|
2001
|
|
|
Otordua, azkenean, horrelako menuetara ohituta ez dagoen turistaren amesgaizto bihur daiteke. Gomendioen zerrendan elikagai gordinak ere ageri dira, eta saihestu egin behar dira, gure organismoa,
|
bertakoena
ez bezala, ez baitago zenbait patogenoren kontra immunizatuta. Arrainari edo itsaskiari dagokionez, aukera gastronomiko erakargarri bihurtzen dira, bai ahogozoari bai sakelari dagokienez.
|
|
2003
|
|
|
Koloka larrian dago hemengo zinema industria, eta sinestezina da Eusko Jaurlaritzaren eta EITBren zalantzarik gabeko laguntza ez jasotzea. Gainera, Donostiatik hurbil eraikitzen hasi diren Zinealdeak sektore honetako hemengo azpiegiturak sendotuko baditu, tristea da pentsatzea
|
bertakoak
ez direnprodukzio etxeentzat eta bertakoak ez diren telebistentzat ikus entzunezko produktuak egiteko baliagarri izango denik.
|
|
|
Koloka larrian dago hemengo zinema industria, eta sinestezina da Eusko Jaurlaritzaren eta EITBren zalantzarik gabeko laguntza ez jasotzea. Gainera, Donostiatik hurbil eraikitzen hasi diren Zinealdeak sektore honetako hemengo azpiegiturak sendotuko baditu, tristea da pentsatzea bertakoak ez direnprodukzio etxeentzat eta
|
bertakoak
ez diren telebistentzat ikus entzunezko produktuak egiteko baliagarri izango denik.
|
|
2004
|
|
|
Nonbaitera jo behar horretarako.
|
Bertakoa
ez denari eske ibili behar, Maalouf-ek iradoki berri digun legez. Euskara ez da aurreragarria izan, ezta euskaltasuna ere oro har, aurrerabidearen eskumenak ere kanpokoen eskutik kudeatuak izan direlako.
|
|
|
Gatazka bat sortu zen, eta arazo ekologikoak sartu ziren: Guadalquivir espeziea
|
bertakoa
ez zen espezie batekin birsortzen bazen, ekosistema kaltetzeko arriskua zegoen. Bi espezie eta hibrido bat Gatazka hori konpontzeko, Manuel Ruizen ikerketa taldeak José Antonio Lorenteren laguntza eskatu zuen.
|
|
|
Laborantza intentsibo horrek ongarriak, ongarriak eta bestelako produktu kimiko kaltegarriak behar ditu. Bestalde, kontsumitzailearen gustuari dagokionez,
|
bertakoak
ez diren pinu espezieak dira nagusi, klima heze eta hotzagokoak. Zuhaitz artifizialak alternatiba merkeagoa dira, hainbat urte irauten baitute.
|
|
|
Lehen lerroetako batzuek, gainera, kexati deritzote akituta marruka hasten den idiari. Gurdia estalia denez
|
bertakoek
ez dute eguzkiaren sua idiek adina pairatzen.
|
|
2005
|
|
|
Liburu honen xedea azterketa dibulgatibo izatea da; horregatik, aukeratu dadiziplina arteko gerturatzea, hain zuzen ere. Bidasoako biztanle batentzat liburuanagertzen diren zehaztasun eta argipenak oso baliagarriak izan daitezke, sarritan ezkutaturik gelditzen diren elementu eta ezaugarriak plazaratuko baitira; era berean,
|
bertakoa
ez den pertsonarentzat gaia eta gatazka hobeto ulertzeko tresna egokiaegin nahi izan dugu, horretarako auzia testuinguruan kokatzeko egokiak izandaitezkeen artikulu eta aipamenak barneratu dira liburu honetan.
|
|
|
Irungo Alardeari buruz hitz egiten denean, oso zaila izaten da ulertzea zer denAlardea Bidasoan eta zein den bere garrantzia; hortaz, ulertezina suertatzen da gauregungo gatazkaren nondik norakoen mamia konprenitzea.
|
Bertakoa
ez den jendearentzat harridura da nagusi: festa soilik izanda, zergatik hainbesteko zalaparta?
|
|
|
Bat batean, izugarrizko kamioi ta burrunba entzun da etxe atarian. Guztiak aztoratu gara segituan,
|
bertakoek
ez baitute motordun garraio zerbitzurik eskura. Denak isil isil eta geldi geldi gelditu gara.
|
|
2006
|
|
|
Bide horretatik abiatuta, nork bere burua hiltzen laguntzen duten zenbait elkarte sortu da bertan. Horietan, Dignitas nabarmendu da azken urteotan,
|
bertakoei
ez ezik atzerritarrei ere hiltzen laguntzeagatik hain justu.
|
|
|
Baiona, 1307
|
Bertakoak
ez ziren emakume guztiei Baionako merkatuan arraina saltzea debekatu zitzaien. Urte batzuk geroago, 1315ean ordenantza hura zabaldu eta, besteak beste, dragoiak saltzea debekatu zuten.
|
|
|
Populazio greziarraren gorakadak eragin handia izan zuen Egipton. Hala ere,
|
bertakoak
ez ziren inoiz guztiz helenizatu greziarren kopurua oraindik oso handia ez zelako. Greziarrek ez zuten hiri berririk eraiki, Alexandria eta Ptolemais ez ziren hiri greziarrak izatera heldu.
