|
2008
|
|
|
Idatziz heldu zaigun tradiziozko kontaketen deskribapenetan han eta hemen atzeman daitezke hauen aztarnak. Eta
|
beste
herrialde batzuetako ahozko kontaketen deskribapenetan ere ageri dira (ikus bretainiako ipuin kontaketaz Hèlias, 1990).
|
|
|
Bestalde, egia da intsulinak edo hidrogenoak erreferente bera duela euskal ikertzailearentzat nahiz
|
beste
herrialde batekoarentzat, ez da hala gertatzen, aldiz, herrialde horietako erakunde juridiko edo politikoekin (Gutiérrez 1998)?, baina ez dirudi espezialitateko testua terminologiara muga daitekeenik. Testu horietan komunikazio asmoa erabakigarria gertatzen da sortzaileentzat; ongi dakite hori testu egileek asmo horren arabera hautatzen baitira komunikazio estrategiak eta erabiliko diren hizkuntz baliabideak (Hoffman 1984).
|
|
|
Honek erakusten du Azkuek ez zuela euskal folklorea gauza isolatu eta itxi gisa hartzen. Eta ezta euskal folklorea
|
beste
herrialde batzuetako parekoen iturri gisa, edota biak iturri komun zaharrago baten ondorio gisa ere. Soilik ipuin bakar baten inguruan egin zuenez interpretazio hau, seguruenik ezin orokor daiteke ondorio berdina Azkueren pentsamendu osora.
|
|
|
Europako
|
beste
herrialde batzuen aldean Espainian ohiko sinbolo nazionalek hedapen sozial urria izan zuten (banderak, himnoak, heroien monumentuek, eskolatze bidez zabaldutako topikoek...). Nolanahi ere, Jon Juaristik nabarmendu du ia ez dagoela herri ertain edo are txikiagorik zezen plaza edo zezenketen inguruko festarik ez duenik.
|
|
|
Liburu honetan egingo ez bada ere, beharrezkoa litzateke Azkueren folklore arloko lana kritikoki aztertzea, garaian
|
beste
herrialdeetan egiten zenarekin alderatuz. Egungo adituek, ikusten ari garenez, nahiko positiboki baloratzen dute, bereziki aurreko literato erromantikoekin alderatuz.
|
|
|
Hola, 1919ko urriaren 7ko saioan, karguak izendatu ostean, Azkueri, Olabideri eta Eleizalderi eman zieten batzorde bat eratzeko ardura Akademiaren barne araudia idatz zezaten. Eleizalderen ekimenez Akademiaren egoitza Bilbon koka zedila ere onetsi zen, bertan loraturiko mugimendu euskaltzalea (izatez abertzalea) saritzeko, batzarrak txandaka
|
beste
herrialdeetan egitekotan beti ere. Halaber, Eusko Ikaskuntzak emango zien diruaz gain, Akademiak berak dirua euskal erakunde publikoei zuzenean ere eskatzeko erabakia hartu zen.
|
|
2010
|
|
|
Gipuzkoako Ikastolen Elkartearen sorrera ez zen oharkabean pasatu
|
beste
herrialdeetako ikastoletako partaideen begietara. Horrela, GIEren ereduari jarraiki, Bizkaiko, Nafarroako eta Arabako federazioak sortu ziren 70eko hamarkadaren erdialdetik aurrera.
|
|
|
Aipatzekoak dira, halaber, Gipuzkoa ez
|
beste
herrialdeetan garatzen diren jarduerak: bertso eskolako barnetegiak antolatzen dituzte, BBK sariketak Bizkaian?
|
|
|
Atzerriko egonaldietan, ordea, kontrako prozesua gertatzen da: ikaslea
|
beste
herrialdeetako sendiekin bizi da, eta atzerriko hizkuntza lantzen du ingurune natural horretan.
|
|
2012
|
|
|
Indian ez ezik,
|
beste
herrialde batzuetan ere indar handia izan dute teoria postkolonialek, besteak beste Brasilen, 1920ko hamarkadan Oswald de Andrade-k Manifesto Antropófago (1928) delakoan proposatutako kanibalismoaren edo antropofagiaren irudiaren haritik. Kanibalismoa metafora zinez egokia da gizarte postkolonial batzuek itzulpena nola erabiltzen duten azaltzeko:
|
|
|
Bigarren itzulpen joera, zentzuzkoa, literatura laikoaren itzulpenekin nagusitu zen; Zizeron idazle erromatarrak proposatutako itzulpen irizpideetan oinarritzen da. Itzulpen librea XVI. eta XVII. mendeetan Frantzian sortu eta ondoren Europako
|
beste
herrialde batzuetara hedatu zen pentsamolde platonikoan oinarritzen da;. Les belles infidèles, gisa izendatu izan den joera honen helburua, ez zen jatorrizkoa bere hartan transmititzea baizik eta ederraren arau abstrakto batera hurbiltzea, denbora eta espazioaz at kontzebituriko zerbait bailitzen ederraren ideal hori?
|
|
|
1 Mitxelenaren testuetan maiz agertzen dira
|
beste
herrialde batzuetako eta beste hizkuntza batzuetako esapide egin, lokuzio,... direlakoak idioms. Ugariak dira, esate baterako, latinezko esapideak, baina horien ondoan maiz agertzen dira ingelesezkoak ere:
|
|
|
Erakarririk gira, arren, aitortzera kültür itxüra berezi bat izan dela gure herrian. Mündüko
|
beste
herrialdeetan bezala, ez da düdarik üken dügüla eta orano ugari badügüla ipuin, olerki, soinü, kantore, dantza, jokü, ihakin, txikitoka, bertsülaritza eta beste. Iholaz ere, ez dezakegü baztert antzerkia.
