|
2011
|
|
|
diglosia bateragarria da, berez, era bateko zein besteko gizarte moldeekin, era bateko zein besteko eramolde politiko, ekonotekniko, ideologiko, erlijioso edo filosofikorekin. diglosia horrek, hori bai, aski eskakizun zorrotzak izan ditzake berekin: lurralde esparru jakinen araberako konpartimentazio arau sendoak eratu eta aplikatzea eska dezake, bertakoekin era batera eta
|
bertakoak
ez direnekin beste batera egitea, edota lagunarteko hizkera arrunta mintzaedo idaz-molde jasotik bereiztea. hots, ahuldutako hizkuntzari" bere kabia" bilatzea, egunero eta etengabe xaxatuko ez duten eta bere etxeko jaun eta jabe sentituko den espazio fisiko territorialak edo soziofuntzionalak eskuratzea. Arrazoi zuten Azaolak, Txepetxek eta Mitxelenak euskarak" bere lekua"," jaun eta jabe" izango den bere gune fisiko territorial edota soziofuntzionala behar duela ziotenean. ez zebiltzan oker:
|
|
2015
|
|
|
ereduak ere zailtasunak ditu ingurune ez euskaldunetan, eta horri begira ere bitartekoak jarri dira. Ikasle etorkinetan ikusi dugu datuak bai ezagutzan zein erabileran ez direla bertakoen parekoak, besteak beste, gehiengoa,
|
bertakoak
ez bezala A eta ereduetan matrikulatzen baitira. Beraz, aurrerapausoak eman ditugu (materialgintzan, ereduen hautu horren zergatian...) ikasle horiek ere aukera berdinak izan ditzaten.
|
|
2016
|
|
|
• Urdanetako herrigunean egitea pentsatu dut Urdaneta
|
bertakoak
ez ezik Altzolako eta Elkanoko biztanleriari dagozkionak, beste bi auzo horietako guneak askoz txikiagoak direlako eta jendea biltzen duen zerbitzurik ez dutelako —taberna bat Elkanon— Hiruren artean biztanleen %10 dira: 15 elkarrizketa.
|
|
2019
|
|
|
harreman horiek gabe, ez dakit nola egin genukeen aurrera.
|
Bertakoak
ez dira arrazistak, baina ikusezin zara beraien begietan. euskaldun gizon batzuk txapela eramateko ohitura dute, eta horrek sortzen ditu hainbat traka mila, komunikabideetan ere, oihartzuna izaten dutenak: " ez dute integratu nahi"," hemengo ohituretara moldatu behar dute"," ez da normala txapelarekin lana egitea, etxean utzi besterik ez dute"... txapelak sortzen du zer esana, nahiz eta identitate ikurra soilik den, eroso senti arazten duena euskaldun gizonezko asko. hainbatek diote, txapela janztean nabaritzen duela bertakoengan halako pausoa atzera eramate bat; distantziamendua. hainbati itxi dizkiete ateak lan bila joatean. txapelaz gain, bada" arazoak" sortzen dituen gure parte den beste kontu bat:
|
|
2021
|
|
|
Hona etorri nintzenean,
|
bertakoek
ez zeukaten eta oraindik ere ez daukate iritzi ona beste herri batzuetatik datozenei buruz. Nire ustez, etorkinentzat ez da erraza herrian sartzea eta harremana izatea [MEX]
|
|
2023
|
|
|
Bertakoek badakite etorkinak ez zirela arduradun, eta horrek kontraesanak ere sortu zizkien. Etorkinek bizi zuten egoera gordinak eta bertakoen munduaren suntsitze prozesuak batera bizi izan zituzten, hain zuzen, garai antidemokratiko jakin batean, inolako erantzunik emateko aukerarik izan gabe, eta horrela,
|
bertakoek
ez zuten egokitzapen prozesurik egiteko aukerarik izan.
|
|
|
Aurkitutako baliabideen artean honako hauek daude: haurrentzako ipuin liburuak(% 38), batez ere
|
bertakoak
ez diren egileek ingelesez idatzitako ipuinak, eta Nenqayni ch’ih ra itzuliak; haurrentzako materialak(% 37), gehienak 1980tik 2016ra bitartekoak eta Tŝihqot’in ek sortutakoak; eta jarduera kulturalei buruzko materialak(% 13), gehienak komunitateko kideek idatzitakoak, besteak beste. Hizkuntzari dagokionez, bitarteko gehienak(% 60) Nenqayni ch’ih z idatzita daude, nahiz eta ingelesezko testuren bat agertu; beste batzuk Nenqayni ch’ih z bakarrik idatzita daude (20 artikulu,% 11); eta beste batzuk ingelesezkoak dira, edo Nenqayni ch’ih zko hitzen batzuk agertzen dira.
|
|
|
Hizkuntzari dagokionez, bitarteko gehienak(% 60) Nenqayni ch’ih z idatzita daude, nahiz eta ingelesezko testuren bat agertu; beste batzuk Nenqayni ch’ih z bakarrik idatzita daude (20 artikulu,% 11); eta beste batzuk ingelesezkoak dira, edo Nenqayni ch’ih zko hitzen batzuk agertzen dira. Egilearen jatorriari dagokionez, materialen ia erdia bertako egileek sortu dute(% 40), eta beste erdia
|
bertakoak
ez direnek(% 40); beste% 20an, egilea ez da zehazten.
|