko dugu El Diario Vascon esparru informatiboaren etalerro editorialaren arteko identifikazioa Eginen baino sotilagoa dela eta, areago, errelatoaren elementu aldagaitzen ezaugarriak ez datozela guztiz bat lerro editorialean ezarritako ardatz ideologikoekin, batez ere
|
bi
jarrerek omen duten zilegitasunberberari dagokionez. Ikusiko dugu ekuanimitate horrek, praktikan, argi ez badagordean, tradizionalisten alde jokatzen duela.
|
|
|
Azken zehaztasun hauek nolabaiteko" zubia" planteatzen dute
|
bi
jarrera kontrajarrien aurrean. Zubi lan honetan nabarmendu nahiko nuke Arartekoak jokatutako rola (aldi berean sektore askotatik kritikatua).
|
|
2006
|
|
|
Geurean moduko herri «aurreratuetan», aurreratze hori bera espeziearen soinaren neurrietan eragiten ari den aldaketak direla eta laster geurea Homo sapiens «Gilbor» izango omen da. Dakarkigun espezie motzor potzoloagoa ikuskizun,
|
bi
jarrera nabarmentzen ari dira. Baga, garapen edo trantsizio antropometriko soinaren neurriena soila dela diona.
|
|
|
Hori da niretzat gatazkaren ardatza.
|
Bi
jarrera horiek izan daitezke Euskal Herria eta Espainia, EuskalHerria eta Frantzia, Euskal Herria eta mundua, euskal hiztuna eta erdal hiztuna, gizona eta emakumea, aberatsak eta pobreak, mundu modernoa eta mundu zaharra, iragana eta oraina... Mundua eta Euskal Herria (halakorik bada) ulertzeko moduezberdinak, baina batez ere ideala eta erreala.
|
|
|
Gatazkaren definizio horri helduko diot, bada, gaurkoan.
|
Bi
jarrera kontrajarriei. Ez gatazkaren esanahi liskartsu armatuari bakarrik.
|
|
|
Badute identitate arazoa!
|
Bi
jarrera hauek dira errazena kritikatzekoak(" moderazioak" a priori plus intelektual handia dauka oraingo gizartean), baina aspalditxoan beraiek markatu dute erritmoa onerako zein txarrerako. Eta, onestoki esan, arazoaren muina biotan ikusten da ongiena.
|
|
|
Aldi berean, hainbat gizarte eragile, bereziki irakaskuntza mundukoak, egunotan euskal curriculum berri eta edukiz beteriko bat lantzen dabiltza. Nekez uztar daitezke
|
bi
jarrerak. Edozein curriculum berri sostengu gutxiagorekin geldituko da testuliburuak egiteko bertako enpresa editorialak ahultzen badira.
|
|
|
Bata bestetik zeharo urrun diruditen ikuspegi edo jarrera aurkakoenak ere bidera daitezke, zein bere aldetik, bata bestearekin harremanetan jarri gabe," bai, baina ez" bateraino bata," ez, baina bai" bateraino bestea. Eta behin horretaraino iritsita,
|
bi
jarrera edo ikuspegi horiek ez dira horren urrun eta horren aurkako ageriko.
|
|
2007
|
|
|
Edozein eratan, eta gobernu aldaketaz hitz egiten denez, zehaztu nahi dut edozelako aldaketa herrena litzatekeela, hauteskundeak ez direlako demokratikoak izan. Foru Legebiltzarra ez da herritarren borondatearen ispilu eta, beraz,
|
bi
jarrera izan daitezke horren aurrean: egoera hori baliatzen da eta kito edo, aldaketaren benetako adierazle litzatekeena, hauteskundeak errepikatzen dira pertsona eta talde guztiei aukera berdinak emanez.
|
|
|
Zer nolakodiskurtsoak eta praxiak mamitu dituzte gertakari latz horren aurrean? Gauza jakinada, noski, funtsean,
|
bi
jarrera hartu direla. Bi diskurtso eta bi praktika nazional etapolitiko, alegia, desnazionalizazio ikaragarri horri aurre egiteko.
|
|
|
Ezagutza objektuaren ezaugarrien inguruko eztabaidan, hauxe da aztergai: ezberdintasunik ote dagoen objektu sozialen eta ez sozialen artean (Enesco, Delvaleta Linaza, 1989). Eztabaida horren inguruan,
|
bi
jarrera teoriko daude. Horiekazaldu aurretik, hala ere, argitu behar da autoreek, beren argudioetan, gizarteobjektuen eta objektu fisikoen arteko konparazioari erreparatzen diotela bereziki, zeren eta bi objektu mota horien arteko desberdintasunak gizarte zientzienjatorriari buruzko hausnarketa epistemologikoen oinarrian baitaude.