|
|
2007
|
|
|
Eraikin berriak 40 hartuko ditu. Kolegioak, berriz, Donaixtin du kokagunea zazpi urte hauetan, Oztibarren beraz, baina
|
bertakoak
ez ezik, Amikuze eta Garazi baxenabar eskualdeetako ikasleak ere hartzen ditu, baita zuberotarrak ere. Guztira, 135 haur. Eraikin berrian 200 sartuko dira aise.
|
|
|
Artxipelagoak, besteak beste, arazo administratiboak,
|
bertakoak
ez diren espezieak sartzeko arazoak edo populazioaren hazkundea ditu aurrez aurre.
|
|
|
Bildutakoen lehentasunen arabera bete beharreko laugarren helburua uholdeek sortutako eraginak txikitu eta murriztea da. Azkenik, ibai bazterrak hobetu eta
|
bertakoak
ez diren espezieen presentzia murrizteko helburua dago.Markatutako 5 helburu horiek lortzeko, bileran izan ziren pertsonek helburu bakoitzean jarraitu beharreko lerro estrategikoak zehaztu zituzten. Lastailaren 17rako bilera deitu du berriro Nafarroako Uraren Foroak.
|
|
|
|
bertakoak
ez garela gogoratzen
|
|
2008
|
|
|
Baina Vienako Kongresuko erabakia aplikatu eta 70 urtera, Vieille Montagneko meatzeko erreserba guztiak agortu egin ziren.
|
Bertakoek
ez zioten pagotxari muzin egin nahi eta alternatiba berehala jarri zuten martxan: kasinoak, putetxeak eta ginebra merkea egiten zuten destilategiak zabaldu zituzten, eta edukiak batere kontrolatzen ez zituen posta zerbitzu askea antolatu zuten.
|
|
|
Teresak dioen bezala, jokoaren negozioa da Macauko ekonomiaren oinarria; Macauko Gobernuaren diru sarreren %70 jokoen gaineko tasetatik dator. Ekonomiaren hazkunde tasak ikaragarriak izan dira azken urteetan, bi digituko zifrak lortzeraino, eta
|
bertakoak
ez diren langileen mugimendua ere eragin dute eskulan handia behar zelako. Baina dena ez da distiratsua Macaun, datu ekonomikoak onak eta etorkizuneko iragarpenak baikorrak izan arren, herrialde aberatsenen per capita errenta erakusten duten datu ekonomiko hauen azpian, gaizki banatutako aberastasuna dago.
|
|
|
Certificate of Proficiency in English (CPE): ziurtagiri hori egiaztatze baliotsua da, ingelesean maila aurreratuena ziurtatzen baitu
|
bertakoak
ez direnentzat, C2ren baliokidea, Europako Erreferentzia Esparru Bateratuko altuena. Ingelesez hitz egiten duen erakunde batean graduondoko ikasketak egiteko hautagaientzat da egokia, baita maila profesionalean maila altuenetan egin nahi dutenentzat ere.
|
|
|
Udakari
|
Bertakoak
ez direnentzat Bilboko toki ezagunena, seguruenik, Guggenheim museoa izango da. Opor sasoian bereziki, baina urte osoan oro har, jendez beteta egoten dira horko inguruak.
|
|
2009
|
|
|
Matxinbentako 7 baserri ere gure udalerrikoak dira, eta besteak Azpeitia eta Beasaingoak. Bilgune nagusi bakar bat gabe hain barreiatuta egotea, herrian eskolarik ez izatea, ume umetatik batzuek Goierri aldera eta beste batzuek Urola Garaira jotzea, oraintsu arte etxebizitza eskuragarririk
|
bertakoentzat
ez eraikitzea, kanpotik etorritakoak herrian nekez integratzea… horra, gure arazo potolo batzuk.
|
|
|
Zakurik gabea. Bertakoa eta ez dena; bertakoaz eta
|
bertakoaz
ez dena; bertakoek egina eta ez dena. Baina zorionezburuhausteari daukadan lanbidearen praktikak jarri dizkio mugak:
|
|
|
Zeelanda Berriko landare inbaditzaileak ziren. Gaur egun,
|
bertakoak
ez diren 22.000 espezie daude, eta nabarmen gainditzen dituzte herrialde honetako berezko 2.065 espezieak (eta munduan bakarrak). Gehienak baserritarrek eta lorezainek landatzen dituzte, baina 2.069 laguntzarik gabe egokitu dira.
|
|
|
Nahita, edo nahi gabe, espezieak sartzea ere kontrolatu behar da. Batzuetan
|
bertakoak
ez diren espezieen akuikultura egin nahi izaten da; gero zabaldu egiten dira, eta espezie autoktonoak desagerrarazten dituzte.
|
|
|
Aramaioko bailaran Abiadura Handiko Trenaren lanak azkar doaz. Makinak lanean ari diren bazterretan paisaia eraldatzen ari da egunez egun,
|
bertakoek
ez ezagutzeraino. Etorkizunean, kilometro bateko luzera izango duen biaduktuaren zutoinak erraztasun osoz ari dira eraikitzen.
|
|
|
Kirkuken gehiengoa direla jakitun, bozen emaitzek ere hori islatzea nahi dute. Arabiar eta turkomanoek salatzen dutenez,
|
bertakoak
ez diren kurduekin puztu dute hiriko biztanleria. Azken akordioa kurduen aldekoa izan da neurri handi baten:
|
|
|
Oparotasunaren bailara saminaren bailara bihurtu zen. Hala ere, Riaño oraindik bizi da,
|
bertakoek
ez dute ahaztu.