|
|
|
Zertako gurea bera? Hobe da ikustea,
|
beste
herrialdeek bezala, gühaurtarik gük ere bagünüala antzerki ber kentea, bata bestetik jiten dela oihüstatü gabe. Txiteuroparrak gira eta beste herriek balin bazüen beren antzerki zaharra, Misterioakedo beste, zertako ez gük, Eüskal Herriak?
|
|
2013
|
|
|
Frantziak erlijioarekin zuen harremanaren eztabaidan kokatzen da goiko pasarte hori. Ez zitzaion bidezkoa iruditzen Frantziak erlijioarekin zuen arazoa
|
beste
herrialdeek jorratzea, erranez frantsesek berek konponduko zituztela beren auziak beren artean. Ororen buru, gobernuburuak fedegabeak izanik ere, armadako aitzindariak fededun eredugarriak zirela eta frantsesak berak fedeari atxikiak zirela goraipatuz, frantses nortasunaren eta nortasun giristinoaren arteko lotura egin zuen.
|
|
|
Britainiarrek hainbat aitzinamendu egin zituzten ekialdean. Frantziak, aldiz,
|
beste
herrialde anitzetako soldaduen laguntzarekin, Bulgariako armada garaitu zuen iraileko azken hamabostaldian. Horren ondorioz, irailaren 29an, Bulgariak Salonikako armistizioa izenpetu zuen Frantziarekin eta Erresuma Batuarekin.
|
|
|
Bi arlotan egin zuen astekariak kritika nagusia: gerlako krimenak batetik, eta
|
beste
herrialdeetako edo Frantziako jendearen laguntzaren erostea bestetik.
|
|
|
Etxeparek aipatu zuen behin berri hitsak zituztela Errumaniatik, baina burua altxatuko zutela. Lehenago ikusi dugu Frantzian gertatzen ziren gibelatzeen berri ez zutela ematen; haatik,
|
beste
herrialdeen zailtasunak aipatzen zituzten. Horrekin ere Frantzia goratzen zuten, haren estatu lagunen ahuleziak aipatuz.
|
|
|
Baina, bereziki, «Frantzia Frantzia»oihuarekin, Frantziaren izaera babestu zuen. Jean Saint Pierrek artikulu gehienetan zabaldu zituen Frantziaren aldeko mezuak, kontuan hartuz Italia edo
|
beste
herrialdeak aipatzean, Frantzia nola goraipatzen zuen, alemanak aipatzean, nola agertzen zen Frantziaren alde, eta nola erakusten zuen Frantziak irabaztea nahi zuela. Baina artikulu bat azpimarratu behar eta, estatuaren beharra nola azaltzen zuen aipatu behar litzateke.
|
|
|
Eztabaida ere ez da faltako, besteak
|
beste
herrialde ezberdinetako soldaduek gerla onarturik ala beharturik egin ote zuten. Péronneko Historialaren inguruko taldeak?
|
|
|
Makina berri horiei esker, produkzioa bikoiztu ahal izan zen eta aldaketa ekonomiko eta sozial ikaragarriak eragin zituen. XIX. mendean, aldaketa horiek
|
beste
herrialdeetara zabaltzen hasi ziren. Patrick Verley kaipatzen duenaren arabera, Douglas North ekbeste irakurketa bat egin zuen, hala nola funtsean bi iraultza ekonomiko izan zirela, bata laborantzak historiaurreko aroaren bukaera markatu zuenean, eta bestea 1880, zientzia eta teknologia elkartu zirenean.
|
|
|
Baina egituraketa egokituz eta finduz joan zen urteak iragan ahala, eta 1894ko azaroan «Asteko berriak» saila sortu zuten. Euskal Herritik kanpoko berriak (Frantziakoak eta munduko
|
beste
herrialdeetakoak) aipatzen zituzten, franko gainetik eta laburki, bata bestearen ondotik. Beste garai batzuetan, eta gerla garaian bereziki, «Berriak egunka» saila sortu zen, edo berri horiek gaika sailkatzeko ordez, egunka sailkatzen zituzten.
|
|
2021
|
|
|
Aukera galderetan, aukera bat baino gehiagoren artetik bat zehaztu behar du erantzunak (juntagailu hautakaria baliatuz): Ardoa hartuko duzue, ala/ edo sagardoa?; Bizkaian, Gipuzkoan edo/ ala
|
beste
herrialde batean bizi zara?
|
|
2023
|
|
|
Mende amaiera arte gutxienez iraun zuten misterioek. Gehiago ere bai, Paristik kanpo iraun baitzuten,
|
beste
herrialdeetara hedatuz, debekuak jasan behar bazituzten ere.
|
|
|
Misterioen antolaketak, Parisen, gero eta arazo gehiago sortzen zituen, baina
|
beste
herrialdeetan ematen ziren.
|
|
|
Pizkunde garaiko antzerkiak aitzineko antzerkitik eta
|
beste
herrialdeetako antzerkitik hartu zuen inspirazio eta eredu. Nobleen eta eskolatuen lagunartean antzerki berri bat garatu zen, inguru horrek babestu zuen antzerki berria.
|