|
|
|
Pentsakeraren eta hizketaren arteko edo fusioa baieztatzen du lehenak, bigarrena, oso bestela, bi gertakarien arteko etena eta bereizketaren aldekoa delarik. Bere ikuspegitik begiratuz
|
bi
jarrera horiek ezeztatu egiten ditu Vigotski k, hizketazko pentsakera baten izatea baieztatuz eta pentsakeratik eta hizketatik ezberdina dela argituz1385.
|
|
|
9 Azkenean
|
bi
jarrera desberdinak izan dira: EGA eskatu edo ez.
|
|
|
Ezin ukatu, halere, autodeterminazio eskubidearen kontzeptua eta herriarena oso eztabaidatuak izan direla (Ezeizabarrena 2004). Eztabaida horretan
|
bi
jarrera nagusi agertzen dira: a) Autore batzuentzat, autodeterminazioa, eskubide bat gabe, printzipio bat izango litzateke.
|
|
2008
|
|
|
barrez edo barre gogoz zeudèn mojekin batera, beste talde bat baitzegoen, ugarixeagoa, beste jarrera bat erakusten zuena, jarrera simetriko bat, nolabait esatearren?, zenbat eta batzuk beren barre gogoari atxikiago egon, orduan eta haserreagotu baitziren besteak, batzuen eta besteen keinuak eta imintzioak esandakoaren erakusgarri: hantxe
|
bi
jarrerak, ikusle itsuak bakarrik uka zezakeen begi multifokalak begi bistan jarritakoa?, eta hantxe bi taldeak. Ama nagusia sutan zegoen, sutan behar zuen?, nahiz eta bere su hura itzaltzen saiatzen zen, esfinge batena zirudien behintzat haren betarteak?, harik eta, barrealdiak bakandu zirenean, aulkitik altxatu eta ahotik sua jaurti zuen arte:
|
|
|
eta kontenplazioa, hitzik gabeko esparrua bilatzen duena? kontrajartzetik sortu zena eta Molinosen eta joera kietisten kondenak ekarri zituena, frai Millanek ez baitzituen
|
bi
jarrera haiek elkarren aurkakotzat jotzen, osagarritzat baizik, bere ustez bai baitzegoen denbora bat meditaziorako. Kredoa errezitatuz, adibidez, fede eta doktrina katolikoaren dogmak finka zitezkeen behin eta berriro, eta beste denbora bat kontenplaziorako, zeinean, Donibane Gurutzekoak idatzitako Kantu Espiritualaren ildotik, la música callada,/ la soledad sonora??, edonor murgil baitzitekeen isiltasun esanezinaren uretan, intuizioak atzemandako errealitate jainkozkoetan blai, entréme donde no supe,/ y quedéme no sabiendo/ toda ciencia transcendiendo?
|
|
|
Azken jarrera honek kulturazko nazio euskalduna lehenesten duen bitartean, aurrekoak nazio politikoa hobesten du, nazio honen euskarazko izaera etnokulturala aintzat hartu gabe. Hondar hondarrean,
|
bi
jarrera horien arteko borroka ideologiko goria dago saio honen joan etorrian.
|
|
|
Praktikan, baina, arazoak sortzen dira tamaina edo edukia osatzean, batez ere diruak eta epeek baldintzatzen dituztelako halako proiektu zabalak. Honen aurrean
|
bi
jarrera nabarmentzen dira: oportunista> bezala ezagutzen dena, erraz eta azkar eskura daitekeen guztia jasoaz; ahozkoak eskuratzean areagotu egiten da korronte hau, hauek eskuratzea lan gaitza baita.
|
|
|
Bada terminologiaren eremura soilik mugatu denik ere. Oro har,
|
bi
jarrera mota hauteman ahal dira: hizkuntza ezaugarriak nabarmentzea edo horrez gain, komunikazio faktoreak ere aintzat hartzea (Cabré, 1993:
|
|
|
|
Bi
jarrera sortu zituen Gerra Hotzaren amaierak. Batetik, bakea lortu zela uste zuen jendea zegoen, eta, beraz, mugimendua utzi zuena, asebeteen taldea deituko duguna.