|
|
|
Arrotza denaren goraipamena bizitzako alor guztietan agertzen da, eta egunerokotasunean duen presentziak mundua berezko mundu ikuskera kulturaletatik ulertzeko gaitasunik eza ordezkatzen du. Artean, janarian, jantzian eta are bidaietan ere bere neurrian baloratzen jakin behar da
|
bertakoa
ez dena. Argi dago diskurtso eta planteamendu politiko hori berezkoa denaren biziraupena, dena dela berezkotzat hartzen den hori?
|
|
|
Maisuak haurrengana itzuli zuen burua, eta bizar gogorra pailakatzeari utzirik bat bi hiru lau egin zien, eta" Uso zuria esazu!" kantatu zuten. ...luberritik behera amiltzen dira laborrian, eta etxean sartu ordukoz erreginaren gurdi beltza ageri da harrobiko bidetik, eta zaldi zuriek irrintzi egiten dute etxearen aldamenetik pasatzean, baina oraingoan libratu dira, eta etxean ere ez da gelditu Bordaberrin egin zuen bezala, komuna eskatzearen aitzakiarekin haurrik ikusten ote zuen, eta orain diote plaka bat ipini behar dutela Bordaberrin eta
|
bertakoek
ez dutela soldaduskara joan beharrik izango Zugastiren anaia bezala, eta beste batzuetan globoak haizatzen dituzte mendian haurrak gal daitezen bila, baina Bordatxokoak beti daude erne, ez dute txipiena inoiz bakarrik uzten, goizaldean mikeleteak ageri direnean badakite etortzekoa dela eta ez dutela etxe ingurutik urrundu behar; ez dute nahi harrapa ditzan, eta erreginak ere behatu egin zion, eta...
|
|
2010
|
|
|
Gizon zahar bat, esango zuketen. Gizon bat, berarekin ikusi ezin zena eta gauez eta ilunetan eraman behar zuena, nahiz
|
bertakoek
ez zieten ja atzerritarrei erreparatzen, beren ezer ez egite kategorikoan etorri bezala alde egin eta beste batzuek haien lekua beteko zutela jakitun.
|
|
|
Izan ere, Kontzertuaren 12/ 1981 Legean, hidrokarburoen kontsumoari, tabakoari eta alkoholari zegozkion zergak kanpoan geratu ziren. Diru ezarle guztien zergen alorrean ere hitzartu gabe genuen
|
bertakoak
ez ziren pertsona fisiko eta juridikoen zerga ordaintzea. Eta eskumenak behar genituen pertsona eta enpresei geure zerga propioak ezarri ahal izateko, beti ere gutxieneko harmonizazioa zainduz.
|
|
|
Ordura arte, Zerga Bereziak deitzen zirenak (hidrokarburo eta alkoholaren kontsumoaren gainekoak) ez zeuden Kontzertuan sartuta, eta enpresen gaineko zerga ahalmena bagenuen ere, ez zen beste horrenbeste gertatzen Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergekin (PFEZ).
|
Bertakoak
ez ziren pertsona fisiko eta juridikoen zergak ere ez genituen hitzartuak: Euskadin ordaintzen zituzten zergak, baina Espainiako Ogasunari ordaintzen zizkioten, haren arauen arabera.
|
|
|
Erasotzaileen artean ez zegoen bertakorik, kanpotik heldutako mertzenarioak ziren Espainiaren legitimitatea eta obra zibilizatzailea suntsitzera zetozenak. Espainia frankistari ez zitzaion ez
|
bertakorik
ez marokoarrik salatzea komeni, interes asko zuelako Marokon. Orduan, komunismoaren mamua erabili zen berriro:
|
|
|
Estatu Batuetako armada Filipinetara heldu eta berehala bota zuen Espainia handik ere.
|
Bertakoak
ez ziren agindu berrietara moldatu, ordea.606 Emilio Aguinaldok independente nahi zituen Filipinak. Estatu Batuek, ostera, irla guziak kontrolatzeko asmoz, gerla gaitzari ekin zioten.
|
|
|
Mboolo Arabako senegaldarren elkarteko kide Omar Kanek adierazi duenez, ulergaitza da gertakaria: Munduko leku guztietan topatuko dugu
|
bertakoa
ez den jendea. Ulertu behar dugu hau globo bat dela, globo bakarra dugula mundu guztiarentzat, mugarik gabe partekatzeko.
|
|
2011
|
|
|
Garrido «ziur» da hitzarmena laster ailegatuko dela, eta horregatik, «pazientzia» eskatu die herritarrei.Oraindik bi gobernuek hitzarmenik adostu ez badute ere, gatazkak «ondorio onak» eragingo dituela uste du Garridok. Izan ere, haren iritziz,
|
bertakoak
ez diren gaixoak artatzean «inflexio puntua» izango da Arabako Errioxako eriekin gertatutakoa. Gainera, PPk osatuko duen Espainiako Gobernuak osasun sistema «berrikusi» duelakoan da Garrido, «guztientzat bakarra» izan dadin, eta ez «biztanlea bizi den erkidegoaren araberakoa».Hitzarmena TxinarekinBestalde, Eusko Jaurlaritzak lankidetza hitzarmena sinatu du Txinako Changzhou hiriarekin, osasun arloko ikerkuntzan eta berrikuntzan elkarlanean aritzeko.
