|
2000
|
|
|
Arabiarrak, Afrika beltzekoak, latinoamerikarrak, alemanak, frantsesak, espainiarrak, euskaldunak... Taiwan eta Asiako
|
beste
herrialderen batzuetakoak ere badaude, eta hauek ere aise bereizten dituzte espainiarrak eta euskaldunak.
|
|
2012
|
|
|
Zaratak, ahotsak. Etxetik hain urruti ere ez egonda,
|
beste
herrialde batean nagoela iruditzen zait.
|
|
2018
|
|
|
Masterraren bosgarren edizioa zen, eta ordura arte ez zen inor horretaz ohartu! Noski, master hartan ez zen
|
beste
herrialdeetako emakumerik egon eta bertakoak ados zeuden irakasbideekin, materialarekin eta eztabaidatzen zenarekin. Eta hau ikustean jainkoarren!
|
|
|
Arrazoi politikoengatik euren herria utzi behar duten pertsonen afera biziki larria da 2018 honetan ere, bai euskal herritarrei dagokienez bai munduko
|
beste
herrialde batzuetakoei dagokienean ere. Rafa Ruedak eta biok, gure saioetan behin eta berriro azpimarratzen dugu migrazioari buruzko iritzi arrazistak sendatzen laguntzeko ukendua dela gure kantagintza, gure musikagile nazioartekoenek kantatzen duten legez ez dezagun ahaztu “garai batean gure herria etorkina” izan zela.
|
|
2021
|
|
|
Herritartasuna
|
beste
herrialde batzuetatik etorritako banakoei ematen diegunean asko ematen diegu...
|
|
|
Autobusez egin dugu bidaia, berbetan. Izekok kontatu dit emakume horiek pobreak direla eta ez dutela
|
beste
herrialde batera, demagun Ingalaterrara, abortatzera joateko aukerarik. Aberatsek Londresen abortatzen dute eta pobreak kartzelara doaz, edo odolusturik hiltzen dira.
|
|
|
Mertxe Agundez zen abokatu gazte hura. Hark argudiatzen zuen demokrazia hasiberri batean geundela, ezin ziren emakumeak kartzelara sartu demokratikoak diren
|
beste
herrialde batzuetan librea den eskubide batengatik. Gainera, zergatik leporatu behar zaie ardura soilik emakumeei?
|
|
|
Agian hasieratik geneukan susmoa hura ez zela izango urtebeterako, bagenekien apika itzulera luzatu egingo zela. Ahalegin handia izan zen dena utzi eta familia osoa
|
beste
herrialde batera mugiaraztea. Eta Gabonen ostean, bagenuen sentipena laburregia izan zitekeela hura, bagenuela oraindik zer bizia, zer ikasia, itsasoaz honako aldean.
|
|
2022
|
|
|
Migrazio prozesuez hitz egiteko ezinbestez arrazaren araberako gizarteen, lanaren eta ekonomiaren antolakuntzaz hitz egin behar dugu. Izan ere, migrazioak ulertzeko Europak gauzatutako kolonizazio prozesuen eta
|
beste
herrialde batzuetan erroturiko ustiatze prozesuen eragina aztertu behar da, horrek ekarri baitu, azken finean, Iparralde aberats eta Hegoalde pobretuago bat egotea.
|
|
|
BBVA eta Iberdrola.
|
Beste
herrialdeetako lurrak ustiatzen dituzte eta komunitateak suntsitzen dituzte inpunitate osoz; lider indigenak erailtzen dituzte, bertako ondarearekin negozioa egiteko oztopo izan daitekeen edozein erresistentzia deuseztatzeko. Transnazionalen boterekeria, estatuen eta nazioarteko erakunde ekonomiko eta politikoen babesarekin gauzatzen da (adibidez, Europar Batasuna, Nazio Batuen Erakundea, Nazioarteko Diru Funtsa, Munduko Bankua edo Munduko Merkataritza Antolakundea).
|
|
|
Bada garaia orduko konpainia esklabistak gaur egungo jarduera estraktibistekin lotu eta bertako enpresak interpelatzekoa. Eta, bukatzeko, bada garaia horrek guztiak ahalbideratu dizkigun pribilegio historikoen inguruko autokritika egitekoa, ondo baitakigu bertako Barne Produktu Gordina igotzen duten konpainia hidroelektrikoek, adibidez, komunitateak suntsitzen dituztela
|
beste
herrialdeetan.
|
|
|
Landa eremuko amalgama honetan, esan behar da bertako emakumeen taldea emakume nekazariek edo nekazarien emazteek osatutakoa baino talde askotarikoagoa dela. ...karrik edo beste norbaitekin kudeatzen dituztenak, jarduera aniztasuna naturaltasun handiz praktikatzen dutenak, ustiategi ekologikoak sortzeko ekimena hartzen dutenak, landa turismoaren negozioari ekiten diotenak, gero eta garatuago dagoen zerbitzu sektorean lan egiten dutenak, landa eremuarekin harreman berriak asmatzen eta (ber) asmatzen dituztenak; asteburuetako egoiliarrak aisialdia dela-eta,
|
beste
herrialde batzuetako jornalariak… batzuk adinekoak dira, beste batzuk helduak, badaude itxaropen zehatz batzuk dituzten gazteak, berdinen arteko esperientziak biltzen dituzten emakumeak, baita ezberdinen artekoenak ere (2006: 108).