|
|
|
Beste zenbait auzitegik, berriz,, facilidades, en pie de igualdad con los nacionales del Estado hori beste aipamen batekin lotu behar zela ulertuko dute,??, bertatik eratorriz etorkin horiek Europar Batasuneko herritarrekin parekatu behar zirela jarduera hauei dagokienez. Jurisprudentzian indarrean zeuden
|
bi
jarrera horien artean interpretazio elementuak aztertzea ezinbestekoa dugu.
|
|
|
Poeta ez da Mentura beraren, hots haren ideia mentalaren erreferentearen existenziaz edo existenzia ezaz segur izaten ahal. Hain zuzen, «Liburu» izan ezina Menturaren baieztapena eta ezeztapena da ber denboran («il y a et il n, y a pas de hasard»/ «mentura bada eta ez da»,, uvres complètes, op., 442 or.),
|
bi
jarrera horiek gauza bera erran nahi dutelarik: Menturaren Ideia baizik ez dugu lortzen ahal, hizkuntzatik harat ez baikintezke joan gure «bisioek» («visions») errepresentatzen duten izaeraren edo izaera ezaren arrazoia osoki ulertzeko («bisio» horiek zuzenean «bistan» ager dakizkigun nahi genukeelarik? «vues»?, Mallarmé k dioen bezala «Prose (pour des Esseintes) »en, Poésies, op., 45 or.), «bisio» horiek «zerbait» edo «ezer» edo ahoskaezina den beste zerbait izan daitezen.
|
|
|
Kataluniak bere gain hartu dituen eskumenen artean, ordea, ez daude erabakigarrirenak eta finantzaketa sistema berriaren gainean ere ez dira ados jarri. Generalitateak eta Madrilek gaur arteko epea zuten, testuan jasotakoaren arabera, eredu berrian adosteko; baina
|
bien arteko
jarrerak oso urrun daude alor horretan. Jose Montilla Generalitateko presidenteak aste honetan bertan adierazi du bitarteko ekonomikoen faltan dela Katalunia.
|
|
|
Hitz horiekin laburbildu du Xabier Aierdi Ikuspegiko zuzendariak inkestan ondorioztatzen den jarrera. Ikuspegi hori
|
bi
jarreraren ondorio izan daitekeela deritzo. Alde batetik ikuspegi instrumentala egon daiteke, hau da, gizartean dauden premiak betetzeko baliabide modura ikus daitezke etorkinak.
|
|
|
Baikortasunak eta ilusioak gorabeherak izaten ditu. Zailtasunak ikusten dituzunean
|
bi
jarrera har ditzakezu; lur jota gelditu eta amore eman edo indarberritu eta lan gehiago egin.
|
|
|
Sentibera zen oso" Euskaldunon Egunkaria", eta" Berria" k ere ildo beretik jarraitzen du, demokrazia lohitzen duten gehiegikerien aurrean (tortura salaketak," ad hoc" eraikitako legeria...), eta irakurleak ezin lezake duda izpirik ere izan egunkariaren jarreraz. Meritutzat aitortu behar zaie
|
biei
jarrera hori. Gehiegikeriak ETArenak edo haren kontsignei men egiten dietenenak direnean, berriz, ustezko asepsia iraingarri batez ematen dituzte albisteak.