|
|
|
diglosia bateragarria da, berez, era bateko zein besteko gizarte moldeekin, era bateko zein besteko eramolde politiko, ekonotekniko, ideologiko, erlijioso edo filosofikorekin. diglosia horrek, hori bai, aski eskakizun zorrotzak izan ditzake berekin: lurralde esparru jakinen araberako konpartimentazio arau sendoak eratu eta aplikatzea eska dezake, bertakoekin era batera eta
|
bertakoak
ez direnekin beste batera egitea, edota lagunarteko hizkera arrunta mintzaedo idaz-molde jasotik bereiztea. hots, ahuldutako hizkuntzari" bere kabia" bilatzea, egunero eta etengabe xaxatuko ez duten eta bere etxeko jaun eta jabe sentituko den espazio fisiko territorialak edo soziofuntzionalak eskuratzea. Arrazoi zuten Azaolak, Txepetxek eta Mitxelenak euskarak" bere lekua"," jaun eta jabe" izango den bere gune fisiko territorial edota soziofuntzionala behar duela ziotenean. ez zebiltzan oker:
|
|
|
Lapurrek asko erabiltzen dituzte toki horiek biktimak bakarrik daudenean horiei eraso egiteko; indarra erabiliz kentzen dizkiete baliozko objektuak eta batzuetan nahiko gogorrak izaten dira. Hori dela eta, toki horietara
|
bertakoak
ez diren pertsonekin sartzea saihestu, eta ezezagunen batek jarrera susmagarririk badu, ez izan zalantzarik eta Poliziari deitu.
|
|
|
Fishmanek ohartarazten duen moduan, zenbat eta arrakasta handiagoa lortu komunitateak ekonomikoki, orduan eta arrisku handiagoa komunitatetik kanpoko eragileen menpe geratzeko, komunitateak ez baitu kontu hauetan bere burua erregulatzeko aukerarik (hizkuntza txikian egiten ez duten etorkinen iritsiera «masiboa», kanpoko diru-laguntzekiko mendekotasuna,
|
bertakoak
ez diren hedabideekiko mendekotasuna?). Dena dela, arrisku hauekin ibiltzea beti da hobe, batere ekonomiarik garatu ez eta, ondorioz, hizkuntza handiaren komunitateak kontrolatutako ekonomiaren menpe egotea baino.
|
|
|
Irudia: frans16611 Urtero milaka pertsona sartzen dira hizkuntza akademietan,
|
bertakoa
ez den hizkuntza batean komunikatzen ikasteko asmoz, baina ikasturtearen amaieran ikasmahai asko daude hutsik. Izan ere, ez da erraza atzerriko hizkuntza bat menderatzea, eta, askotan, ikasteko zailtasunak irakaskuntza uztera eramaten ditu ikasleak.
|
|
|
Alferrik nabil, ordea, ehun milioi hiztunetik beherako hizkuntzak jostailuzkoak iruditzen zaizkie Txinan. Argentinatik, Japoniatik, Ginea Bissautik, Italiatik..., alderdi askotakoak etorri zaizkit, baina
|
bertakorik
ez.
|
|
|
|
bertakoa
ez balitz bezala so egiten diogu bizilagunari
|
|
|
eta
|
bertakoak
ez bagina bezala egingo digute adio
|
|
2012
|
|
|
Egun, Bastida
|
bertakoak
ez ezik, Errioxako Haro eta Casalarreina, eta Burgoseko Miranda Ebroko neska mutilak ari dira ikastolan, denak euskaraz ari. " Euskaraz ari gara, euskaraz irakasten ditugu irakasgaiak, gaztelania eta ingelesa izan ezik, jakina.
|
|
|
Bitartean, Indra uma barrura joan da buruzagiarekin hitz egitera, eta ni umeekin bakarrik gelditu naiz.
|
Bertakoak
ez dira nitaz fio; militarrei salatzeko etorri naizela pentsatzen dute. Nire asmoa bertakoen kultura eta usadioei kontu egitea baino ez bada ere, Indonesiako Gobernuaren asmoa oso bestelakoa da:
|
|
|
1632 urtean jaio nintzen York-eko hirian,
|
bertakoa
ez izan arren, familia onekoa; izan ere, aitak lehenengo bizilekua Hull en kokatu zuen, Bremengo 1 etorkina baitzen. Merkataritzari esker aberastu eta, lanbidea utzi ondoren, York-era joan zen bizitzera, eta han ezkondu zen amarekin.
|
|
|
Ospakizun egunean goiz, biztanle guztiak, beren atarietan, prestakuntzetan ari ziren; udaletxearen aurrealdea huntzezko txirikordaz apaindua zegoen; denda bat eraikita zegoen, belardi batean, orritserako, eta, plazaren erdian, eliza aurrean, bonbarda molde batek seinalatu behar zituen Prefet jaunaren etorrera eta nekazari sarituen izena. Buchyko guardia nazionala (Yonvillen
|
bertakorik
ez baitzen) etorria zen suhiltzaileen gorputzarekin bateratzera, zeinaren kapitaina Binet baitzen. Egun horretan, idunekoa ohi baino are altuagoa zeraman; eta, bere tunikan galkaturik, soina hain zeukan zurrun eta higikaitz non bere pertsonaren bizi parte osoa jaitsia zuela baitzirudien bere bi hanketara, zeinak kadentziaz altxatzen baitziren, urrats markatuetan, mugimendu bakar batez.