|
|
2023
|
|
|
Hainbat urte pasatu dira eta ez dugu kontuan hartzen gure historiaren bilakaeran diktadurak oraindik ere daukan eragina. Nik neuk askotan aipatu izan dut Europa mailako
|
beste
herrialde batzuekin alderatuz gero zein kultur politika atzerakoiak ditugun... baina, benetan, ez dut presente izan diktadurarena. Nik ez nuen garai hura bizi izan, baina oso gertutik ezagutu dut gurasoen bizipenengatik.
|
|
|
sortzaileek euren burua eszenatoki batean irudikatzen dute, bertan egiteko sortzen dute pieza, baina gero ez dute aukerarik eszenatoki batean lan egiteko, asko jota egun bat edo bi entseatu dezakete bertan, eta makineria eszenikoa oso gauza konplexua eta aberatsa da!
|
Beste
herrialde batzuetan hamabost egun edo hilabete bat ematen dizute pieza aurkeztuko duzun antzokian bertan lan egiteko. Aukera hori ez baduzu espekulazio hutsean ari zara, benetan espazioan probatu gabe ez baitakizu funtzionatuko duen edo ez.
|
|
|
Theatrum Mundi Ensemblek Barbaren zuzendaritzapean egindako The Legend of Doctor Faustus antzezlanak edo Odin Teatreten Mythos eta Ode to Progress obrak ikusteak, astindu bezalako bat eman zidan. Bestalde,
|
beste
herrialde eta tradizioetako antzerkiek, Brasilgo Augusto Omoluren Orô de Otelo, Japoniako The Snow that Never Melts, eta Baliko Rangda and Barong lanek, sarritan Barbari berari irakurritako teoria eta gogoetak aurrez aurre ikustera eta ulertzera eraman ninduten.
|
|
|
|
Beste
herrialde eta garai batzuetan gertatu bezala, antzerki unibertsitario indartsu eta eraginkorra egitea amesten hasi nintzen. Arte Ederretako jendearekin elkartu eta eszenografiak eraiki, material grafikoak egin, dramaturgia berriak sortzeko idazleak aurkitu… baina dena oso sakabanatua ikusten nuen, antzerkirako gogo gutxi eta zuzendaritzaren partetik interes falta handia.
|
|
|
Brasilera joan nintzen 2005ean, eta esan nion nire buruari horrelako bidaia luze bat egingo nuen azken aldia izango zela. Agian berriz piztuko zait bidaiatzeko har hori eta gure teatroa
|
beste
herrialdeetara eramateko irrika, baina memento hartan argi neukan: zer galdu nuen nik Sao Paulon?
|
|
|
Tik tak. Garaiak ere aldatu dira eta azken urteetan
|
beste
herrialde batzuetatik etorritakoen seme alabek aniztasuna ekarri dute herrira. Euskara da entzuten den hizkuntza baina, adibidez, Doha eta Mozard anai arrebek euren artean arabiarrez ere hitz egiten dute.
|
|
|
Azken urteotan antzerki antropologikoa abiapuntutzat hartuz,
|
beste
herrialde batzuetako antzerkia aztertzeari ekin diot. Hala, Japongo noh eta kabukia, Indiako kathakali antzerki dantza, Baliko dantzak, orixa dantzak... ezagutu ditut, eta antzerkiaren zentzu sakratua eta beste dimentsio bat ulertzeko aukera paregabea bizi izan dut.
|
|
|
Nazioarteko antzerki jaialdi batean egoteko aukera izan dugu Antzerkiola Imaginariokook eta esperientzia zeharo baikorra izan da. Hala ere,
|
beste
herrialdeetara bidaiatzeak, aktore eta zuzendari ezberdinen esperientziak ezagutzeak, eta beste herrialde batzuetan egiten den antzerkia ikusteak, bihotzari eta pentsamenduari putzu oso handia uzten diote eta bizi eta sentitutakoa irentsi, asimilatu beharra dago. Hala ere, gertatutako esperientzia konkretu bati buruz gogoeta egin nahi nuke.
|
|
|
Nazioarteko antzerki jaialdi batean egoteko aukera izan dugu Antzerkiola Imaginariokook eta esperientzia zeharo baikorra izan da. Hala ere, beste herrialdeetara bidaiatzeak, aktore eta zuzendari ezberdinen esperientziak ezagutzeak, eta
|
beste
herrialde batzuetan egiten den antzerkia ikusteak, bihotzari eta pentsamenduari putzu oso handia uzten diote eta bizi eta sentitutakoa irentsi, asimilatu beharra dago. Hala ere, gertatutako esperientzia konkretu bati buruz gogoeta egin nahi nuke.
|
|
|
Euskaraz antzerkia egitea ezinbestekoa da, eta euskaraz egiten dugun antzerki hau
|
beste
herrialdeetara eramatea gure existentziaren arma, mugak apurtu eta gainditzeko bala. Oraindik, gure hizkuntzan lan asko dago egiteke eta jolas estetiko ikaragarri ederra daukagu gure imajinarioan, nire ustez sortzeko dagoena.
|
|
|
Kataila da.
|
Beste
herrialde askotan bezala Euskal Herri osoan ere aratuste edo inauteriak ospatzen dira. Jendeak bestea izateko aukera probesten du.
|