|
|
|
Harekin batera, halere, begi multifokalak beste xehetasun bati antzeman ziezaiokeen... barrez edo barre gogoz zeudèn mojekin batera, beste talde bat baitzegoen, ugarixeagoa, beste jarrera bat erakusten zuena –jarrera simetriko bat, nolabait esatearren–, zenbat eta batzuk beren barre gogoari atxikiago egon, orduan eta haserreagotu baitziren besteak, batzuen eta besteen keinuak eta imintzioak esandakoaren erakusgarri: hantxe
|
bi
jarrerak –ikusle itsuak bakarrik uka zezakeen begi multifokalak begi bistan jarritakoa–, eta hantxe bi taldeak. Ama nagusia sutan zegoen –sutan behar zuen–, nahiz eta bere su hura itzaltzen saiatzen zen –esfinge batena zirudien behintzat haren betarteak–, harik eta, barrealdiak bakandu zirenean, aulkitik altxatu eta ahotik sua jaurti zuen arte:
|
|
|
" Burua hotsez betetako zurrunbilo bat da, mendean hartu behar duguna, hotsik gabeko lurretan loratzen baita, beste inon baino hobeto, Jainkoaren hitza". Puntu hari zegokionez, baina, frai Millanek gogoan behar zuen –gogoan zuen noiznahi, hain zuzen ere– bizpahiru mende lehenagoko auzia, meditazioa –oinarri diskurtsibo kontzeptual bat duena– eta kontenplazioa –hitzik gabeko esparrua bilatzen duena– kontrajartzetik sortu zena eta Molinosen eta joera kietisten kondenak ekarri zituena, frai Millanek ez baitzituen
|
bi
jarrera haiek elkarren aurkakotzat jotzen, osagarritzat baizik, bere ustez bai baitzegoen denbora bat meditaziorako –Kredoa errezitatuz, adibidez, fede eta doktrina katolikoaren dogmak finka zitezkeen behin eta berriro– eta beste denbora bat kontenplaziorako, zeinean, Donibane Gurutzekoak idatzitako Kantu Espiritualaren ildotik –la música callada,/ la soledad sonora... –, edo... Penitentziaren eremuan, azkenik, elizako jendearen artean, nekez aurkituko zen garaiko giro itoan inor –ez apaizik, ez fraiderik, ez mojarik– bere buruari ez ziliziorik ez diziplinarik ezarriko ez zionik, eritasunak edo ezinbesteko beste arrazoiren batek eragotzi ezean; hartan ere, dena dela, zentzuz aholkatu zituen frai Millanek komentuko mojak:
|
|
|
Aristotelesen aurretik, Heraklitok eta Parmenidesek bilakaera, aldaketa eta mugimendua ez izatetik izaterako prozesutzat edo izatetik ez izaterako prozesutzat hartu zituzten. Ikuspuntu horretatik,
|
bi
jarrera metafisiko besterik ez dago: edo errealitate osoa aldaketa hutsa da eta, ondorioz, iraunkortasun oro itxura hutsa da (Heraklito), edo errealitatea guztiz iraunkorra da eta, ondorioz, aldaketa eta mugimendua sentimenen engainu hutsa dira (Parmenides).
|
|
2009
|
|
|
frantses estiloko manikura hamabost egunetik behin, gizon iletsu bat maitatu, azken belaunaldiko lisagailua erosi. Horren aurrean,
|
bi
jarrera hartu ditzake: bata, gizon jaio den arren, gizontasunaren kanonari aurre egin eta sentitzen dituenak aurrera eraman; bestea, natura tronpatu egin zela barneratu eta aldarrikatu, eta zakila mozteko adina sos aurreztu bitartean, oilasko batek baino hormona gehiago irentsi.
|
|
|
mitoak zentzua eman gura dion bitartean eritasunari, arrazoimen modernoak haren zentzugabezia borrokatu egin gura du eta sendatu (irakur: ordena sozialari, etab.).
|
Bi
jarrera arras diferente da munduaren aurrean. Zentzuaren diskurtsoa, zientziarentzat, ez da bakarrik hark ulertzen ez dakien esamesa, ezpada, oso erraz?
|
|
|
Brigitterekin bizi izandako esperentziaren ondotik, bazirudien indar bakoitzak, sexua kontsumatzera zeramanak eta sexua sublimatzera zeramanak? hartu zuela bere bidea,
|
bi
jarreren artean kontraesanik ez balego bezala, mundu bat baitzen Brigitterena eta beste bat Adarena, inola ere nahas ez zitezkeenak.
|
|
|
Muntaketa hutsa da; bi politikariek elkarrizketa banatan esandakoen gurutzaketa. Baina Maracaiboko alkate aukeratu berriak iazko abenduan adierazitakoak eta Chavezek joan den astelehenean esandakoek ongi baino hobeto laburtzen dituzte Batzar Nazionala gaur erabakitzekoa denaren inguruko
|
bi
jarrerak.
|
|
|
Kantxa eta lehen solairua. Bi joko,
|
bi
jarrera, bi iritzi eta ikuskizun bakarra. Azken aurreko final klasikoa, eta bi pilotariren arteko partida baino gehiago denaren uste orokorra.
|
|
|
Biek esan dute, hasteko, ez doazela Costa Ricara negoziatzera, hitz egitera baizik, baina ez bestearen jarrera ulertzera edo onartzera. Oscar Arias Costa Ricako presidente eta auzi honetan bitartekariak, hala ere, bere esku dagoen guztia egingo du
|
bi
jarrerak gerturatzeko eta krisia gainditzeko. Dagoeneko, behintzat, biak aurrez aurre gaur esertzea lortuko du agintariak BBC n aurreratu duenez, eta datozen egunetan hitz egitea.