|
|
|
Baina hain zuzen teleologia horri bere zilegitasun politikoa emateko, Jimenezde Radak lehenaldi edota genealogia kristau eta unibertsalista bat sortuko duGaztelarentzat eta godoak hautetsiko genealogia horren subjektutzat. Izan ere, godoak Hispania
|
bertakoak
ez badira ere, historia unibertsal bat era dezakete, Erromako inperioaren konkistaren subjektu direlako. Diego Catalan aipatuz, Linehan ek dioen bezala, «D. Rodrigo appropriated Lucas de Tuy, s synthesis of Isidorian historiography and. Castiliniazed?
|
|
|
Azaroaren 1ean, Baserritarren egun paregabea atera zen. Herritarren eta
|
bertakoak
ez direnen aldetik, harrera izugarria izan zuen hamazazpigarren edizioak. Ekaitza elkarteak antolaturiko goiz pasa polita izan zen eta herriko plaza ingurua eta frontoia azoka bilakatu ziren.
|
|
|
Ezagutzen dut jokoa, nirekin ere horrelaxe jokatu baitzuten.
|
Bertakoak
ez direnen, edo bertako izateari utzi diotenen aurka praktikatzen da, edo arrazoi bategatik edo besteagatik, herrian begi onez ikusiak ez direnen aurka. Neu ere ez ninduten gogoko.
|
|
2013
|
|
|
Emakume fin eta dotore horiek, eta baita beren senar eta maitaleek ere, modan zegoen beste zerbait ere egiten zuten: frantsesez hitz egiten zuten euren artean errusieraz mintzatu beharrean, eta hori gutxi balitz, errusieraz egiten zutenean, atzerritar doinua erabiliz egiten zuten
|
bertakoak
ez balira bezala.
|
|
|
Zer gertatzen da inguru jakin batean
|
bertakoak
ez diren espezieak sartzen direnean. Euskal Herriko Unibertsitateko aditu talde batek 478 landare arrotz zenbatu ditu Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan.
|
|
|
Baina ez da bidezkoa gurean dauden atzerritarrek dituzten etxeen alokairuak ordaintzeko diru laguntzak edukitzea,
|
bertakoek
ez baititugulako.
|
|
|
John’s hiriaren artean era dikotomikoan banaturik ageri baita: herriko isolamendu eta giro izoztu itxia vs. hiriko askatasuna eta
|
bertako
ez lekuen (saltoki handiak, esaterako) inpertsonaltasuna. Eleberriko pertsonaiek inguruarekiko erabateko batasuna erakusten dute, nolabaiteko barne adostasun bat, narrazioak aipatutako bi espazio kontrajarri horien deskribapen xehearen bitartez –konpultsibotzat jo genezakeena kasik– haien izaera eta sentimenduak islatzeko baliatzen duena.Aitortzen dut nahasi xamar utzi nauela protagonistaren identitatearen planteamenduak, izan ere, sexu eta genero kategorien arteko harremana apenas problematizatu gabe ematen da, sailkapen bitarrak ezarritako mugen barruan preso baleude bezala; izan ere, “anbiguotasun beldurgarri” batez hitz egiten da.
|
|
|
Inguruko herri bakoitzera bi zelatari bidali omen lirateke; zelatari bakoitzak bakarrik eta bere aldetik balebil bezala jokatuko du,
|
bertakoak
ez daitezen ohart. Baina, jakina, aldez aurretik bi zelatariek elkar hartuta egon behar dute eta batak besteari elkarren berriak emanda.
|
|
2014
|
|
|
Kontua da, hala ere, zenbait kasutan irakaslea tokian tokiko hizkuntza eta espainola, biak hitz egiteko gai dela eta, orduan, liburuan espainolez datorrena hartu eta tzotzilera edo tzeltalera itzulirik ematen dizkiola argibideak ikasleari. Askotan, gobernuak, guztizko intentzioan,
|
bertakoa
ez bestelako hizkuntzaren bat hitz egiten duten irakasleak bidaltzen ditu komunitate hauetara, espainolez hitz egitera behartzeko denak. Diskurtso ofizialak esango dizu Mexikoko hezkuntzak gazteleratzea ardatz zuen hezkuntzatik hamarkadako sistematik, alegia, hezkuntza elebidunera egin duela jauzi; elebiduna, eta kulturbiduna.
|
|
|
Trebiñun ere etorkinak daude, Gasteiztik iritsi diren etorkinak. Bai Trebiñutik alde egindakoen seme alabak, bai jatorriz
|
bertakoak
ez zirenak. Hori da azken hauteskundeetan EAJk %12, 7 boto eta Bilduk %11, 4 ateratzearen arrazoi nagusia.
|
|
|
|
Bertakoak
ez ezik, pisu handikoak ere bai.
|
|
|
|
Bertakoak
ez ziren bereziki atseginak.
|
|
2015
|
|
|
ereduak ere zailtasunak ditu ingurune ez euskaldunetan, eta horri begira ere bitartekoak jarri dira. Ikasle etorkinetan ikusi dugu datuak bai ezagutzan zein erabileran ez direla bertakoen parekoak, besteak beste, gehiengoa,
|
bertakoak
ez bezala A eta ereduetan matrikulatzen baitira. Beraz, aurrerapausoak eman ditugu (materialgintzan, ereduen hautu horren zergatian...) ikasle horiek ere aukera berdinak izan ditzaten.
|
|
|
Don Bitor Garaigordobil ordurako obispo zan, Ecuadorreko Los Rios eko obispo, eta honek berba egin eban horren ganean Kontzilioan, eta beste obispo euskaldun misinoetako batzuk be bai.
|
Bertakoak
ez! Kontzilioko aktetan irakurri leiteke zer esan eben.
|
|
|
–
|
Bertakoa
ez zen, baina bere bizitzaren zatirik luzeena han igaro zuen, bai. Eta bai, berarena izan zen jaialdiaren ideia, esan diot, zinez harrituta, normalean musikologia zer arraio den azaldu behar izaten dudalako eta elkarrizketa seko amaitzen delako puntu horretatik aurrera.
|
|
|
–Islandia toki bakartia da, eta ia ez dauka babesik.
|
Bertakoek
ez dute itsaso zabalera joateko moduko itsasontzirik eta, beraz, lehorrean egin beharrekoak eginda, ez dago inolako arriskurik bertatik alde egiteko.
|
|
|
Ondo zaindutako zelaiak ditu Beaumont parkeak eta Xk bertatik barreiatu du begirada.
|
Bertakoak
ez diruditen enbor leuneko zuhaitz garaiak, oso osorik dauden banku bernizatuak eta lore koloretsuetako gunetxoak. Mika txuri beltzak edonon, baina paper bat bera ere ez da ikusten lurrean botata.
|
|
|
El Paraíso kalean hainbestetan idealizaturiko aberri hartatik oso urrun dago Donostia. . Gure familiak borroka egin zuelako utzi behar izan zuen herri hau, eta orain
|
bertakoek
ez gaituzte gu onartzen?. Erbesteratuak dira, gu?.
|
|
|
Andrea urrundu denean heldu dio, berriro ere, hariari: . Oso gogorra da, baina
|
bertakoek
ez gaituzte bizilagun gisa ikusten?. Emakume horren adibidea jarri dit:
|
|
|
bizilagun multzo handiko eskualdea zen, bizimoduz aurreratua, herri hazi samarrak zituena, eta eguneroko jardunean euskara zerabilena.
|
Bertakoendako
ez ezik, gainerako euskaldunendako ere egokia zen: erdiguneko hizkera izanik, ulertzeko eta ikasteko erraza zelako.
|
|
|
Planoen bidez eta dinamika ezberdinak erabilita, elkarrizketa eraginkor eta eraikitzaileak bideratu nahi dituzte tailerretan. Irtenbidearen bilaPrometea taldeko kideek,
|
bertakoak
ez izanda, kanpotik begirada garrantzitsua erantsi dezakete, “tailerreko parte hartzaile guztiak asteasuarrak izango dira guretzat, bakoitza bere bizipen, ardura edo ikuspegitatik. Neutraltasun horrek elkarrizketa errazten lagunduko duela uste dugu”, dio Zorionek.Tailerretan zehar udalerri osoko trafikoaren ikuspegia lantzea oso garrantzitsua dela uste dute elkarrizketatuek.
|
|
2016
|
|
|
Auzo honetara bizitzera etorri ziren aitona amonak eta komunitate baten kide egin ziren denborarekin, bertokotu. Harriduraz azaltzen zuten hori, jatorriz
|
bertakoak
ez zirelako. Ondoko bailaratik etorriak ziren, ez beste kontinente batetik!
|
|
|
• Urdanetako herrigunean egitea pentsatu dut Urdaneta
|
bertakoak
ez ezik Altzolako eta Elkanoko biztanleriari dagozkionak, beste bi auzo horietako guneak askoz txikiagoak direlako eta jendea biltzen duen zerbitzurik ez dutelako —taberna bat Elkanon— Hiruren artean biztanleen %10 dira: 15 elkarrizketa.
|
|
|
Aranbaltzak ezin irents zezakeen tamaina hartako ezbeharrik. Hildakoak
|
bertakoak
ez baziren ere, turista moduan ezagunak ziren, bereziki zenbait taberna eta dendatan. Zendutako polizia ibarrekoa zen, Iriberrikoa, eta askorentzat ezaguna.
|
|
|
Ziur aski, probintziako biztanle gehienak zeuden beren hiriburuaz oso harro, eta konbentzituta zegoen maite zutela, baina bazirudien ez zela politikoki zuzena sentimendu hura publikoki adieraztea, ez zegoela ongi ikusita, hiri elitistegia zelakoan. Josebak benetan maite zuen hiria, eta ez zitzaion axola behar adina aldiz esatea,
|
bertakoa
ez izan arren. Gainera, donostiarrek hasieratik egin zioten oso abegi ona.
|
|
|
Bilera edota ekitaldi ezberdinetarako ere alokatzen dute 50 lagunentzako lekua duen gunea.
|
Bertakoak
ez ezik, munduko txoko ezberdinetatik gerturatzen zaizkie bezeroak; tartean aktore, musikari edota sortzaile ugari.Sariak, txapelketa ugaritanMiniaturazko sukaldaritzaren aldeko apustua egin zutenetik, oihartzuna hartuz joan dira. Langile ugarik egiten du lan Gran Soleko sukaldean, pintxo bakoitzaren atzean izugarrizko lana baitago; ez egiten bakarrik, baita pentsatzen ere.