|
|
|
Batzuek irrikaz hartu dute pelikula, beste batzuk zur eta lur geratu dira...
|
Bi
jarrerak berdinak dira. Utz iezaiozue filmari zuen barruan bilakaera izaten, zuek amaitu behar duzue filma, ez nik?.
|
|
|
Ada besarkatu zuenean, gainera, ez zuen ohiko tentsiorik nabaritu naturaren indar ezkutuen eta gogoeta etiko moralen artean; aitzitik: Brigitterekin bizi izandako esperentziaren ondotik, bazirudien indar bakoitzak –sexua kontsumatzera zeramanak eta sexua sublimatzera zeramanak– hartu zuela bere bidea,
|
bi
jarreren artean kontraesanik ez balego bezala, mundu bat baitzen Brigitterena eta beste bat Adarena, inola ere nahas ez zitezkeenak.
|
|
|
Sumatzen al da
|
bi
jarreren arteko aldea. Zein da euskaldunon hitzaren funtsa?
|
|
|
–Gure artean, euskaldunon artean esan nahi dut, jarraitu zuen etsipenari eutsiz?, ETArekiko
|
bi
jarrera daude: batzuek ETAren erabateko errendizioa nahi dute.
|
|
|
Muturreko
|
bi
jarrera horiek direla eta, begi bistakoa da akordioa ez dela erraza. Euskal Herria eta Espainia zein Frantzia aurrez aurre jartzen dituen gatazkak izaera guztiz politikoa dauka, eta zentzu horretantxe ulertu beharra dago.
|
|
2010
|
|
|
Pribatuan, korridoreetan eta mikrofonoak itxita, gertatutako ozen salatu dute hainbat ministrok. Gobernuak ezarritako ildoarekin berarekin ere kritiko agertu dira eta horrexegatik atera behar izan dute ondoren esatera ez dagoela zatiketarik alderdian, ez daudela
|
bi
jarrera auziaren inguruan, ez dutela isilik egoteko iradokizunik egin.
|
|
|
Eta errealitate horren aurrean, euskaltzaleen artean askotan
|
bi
jarrera sumatu ditugu. Batetik, arazo guztien ardura eta erantzukizuna hiztunaren esparru indibidualetik kanpo kokatzen duen arrazoibidea:
|
|
|
• 2005 urtean Leitzan herri galdeketa bat egin zen, enpresa batek herrian egin nahi zuen harrobi baten inguruan. Galdeketa baino lehen, ohi den moduan, kanpaina egin zen, eta gaiaren inguruko
|
bi
jarrera nagusiak lehiatu ziren herritarren iritzia irabazi nahian. Lehia
|
|
|
Finean, inposizio hizkuntza izateari utzi diotenean ohartu dira hizkuntza handiak ezartzen duten inposizioez. aurreKo mugimenduaK gutxiengoen hizkuntzen direlakoen bilakaera historikoa egingo badugu, zenbait egilek XVii. mendera1 eramaten gaituzte, hain zuzen ere, westfaliako biltzarreko itunera, non gutxiengo erlijiosoen babesa aitortu baitzen. aro Modernoak hizkuntzen bilakaeran garrantzia hartuko zuten elementuak ekarri zituen: erresumen egonkortzea, erreforma eta inprentaren asmakuntza. erresumak egonkortzean hizkuntza batzuk besteen aurrean indartu ziren; erromako katolizismoaren eta ortodoxoaren arteko zismak eliza nazionalen sarrera eragin zuen, eta inprentak literatura guztiaren hedapena ahalbidetu zuen. hainbat egilek adierazi izan dute aro Modernotik aurrera
|
bi
jarrera izan dela hizkuntzei dagokienez. batetik, erreforma luteranoak zuzendua, non kristauak hizkuntza berdintasunetik hartzen baitziren eta bestea estatuko hizkuntzen inposizioan oinarrituta, latina eta estatuetako berezko beste hizkuntzak b aztertuz. adibide gisa ingalaterrako eta galesko batasun ituna har dezakegu, zeinaren arabera erresuma hizkuntza ofiziala ingelesa izango baitzen, edota F...