|
|
|
Askotan esan didate, Gaintxurizketa baino haratago, ez dutela ulertzen zer gertatzen den Hondarribian Alardearen inguruan, ez zaiela buruan sartzen. Gehiagotan esan dio hondarribiar batek
|
bertako
ez den norbaiti alferrikakoak direla arazoa ulertzeko ahaleginak, hori bertakoek bakarrik uler dezaketela, are gehiago, Alarde baztertzailearen aldeko ez diren bertakoek ere ez dutela ulertzen. Sentikizunak daudela jokoan, sentikizun sakonak, XVII. mendetik XXI.era heldu direnak.
|
|
2017
|
|
|
Gurelur talde ekologistak bat egin du Lekuonaren salaketa horrekin, eta Argan tiroz hildako ubarroi handi baten berri eman du, berriki. Lekuonak egindako lanaren garrantzia nabarmendu du Gurelurrek, eta, ikuspuntu ekologista batetik, ubarroi handiak
|
bertakoak
ez diren espezieen kontrolean laguntzen duela erantsi du.
|
|
|
Geroztik, bertze hamaika lan egin ditu, eta hemengo eta nazioarteko zenbait aldizkaritan argitaratu ditu jasotako datuen eta ateratako ondorioen inguruko artikuluak. " Ikerketa egiten hasi nintzenean,
|
bertakoa
ez den espezie bakarra zegoen ubarroi handien dietan, perka amerikarra, alegia; 1997tik, nabarmen egin zuen gora kopuruak, eta bertakoak ez ziren bederatzi espezie jaten zituzten, ordurako. Hau da, espezie horiek dietaren %5 ziren hasieran, eta %96, berriz, 1997tik aurrera.
|
|
|
Geroztik, bertze hamaika lan egin ditu, eta hemengo eta nazioarteko zenbait aldizkaritan argitaratu ditu jasotako datuen eta ateratako ondorioen inguruko artikuluak. " Ikerketa egiten hasi nintzenean, bertakoa ez den espezie bakarra zegoen ubarroi handien dietan, perka amerikarra, alegia; 1997tik, nabarmen egin zuen gora kopuruak, eta
|
bertakoak
ez ziren bederatzi espezie jaten zituzten, ordurako. Hau da, espezie horiek dietaren %5 ziren hasieran, eta %96, berriz, 1997tik aurrera.
|
|
|
Herrigunea indartzea, herriko jendearekin. Dezente hazi da herria, baina
|
bertakoa
ez den jendearekin. Batzuk integratu dira, eta beste batzuek lo bakarrik egiten dute bertan.
|
|
|
oso osorik, gurasoei hala entzunda edo, lanbidez ere txoferra izango zena noski. Harrotzeko beste arrazoirik ez eta, Indarrekoa izatearen harrotasunaz nahiko zuen gozatu,
|
bertakoak
ez ginenoi hara sartzeko eskubidea kenduta; eskubidea kenduta edo baimena ukatuta, guretzat berdin zen; han jolasean harrapatzen gintuen bakoitzean bota egiten gintuen:
|
|
|
turistentzako tokia badago;
|
bertakoontzat
ez.
|
|
|
Unibertsalaren tronuratzeak partikularra legitimotasunik ezera kondenatu zuen, bi kontzeptu horien artean dikotomia balego bezala.
|
Bertakoak
ez zuen lekurik unibertsalaren mapan. Kasu singularren zakuan sartzen zen.
|
|
|
batzuek egiaztatu dute gizonek ongizate gehiago adierazten dutela (Cuellar et al., 2004; Neto, 2001), beste batzuek emakumeek gehiago dutela (Chen, Benet Martínez eta Bond, 2008; Utsey eta Payne, 2000) eta beste batzuek ez dute desberdintasunik aurkitu (Hernández, Pozo eta Alonso, 2004; Van Selm, Sam eta Van Oudenhoven, 2002). Kasu horietan behatu da generoaren eragina aztertzen ari den kultur taldearen araberakoa dela, horrela, emakume magrebtarrek ongizate gehiago dute gizonekin alderatuz, baina biztaleria latinoamerikarrean edo
|
bertakoan
ez da ezberditansun estatistikoki esanguratsurik azaltzen emakume eta gizonen artean.
|
|
|
–Erran nahi dudana da jende horiek
|
bertakoak
ez baziren, ez zituztela paraje horiek ongi ezagutuko. Gauez ibili ziren mendiko pistetan barrena, baliteke galduta ibili izana.
|
|
|
familian, lagunartekoan... Ondorioz, kanpokoa beharrezkoa da eta
|
bertakoa
ez.
|
|
|
ez dituzte inon oinarrizko bost funtzioak beteta; beraz, beste hizkuntza baten beharra sortarazi da bere lurralde berean bizitzeko. Ondorioz,
|
bertakoak
ez dira beharrezkoak. Lehenago edo beranduago izanik ere, desagerpenera darama honek.
|
|
|
Frantzian hori ez duk posible, baina ez duk larria ere, azken finean, frantsesak harro baitaude elebakarrak izanik. Askatasun eta buruaskitasun froga duk hori, herria nahiko ahaltsua den froga hain zuzen,
|
bertakoek
ez baitute beste hizkuntzarik ikasteko beharrik. Horregatik mespretxatzen ditiztek frantsesek, hein batean, mintzaira asko ikastea sustatzen duten herrialdeak.
|
|
2018
|
|
|
EAE n, Kataluinian eta Levantean perretxikuak biltzeko zaletasun handia dagoen artean, Galizia eta Asturiasen oso txikia da. Ekoizpenari dagokionez, Galizia da ekoizpen handiena duena, nahiz eta
|
bertakoek
ez duten gehiegi aprobetxatzen. Herrialde bakoitzean aprobetxatu ohi diren espezieak ere ez dira berdinak izaten:
|
|
|
Ezin klaruagoa da kontserbatu den bigarren eskutitza, printzeak Londresen 1861eko uztailaren 22an idatzitakoa. Arestian ikusi dugu san Mateoren ebanjelioaren afera, zeinean Elizondoko euskara desbirtuatu baitzen
|
bertakoak
ez diren zipriztinez lohituta. Arazo hori explizitatuta ez dakarren arren, argi barruntatzen da printzeak horixe duela buruan Brunori azaltzen dionean ezin zituela onetsi herri jakinetako euskara lokalen arteko nahasketak.
|
|
|
Multzo urbano osoa horrela kausituko zuten
|
bertakoek
ez ezik eskualdeko biztanleek ere, multzoa erdigunean baitzegoen, hain justu iparraldeko lurralde menditsuek eta hegoaldeko erriberako lurrek elkar topo egiten zuten tokian, hasierako garaietatik Nafarroako erresumaren hiri nagusia eta hiriburua izatera deitua zegoen eremuan. Eta hala kausituko zuten gisa berean Iberiar penintsularen eta kontinentearen artean Pirinioetako mendebaldeko bidea erabiltzen zuten bidaiariek ere; edo, zehazki, Ebro haranaren eta Akitania edo Kantauriko kosta artekoa egin zutenek, batzuek Iruñean babesa aurkitu baitzuten eta beste batzuek, aldiz, hiriari eraso egin baitzioten, lurraldea kontrolatzearren.
|
|
2019
|
|
|
Euskara gutxietsi egin dute; uste dut sententziek eragin duten arrisku nagusia dela, gaur egun, Nafarroakoa
|
bertakoa
ez den edozein hizkuntza euskararen gainetik jarri dutela. Hori da esaten ari direna.
|
|
|
Beraz, paperik ez duen jendeari dagoena onartzea besterik ez zaio geratzen.
|
Bertakoei
ez zaie halakorik gertatzen, beren lanetan gustura badaude eta egiten dutena atsegin badute hor jarraitzen dute, eta bestela lana uzten dute, badakitelako aurkituko dutela beste zeozer.
|
|
|
harreman horiek gabe, ez dakit nola egin genukeen aurrera.
|
Bertakoak
ez dira arrazistak, baina ikusezin zara beraien begietan. euskaldun gizon batzuk txapela eramateko ohitura dute, eta horrek sortzen ditu hainbat traka mila, komunikabideetan ere, oihartzuna izaten dutenak: " ez dute integratu nahi"," hemengo ohituretara moldatu behar dute"," ez da normala txapelarekin lana egitea, etxean utzi besterik ez dute"... txapelak sortzen du zer esana, nahiz eta identitate ikurra soilik den, eroso senti arazten duena euskaldun gizonezko asko. hainbatek diote, txapela janztean nabaritzen duela bertakoengan halako pausoa atzera eramate bat; distantziamendua. hainbati itxi dizkiete ateak lan bila joatean. txapelaz gain, bada" arazoak" sortzen dituen gure parte den beste kontu bat:
|
|
|
2[...] galiziarrak laurak. Leun eta gozo fama merezia al duten galdetuz gero, baietz erantzuten zuen, eta titi handiak izatekoa ere bai,
|
bertakoek
ez bezala hemengoek, oro har, titiak txikiak baitituzte, eta zangoak, berriz, fuerteak (45).
|
|
|
"... galiziarrak laurak. Leun eta gozo fama merezia al duten galdetuz gero, baietz erantzuten zuen, eta titi handiak izatekoa ere bai,
|
bertakoek
ez bezala hemengoek, oro har, titiak txikiak baitituzte, eta zangoak, berriz, fuerteak" (45).
|
|
|
Nirea ez den etxe honetan aurkitu dut abaroa.
|
Bertakotzat
ez naukan hiria arrotzegia zait. Etxea.
|
|
|
Egia da bera urrundu zela tarte luze batean, eta orain ere bileretara modu intermitenteagoan datorrela, horrek ekarri ohi dituen mutur luzeekin; baina, denbora bat pasatuta ere, azkenean beti etortzen da. Urtezahar gau batean, mozkortuta geundela, esan zidan desagertzen zenean halako hutsunea uzten zuela kuadrillan,
|
bertakoek
ez zekitela gero geziak norantz zuzendu, eta noski, elkar zauritzeko arriskua pizten zela. Praktikoagoa zela diana bat, min estrukturala baino.
|
|
|
Euskal kostako estuarioetan
|
bertakoa
ez den zooplanktonareneraginaren analisia
|
|
|
Hitz gakoak:
|
bertakoak
ez diren espezieak (BEDE), estuarioak, inbaditzaileen eragina, kopepodoak, zooplanktona.
|
|
|
Inbasio biologikoak biodibertsitate galeraren eta ekosistemen gaineko eragina (ekologikoazein ekonomikoa) duten faktore garrantzitsuenetarikoak dira (MEA, 2005).
|
Bertakoak
ez direnespezieak (BEDE) inbaditzaile bilaka daitezke eta bertakoak diren espezieak ordezkatu. Horrenondorioz, hainbat eragin sor ditzakete, hala nola bertako genotipoen galerak, habitatenaldakuntzak eta komunitateen egituran, sare trofikoen ezaugarrietan eta ekosistemenprozesuetan aldaketak.
|