|
|
|
Aro Modernotik aurrera
|
bi
jarrera izan dela hizkuntzei dagokienez. Batetik, Erreforma luteranoak zuzendua, non kristauak hizkuntzaberdintasunetik hartzen baitziren eta bestea Estatuko hizkuntzen inposizioan oinarrituta, latina eta Estatuetako berezko beste hizkuntzak b aztertuz.
|
|
|
Elikagaiak erabat baztertu daitezke edo neurrian jan daitezke, eta badago aldea
|
bi
jarrera horien artean.
|
|
|
Prostituzioaren arloan, txostena egiteko asmoa du Arartekoak. Orain arte publiko egin diren
|
bi
jarrerak, Bilboko udala eta Emakunderena uztartu litezkeela uste du Iñigo Lamarkak.
|
|
|
zurea zen; eta ederki ulertu nizun ulertzekoa!; banekien, bai, eztabaida hura ere, klasikoen itzulpenei lotua, nolabait esatearren? plazaratuta zegoela euskal munduan, baita
|
bi
jarrera zeudela ere: lehena, klasikoak euskarara itzultzearen aldekoa, eta bigarrena, aurkakoa?
|
|
|
|
Bien
jarrera adeitsua bada ere, bistakoa da desafioak bere horretan dirauela.
|
|
|
Gurasoen eta irakasleen inplikazioa Gurasoak eta irakasleak dira familiaren eta eskolaren arteko lankidetza prozesuaren eragile nagusiak.
|
Biek
jarrera irekia eta parte hartzekoa izan behar dute, komunikazioa arina eta eraginkorra izan dadin. Gurasoentzako jarraibideak Irakasleen tutoretza edo banakako saioen eskariari erantzutea.
|
|
|
Hala ere, zenbait autorek uste dute umea zentzu moral eta errudimentarioarekin jaiotzen dela. Zaila da
|
bi
jarrera horietako edozein frogatzea, baina benetakotzat hartzea kode moral unibertsal bat dagoela onartzea da”. Haren iritziz, hori baieztapen polemikoa litzateke.
|
|
|
Garaipena ez zen nirea; aitzitik: zurea zen; eta ederki ulertu nizun ulertzekoa!; banekien, bai, eztabaida hura ere —klasikoen itzulpenei lotua, nolabait esatearren— plazaratuta zegoela euskal munduan, baita
|
bi
jarrera zeudela ere: lehena, klasikoak euskarara itzultzearen aldekoa, eta bigarrena, aurkakoa... edo ez hain aldekoa bederen; irakurria nuen, halaber, Orixek Unamunori emandako erantzuna, 1921eko" Euskal Egunetan" azaldutakoa:
|
|
|
Bat zetozen RodrÃguez Zapateroren Gobernua eta PSOE batetik, eta ETA eta Batasunaren mundua, bestetik.
|
Bi
jarreren bat etortze horrek izan zuen oihartzuna Gobernuko eta Alderdi Sozialistako iturri ofizialek eginiko adierazpen eta komentario politikoetan ere. Horren erakusgarri ona da Rafael Jorbak La Vanguardian() eginiko analisia:
|
|
|
Bi ikuspegi horiek okerrak dira. Muturreko
|
bi
jarrera horietatik harantzago, norberak bere buruari hotz begiratzen dionean, usteei dagokien aldaketa ukaezinezkoa da. Baina gauza bat da onartzea usteak ustelak izan daitezkeela, eta beste gauza bat aipatutako bi jarrera horiek usteen jokoaren eredutzat hartzea.
|
|
|
Muturreko bi jarrera horietatik harantzago, norberak bere buruari hotz begiratzen dionean, usteei dagokien aldaketa ukaezinezkoa da. Baina gauza bat da onartzea usteak ustelak izan daitezkeela, eta beste gauza bat aipatutako
|
bi
jarrera horiek usteen jokoaren eredutzat hartzea.
|
|
|
|
Bi
jarreron (arrazionalista eta pietista) arteko antza ez zen handia edukietan, baina biak erlijiositate orokor batean zeuden murgilduta, eta beren hizkera erreferentzia erlijiosoez josia zegoen. Diferentziak, ordea, handiak ziren edukietan.
|
|
|
|
Bi
jarrera kontrajarri hauek mailak dituzte, hala ere. Perfekzionismoak eduki trinkoak izan ditzake (demagun, Erdi Aroko kristautasunarenak bezalakoxeak) ala, bestela, balore arin eta guztientzat onargarriak bultza ditzake (autonomia moral hutsa indartzen dutenak, esaterako).
|